Bewustwêzen

Bewustwêzen kin omskreaun wurde as subjektive refleksje op yndrukken út de bûtenwrâld (witte fan watst sjochst, hearst of fielst en dêroer fertelle kinne) of op eigen mentale prosessen (witte wat der yn dy omgiet en dêroer fertelle kinne). Oars sein: bewustwêzen is in tastân fan de geast dy't kenmerke is troch in besef fan it eigen ik en de omjouwing.^[1] It is in ûnderwerp fan stúdzje yn de moderne filosofy, psychology en kognitive neurowittenskip.

De term "bewustwêzen" is ôflaat fan it Dútske Bewusstsein, yntrodusearre troch de filosoof Christian Wolff (1679-1754). Besibbe begripen binne: besef, noasje, jin realisearje, weet hawwe, trochkrongen wêze (fan), yn de gaten hawwe en yn sekere sin ek besinning en gewisse.

Oer it bewustwêzen besteane in soad ferskillende fyzjes. By guon fyzjes steane benammen de wiisgearige en teoretyske ymplikaasjes sintraal. Bewustwêzen wurdt yn de psychology globaal op twa manieren definiearre, nammentlik as in bewustwêzenstastân, of as in belibbing fan de omjouwing en it eigen ik. Us bewustwêzenstastân kin fluktuearje tusken wake en sliep. De twadde foarm fan bewustwêzen hat te krijen mei ús subjektive -of eksplisite- belibbing fan foarfallen yn de omjouwing. Us gedachten, gefoelens, ûnthâld en ûnderfinings, en it eigen gedrach; dus wat de filosofen it A-bewustwêzen neame.

Literatuer

De cerebrale symfonie William Calvin
De vergissing van Descartes Antonio Damasio
Ik voel dus ik ben Antonio Damasio
Het bewustzijn verklaard Daniel Dennett
Aspecten van bewustzijn Daniel Dennett
De ijzeren wil Bas Haring
Brein & Geest (Hoe het brein de geest creëert) Erich Harth
Bewustzijn Allan Hobson
Het bewustzijnsmechanisme ontdekt Albert Jarsin
De mens, het beest en de zombie Kenan Malik
Van instinct tot intuïtie - De evolutie van het menselijk bewustzijn Michel Meynen
Het bewustzijn als bedrieger Tor Norretranders
Hersenen, bewustzijn, zicht op onszelf Palmyre Oomen e.o.
Het menselijk bewustzijn Robert Ornstein
De nieuwe geest van de keizer Roger Penrose
Hoeveel geest kan de wetenschap verdragen? Juleon Schins
Wolfsklem Piet Vroon
De ziel te lijf Piet Vroon
Siddharta Hermann Hesse
Eindeloos bewustzijn Pim van Lommel

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Chalmers, D. (1996). The Conscious Mind: In Search of a Fundamental Theory. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-511789-9
Churchland, P. Smith (2002) Brain-Wise. Studies in Neurophilosophy. Cambridge, MIT Press.
Crick, F. & Koch, C. (1992). The problem of consciousness. Scientific American 267, 152-159.
Crick F. & Koch, C. (1998). Consciousness and neuroscience. Cerebral Cortex, 8, 97-107.
Damasio, A.R. (1999). The feeling of what happens. New York: Harcourt Brace.
Dennett, D.C. (1991). Consciousness explained. Little, Brown and Compamy. Boston.
Edelman,G.M. & Tononi, G. (2000). Reentry and the dynamic core: neural correlates of conscious experience. In: T. Metzinger, ed. Neural Correlates of Consciousness, pp. 139-151, Cambridge: MIT Press.
Oakley, D.A. (1985). Brain and Mind. London: Methuen.
Penrose, R. (1994). Shadows of the mind. Oxford: Oxford University Press.
Pinker, S. (1997). This is how the mind works. W.W. Norton & Company. New York.
Engel, A.K & Singer, W. (2001). Temporal binding and the neural correlates of sensory awareness. Trends in Cognitive Sciences, 5, 16-25.
Thomson, E. & Varelle, F.J. (2001). Radical embodiment: neural dynamics and consciousness. Trends in Cognitieve Science, 5, 418-425.

↑ A. Damasio (2010). Self Comes to Mind, Constructing the Conscious Brain. Pantheon Books, New York.

[1] A. Damasio (2010). Self Comes to Mind, Constructing the Conscious Brain. Pantheon Books, New York.

[1]