Sun Yat-sen

Sun Yat-sen
Sun Yat-sen
孫文 / 孫逸仙
Probisional a Presidente ti Republika ti Tsina
	Nagakem; 1 Enero 1912 – 10 Marso 1912
Bise Presidente	Li Yuanhong
Sinaruno ni	Yuan Shikai
Premier ti Kuomintang ti Tsina
	Nagakem; 10 Oktubre 1919 – 12 Marso 1925
Inunaan ni	Isu (a kas ti Premier ti Partido ti Insik a Rebolusionario)
Sinaruno ni	Zhang Renjie (a kas ti mangipangulo)
Dagiti bukod a salaysay
Naiyanak	12 Nobiembre 1866; Xiangshan, Guangdong, Tsina
Natay	12 Marso 1925 (tawen 58); Beijing
Nakaipunpunan	Mausole ni Sun Yat-sen, Nanjing, Republika ti Tattao ti Tsina
Pakipagilian	Insik
Partido ti politika	Kuomintang
Dadduma a kumadduaan iti; politika	Partido ti Insik a Rebolusionario
A(s)sawa	Lu Muzhen (1885–1915); Kaoru Otsuki (1903–1906); Soong Ching-ling (1915–1925); Chen Cui-fen (1892-1925)
Annak	Sun Fo; Sun Yan; Sun Wan; Fumiko Miyagawa (b. 1906）
Alma mater	Kolehio ti Medisina ti Hong Kong para iti Insik
Trabaho	Pisiko; Politiko; Rebolusionario; Mannurat
Pirma

Ni Sun Yat-sen (12 Nobiembre 1866 – 12 Marso 1925)^[1] ket maysa idi nga Insik a rebolusionario ken ti immuna a presidente ken nangbangon nga ama ti Republika ti Tsina ("Nationalista a Tsina"). A kas ti nangiyuna a pionero ti Republika ti Tsina, ni Sun ket naibagbaga a kas ti "Ama ti Pagilian" iti Republika ti Tsina (ROC), ken ti "nangiyuna ti demokratiko a rebolusion" idiay Republika ti Tattao ti Tsina. Ni Sun ket nangipapel ti kangrunaan apapel ti panakatnag ti Qing a Dinastia idi las-ud ti Doble a Sangapulo a Rebolusion. Uray no isu ket adda idi idiay St. Louis, Missouri ,^[2] isu ket naidutokan nga agserbi a kas ti presidente ti Probisional a Republika ti Tsina, idi nabangon idi 1912. Isu pay ket kimmadduaan idi a nangbangon ti Kuomintang (KMT), a nagserserbi a kas ti immuna a daulona.^[3] Ni Sun ket isu idi ti nagikaykaysa a pigura iti kalpasan ti Imperial a Tsina, ken agtultuloy a naisangsangayan kadagiti maika-20 a Siglo nga Insik a politiko para iti panagraraem ti tattao manipud kadagiti dua a bangir ti Ilet ti Taiwan.

Urayno ni Sun ket naipanpanunotan a kas maysa kadagiti kalatakan a daulo ti moderno a Tsina, ti politikal a biagna idi ket ti agnanayon a panagsagsagaba ket kankanayon a idi panakatalaw.Kalpasan ti panagballigi ti rebolusion, isu ket kellaat a naiyetnag ti bileg iti kabarbaro a nabangon a Republika ti Tsina, ken nangidadaulo kadagiti nagsasaruno a rebolusionario a gobierno a kas maysa a panagikarit kadagiti mannakigubat a nagtengtengngel ti pagilian. Ni Sun ket saan a nagbiag a nakakita ti panagtitipon ti bileg ti partidona iti pagilian idi las-ud ti Akin-amianan nga Ekspedision. Ti partidona, a nangporma ti narasi a kumadduaan kadagiit Komunista, ket napisi kadagiti dua asangkatipunan kalpasan idi pimmusay. Ti kangrunaan a legado ni Sun ket ti panangrang-ayna ti politikal a pilosopia a tinawtawagan ti Tallo a Pamunganayan ti Tattao: nationalismo, demokrasia, ken ti panggedan ti tattao.^[4]

Dagiti nagibasaran

^ inldaw a Singtao. Sabado nga edision. 23 Oktubre 2010. 特別策劃 paset A18. Sun Yat-sen Xinhai a rebolusion maika-100 nga anibersario nga edision 民國之父.
^ "Naisinsina a Kabibiag, Nadaddadael a Tagtagainep". Sentro para iti Asiano Amerikano a Midia. San Francisco, CA, USA: Sentro para iti Asiano Amerikano a Midia. 16 Mayo 2012. Naala idi 15 Septiembre 2012.
^ Derek Benjamin Heater. [1987] (1987). Ti Lubong tayo iti daytoy a Siglo. Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan. ISBN 0-19-913324-7, ISBN 978-0-19-913324-6.
^ Schoppa, Keith R. [2000] (2000). Ti Columbia a pagsurotan ti moderno nga Insi k a pakasaritaan. Unibersidad ti Columbia a Pagmalditan. ISBN 0-231-11276-9, ISBN 978-0-231-11276-5. p 282.

Dagiti akinruar a silpo

Dagiti midia a mainaig ken ni Sun Yat-sen iti Wikimedia Commons
Dagiti inadaw a sasao a mainaig ken ni Sun Yat-sen iti Wikiquote (iti Ingles)
Dagiti obra a mainaig ken ni Sun Yat-sen iti Wikisource (iti Ingles)

Daytoy nga artikulo dagiti nangruna nga artikulo ket pungol. Makatulongka iti Wikipedia babaen ti panagnayon iti daytoy.

[singtao1-1] w a Singtao. Sabado nga edision. 23 Oktubre 2010. 特別策劃 paset A18. Sun Yat-sen Xinhai a rebolusion maika-100 nga anibersario nga edision 民國之父.

[CAAM-2] "Naisinsina a Kabibiag, Nadaddadael a Tagtagainep". Sentro para iti Asiano Amerikano a Midia. San Francisco, CA, USA: Sentro para iti Asiano Amerikano a Midia. 16 Mayo 2012. Naala idi 15 Septiembre 2012.

[3] Derek Benjamin Heater. [1987] (1987). Ti Lubong tayo iti daytoy a Siglo. Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan. ISBN 0-19-913324-7, ISBN 978-0-19-913324-6.

[4] Schoppa, Keith R. [2000] (2000). Ti Columbia a pagsurotan ti moderno nga Insi k a pakasaritaan. Unibersidad ti Columbia a Pagmalditan. ISBN 0-231-11276-9, ISBN 978-0-231-11276-5. p 282.

[1]

[2]

[3]

[4]

Kontrol ti autoridad
Sapasap	ISNI 1 VIAF 1 WorldCat (babaen ti VIAF)
Dagiti nailian a biblioteka	Norwega Chile Pransia (datos) Katalonia Alemania Israel Estados Unidos Letonia Taiwan Hapon Republika a Tseka Australia Gresia Korea Olanda Polonia Suesia Batikano
Dagiti galeria ken museo ti arte	Te Papa (Baro a Selanda)
Dagiti patakder ti panagsukisok ti arte	KulturNav (Norwega)
Dagiti bibliograpiko a diksionario	Alemania
Dagiti sientipiko a database	CiNii (Hapon)
Dadduma	Faceted Application of Subject Terminology MusicBrainz (artista) Nailian nga Ar-arkibo (EU) RERO (Suisa) 1 2 Social Networks and Archival Context SUDOC (Pransia) 1 Trove (Australia) 1