Циан

Циан, дициан, синерод, C₂N₂ — көміртектің азотпен қосылысы.

Циан өте улы, өткір иісті, түссіз газ, қайнау t –20,7°C, балқу t –34,4°C. Спиртте, эфирде, сірке қышқылында жақсы ериді. Су ерітінділерінде біртіндеп гидролизденіп, қымыздық қышқыл аммоний және оның аммоний тұзын түзеді. Ол өте аз мөлшерде кокс және домина газдарының құрамында болады.

Оны алғаш 1815 ж. Француз ғалымы Ж.Л. Гей-Люссак Цианды сынапты қыздыру арқылы Hg(CN)2=Hg+(CN)2 алған. Цианға сұйытылған сілтілермен әсер еткенде цианид пен цианат қоспасы:

(CN)2+2КОН=КCN+КCNО+Н2О

күкірт қышқылымен әсер еткенде көгерткіш қышқыл түзіледі.

Галогендерге ұқсас.

"Қазақ Энциклопедиясы", 18 том

Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет.

Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз. Суретті мыннан табуға болады: осы мақаланың тақырыбына байланысты сурет Ортақ қорда табылуы мүмкін; мақаланың өзге тіл уикилеріндегі нұсқаларын қарап көріңіз; өзіңіз жасаған суретті жүктеңіз (авторлық құқықпен қорғалған сурет қоспаңыз!).