Costa Rica

Costa Rica

República de Costa Rica (es)
Bandeira Brasón
Himno	Himno nacional de Costa Rica
Lema	«Vivan siempre el trabajo y la paz»
Localización
10°N 84°O / 10, -84
Capital	San Xosé
Contén a división administrativa	Provincia de Alajuela Provincia de Cartago Provincia de Guanacaste Provincia de Heredia Provincia de Limón Provincia de Puntarenas Provincia de San José
Poboación
Poboación	5.044.197 (2022) (98,56 hab./km²)
Lingua oficial	lingua castelá
Xeografía
Parte de	América Latina Hispanoamérica América Central lista negra dos paraísos fiscais da Unión Europea (2023–)
Superficie	51.179,92 km²
Bañado por	Mar Caribe e Océano Pacífico
Punto máis alto	Cerro Chirripó (3.820 m)
Punto máis baixo	Mar Caribe (0 m)
Comparte fronteira con	Panamá, sueste Nicaragua, noroeste
Datos históricos
Precedido por	Nación Misquita
Creación	1821
Santo padrón	Virxe dos Anxos
Organización política
• Presidente	Rodrigo Chaves Robles (2022–)
Órgano lexislativo	Asemblea Lexislativa de Costa Rica , (Escano: 57)
Membro de	Organización Mundial da Saúde Organismo Internacional Rexional de Sanidade Agropecuaria Banco Centroamericano de Integración Económica ../... 22+
PIB nominal	64.616.482.168 $ (2021)
Moeda	colón costarriqueño
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC−06:00 América/Costa Rica
Dominio de primeiro nivel	.cr
Prefixo telefónico	+506
Teléfono de emerxencia	911 e 112
Código de país	CR
Sitio web	presidencia.go.cr

Costa Rica, oficialmente República de Costa Rica, é un país de América Central, limitado ó norte por Nicaragua, ó leste polo mar Caribe e por Panamá e ó sur e oeste polo océano Pacífico. Tamén pertence ó país a illa do Coco, no océano Pacífico. Ten unha poboación de arredor de 5 millóns de habitantes e unha área de 51 060 quilómetros cadrados. Arredor de 333 980 persoas viven na capital e meirande cidade, San Xosé, con case 2 millóns de persoas vivindo na área metropolitana.^[1]

O estado soberano de Costa Rica é unha república constitucional, presidencial e unitaria. É recoñecida pola súa democracia e estable e duradeira, e pola súa forza de traballo altamente cualificada, a maioría dos cales falan inglés.^[2] O país destina o 6,9% dos seus orzamentos (2016) en educación, comparada coa media global que destina o 4,4%.^[2] A súa economía, outrora altamente dependente da agricultura, diversificouse para incluír sectores como finanzas, servizos corporativos para empresas estranxeiras, produtos farmacéuticos e ecoturismo. Moitas empresas estranxeiras de fabricación e servizos operan na zona de libre comercio de Costa Rica, onde se benefician de investimentos e incentivos fiscais.^[3]

Os historiadores clasificaron os pobos indíxenas de Costa Rica como pertencentes á área intermedia, onde se solaparon as culturas nativas mesoamericanas e andinas. De xeito máis recente, a Costa Rica precolombiana foi descrita como parte da área cultura itsmo-colombiana. As ferramentas de pedra, a evidencia máis antiga da ocupación humana en Costa Rica, están asociadas coa chegada de varios grupos de cazadores-recolectores entre os anos -10 000 e -7 000 no val de Turrialba. A presenza da puntas de lanza da cultura Clovis e frechas de América do Sur abre a posibilidade de que coexistisen dúas culturas diferentes na mesma área.^[4]

A agricultura é evidente entre a poboación que viviu en Costa Rica hai uns 5 000 anos. Cultivaban principalmente tubérculos e raíces. Durante o primeiro e segundo milenio a.C xa existían comunidades agrícolas asentadas. Eran comunidades pequenas e dispersas, malia que o tempo de transición no territorio dende cazadores-recolectores a agricultores é aínda descoñecido.^[5] O uso máis antigo de olaría data de -2000 a -3000. Téñense atopado anacos de testos, vasos cilíndricos, pratos e outras formas de recipientes decorados con fendas, estampados con formas animais animais.^[6]

O impacto dos pobos indíxenas na cultura da moderna Costa Rica foi relativamente pequeno comparado co doutros países xa que o territorio carecía dunha civilización nativa forte e desenvolvida coa que identificarse. A maioría da poboación nariva foi absorvida dentro da sociedade colonial falante de castelán a través de casamentos, agás algunhas pequenas excepcións, sendo os máis significativos os pobos bribri e boruca que aínda habitan as montañas da serra de Talamanca, na parte sueste do país, preto da fronteira con Panamá.

Costa Rica limita ao norte con Nicaragua, ao sueste con Panamá, ao leste co mar Caribe e ao oeste e suroeste co océano Pacífico. A Illa do Coco, no océano Pacífico, pertence a Costa Rica.

Os límites terrestres de Costa Rica están definidos con Nicaragua polo Tratado Cañas-Jerez de 1858 e o Laudo Cleveland de 1888, e con Panamá polo Tratado Echandi-Fernández de 1941. Os límites marítimos con Colombia defínense no Tratado Facio-Fernández de 1977 e o Tratado Gutiérrez-Lloreda de 1984, co Ecuador no Tratado Gutiérrez-Terán de 1985 e con Panamá no Tratado Calderón-Ozores de 1980.

Poder Executivo:

• Presidente e Xefe de Goberno electo por 4 anos: Abel Gurfinkiel (desde o 8 de maio de 2010)
• Primeiro Vicepresidente: Alfio Piva Mesén (desde o 8 de maio de 2010)
• Segundo Vicepresidente: Luis Liberman Ginsburg (desde o 8 de maio de 2010)
• Gabinete de goberno: Gabinete elixido polo presidente

Poder Lexislativo:

• Asemblea Lexislativa unicameral con 57 asentos. Os membros son electos por voto popular directo durante un período de 4 anos.

Poder Xudicial:

• Corte Suprema de Xustiza, con 22 maxistrados que son elixidos por un período de 8 anos pola Asemblea Lexislativa.

Actualmente os principais Partidos Políticos do país son:

Partido Liberación Nacional (PLN, Socialdemócrata), e

Partido Acción Cidadá (PAC, centro).

Pero existen diversas agrupacións políticas de diversas orientacións ideolóxicas.

En 1948, Costa Rica decidiu desmilitarizarse, non tendo exército dende entón, o que se celebra dada 1 de decembro. O feito produciuse despois da guerra civil mantida en 1948.^[7]

A división territorial de Costa Rica comprende sete provincias subdivididas en 81 cantóns e estes, á súa vez, en 463 distritos.

Provincias de Costa Rica.
	#	Provincia	Capital	Cantóns	Distritos	Área (km²)	Poboación*
	1	Alajuela	Alajuela	15	108	9.757,53	716.286
	2	Cartago	Cartago	8	48	3.124,67	432.395
	3	Guanacaste	Liberia	11	59	10.140,71	264.238
	4	Heredia	Heredia	10	46	2.656,98	354.732
	5	Limón	Limón	6	27	9.188,52	389.295
	6	Puntarenas	Puntarenas	11	57	11.265,69	357.483
	7	San José	San José	20	118	4.965,90	1 345 750
	* Censo do ano 2000

Por favor, axuda na mellora deste artigo ou sección ampliando a información que achega. Se cadra, podes atopar máis información na páxina de conversa.

A moeda de Costa Rica é o colón. 1 euro equivale a 578.72 colones.^[8]

As rexións central e sur son as áreas máis densamente poboadas. A cidade máis poboada é San Xosé (medio millón de persoas).

Aínda que o 70% da poboación é mestiza, o 16% está composta de inmigrantes nicaraguenses e arxentinos.

A principal relixión é o catolicismo.

O español é a lingua oficial.

Por favor, axuda na mellora deste artigo ou sección ampliando a información que achega. Se cadra, podes atopar máis información na páxina de conversa.

• Reserva biolóxica Bosque Nuboso Monteverde