Inti sel

Inti sèl utawa nukleus sèl iku organel kang tinemu ing sèl eukariotik. Organel iki ngandhut sapérangan gedhé materi genetik sèl kanthi wujud molekul DNA linear dawa kang mbentuk kromosom bebarengan karo manéka jinis protéin kaya histon. Gen ing njeron kromosom-kromosom iki kang mbentuk genom inti sèl. Fungsi utama nukleus yaiku kanggo njaga integritas gen-gen mau lan ngontrol aktivitas sèl kanthi ngemunah èksprèsi gen. Saliyané iku, nukleus uga duwé fungsi kanggo ngorganisasi gen nalika dumadi panyigaran sèl, mrodhuksi mRNA kanggo ngode protéin, minangka papan sintesis ribosom, papan dumadiné replikasi lan transkripsi saka DNA, sarta ngatur kapan lan ing ngendi èksprèsi gen kudu diwiwiti, dilakokaké, lan dirampungi. Nukleus wujud organel pisanan kang tinemu, kang pisanan didheskripsikaké déning Franz Bauer taun 1802 lan dijabaraké luwih dhetil déning ahli botani Sekotlan, Robert Brown ing taun 1831.

Elemen struktural utama nukleus yaiku membran inti, sawijining membran lapis dhobel kang mbungkus sakabèhaning organel lan misahaké pérangan inti karo sitoplasma sèl, sarta lamina inti, sawijining struktur sajeroning nukleus kang mènèhi panjurung mekanis kaya sitoskeleton kang nyokong sèl kanthi kasluruhan. Sacara garis gedhé, membran inti kapérang saka telung pérangan, yaiku membran njaba, ruwang perinuklear, lan membran njero. Membran njaba nukleus sinambung karo retikulum endoplasma (RE) kasar lan sumebar karo ribosom. Sifat membran inti kang ora permeabel marang sapérangan gedhé molekul marakaké nukleus merlokaké pori inti supaya molekul bisa obah ngliwati membran. Pori nukleus kaya trowongan kang ana ing membran nukleus kang fungsiné ngubungaké nukleoplasma karo sitosol. Fungsi utama saka pori nukleus yaiku kanggo srana pangijolan molekul antarané nukleus karo sitoplasma. Molekul kang metu, akèh-akèhé mRNA, dipigunakaké kanggo sintesis protéin. Pori nukleus kasusun saka 4 subunit, yaiku subunit kolom, subunit anular, subunit lumenal, lan subunit ring. Subunit kolom duwé fungsi ing pambentukan dinding pori nukleus, subunit anular gunané kanggo mbentuk spoke kang ngarah nuju tengah saka pori nukleus, subunit lumenal ngandhut protéin transmembran kang nempelaké komplèks pori nukleus marang membran nukleus, éwadéné subunit ring duwé fungsi kanggo mbentuk lumah sitosolik (adhep-adhepan karo sitoplasma) lan nuklear (adhep-adhepan karo nukleoplasma) saka komplèks pori nukleus.

Sanajan pérangan njero nukleus ora ngandhut badan kang diwatesi déning membran, isi nukleus ora sragam lan duwé sapérangan badan subnukleus kang kadhapur saka protéin-protéin unik, molekul RNA, sarta gugus DNA. Conto utama saka badan subnukleus yaiku nukleolus, kang mligi kalibat sajeroning pambentukan ribosom. Sawisé diprodhuksi déning nukleolus, ribosom dièkspor nuju sitoplasma kanggo nindakaké fungsi translasi mRNA.

Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Cell nucleus.

• Goldman, Robert D.; Yosef Gruenbaum, Robert D. Moir, Dale K. Shumaker and Timothy P. Spann (2002). "Nuclear lamins: building blocks of nuclear architecture". Genes & Dev. (16): 533–547. doi:10.1101/gad.960502.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
• Görlich, Dirk; Ulrike Kutay (1999). "Transport between the cell nucleus and the cytoplasm". Ann. Rev. Cell Dev. Biol. (15): 607–660. PMID 10611974.
• Lamond, Angus I.; William C. Earnshaw (24 April 1998). "Structure and Function in the Nucleus". Science. 280: 547–553. PMID 9554838.
• Pennisi E. (2004). "Evolutionary biology. The birth of the nucleus". Science. 305 (5685): 766–768. PMID 15297641.
• Pollard, Thomas D.; William C. Earnshaw (2004). Cell Biology. Philadelphia: Saunders. ISBN 0-7216-3360-9.