Salario mínimo

A remuneración mínima, salario mínimo ou soldo mínimo, é a cantidade mínima de diñeiro que se lle paga a un traballador nun determinado país e a través dunha lei establecida oficialmente, para un determinado período laboral (hora, día ou mes), que os empregadores deben pagar aos seus traballadores polos seus labores.^[1]

Esta regulamentación foi establecida por primeira vez en Australia e Nova Zelandia no século XIX.^[2] Os custos e beneficios dos salarios mínimos legais son aínda obxecto de debate. A contía do salario mínimo utilízase para establecer o salario máximo.^[3][4]

Xeralmente exprésase en unidades monetarias por xornada de traballo; por exemplo, que non se pode pagar menos de 6 euros/dólares a un traballador por cada hora de traballo. Cada país adoita establecer as normas legais que regulan o salario mínimo e os mecanismos Para determinar periodicamente o seu monto, xeralmente en forma anual.

O salario mínimo, en termos reais, é susceptible aos cambios no valor das moedas e á inflación debido a que durante as desvalorizacións monetarias o traballador perde poder adquisitivo, da mesma forma que ocorre cos períodos inflacionarios. Moitas veces, os aumentos no salario mínimo buscan restablecer o mesmo poder adquisitivo existente antes da desvalorización ou do período inflacionario.

A regulación do salario mínimo foi establecida por primeira vez no estado australiano de Vitoria, na Employers and Employees Act de 1890, e foi produto de levantamentos obreiros para recriminar e legalizar un salario mínimo a percibir por un traballo realizado.^{[Cómpre referencia]}

Desde entón, diferentes movementos obreiros e sindicatos de traballadores e outros colectivos estiveron presentes na legalización e establecemento do salario mínimo en practicamente todos os países do mundo, evidentemente con diferentes resultados.

O salario mínimo debe garantir ao traballador o acceso á vivenda, os artigos na canastra básica de alimentos, así coma a compra de vestiario, transporte e útiles escolares para os seus fillos.

O establecemento dun salario mínimo sumado á redución da xornada laboral a non máis de 8 horas diarias e a non máis de 40 horas semanais debería permitir incrementar notablemente o nivel de vida das familias da clase traballadora e pasar a formar parte da clase media.

A normativa sobre salarios mínimos está presente na case totalidade dos países do mundo, e o seu obxectivo, explícito ou non, é a redución da desigualdade de salarios.

• Redución do traballo mal pagado, que pode ser visto como explotación laboral, é dicir: inxusto e de explotación.
• Redución da dependencia dos traballadores que perciben salarios máis baixos das axudas estatais, feito que debería dar lugar a unha redución de impostos.
• Aumento da produtividade, xa que se fomenta o investimento en capital e formación, desincentivando o emprego de moita man de obra.

• Aumento do desemprego para os que perciben salarios baixos, xa que os custos dos soldos máis altos incentivan a redución do número de empregados.^[5] Con todo algúns autores refutan esta afirmación.^[6]
• Salarios medios máis baixos (na Unión Europea, antes das deducións por impostos).^[7]
• Aumento do subemprego ou da economía informal, especialmente naqueles países onde non existe seguro de desemprego e a capacidade de control sobre o mercado de traballo por parte do estado é baixa.
• Aumento dos prezos dos bens e servizos básicos: gran parte do custo destes bens corresponde a man de obra.

Entre 2008 e 2012, o salario mínimo interprofesional en Marrocos (SMIG) aumentou de 9,66 dirhams/hora a 12,24 DH/h (+26,7 %) ou sexa 2428 DH/200 h (219,92 euros, ou 276,4 dólares estadounidenses). O salario mínimo marroquino é o segundo máis alto do continente africano (despois do salario mínimo surafricano).^[8]

Na Arxentina, de acordo coa Lei de Contrato de Traballo, o «salario mínimo vital e móbil» defínese como ‘a menor remuneración que debe percibir en efectivo o traballador sen cargas de familia, na súa xornada legal de traballo, de modo que lle asegure alimentación axeitada, vivenda digna, educación, vestiario, asistencia sanitaria, transporte e lecer, vacacións e previsión’.

Para outubro de 2019 o salario mínimo é de 16.875 pesos arxentinos, e cunha taxa de ARS/USD de 65,00 o salario mínimo é de 259,6 dólares mensuais.^[9][10][11]

O salario mínimo no Brasil (en portugués «salário mínimo») fíxase para períodos dun ano desde xaneiro e a súa periodicidade de pago é mensual.

A partir de xaneiro de 2020 o salario mínimo é de 1039 reais e cunha taxa de cambio respecto ao dólar estadounidense de R$ 4,07 (o equivalente mensual é de 257 dólares estadounidenses).^[12]

En Bolivia, o soldo mínimo denomínase 'Salario Mínimo Nacional', o cal só o Ministerio de Economía e Finanzas Públicas de Bolivia regulariza e dispón os aumentos. No 2019, o salario mínimo de Bolivia é o quinto máis alto de Suramérica, despois de ocupar durante varias décadas o último posto na rexión. No 2019 eran 273 euros.^[13][14]

En Chile, o soldo mínimo (que se denomina «ingreso mínimo mensual») axústase cada ano durante o mes de xuño, comeza a rexer dende o mes de xullo e fíxase de antemán un incremento cada 6 meses.

A Lei número 21.112, fixa o ingreso mínimo mensual de 301.000 pesos chilenos brutos e cunha taxa de cambio en novembro de 2019 de 749,21 pesos por dólar quedaría en 401,76 dólares por 180 horas traballadas ao mes, cun máximo de 45 horas traballadas á semana.

O salario mínimo en Colombia é o "salario mínimo mensual legal actual (SMMLV)" que se reaxusta antes do comezo dun novo ano por un valor porcentual que en ningún caso pode ser inferior ao Índice de prezos ao consumo (IPC) ou á inflación causada o ano inmediatamente anterior. O SMMLV págase en períodos que non poden superar un mes por un valor proporcional ao período traballado na asignación salarial total mensual. En 2020, o salario foi de 877.803 ^[15] pesos colombianos por 48 horas semanais a unha taxa de cambio de 3.250 que equivale a 270 dólares.

O Salario Básico Unificado para o Traballador en xeral, depende da inflación anual e/ou mensual no Ecuador, isto induce ao Goberno Central a cada ano realizar un incremento no mencionado Salario Básico Unificado para o sector público e o sector privado. En 2020 era de 400 dólares ao mes.^{[Cómpre referencia]}

O salario mínimo mensual legal que rexe desde o 1 de xullo de 2019, segundo Decreto Nº 2046 de data 28 de xuño do ano 2019, asinado polo presidente da República Mario Abdo Benítez, é de 2.192.839 ₲ (aproximadamente 355 dólares segundo cotización de xullo de 2019).^[16]

No Perú o salario mínimo denomínase «Remuneración Mínima Vital» que actualmente equivale a 930 soles mensuais para o sector privado. Dita remuneración é fixada polo Ministerio de Traballo e Promoción do Emprego, o cal regula a súa variación en función a diferentes variables económicas (como a inflación acumulada desde o último incremento e a variación da produtividade multifactorial). É aprobada mediante decreto supremo do Executivo, coa participación dos gremios empresariais e centrais sindicais que integran o Consello Nacional de Traballo e Promoción do Emprego. É determinado polo goberno en caso de non haber acordo.

No Uruguai o Salario Mínimo Nacional foi creado polo Decreto 1534/969 de 1969, que o definía como o piso por baixo do cal non pode estar ningunha remuneración. No 2020 consta de 16.300 pesos uruguaios (42 dólares).

En Venezuela, o monto do salario mínimo ao mes de xornada laboral establéceo directamente o Executivo Nacional segundo mandato establecido no artigo 91 da Constitución Nacional e de acordo á Lei, coa súa respectiva publicación na Gaceta Oficial da República Bolivariana de Venezuela.^[17] O Salario Mínimo Mensual en Venezuela é de 400.000 bolívares e adicionalmente outórgase un bono por concepto de alimentación, que ten un valor de 400.000 bolívares. Este bono, pode ser pagado en efectivo ou nun cartón electrónico, o cal pode ser trocado polo traballador en calquera establecemento de alimentos.

En Estados Unidos, a FLSA (Fair Labor Standards Act: Lei de Normas Xustas de Traballo) establece o salario mínimo.

Para o 2013 o salario mínimo federal era de 7,25 dólares por hora, con todo cada estado resérvase o dereito a fixar o seu propio salario mínimo, o cal pode ser superior ao fixado polo goberno federal (California, Connecticut, Illinois, Maine, Massachusetts, Míchigan, Nevada, Novo México, Ohio, Oregón, Rhode Island, Vermont, Washington ou non regulado, onde aplica o salario mínimo federal (Alabama, Luisiana, Misisipi, Carolina do Sur e Tennessee).

A remuneración por horas extras non debe ser menor que unha e media veces o salario regular, e débese pagar se se exceden as 40 horas de traballo semanais.^[18]

En México o salario mínimo xeral por día establéceo a CONASAMI mediante resolucións publicadas no Diario Oficial da Federación, segundo dispón a Constitución Política dos Estados Unidos Mexicanos e a Lei Federal do Traballo.

En 2020 na zona libre da fronteira norte é de 185,55 pesos mexicanos diarios ou 5643,81 pesos mensuais (297,45 USD). Para o resto do país, o salario mínimo xeral é de 123,22 pesos ou 3747,94 pesos mensuais (197,53 USD).

En Guatemala o mínimo depende do sector de actividade, sendo o de menor contía o das actividades agrícolas. A este mínimo súmase unha bonificación por incentivo. Para 2020 ten unha media de 2900 quetzais.

En Honduras defínese o mínimo de acordo á rama de actividade económica e ao tamaño da empresa en número de traballadores, sendo o salario mensual de menor consideración o das empresas entre un a dez empregados, cuxa actividade é agricultura, silvicultura, caza e pesca.

O 1 de xaneiro de 2020 entrou en vixencia o novo salario mínimo no territorio hondureño.^[19]

Segundo decreto executivo números 103, 104, 105 e 106, Diario Oficial núm.. 119 tomo 400 do 1 de xullo do 2013, deuse por concluída a negociación para o incremento do salario mínimo levada a cabo por Consello Nacional do Salario Mínimo e a intermediación do Ministerio de Traballo.

A partir do 1 de xaneiro do 2017, no Salvador entrou en vixencia a nova táboa do salario mínimo. Os traballadores do Comercio e Servizo gozarán dun salario de 300 dólares estadounidenses mensuais, en maquila téxtil e confección o novo salario mínimo será de 295,50 dólares estadounidenses e para os traballadores agropecuarios, o salario mínimo será de 200 dólares estadounidenses mensuais.

En Costa Rica o salario defínese de acordo á ocupación, correspondendo o mínimo a traballadores en ocupación non cualificada, con retribución diaria, e calculando o cómputo mensual sobre unha base de 26 días.

Para o ano 2020 o salario mínimo quedou fixado en ₡ 316.964 colóns,^[20][21] que equivale a 553 dólares.

En Panamá, o salario mínimo revisase cada dous anos, segundo o establecido no artigo 174 do Código do Traballo, que establece que este procedemento realizarase de acordo coa recomendación da Comisión Nacional do Salario Mínimo e por decreto do Poder Executivo.

En Panamá, para as grandes empresas das áreas metropolitanas e principais cidades o salario mínimo será de 528 dólares e no interior do país de 432 dólares.

O Salario mínimo nacional para os traballadores está determinado por resolucións do Comité Nacional de Salarios (CNS), e depende do tipo e do tamaño da empresa en que traballan. Para o sector privado non sectorizado, hai tres categorías. A primeira categoría aplícase a empresas cuxas instalacións ou existencias, ou o conxunto de ambos os elementos, igualen ou excedan da cifra de catro millóns de pesos dominicanos (RD$ 4 000 000). A terceira categoría inclúe a empresas cuxas instalacións ou existencias, ou o conxunto de ambos os elementos, non excedan da cifra de dous millóns de pesos dominicanos (RD$ 2 000 000).^[22]

O salario mínimo en Porto Rico é determinado polo Departamento do Traballo dos Estados Unidos. De acordo con esa entidade, o salario mínimo federal é de 7,25 $ por hora ou 1200 $ mensuais.

En Cuba o salario mínimo mensual é de entre 400 pesos cubanos, o que serían uns 16 dólares.^[23]

En Xamaica desde o 1 de agosto de 2018 o salario mínimo quedo establecido en 7000 dólares xamaicanos por semana. o que é equivalente a aproximadamente 50 dólares americanos por semana, ou 200 por mes.^[24]

No Xapón, por lei, está implementado o soldo mínimo e o último cambio realizado foi en outubro de 2016.^[25] O valor en iens varía de ¥714 a ¥932 por hora para todos os traballadores (certas industrias son priorizadas e deben pagar mellores soldos). Tamén están vixentes os pagos por horas extras, días festivos e bonos por tempada. Para o ano 2016 o soldo mínimo anual, expresado en dólares estadounidenses, era de $ 41 500 de ingreso bruto (aproximadamente uns ¥ 4 150 000).^[26] As cidades con maior remuneración son Toquio (¥ 900 /$ 9 por hora) seguido por Kanagawa.

O salario mínimo oscila de maneira importante entre os distintos países europeos. Dentro da Unión Europea, 22 dos 27 países que a compoñen contan cun salario mínimo.^[27] Dentro dos países da Unión Europea que teñen establecido un salario mínimo hai tamén importantes diferenzas xa que, en 2018, o país cun salario mínimo máis elevado é Luxemburgo, con 1998,59 euros ao mes; mentres que o salario mínimo en Bulgaria é soamente de 510 levas (260,8 euros) ao mes.^[28]

En 2013, Alemaña fixou un salario mínimo de 8,5 euros á hora que se implantaría a partir do ano 2015.^[29] En 2017, era de 8,84 euros á hora, o que supuña 1498 euros ao mes Para unha xornada de 39,1 horas semanais.^[30][27][31]

En España, o «salario mínimo interprofesional» (SMI) é o soldo mínimo legal que un traballador pode cobrar independentemente da profesión. Exprésase en unidades monetarias por día, mes ou ano de traballo. Publícase anualmente no Boletín Oficial do Estado.

Para o establecemento do salario mínimo de cada ano considéranse de maneira conxunta o índice de prezos ao consumo (IPC), a produtividade media nacional, o incremento da participación do traballo na renda nacional e a situación económica analizada de forma xeral. Poderá ser modificado semestralmente se hai variacións sobre o orzamento do IPC.

Segundo a categoría profesional e os convenios laborais sectoriais e/ou empresariais poderá ser aumentada dita cantidade ou tamén poderá ser reducida se o traballador se atopa en certas situacións de formación. As relacións laborais e precisións atópanse expresadas no Estatuto dos traballadores.

En decembro de 2011, o Goberno de Mariano Rajoy conxelou o salario mínimo interprofesional por primeira vez desde a súa implantación. En decembro de 2013, volveuse a tomar a decisión de conxelar o salario mínimo.^[32]

Tras anos de pequenas subas ou conxelacións no salario mínimo, en decembro de 2016, acordouse a suba dun 8 % do salario mínimo, a maior en 30 anos.^[33] Para 2017, foi fixado polo Real Decreto 742/2016, de 31 de decembro en 23,59 euros/día e 707,70 euros/mes, máis 2 pagas extraordinarias.^[34]

Para 2019, o Goberno de Pedro Sánchez aprobou a maior suba da democracia (22%), quedando fixado o SMI en 30 euros/día e 900 €/mes se se divide en 14 pagas (1050 €/mes se se divide en 12 pagas, sen extras).^[35] Esta cantidade refírese ao salario bruto, correspondente a un traballo a xornada completa (40 horas semanais). Se se realizase unha xornada inferior, percibirase a prorrata.^[36]

Ao ano seguinte o Goberno pactou cos sindicatos e a patronal a suba do Salario Mínimo Interprofesional de 900 a 950 euros.^[37]

En Francia o salario mínimo en 2017 era de 9,76 euros por hora, o que nunha xornada semanal de 35 horas facía un total de 1480,27 euros ao mes. ^[27]

En Grecia o salario mínimo en 2017 era de 683,76 euros ao mes. (586,08 euros en 14 pagas).^[27][31] Cabe mencionar que o salario tivo unha rebaixa de 876,62 a 683,76 euros ao mes en febreiro de 2012, debido á crise da débeda soberana en Grecia.^[38] Desde entón, non experimentou variacións.

En Portugal o salario mínimo en 2017 era de 649,83 euros ao mes. (557 euros en 14 pagas). ^[27][31]

No Reino Unido o salario mínimo desde o 1 de abril de 2017 é de 7,50 libras á hora para maiores de 25 anos, o que nunha xornada semanal de 38,1 horas fai un total de 1238,25 libras ao mes.^[39][31]

En Australia o salario mínimo é axustado polo departamento gobernamental "fair work Australia" ou Traballo Xusto Australia. O 1 de xullo de 2016 axustouse a 17,70 dólares australianos por hora, por unha xornada semanal de 38 horas. Resulta a 672,70 AUD$ por semana. Equivalente a 2.200 dólares estadounidenses por mes (2.057 euros por mes)..^[40]

Algúns países non establecen un salario mínimo por lei, entre eles Dinamarca, Islandia, Italia, Noruega, Suecia e Suíza; e son os traballadores e sindicatos os que negocian cos empregadores.^[41][42] Nestes países os salarios son maiores que o salario vital, e os salarios non están regulados polos Estados, en lugar destes son os traballadores e empregadores quen deciden cal é o pago xusto para cada sector.

O salario vital é o ingreso mínimo necesario para que un traballador poida cubrir as necesidades básicas de si mesmo e da súa familia, as cales inclúen; vivenda, alimentación, servizos públicos, vestimenta, transporte, coidado infantil, seguro médico, educación, xubilación, custos legais, capacidade para coidar dun parente enfermo ou un familiar maior, entre outros.^[43]

Nalgúns casos os salarios mínimos poden ser inferiores ao custo de vida (salario vital). En tales escenarios o traballador, en lugar de gañar diñeiro ao traballar, perde diñeiro cada mes que traballa para unha empresa e cae nunha trampa de pobreza, mentres os gobernos vólvense serventes das empresas e os bancos cando forzan aos traballadores que cobran o salario mínimo a traballar baixo a liña de pobreza e a solicitar créditos aos bancos para poder subsistir, converténdoos inicialmente en traballadores pobres^[44] debido a que subsisten baixo da liña da pobreza e cun déficit de ingreso e ao final perden as súas casas mediante execucións hipotecarias converténdose en persoas sen fogar.^[45] Para evitar isto, os salarios mínimos, se os hai, deben estar sobre o nivel do salario vital.

• Becker, Gary S. (1995). "It's Simple: Hike The Minimum Wage, And You Put People Out Of Work". Businessweek (en inglés). 
• Krugman, Paul (16 de decembro de 2009). "Would cutting the minimum wage raise employment?" (en inglés). Consultado o 28 de xaneiro de 2013. 
• Gorman (2007). "Minimum Wages". En David R. The Concise Encyclopedia of Economics. Indianapolis: Liberty Fund. pp. 346–350. ISBN 978-0-86597-665-8. 
• Stigler, George J. (1946). "The Economics of Minimum Wage Legislation". The American Economic Review (en inglés) 36 (3): 358–365.