Bergamin

El bergamin a l'è una persuna duvrada in de la regiun del levamm^[1] e de l' agricultüra 'me cultivadur de la tera (o lögh)^[2][3].
El pö anca trà sö di bes'cc de curt o de bestiam.
Tüt chel lavur chì al gh'ha la mira de recatà nüdriment, pel, lavur animal e mercaa di animaj.
El Bergamin, a Milan, e l'è chel che 'l ghe da un ögg ai böv e anca a i cavaj; l'è quel che 'l neta la stala, che 'l spazza via 'l ledam di vacch e la pulina di cavai. A l'è minga propi 'l buvar, ch'a Milan ghe disen anca Bolch, ma chel che 'l ghe da 'na man al buvar.

El termen bergamin (che l'è spantegaa in tüta la Lumbardia e anca in di regiun inturna) el vegn giò de sicür del nom de la cità de Berghem.

	«Marz sücc, Avril bagnaa. Sciur l'è 'l cuntadin che l'ha sumenaa.»
	(Pruverbi brianzöö[4])

In Lombard gh'hemm un badalöcch de paroll per parlà de agricultüra e levamm. Chest chì suta henn di termen che pödumm catà föra facilment quand se parla de strümencc del bergamin:

• Messüra – fulcinn per segà el furment
• Bager – bastun de legn per purtà sö i spall do siell (cunt dent l'aqua per i camp)
• Cud –un piöd debon sgüzz che se druva per cudà la ranza
• Scighezz – un fulcinn per tajà l'erba
• Zapett – al se druva per tö via l'erba mata
• Restell – al se druva per vangà el sör e per regöj el fen
• Vergela – brocch piscinin de una pianta, ch'a se druva per svergelà, dunca cume se'l füdess una früsta
• Ranza – fulcinn per el fien
• Piov – sinonim de arader (de spess araa)
• Sloria – chel arader cunt dumà vöna de uregg inscambi de do
• Rö - chel robb che'l se spantega sura el sör (la rüera l'è el post induve al se impigna).

• Alp
• Paisan