Birds">
Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Aves de Popayán y Sus Alrededores, Los Tesoros Del Cauca.

Descargar como pdf o txt
Descargar como pdf o txt
Está en la página 1de 233

Aves de Popayán y sus

alrededores, los tesoros del Cauca


Guía ilustrada

Andrés Ayala Sarasty


Aves de Popayán y sus
alrededores, los tesoros del Cauca
Guía ilustrada
Biólogo
Andrés Ayala Sarasty
PRESENTACIÓN
Colombia es el país de las aves, posee una riqueza extraordinaria de aproximadamente 1941

especies para este grupo taxonómico, lo anterior, hace que se posicione como el primer país

con el mayor número de especies alares, esta diversidad está conformada por especies

residentes y migratorias que decoran los paisajes del territorio colombiano, donde algunas

de ellas, están altamente asociadas al entorno urbano, esto indica de cierta manera, que las

aves se han adaptado a este tipo de ecosistemas artificiales, especialmente a ese entorno

ciudadano que día a día va en crecimiento, reemplazando las zonas verdes por cemento,

disminuyendo de manera significativa las áreas naturales, esta expansión urbana, trae

consigo un empobrecimiento de la flora y fauna local de manera significativa.

Es de vital importancia, mantener espacios verdes en la ciudad de Popayán y en sus

municipios aledaños, los cuales albergan un gran número de especies de aves con un rol

ecosistémico valioso, siendo una pieza clave en el mantenimiento de la biodiversidad, esto

debido a que son los principales agentes dispersores de semillas pertenecientes a diversas

plantas, los colibríes, por ejemplo, tienen la facultad de polinizar plantas ricas en néctar,

transportan en sus plumas y pico el polen que consiguen en flores de diversas especies,

asegurando la permanencia de estas especies vegetales en los ecosistemas. Por otro lado,

golondrinas, vencejos, aves rapaces, entre otros, son por excelencia, controladores

biológicos, tanto de artrópodos como de roedores considerados como plagas.

La población caucana, tiene un tesoro que se divisa desde sus ventanas y en el propio

paisaje. Mientras no se conserve las áreas naturales y no se fomente la creación y

permanencia de áreas verdes con especies vegetales nativas en la capital y municipios

aledaños, se perderá aquel valor ecológico y cultural, ya que este grupo de las aves,
comprende la belleza escénica y paisajística como fuente de felicidad, asombro, armonía,

inspiración y compañía para el hombre.

El departamento del cauca y su capital Popayán, por su ubicación geográfica se consideran

como un reservorio natural rico en biodiversidad. Es bañada por el río Cauca y varias

microcuencas asociadas a este, así como también, diferentes tipos de ecosistemas que

albergan múltiples hábitats propicios para el soporte de la avifauna. Por lo anterior, surge la

iniciativa de realizar esta segunda edición de la guía de las aves de Popayán, con el fin de

adquirir conocimiento en este campo y entender el maravilloso mundo de las aves que nos

rodea cada día y desde muy temprano, con cantos, colores y diversidad de formas.

La única manera para conservar es por medio del conocimiento. Esta guía presenta más de

470 ilustraciones de 330 especies de aves que podemos encontrar en el departamento del

cauca, asociadas la meseta de Popayán y los municipios vecinos, de igual manera contiene

más de 50 fotografías sobre algunos alares de la región, con el objetivo de fortalecer el

cuidado y la salud de los hábitats naturales en estos valiosos ecosistemas presentes.


POPAYÁN
Popayán es la ciudad colonial de Colombia, la capital del departamento del Cauca, la

apodada ciudad blanca, debido a que, en la mayor parte del siglo XX, sus estructuras

arquitectónicas como las casas antiguas, estaban pintadas de blanco, aquellas paredes

blancas eran pintadas con cal, para combatir en ese momento, una epidemia causada por un

organismo parasito conocido como nigua, el cual producía en su momento afectaciones

cutáneas severas. En los tiempos actuales su centro histórico es adornado con este color, el

cual, hace que sea un atractivo turístico, tanto por su belleza como por su historia.

Es también reconocida especialmente por su tradicional semana santa, una de las fiestas

católicas más importantes que representa cada año lo que fue la pasión y muerte de

Jesucristo, un evento que simboliza historia y arte. Muchos turistas nacionales e

internacionales se ven atraídos por esta tradición payanesa, donde los ciudadanos que

participan como cargueros, llevan por largos kilómetros, grandes pesos sobre sus hombros,

figuras religiosas elaboradas con madera, donde es necesario 8 hombres para llevarla por

las calles del centro histórico, son adornadas por la luz de las velas que los acompañantes y

testigos del evento, llevan a su paso. Debido al valor cultural, social e histórico, fue

incluida como Patrimonio Cultural Inmaterial de la Humanidad por la UNESCO en el año

2009.

La gastronomía de la ciudad es sin duda otro atractivo turístico, sus recetas tradicionales

únicas, enamoran el paladar de sus visitantes. La carantanta, los tamales y empanaditas de

pipián, representan los platos ancestrales de la región. Cada año se celebra el congreso

nacional gastronómico en Popayán, evento que convoca a los principales entes aficionados

en la gastronomía y profesionales dedicados a tan importante disciplina, es costumbre que


participe un país invitado para el aprendizaje e intercambio de conocimientos prácticos y

académicos en el arte de la cocina. De esta manera, Popayán, ha sido la primera ciudad

considerada como: Ciudad de la Gastronomía por la UNESCO en el año 2005.

La cultura, su historia y tradición, hacen de Popayán una ciudad especial para Colombia,

sin embargo, no solo son esos los tesoros para considerar en el territorio, el aspecto natural

y biológico de la ciudad, es sin duda una belleza que se debe valorar en el ámbito de la

conservación. La naturaleza y los espacios verdes están en toda la urbe y sus alrededores,

cascadas, ríos, quebradas, zonas boscosas, humedales, entre otras bellezas paisajísticas,

albergan una riqueza especial en fauna y flora, la cual se debe conocer, entender y respetar.
CAUCA BIODIVERSO
Patrimonios declarados por la UNESCO
1. Reserva de La Biosfera
2. Ciudad Gastronómica
3. Semana Santa (Popayán)
4. La Marimba de Chonta
5. Parque Arqueológico de Tierradentro

Parques Nacionales Naturales del Cauca (PNN)


1. PNN Puracé
2. PNN Munchique
3. PNN Gorgona
4. PNN Complejo Volcánico Doña Juana
5. PNN Serranía de Los Churumbelos
6. PNN Nevado del Huila
CAUCA BIODIVERSO

Llanura pacífica
Cordillera occidental
Valle geográfico del cauca

Meseta de Popayán
3.
6.
2.

1.
Cordillera central

4. 5. Macizo colombiano
Valle geográfico del Patía

Piamonte

# Parques Nacionales Naturales del Cauca (PNN)


LECTURA DE LA GUÍA
Taxón familia

Taxón Género

Nombre científico

Nombre común

Espacio para escribir el nombre común de la especie,


según la zona donde se realiza la observación

Rango altitudinal
(metros sobre el nivel
del mar)

Tamaño

Número de especie
por página

Residente o migratoria

Endemismo

Categoría de amenaza
de la especie

Número de página
Dieta Hábitat
LECTURA DE LA GUÍA
Número de especie
según la página
anterior

• Subespecie

• Información de
plumaje
♀ ♂ • Adulto o juvenil

Si la especie
presenta un
dimorfismo sexual
notorio, cada
individuo es
diferenciado con su
respectivo símbolo
en la parte inferior
del mismo

Endemismo de la
Subespecie

Número de página
ICONOGRAFÍA Y ABREVIATURAS
❖ Tipos de hábitat

Hábitat acuático o asociado a Áreas con vegetación


cuerpos de agua. dispersa, semiabiertas.

Áreas abiertas Zonas boscosas.

❖ Dieta

Frugívoro. Insectívoro.

Granívoro. Piscívoro.

Material vegetal.
(Hojas, brotes) Carnívoro.

Nectarívoro. Carroñero.

Invertebrados Omnívoro.
y larvas.
ICONOGRAFÍA Y ABREVIATURAS
❖ Residencia

Residente

Migratoria boreal. Aves presentes en Colombia entre los meses de septiembre y abril, son provenientes de
Norteamérica, estas aves pueden estar de paso (transitar) o permanecer en nuestro país toda la temporada de
invierno.

Migratoria austra l. Aves presentes en Colombia entre los meses de mayo y septiembre, son provenientes del su r
de Suramérica, estas aves pueden estar de paso (transita r) o permanecer en nuestro país toda la temporada de
invierno.

❖ Endemismo

Endémica Casi endémica Introducida

❖ Categoría de amenaza
Libro rojo de las aves de Colombia:

En Peligro Crítico Vulnerable Datos Deficientes

En Peligro Casi Amenazada

Unión internacional para la conservación de la naturaleza. UICN:

En Peligro Crítico Vulnerable Datos Deficientes

En Peligro Casi Amenazada


Orden Tinamiformes

~1~
Familia Tinamidae
Género Nothocercus

1. Nothocercus Julius
Tinamú leonado, ………………………………….
1800 - 3500 m.s.n.m.
38 cm

Familia Tinamidae

Género Crypturellus
2. Crypturellus soui
Tinamú chico, …………………………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
23 cm

1.

2.

caucae

~2~
Orden Anseriformes

~3~
Spatula discors

Spatula discors

~4~
Familia Anatidae
Género Spatula

1. Spatula discors
Pato careto, ……………………………………….
˂ 3700 m.s.n.m.
35 – 40 cm

Familia Anatidae
Género Spatula
2. Spatula cyanoptera
Pato colorado, …………………………………….
˂ 3700 m.s.n.m.
37 – 47 cm

Familia Anatidae
Género Aythya
3. Aythya affinis
Pato canadiense, ………………………………...
˂ 3000 m.s.n.m.
45 cm

Familia Anatidae
Género Nomonyx
4. Nomonyx dominicus
Pato enmascarado, ……………………………...
˂ 2700 m.s.n.m.
33 cm

~5~
1.

♀ ♂
2.

♀ tropica
♂ tropica

3.

♀ ♂
4.

♀ ♂
~6~
Familia Anatidae
Género Merganetta

1. Merganetta armata
Pato de torrentes, ……………………………….
1000 -3500 m.s.n.m.
40 – 46 cm

Familia Anatidae
Género Cairina
2. Cairina moschata
Pato real, ………………………………………...
˂ 1000 m.s.n.m.
80 cm

Cairina moschata Cairina moschata

~7~
1.

colombiana
colombiana

♀ ♂

2.

Especie poco frecuente en su estado


silvestre, donde presenta
comportamientos esquivos. En su forma
doméstica es apacible y se encuentra
en pequeños grupos o en parejas .

~8~
Orden Galliformes

~9~
Penelope perspicax

~ 10 ~
Familia Cracidae
Género Chamaepetes

1. Chamaepetes goudotii
Pava de monte, ………………………………...
800 - 3300 m.s.n.m.
50 – 65 cm

Familia Cracidae
Género Penelope
2. Penelope montagnii
Pava guacharaca, …………………………….
2000 - 3700 m.s.n.m.
50 – 60 cm

Familia Cracidae
Género Penelope
3. Penelope perspicax
Pava caucana, ………………………................
900- 2000 m.s.n.m.
75 - 85 cm

Familia Odontophoridae
Género Colinus
4. Colinus cristatus
Perdiz común, ………………………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
21 cm

~ 11 ~
1.

goudotii 2.

Montagnii

3.

4.

badius

~ 12 ~
Orden Podicipediformes

~ 13 ~
Familia Podicipedidae
Género Podilymbus

1. Podilymbus podiceps
Zambullidor común, …………………………….
˂ 3500 m.s.n.m.
35 cm

1.

antarcticus

Podilymbus podiceps (Juvenil)

~ 14 ~
Orden Columbiformes

~ 15 ~
Zenaida auriculata

Patagioenas cayennensis
~ 16 ~
Familia Columbidae
Género Columba

1. Columba livia URBANO


Paloma común, …………………...……………….
˂ 3500 m.s.n.m.
36 cm

Familia Columbidae
Género Patagioenas
2. Patagioenas fasciata
Paloma de collar, ………………………………….
600 – 3500 m.s.n.m.
35cm

Familia Columbidae
Género Patagioenas
3. Patagioenas cayennensis
Paloma colorada, …………………………….......
˂ 2000 m.s.n.m.
34 cm

Familia Columbidae

Género Leptotila
4. Leptotila verreauxi
Caminera rabiblanca, …….……………….……….
˂ 2800 m.s.n.m.
28 cm

~ 17 ~
1.

2.

3.
albilinea

tamboensis

4.

decolor

~ 18 ~
Familia Columbidae
Género Leptotila

1. Leptotila plumbeiceps
Caminera cabeciazul, …………………………….
600 - 2200 m.s.n.m.
27 cm

Familia Columbidae
Género Geotrygon
2. Geotrygon montana
Paloma perdiz - roja, …………………………….
˂ 1800 m.s.n.m.
24 cm

Familia Columbidae
Género Zenaida
3. Zenaida auriculata
Torcaza naguiblanca, …………………………...
˂ 3500 m.s.n.m.
26 cm

Familia Columbidae

Género Columbina
4. Columbina passerina
Tortilita pechiescamada, ……………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
17 cm

~ 19 ~
1.

plumbeiceps 2.

montana

♀ montana

3. ♂

caucae

caucae

4.

nana

C. passerina. La hembra es más opaca


con tonalidades más grises en la cabeza,
es de menor tamaño y menor es su peso .

~ 20 ~
Familia Columbidae
Género Columbina

1. Columbina minuta
Tortolita diminuta, ……………………………….
˂ 1200 m.s.n.m.
15 cm

Familia Columbidae
Género Columbina
2. Columbina talpacoti
Abuelita, ……………………………………………
˂ 2500 m.s.n.m.
18 cm

Zenaida auriculata

~ 21 ~
1.

elaeodes

elaeodes

2.

caucae

caucae

~ 22 ~
Orden Cuculiformes

~ 23 ~
Piaya cayana

Piaya cayana Piaya cayana

~ 24 ~
Familia Cuculidae

Género Crotophaga

1. Crotophaga major
Garrapatero mayor, …………………………………………
˂ 2600 m.s.n.m.
46 cm

Familia Cuculidae

Género Crotophaga

2. Crotophaga ani
Calagüingo, …………………………………………………
˂ 3000 m.s.n.m.
35 cm

Familia Cuculidae

Género Tapera

3. Tapera naevia
Tres pies, ………………………………………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
28 cm

Familia Cuculidae

Género Piaya
4. Piaya cayana
Illauta, ………………………….......................................
˂ 3000 m.s.n.m.
50 cm

Familia Cuculidae

Género Coccycua
5. Coccycua pumila
Cuclillo rabicorto, ………………………………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
12 cm

~ 25 ~
2.
1.

3.

4.

nigricrissa 5.

~ 26 ~
Familia Cuculidae
Género Coccyzus

1. Coccyzus melacoryphus
Cuclillo de antifaz, ……………………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
27 cm
Familia Cuculidae
Género Coccyzus
2. Coccyzus americanus
Cuclillo migratorio, …………………………..….
˂ 3500 m.s.n.m.
30 cm

Familia Cuculidae
Género Coccyzus
3. Coccyzus erythropthalmus
Cuclillo pirquinero, ……………………………...
˂ 3000 m.s.n.m.
30 cm

Crotophaga ani

~ 27 ~
1.

2.

3.

~ 28 ~
Orden Steatornithiformes

~ 29 ~
Familia Steatornithidae
Género Steatornis

1. Steatornis caripensis
Guácharo, …………………………………….
˂ 3000 m.s.n.m.
48 cm

1.

Steatornis caripensis

Steatornis caripensis

~ 30 ~
Orden Nyctibiiformes

~ 31 ~
Familia Nyctibiidae
Género Nyctibius

1. Nyctibius griseus
Bienparado, ………………………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
38 cm

1.

panamensis

~ 32 ~
Orden Caprimulgiformes

~ 33 ~
Chordeiles minor

~ 34 ~
Familia Caprimulgidae
Género Chordeiles

1. Chordeiles minor
Chontacabras migratorio, …………………….
˂ 2700 m.s.n.m.
23 cm

Familia Caprimulgidae
Género Systellura
2. Systellura longirostris
Guardacaminos andino, ………………………….
1600 - 3700 m.s.n.m.
24 cm

Familia Caprimulgidae
Género Nyctidromus
3. Nyctidromus albicollis
Guardacaminos, .………………………………….
˂ 2300 m.s.n.m.
27 cm

~ 35 ~
1.

2.

ruficervix
3.


gilvus

gilvus

~ 36 ~
Orden Apodiformes

~ 37 ~
Amazilia tzacatl

Anthracothorax nigricollis

~ 38 ~
Familia Apodidae

Género Cypseloides

1. Cypseloides cherriei
Vencejo cuatro ojos, ………………...……………….……
500 - 2600 m.s.n.m.
14 cm

Familia Apodidae

Género Cypseloides

2. Cypseloides cryptus
Vencejo barbiblanco, ………………………….................
700 - 2400 m.s.n.m.
15 cm

Familia Apodidae

Género Cypseloides

3. Cypseloides niger
Vencejo negro, …………………………………………….
˂ 3200 m.s.n.m.
18 cm

Familia Apodidae

Género Cypseloides

4. Cypseloides lemosi
Vencejo pechiblanco, .…………………..………..............
˂ 1800 m.s.n.m.
14 cm

Familia Apodidae

Género Streptoprocne

5. Streptoprocne rutila
Vencejo cuellirojo, …….……………….…………………...
˂ 3000 m.s.n.m.
13 cm

~ 39 ~
2.

1.

3.
borealis

4.

5.

♀ brunnitorques


brunnitorques

~ 40 ~
Familia Apodidae

Género Streptoprocne

1. Streptoprocne zonaris
Vencejo de collar, ……………………………….……….
˂ 3500 m.s.n.m.
21 cm

Familia Apodidae

Género Panyptila

2. Panyptila cayennensis
Vencejo rabihorcado, ……………………………………
˂ 2000 m.s.n.m.
13 cm

Familia Trochilidae

Género Florisuga

3. Florisuga mellivora
Colibrí Collarejo, ………………………………..….……
˂ 2000 m.s.n.m.
10 cm

Familia Trochilidae

Género Phaethornis

4. Phaethornis syrmatophorus
Ermitaño ventrihabano, .…………………………….…...
1000 – 3000 m.s.n.m.
13 cm

Familia Trochilidae

Género Phaethornis

5. Phaethornis guy
Ermitaño verde, ………………………………………….
600 - 2200 m.s.n.m.
13 cm

~ 41 ~
2.
cayennensis
1.

3.

mellivora

4.

mellivora

syrmatophorus

5.

emiliae


~ 42 ~
Familia Trochilidae
Género Doryfera

1. Doryfera ludovicae
Pico de Lanza, ………………………………….
700 - 3000 m.s.n.m.
10 cm

Familia Trochilidae
Género Colibri
2. Colibri delphinae
Ermitaño ventrihabano, ……………………….
600 - 2600 m.s.n.m.
10 cm

Familia Trochilidae
Género Colibri
3. Colibri cyanotus
Colibrí orejiazul, ……………………………….
600 – 3200 m.s.n.m.
9.3 cm

Familia Trochilidae
Género Colibri
4. Colibri coruscans
Colibrí chillón, ………………………………….
1200 - 3600 m.s.n.m.
13 cm

~ 43 ~
1.

ludovicae

ludovicae


2.

3.

cyanotus

4.

coruscans

~ 44 ~
Familia Trochilidae

Género Anthracothorax

1. Anthracothorax nigricollis
Mango pechinegro, ……………………………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
10.5 cm

Familia Trochilidae

Género Heliangelus

2. Heliangelus exortis
Heliángelus belicoso, …………………………………….
2000 - 3200 m.s.n.m.
9.5 cm

Familia Trochilidae

Género Adelomyia

3. Adelomyia melanogenys
Ermitaño ventrihabano, ………...…………………………
1000 - 3000 m.s.n.m.
8 cm

Familia Trochilidae

Género Aglaiocercus

4. Aglaiocercus kingii
Silfo coliverde, ………………………...………..................
1600 - 3000 m.s.n.m.
♂ 18 cm ♀10 cm

Familia Trochilidae

Género Lesbia

5. Lesbia nuna
Colibrí colilargo, ……………………………………………
2000 - 3900 m.s.n.m.
♂18 cm ♀12 cm

~ 45 ~
2.

1.

♀ ♀

4. 3.

cervina

emmae
emmae


5.

gouldii


gouldii

~ 46 ~
Familia Trochilidae
Género Metallura

1. Metallura tyrianthina
Metalura colirojo, ……………………..………….
2100 - 3500 m.s.n.m.
8 cm

Familia Trochilidae
Género Haplophaedia
2. Haplophaedia aureliae
Calzadito verdoso, ……………………………...
1500 - 2500 m.s.n.m.
9 cm

Familia Trochilidae
Género Coeligena
3. Coeligena coeligena
Inca bronceado, ………………………..............
1400 - 2600 m.s.n.m.
10 cm

Familia Trochilidae

Género Coeligena
4. Coeligena torquata
Acollarado, …….……………………….…….….
2000 - 3400 m.s.n.m.
11 cm

~ 47 ~
1.

tyrianthina

tyrianthina


2.

caucensis

3.

caucensis

ferruginea

4.

torquata

torquata

~ 48 ~
Familia Trochilidae
Género Coeligena

1. Coeligena lutetiae
Colibri alihabano, ……………………..………….
2600 - 3600 m.s.n.m.
11 cm

Familia Trochilidae
Género Ensifera
2. Ensifera ensifera
picoespada, …………………………………….
2400 – 3500 m.s.n.m.
13 cm

Familia Trochilidae
Género Ocreatus
3. Ocreatus underwoodii
Cola de raqueta, …………………………….........
1000 - 2700 m.s.n.m.
♂12 cm ♀7 cm

Familia Trochilidae
Género Chaetocercus

4. Chaetocercus mulsant
Zumbador ventriblanco, …….……………….….
1500 - 3300 m.s.n.m.
7 cm

~ 49 ~
1.

lutetiae
lutetiae ♂

♀ 2.

3.

incommodus

incommodus
4.


~ 50 ~ ♀
Familia Trochilidae
Género Heliomaster

1. Heliomaster longirostris
Piquilargo, ………………..……………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
10 cm

Familia Trochilidae
Género Chlorostilbon
2. Chlorostilbon melanorhynchus
Esmeralda occidental, …………………….…….
600 - 2200 m.s.n.m.
7 cm

Familia Trochilidae
Género Amazilia
3. Amazilia tzacatl
Colibrí de cola rufa, .………………….…..……...
˂ 1900 m.s.n.m.
9 cm

Familia Trochilidae
Género Uranomitra

4. Uranomitra franciae
Amazilia andino, …….………………………..….
1000 - 2100 m.s.n.m.
9 cm

~ 51 ~
1.

longirostris
longirostris


2.

3. ♂

fuscicaudata

fuscicaudata

4.


franciae


franciae


~ 52 ~
Familia Trochilidae
Género Saucerottia

1. Saucerottia saucerottei
colibrí coliazul, ………………………………….
˂ 2100 m.s.n.m.
8 cm

Familia Trochilidae
Género Chrysuronia
2. Chrysuronia grayi
Zafiro cabeciazul, ……………………………….
600 - 2200 m.s.n.m.
9 cm

Familia Trochilidae
Género Chalybura
3. Chalybura buffonii
colibrí de buffon, ……………………………….
˂ 1800 m.s.n.m.
11 cm

Chrysuronia grayi
~ 53 ~
1.

saucerottei

saucerottei

2.

3.

buffonii
buffonii


~ 54 ~
Orden Gruiformes

~ 55 ~
Pardirallus nigricans

Porphyrio martinica

~ 56 ~
Familia Rallidae

Género Aramides

1. Aramides cajaneus
Chilacoa, ………………………………..…………..…….
˂ 2000 m.s.n.m.
35 - 40 cm

Familia Rallidae

Género Porphyrio

2. Porphyrio martinica
Tingua azul, ………………………………..…………….
˂ 3500 m.s.n.m.
33 cm

Familia Rallidae

Género Porzana

3. Porzana carolina
Polluela migratoria, .……………………………….…...
˂ 3500 m.s.n.m.
22 cm

Familia Rallidae

Género Pardirallus

4. Pardirallus nigricans
Rascón Caucano, …….……………………….…….….
500 - 2200 m.s.n.m.
28 cm

Familia Rallidae

Género Laterallus

5. Laterallus albigularis
Polluela, ………………………………………….……...
˂ 2000 m.s.n.m.
15 cm

~ 57 ~
1.

2.

cajaneus

4.
3.

caucae

5.

albigularis

~ 58 ~
Orden Charadriiformes

~ 59 ~
Vanellus chilensis

Vanellus chilensis

~ 60 ~
Familia Charadriidae

Género Pluvialis

1. Pluvialis dominica
Chorlo dorado, ………………..…………….………….
˂ 3500 m.s.n.m.
26 cm

Familia Charadriidae

Género Vanellus

2. Vanellus chilensis
Anguilla, ………………………………………………….
˂ 3500 m.s.n.m.
37 cm

Familia Scolopacidae

Género Bartramia

3. Bartramia longicauda
Correlimos sabanero, .……………………….………...
˂ 3500 m.s.n.m.
30 cm

Familia Scolopacidae

Género Calidris

4. Calidris subruficollis
Correlimos escamado, .…………………….………...
˂ 3000 m.s.n.m.
19 cm

Familia Scolopacidae

Género Calidris

5. Calidris bairdii
Correlimos patinegro, …….…………………….….….
˂ 3500 m.s.n.m.
15 cm

~ 61 ~
1.

Plumaje
reproductivo.

Plumaje No
♂ reproductivo.
2. 3.

cayennensis

4.
5.

~ 62 ~
Familia Scolopacidae

Género Calidris

1. Calidris minutilla
Correlimos diminuto, ………………..………….……….
˂ 3500 m.s.n.m.
14 cm

Familia Scolopacidae

Género Calidris

2. Calidris melanotos
Correlimos pectoral, ………………..………….……….
˂ 3000 m.s.n.m.
21 cm

Familia Scolopacidae

Género Actitis

3. Actitis macularius
Meneaculito, …………………………………………….
˂ 3500 m.s.n.m.
19 cm

Familia Scolopacidae

Género Tringa

4. Tringa solitaria
Andarríos solitario, .……………….…………………...
˂ 3500 m.s.n.m.
19.5 cm

Familia Scolopacidae

Género Tringa

5. Tringa flavipes
Andarríos patiamarillo, …….…………………….….….
˂ 3500 m.s.n.m.
24 cm

~ 63 ~
1.

3.

2.

5.
4.

~ 64 ~
Familia Scolopacidae
Género Tringa

1. Tringa melanoleuca
Andarríos mayor, ………………..…………….…
˂ 3500 m.s.n.m.
32 cm

Familia Scolopacidae
Género Gallinago
2. Gallinago delicata
Caica común, ………………..…………….…….
˂ 3500 m.s.n.m.
27 cm

Familia Laridae
Género Leucophaeus
3. Leucophaeus atricilla
Gaviota reidora, …………………………..…….
˂ 3500 m.s.n.m.
45 cm

Tringa flavipes
~ 65 ~
1.

2.

3.

Plumaje de
invierno.

megalopterus

~ 66 ~
Orden Suliformes

~ 67 ~
Familia Phalacrocoracidae
Género Phalacrocorax

1. Phalacrocorax brasilianus
Cormorán, ………………………………….
˂ 4000 m.s.n.m.
60 - 70 cm

Ejemplar juvenil
1.

Ejemplar juvenil

brasilianus

Ejemplar juvenil

Phalacrocorax brasilianus

~ 68 ~
Orden Pelecaniformes

~ 69 ~
Butorides striata

Ardea alba

~ 70 ~
Familia Ardeidae
Género Nycticorax

1. Nycticorax nycticorax
Guaco, …………..………….………..………….
˂ 3200 m.s.n.m.
65 cm

Familia Ardeidae
Género Butorides
2. Butorides striata
Garcita azulada, ………………..……………….
˂ 3000 m.s.n.m.
45 cm

Familia Ardeidae
Género Ardea
3. Ardea herodias
Garzón migratorio, .……………….…….……...
˂ 2600 m.s.n.m.
100 - 130 cm

Familia Ardeidae
Género Ardea
4. Ardea cocoi
Garzón azul, …….…………………………...….
˂ 1800 m.s.n.m.
95 - 130 cm

~ 71 ~
1.
2.
hoactli

striata

Juvenil

Juvenil

4.

3.

herodias

~ 72 ~
Familia Ardeidae
Género Ardea

1. Ardea alba
Garza real, …………..………………..………….
˂ 3500 m.s.n.m.
85 - 105 cm

Familia Ardeidae
Género Bubulcus
2. Bubulcus ibis
Garcita del ganado, ………….……..………….
˂ 3500 m.s.n.m.
55 cm

Familia Ardeidae
Género Egretta
3. Egretta thula
Garza patiamarilla, .……………….…….……...
˂ 3000 m.s.n.m.
60 cm

Familia Ardeidae
Género Egretta
4. Egretta caerulea
Garza azul, …….……………………………..….
˂ 3000 m.s.n.m.
60 cm

~ 73 ~
2.
1.

Plumaje
reproductivo.
egretta

ibis

ibis

ibis Plumaje No
reproductivo.

3. 4.

thula

~ 74 ~
Familia Threskiornithidae
Género Phimosus

1. Phimosus infuscatus
Coquito …………..………………..…………….
,

˂ 3000 m.s.n.m.
55 cm

Familia Threskiornithidae
Género Theristicus
2. Theristicus caudatus
Coclí, ……………………………………….….
˂ 1800 m.s.n.m.
75 cm

Theristicus caudatus

~ 75 ~
1.

berlepschi

2.

caudatus

~ 76 ~
Orden Cathartiformes

~ 77 ~
Coragyps atratus

Cathartes aura

~ 78 ~
Familia Cathartidae
Género Coragyps

1. Coragyps atratus
Gallinazo común, …………..………………….
˂ 4000 m.s.n.m.
65 cm

Familia Cathartidae
Género Cathartes
2. Cathartes aura
Guala, ………………………….……….……….
˂ 2600 m.s.n.m.
75 cm

~ 79 ~
1.

brasiliensis

2.

ruficollis

~ 80 ~
Apartado especial

Familia Cathartidae
Género Vultur

Vultur gryphus
Buitre, Cóndor, ………………………………….
300 - 5000 m.s.n.m.
120 cm

~ 81 ~
En Colombia, existen más individuos introducidos que nativos, estos últimos se centran en la Serranía del
Perijá y la sierra nevada de Santa Marta. Sus principales amenazas consisten en la degradación del hábitat,
envenenamiento de carroña, cacería ilegal, competencia de alimento con especies asilvestradas, entre otras.

Habita en zonas abiertas de páramo o en zonas montañosas rocosas, es el ave de mayor envergadura, la
extensión de sus alas puede alcanzar los 3,5 metros. Los juveniles presentan un plumaje m arrón, durante el
desarrollo, mudan las plumas con un color negro y parches blancos en las plumas de las alas.

Es una especie longeva, su esperanza de vida puede superar los 73 años aproximadamente, durante esta larga
vida y sobreviviendo frente a todas sus amenazas, escogen únicamente una pareja (especie monógama).

~ 82 ~
Orden Accipitriformes

~ 83 ~
Elanus leucurus Elanus leucurus

Pandion haliaetus

~ 84 ~
Familia Pandionidae
Género Pandion

1. Pandion haliaetus
Águila pescadora, ……………………………….
˂ 4000 m.s.n.m.
60 cm

Familia Accipitridae
Género Elanus
2. Elanus leucurus
Gavian maromero, ………………….…………….
˂ 3500 m.s.n.m.
40 cm

Familia Accipitridae
Género Gampsonyx
3. Gampsonyx swainsonii
Aguililla enana, .…………….…..………………...
˂ 2500 m.s.n.m.
24 cm

Familia Accipitridae
Género Chondrohierax

4. Chondrohierax uncinatus
Caracolero selvático, …….…………………….….
˂ 2000 m.s.n.m.
45 cm

~ 85 ~
1.

2.

carolinensis

leucurus

3.

leonae 4.

uncinatus

uncinatus

~ 86 ~
Familia Accipitridae
Género Elanoides

1. Elanoides forficatus
Gavilán tijereta, …………………....…………….
˂ 3500 m.s.n.m.
55 - 65 cm

Familia Accipitridae
Género Ictinea
2. Ictinea plumbea
Aguililla plomiza, ………………………………….
˂ 3500 m.s.n.m.
37 cm

Familia Accipitridae
Género Accipiter
3. Accipiter striatus
Cordillerano, .…………….…………..…………...
1200 - 3500 m.s.n.m.
28 - 35 cm

Familia Accipitridae
4. Accipiter bicolor
Gavilán bicolor, …….………………………….….
˂ 2000 m.s.n.m.
35 - 45 cm

~ 87 ~
1.

2.

forficatus

3.
4.

ventralis

bicolor

~ 88 ~
Familia Accipitridae

Género Parabuteo

1. Parabuteo unicinctus
Águila rabiblanca, ……………………………………….
˂ 1800 m.s.n.m.
45 - 60 cm

Familia Accipitridae

Género Geranoaetus

2. Geranoaetus albicaudatus
Águila coliblanca, ……………….……………………….
˂ 2500 m.s.n.m.
45 - 60 cm

Familia Accipitridae

Género Rupornis

3. Rupornis magnirostris
Gavilán caminero, .……….……………………………...
˂ 2700 m.s.n.m.
33 - 40 cm

Familia Accipitridae

Género Buteo

4. Buteo platypterus
Águila migratoria, …….……………….……………...….
˂ 3500 m.s.n.m.
38 - 42 cm

Familia Accipitridae

Género Buteo

5. Buteo brachyurus
Águila rabicorta, …………………………………..…….
˂ 3000 m.s.n.m.
38 - 45 cm

~ 89 ~
1. 2.

harrisi

hypospodius

3. 4.

magnirostris

platypterus

5.

brachyurus

~ 90 ~
Accipitriformes al vuelo

Pandion haliaetus

Elanus leucurus

Gampsonyx swainsonii

Chondrohierax uncinatus

Elanoides forficatus

Ictinea plumbea

~ 91 ~
Accipitriformes al vuelo

Accipiter striatus

Parabuteo unicinctus

Geranoaetus albicaudatus

Rupornis magnirostris

Buteo platypterus

Buteo brachyurus

~ 92 ~
Orden Strigiformes

~ 93 ~
Megascops choliba

Megascops choliba

~ 94 ~
Familia Tytonidae
Género Tyto

1. Tyto alba
Lechuza común, ……………………………….….
˂ 3500 m.s.n.m.
45 cm

Familia Strigidae
Género Megascops
2. Megascops choliba
Currucutú, ……………………..……………….….
˂ 2700 m.s.n.m.
23 cm

Familia Strigidae
Género Megascops
3. Megascops albogularis
Currucutú gorgiblanco, .……………………..…...
2000 - 3500 m.s.n.m.
22 cm

Familia Strigidae
Género Bubo

4. Bubo virginianus
Búho real, …….……………………….……….….
˂ 3800 m.s.n.m.
50 - 55 cm

~ 95 ~
1.

2.

contempta

cruciger

3.
4.

macabrus

nigrescens

~ 96 ~
Familia Strigidae

Género Ciccaba

1. Ciccaba virgata
Búho moteado, ………………….……………………….
˂ 2300 m.s.n.m.
30 - 35 cm

Familia Strigidae

Género Glaucidium

2. Glaucidium jardinii
Buhíto andino, ………………….…………………….….
2000 - 3500 m.s.n.m.
15 cm

Familia Strigidae

Género Asio

3. Asio clamator
Búho rayado, ……..……….……………………….…...
˂ 2600 m.s.n.m.
28 - 36 cm

Familia Strigidae

Género Asio

4. Asio stygius
Búho orejudo, …….…………………….…………....….
300 - 3000 m.s.n.m.
39 - 45 cm

Familia Strigidae

Género Asio

5. Asio flammeus
Búho campestre, ………………………………..……….
˂ 3500 m.s.n.m.
35 - 40 cm

~ 97 ~
2.
1.

virgata

4.

3.

robustus

5.

clamator

bogotensis

~ 98 ~
Orden Trogoniformes

~ 99 ~
Familia Trogonidae
Género Trogon

1. Trogon collaris
Trogón collarejo, ………………………………….
˂ 2500 m.s.n.m.
26 cm

Familia Trogonidae
Género Trogon
2. Trogon personatus
Trogón enmascarado, …….…..……………..….
1300 - 3000 m.s.n.m.
25 cm

1.
2.

♀ ♀

♂ ♂

subtropicalis subtropicalis

~ 100 ~
Orden Coraciiformes

~ 101 ~
Momotus aequatorialis

Momotus aequatorialis

~ 102 ~
Familia Alcedinidae
Género Megaceryle

1. Megaceryle torquata
Martin pescador gigante, ………….…………….
˂ 3500 m.s.n.m.
40 cm
Familia Alcedinidae
Género Chloroceryle
2. Chloroceryle amazona
Martin pescador matraquero, ………………….
˂ 1800 m.s.n.m.
30 cm
Familia Alcedinidae
Género Chloroceryle
3. Chloroceryle americana
Martin pescador pequeño, ……….…..………...
˂ 1800 m.s.n.m.
20 cm

Familia Alcedinidae
Género Momotus

4. Momotus aequatorialis
Barranquero, …….…………….…………….….
1300 - 3000 m.s.n.m.
48 cm

~ 103 ~
1. 2.

torquata


torquata




4.

3.

septentrionalis

aequatorialis


septentrionalis

~ 104 ~
Orden Piciformes

~ 105 ~
Aulacorhynchus haematopygus

Dryocopus lineatus

~ 106 ~
Familia Ramphastidae
Género Aulacorhynchus

1. Aulacorhynchus prassinus
Tucaneta esmeralda, …………………………….
1500 - 3300 m.s.n.m.
31 - 37 cm

Familia Ramphastidae
Género Aulacorhynchus
2. Aulacorhynchus haematopygus
Tucaneta rabiroja, ……………………………….
600 - 2200 m.s.n.m.
41 - 45 cm

Familia Ramphastidae
Género Andigena
3. Andigena hypoglauca
Tucán andino, …………………………………...
2000 - 3500 m.s.n.m.
46 cm

Familia Picidae

Género Picumnus
4. Picumnus granadensis
Carpinterito punteado, ………………………….
500 - 2200 m.s.n.m.
9 cm

~ 107 ~
1.

2.

haematopygus

3.

4.

granadensis

hypoglauca


granadensis

~ 108 ~
Familia Picidae
Género Melanerpes

1. Melanerpes formicivorus
Carpintero de los robles, …..…………………….
1400 - 2700 m.s.n.m.
23 cm

Familia Picidae
Género Melanerpes
2. Melanerpes rubricapillus
Carpintero habado, ……………………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
18 cm

Familia Picidae
Género Picoides
3. Picoides fumigatus
Carpintero ahumado, …………………………...
800 - 2800 m.s.n.m.
17 cm

Familia Picidae
Género Colaptes
4. Colaptes rubiginosus
Carpinterito cariblanco, ………………………….
900 - 3000 m.s.n.m.
23 cm

~ 109 ~
2.

1.
flavigula

rubricapillus

flavigula rubricapillus


3. 4.

fumigatus
gularis

fumigatus

gularis
♀ ♀

~ 110 ~
Familia Picidae
Género Colaptes
1. Colaptes rivolii
Carpintero carmesí, …..…….………………….
1500 - 3500 m.s.n.m.
26 cm

Familia Picidae
Género Colaptes
2. Colaptes punctigula
Carpintero moteado, ….………………………….
˂ 1800 m.s.n.m.
20 cm

Familia Picidae
Género Dryocopus
3. Dryocopus lineatus
Carpintero real, …….……….………………..….
˂ 2300 m.s.n.m.
33 cm

Melanerpes formicivorus

~ 111 ~
1. 2.

quindiuna striatigularis

striatigularis
quindiuna

♀ ♀

♂ ♂

3.

lineatus lineatus

♂ ♀

~ 112 ~
Orden Falconiformes

~ 113 ~
Caracara cheriway

Milvago chimachima

~ 114 ~
Familia Falconidae
Género Phalcoboenus

1. Phalcoboenus carunculatus
Guaraguaco paramuno, ……………..……….
2500 - 4000 m.s.n.m.
50 - 55 cm

Familia Falconidae
Género Caracara
2. Caracara cheriway
Guaraguaco, ………………………………….
˂ 3300 m.s.n.m.
50 - 60 cm

Familia Falconidae
Género Milvago
3. Milvago chimachima
Garrapatero, …………………………………...
˂ 2700 m.s.n.m.
40 - 45 cm

Familia Falconidae
Género Falco
4. Falco sparverius
Cernícalo, ……………………………………….
˂ 3200 m.s.n.m.
30 cm

~ 115 ~
1.
2.

cheryway

3.

cordata

4.

caucae

caucae

~ 116 ~
Familia Falconidae
Género Falco

1. Falco columbarius
Esmerejón, ………………………………………
˂ 3500 m.s.n.m.
30 cm
Familia Falconidae
Género Falco
2. Falco femoralis
Halcón plomizo, ……………………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
38 cm

Familia Falconidae
Género Falco
3. Falco peregrinus
Halcón peregrino, ……………………………...
˂ 3500 m.s.n.m.
45 - 50 cm

Falco sparverius
~ 117 ~
1.

columbarius

columbarius

2.


femoralis

3.

~ 118 ~
Phalcoboenus carunculatus

Caracara cheriway

Milvago chimachima

~ 119 ~
Falco sparverius

Falco columbarius

Falco femoralis

Falco peregrinus

~ 120 ~
Orden Psittaciformes

~ 121 ~
Forpus conspicillatus

Pionus menstruus
~ 122 ~
Familia Psittacidae
Género Bolborhynchus

1. Bolborhynchus lineola
Lorito rayado, ………………………………….
1700 - 3500 m.s.n.m.
17 cm

Familia Psittacidae
Género Amazona
2. Amazona mercenarius
Lora andina, ……………………………………
1200 - 3500 m.s.n.m.
34 cm

Familia Psittacidae
Género Pionus
3. Pionus menstruus
Lora cabeciazul, ………………………………...
˂ 2000 m.s.n.m.
26 cm

Familia Psittacidae
Género Pionus
4. Pionus chalcopterus
Cotorra maicera, ……………………………….
500 - 2500 m.s.n.m.
28 cm

~ 123 ~
1. 2.

tigrinus

canipalliata

4.

3.

rubrigularis

~ 124 ~
Familia Psittacidae
Género Forpus

1. Forpus conspicillatus
Periquito de anteojos, ……………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
12 cm

Familia Psittacidae
Género Psittacara
2. Psittacara wagleri
Loro chocolero, ……………………………….
500 - 2600 m.s.n.m.
35 cm

Familia Psittacidae
Género Leptosittaca
3. Leptosittaca branickii
Perico paramuno, ……………………………...
1800 - 3500 m.s.n.m.
35 cm

~ 125 ~
2.
1.

caucae


caucae
wagleri

3.

~ 126 ~
Orden Passeriformes

~ 127 ~
Todirostrum cinereum

Tachyphonus rufus

~ 128 ~
Familia Thamnophilidae

Género Thamnophilus

1. Thamnophilus multistriatus
Batará carcajada, ……………………………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
16 cm

Familia Thamnophilidae

Género Dysithamnus

2. Dysithamnus mentalis
Hormiguero tiznado, ……………………………………….
400 - 2300 m.s.n.m.
12 cm

Familia Grallariidae

Género Grallaria

3. Grallaria ruficapilla
Comprapán, ………………………………………………
1200 - 3200 m.s.n.m.
19 cm

Familia Furnariidae

Género Xenops

4. Xenops rutilans
Estriado, ………………………………………………….
1500 - 3000 m.s.n.m.
12 cm

Familia Furnariidae
Género Dendrocincla

5. Dendrocincla tyrannina
Trepador Cordillerano, ………………………………….
1600 - 3300 m.s.n.m.
25 cm

~ 129 ~
1.

brachyurus

brachyurus

2.

Extremus


3.
Extremus

ruficapilla 4.

5. heterurus

tyrannina

~ 130 ~
Familia Furnariidae

Género Dendrocolaptes

1. Dendrocolaptes picumnus
Trepador rayado, ……………………………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
28 cm

Familia Furnariidae

Género Lepidocolaptes

2. Lepidocolaptes lacrymiger
Trepador montañero, …………………………………….
1500 - 3300 m.s.n.m.
19 cm

Familia Furnariidae

Género Anabacerthia

3. Anabacerthia striaticollis
Hojarasquero Montañero, ……………………………….
800 - 2800 m.s.n.m.
16 cm

Familia Furnariidae

Género Margarornis

4. Margarornis squamiger
Corretroncos perlado, ………………………………….
1800 - 3500 m.s.n.m.
15 cm

Familia Furnariidae
Género Synallaxis

5. Synallaxis albescens
Rastrojero Pálido, ……………………………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
14 cm

~ 131 ~
1.
2.
multistrigatus
sneiderni

3.

striaticollis

4.

perlatus

5.

insignis

~ 132 ~
Familia Furnariidae

Género Synallaxis

1. Synallaxis azarae
Chamicero piscuís, ……………………………………….
1300 - 3200 m.s.n.m.
16 cm

Familia Furnariidae

Género Synallaxis

2. Synallaxis brachyura
Chamicero pizarra, ……………………………………….
˂ 1800 m.s.n.m.
15 cm

Familia Tyrannidae

Género Phyllomyias

3. Phyllomyias griseiceps
Tiranuelo silbador, ……………………………………….
˂ 1800 m.s.n.m.
10 cm

Familia Tyrannidae

Género Phyllomyias

4. Phyllomyias nigrocapillus
Corretroncos barranquero, ………………………………
800 - 3000 m.s.n.m.
14 cm

Familia Tyrannidae
Género Elaenia

5. Elaenia flavogaster
Elaenia copetona, …………………………………………
˂ 2300 m.s.n.m.
16 cm

~ 133 ~
2.

1.
caucae

media

3.
4.

nigrocapillus

5.

flavogaster

~ 134 ~
Familia Tyrannidae

Género Elaenia

1. Elaenia chiriquensis
Elaenia menor, …………………………………………… .

˂ 2000 m.s.n.m.
14 cm

Familia Tyrannidae

Género Elaenia

2. Elaenia frantzii
Elaenia montañera, ………………………………………
1000 - 3000 m.s.n.m.
14 cm

Familia Tyrannidae

Género Elaenia

3. Elaenia pallatangae
Elaenia serrana, …………………………………………
1600 - 2800 m.s.n.m.
14 cm

Familia Tyrannidae

Género Camptostoma

4. Camptostoma obsoletum
Tiranuelo silbador, ……………………………………….
˂ 1900 m.s.n.m.
10 cm

Familia Tyrannidae
Género Phaeomyias

5. Phaeomyias murina
Tiranuelo murino, …………………………………………
˂ 1800 m.s.n.m.
11 cm

~ 135 ~
1. 2.

albivertex pudica

3.
4.

pallatangae

caucae

5.

incomta

~ 136 ~
Familia Tyrannidae

Género Serpophaga

1. Serpophaga cinerea
Tiranuelo Salta-arroyo, ……………………………………
1000 - 3300 m.s.n.m.
11 cm

Familia Tyrannidae

Género Mionectes

2. Mionectes oleagineus
Mionectes ocraceo, ………………………………………
˂ 1700 m.s.n.m.
13 cm

Familia Tyrannidae

Género Mionectes

3. Mionectes striaticollis
Mosquero Gorjiestriado, …………………………………
1300 - 2700 m.s.n.m.
13 cm

Familia Tyrannidae

Género Zimmerius

4. Zimmerius chrysops
Matapalo, Tiranuelo cejiamarillo, ………………………
500 - 2500 m.s.n.m.
11 cm

Familia Tyrannidae
Género Hemitriccus

5. Hemitriccus granadensis
Titirijí Gorginegro, …………………………………………
1800 - 3500 m.s.n.m.
11 cm

~ 137 ~
1. 2.

cinerea
parcus

3. 4.

columbianus
chrysops

5.

granadensis

~ 138 ~
Familia Tyrannidae

Género Poecilotriccus

1. Poecilotriccus ruficeps
Tiranuelo capirrufo, ……………………………………
1500 - 2600 m.s.n.m.
9 cm

Familia Tyrannidae

Género Todirostrum

2. Todirostrum cinereum
Espatulilla común, ………………………………………
˂ 2200 m.s.n.m.
9 cm

Familia Tyrannidae

Género Pyrrhomyias

3. Pyrrhomyias cinnamomeus
Atrapamoscas canela, …………………………………
1500 - 3200 m.s.n.m.
12 cm

Familia Tyrannidae

Género Myiophobus

4. Myiophobus fasciatus
Atrapamoscas pechirrayado, ……………………………
˂ 2000 m.s.n.m.
12 cm

Familia Tyrannidae
Género Empidonax

5. Empidonax virescens
Atrapamoscas verdoso, …………………………………………
˂ 2800 m.s.n.m.
13 cm

~ 139 ~
1. 2.

melanomystax cinereum

3.
4.

pyrrhopterus

fasciatus

5.

~ 140 ~
Familia Tyrannidae

Género Empidonax

1. Empidonax traillii
Mosquero saucero, ……………………………………
˂ 1300 m.s.n.m.
14 cm

Familia Tyrannidae

Género Empidonax

2. Empidonax alnorum
Atrapamoscas alisero, ……………………………………
˂ 1200 m.s.n.m.
14 cm

Familia Tyrannidae

Género Contopus

3. Contopus cooperi
Pibí boreal, ……………………………………………….
˂ 3200 m.s.n.m.
19 cm

Familia Tyrannidae

Género Contopus

4. Contopus fumigatus
Pibí ahumado, ……………………………………………
700 - 2500 m.s.n.m.
16 cm

Familia Tyrannidae
Género Contopus

5. Contopus sordidulus
Pibí occidental, ………………………………………….
˂ 3000 m.s.n.m.
15 cm

~ 141 ~
1. 2.

traillii

4.
3.

ardosiacus

5.

~ 142 ~
Familia Tyrannidae

Género Contopus

1. Contopus virens
Atrapamoscas oriental, ……………………………………
˂ 3000 m.s.n.m.
14 cm

Familia Tyrannidae

Género Contopus

2. Contopus cinereus
Pibí tropical, ……………………………………………….
300 - 1500 m.s.n.m.
13 cm

Familia Tyrannidae

Género Knipolegus

3. Knipolegus poecilurus
Atrapamoscas Ojirrojo, ……………………………………
1400 - 2500 m.s.n.m.
14 cm

Familia Tyrannidae

Género Sayornis

4. Sayornis nigricans
Atrapamoscas Guardapuentes, …………………………
200 - 2800 m.s.n.m.
16 cm

Familia Tyrannidae
Género Pyrocephalus

5. Pyrocephalus rubinus
pechirrojo, liberal, …………………………………………
˂ 2700 m.s.n.m.
13 cm

~ 143 ~
1.
2.

bogotensis

3. 4.

angustirostris

poecilurus

5.

piurae
piurae


~ 144 ~
Familia Tyrannidae

Género Myiotheretes

1. Myiotheretes striaticollis
Atrapamoscas Chiflaperros, ………………………………
2200 - 3400 m.s.n.m.
22 cm

Familia Tyrannidae

Género Ochthoeca

2. Ochthoeca diadema
Pitajo diadema, ……………………………………………
1800 - 3000 m.s.n.m.
12 cm

Familia Tyrannidae

Género Ochthoeca

3. Ochthoeca cinnamomeiventris
Pitajo torrentero, …………………………………………
1600 - 3200 m.s.n.m.
12 cm

Familia Tyrannidae

Género Machetornis

4. Machetornis rixosa
picabuey, ……………………….…………………………
˂ 3200 m.s.n.m.
19 cm

Familia Tyrannidae
Género Legatus

5. Legatus leucophaius
Atrapamoscas Pirata, ……………………………………
˂ 1800 m.s.n.m.
16 cm

~ 145 ~
1.
2.

striaticollis
gratiosa

3. 4.

cinnamomeiventris

flavigularis

5.

leucophaius

~ 146 ~
Familia Tyrannidae

Género Myiodynastes

1. Myiodynastes chrysocephalus
Atrapamoscas Lagartero, ………………………………
1000 - 3000 m.s.n.m.
20 cm

Familia Tyrannidae

Género Myiodynastes

2. Myiodynastes luteiventris
Atrapamoscas sulfurado, ……………………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
20 cm

Familia Tyrannidae

Género Myiodynastes

3. Myiodynastes maculatus
Atrapamoscas maculado, ………………………………
˂ 1600 m.s.n.m.
20 cm

Familia Tyrannidae

Género Pitangus

4. Pitangus sulphuratus
Bichofué, ……………………….…………………………
˂ 2600 m.s.n.m.
22 cm

Familia Tyrannidae
Género Myiozetetes

5. Myiozetetes cayanensis
Bienteveo alicastaño, ……………………………………
˂ 2200 m.s.n.m.
17 cm

~ 147 ~
1.
2.

minor

3.

4.
nobilis

caucensis

5.

hellmayri

~ 148 ~
Familia Tyrannidae

Género Tyrannus

1. Tyrannus melancholicus
Sririrí común, …………………………………………….
˂ 2800 m.s.n.m.
22 cm

Familia Tyrannidae

Género Tyrannus

2. Tyrannus Tyrannus
Sririrí migratorio, ………………………………………….
˂ 3200 m.s.n.m.
21 cm

Familia Tyrannidae

Género Tyrannus

3. Tyrannus savana
Sririrí tijereta, ………………………………………………
˂ 3200 m.s.n.m.
♀:31 cm - ♂:40 cm

Familia Tyrannidae

Género Myiarchus

4. Myiarchus tuberculifer
Atrapamoscas capinegro, ……………………….………
˂ 1800 m.s.n.m.
16 cm

Familia Tyrannidae
Género Myiarchus

5. Myiarchus apicalis
Atrapamoscas apical, ……………………………………
500 - 2200 m.s.n.m.
17 cm

~ 149 ~
1.
2.

melancholicus

3.
4.

brunneiceps


5.

~ 150 ~
Familia Tyrannidae

Género Myiarchus

1. Myiarchus cephalotes
Atrapamoscas montañero, ………………………………
1500 - 2700 m.s.n.m.
18 cm

Familia Tyrannidae

Género Myiarchus

2. Myiarchus crinitus
Atrapamoscas copetón, …………………………………
˂ 2700 m.s.n.m.
21 cm

Familia Tityridae

Género Pachyramphus

3. Pachyramphus polychopterus
Anambé aliblanco, ……………………………………….
˂ 2200 m.s.n.m.
15 cm

Familia Vireonidae

Género Cyclarhis

4. Cyclarhis nigrirostris
Verderón piquinegro, ……………………….…………..
1500 - 2700 m.s.n.m.
15 cm

Familia Vireonidae
Género Vireo

5. Vireo leucophrys
Verderón montañero, ……………………………………
1000 - 2800 m.s.n.m.
12 cm

~ 151 ~
1.
2.

cephalotes

3.
4.

dorsalis

nigrirostris


dorsalis

♂ 5.

dissors

~ 152 ~
Familia Vireonidae

Género Vireo

1. Vireo olivaceus
Verderón Ojirojo, …………………………………………
˂ 3400 m.s.n.m.
14 cm

Familia Corvidae

Género Cyanocorax

2. Cyanocorax yncas
Quinquina, …………………………………………………
600 - 3000 m.s.n.m.
26 cm

Familia Hirundinidae

Género Pygochelidon

3. Pygochelidon cyanoleuca
Golondrina azul y blanca, ……………………………….
˂ 3000 m.s.n.m.
12 cm

Familia Hirundinidae

Género Orochelidon

4. Orochelidon murina
Golondrina ahumada, ……………………….………….
2000 - 3700 m.s.n.m.
14 cm

Familia Hirundinidae
Género Stelgidopteryx

5. Stelgidopteryx ruficollis
Golondrina barranquera, …………………………………
˂ 2600 m.s.n.m.
13 cm

~ 153 ~
2.
1.

caucae
yncas

3.

cyanoleuca

5.
4.

uropygialis
murina

~ 154 ~
Familia Hirundinidae

Género Riparia

1. Riparia riparia
Golondrina riparia, …………………………………………
˂ 3400 m.s.n.m.
12 cm

Familia Hirundinidae

Género Progne

2. Progne tapera
Golondrina sabanera, …………………………………….
˂ 3000 m.s.n.m.
16 cm

Familia Hirundinidae

Género Progne

3. Progne subis
Golondrina azul y negra, ……………………………….
˂ 3400 m.s.n.m.
19 cm

Familia Hirundinidae

Género Petrochelidon

4. Petrochelidon pyrrhonota
Golondrina alfarera, ……………………….…………….
˂ 3400 m.s.n.m.
14 cm

Familia Hirundinidae
Género Hirundo

5. Hirundo rustica
Golondrina tijereta, ………………………………………
˂ 3400 m.s.n.m.
18 cm

~ 155 ~
1. 2.

riparia

fusca

3.

4.


5.

erythrogaster

erythrogaster


~ 156 ~
Hirundinidae al vuelo

Pygochelidon cyanoleuca

Orochelidon murina

Stelgidopteryx ruficollis

Riparia riparia

~ 157 ~
Hirundinidae al vuelo

Progne tapera

Progne subis

Petrochelidon pyrrhonota

Hirundo rustica

~ 158 ~
Familia Troglodytidae

Género Troglodytes

1. Troglodytes solstitialis
Cucarachero Montaraz, …………………………………
1500 - 3600 m.s.n.m.
11 cm

Familia Troglodytidae

Género Troglodytes

2. Troglodytes aedon
Cucarachero común, ………………………………………
˂ 3000 m.s.n.m.
12 cm

Familia Troglodytidae

Género Pheugopedius

3. Pheugopedius mystacalis
Cucarachero bigotudo montano, …………………………
1300 - 2500 m.s.n.m.
16 cm

Familia Troglodytidae

Género Henicorhina

4. Henicorhina leucophrys
Cucarachero pechigris, ……………………….………….
1200 - 3000 m.s.n.m.
11 cm

Familia Polioptilidae
Género Polioptila

5. Polioptila plumbea
Curruca tropical, …………………………………………
˂ 1600 m.s.n.m.
11 cm

~ 159 ~
1.

solitarius

2.

striatulus

3.

saltuensis
4.

leucophrys

5.

daguae

daguae

~ 160 ~
Familia Cinclidae

Género Cinclus

1. Cinclus leucocephalus
Mirlo acuatico, …………………………………………….
1000 - 3800 m.s.n.m.
15 cm

Familia Turdidae

Género Catharus

2. Catharus aurantiirostris
Zorzal montuno, ………………………………………….
600 - 2300 m.s.n.m.
16 cm

Familia Turdidae

Género Catharus

3. Catharus minimus
Zorzal carigris, …………………………………………….
˂ 3000 m.s.n.m.
17 cm

Familia Turdidae

Género Catharus

4. Catharus ustulatus
Zorzal migratorio ……………………………….………….
˂ 3000 m.s.n.m.
18 cm

Familia Turdidae
Género Myadestes

5. Myadestes ralloides
Solitario andino, …………………………………………
600 - 3000 m.s.n.m.
17 cm

~ 161 ~
1. 2.

leuconotus

phaeopleurus

3.
4.

5.

plumbeiceps

~ 162 ~
Familia Turdidae

Género Turdus

1. Turdus leucops
Mirla ojiblanca, …………………………………………….
1000 - 2000 m.s.n.m.
19 cm

Familia Turdidae

Género Turdus

2. Turdus serranus
Mirla serrana, …………………………………………….
1400 - 3000 m.s.n.m.
23 cm

Familia Turdidae

Género Turdus

3. Turdus fuscater
Mirla patinaranja, Chiguaco, ………………………………
1700 - 4000 m.s.n.m.
32 cm

Familia Turdidae

Género Turdus

4. Turdus fumigatus
Mirla cacao, ……………………….……………………….
˂ 1500 m.s.n.m.
23 cm

Familia Turdidae
Género Turdus

5. Turdus ignobilis
Chiguaco embarrador, ………………………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
23 cm

~ 163 ~
1.
2.

fuscobrunneus

♀ ♀

fuscobrunneus

3.
4.

quindio


quindio

5.

goodfellowi

~ 164 ~
Familia Mimidae

Género Mimus

1. Mimus gilvus
Mirla blanca, …………………………………………….
˂ 2800 m.s.n.m.
24 cm

Familia Estrildidae

Género Lonchura

2. Lonchura malacca
Capuchino tricolor, …………………………………………
˂ 2600 m.s.n.m.
12 cm

Familia Estrildidae

Género Lonchura

3. Lonchura atricapilla
Capuchino castaño, ………………………………
˂ 1700 m.s.n.m.
12 cm

Familia Fringillidae

Género Spinus

4. Spinus spinescens
Jilguero andino, ……………………….……………………
1600 - 3800 m.s.n.m.
10 cm

Familia Fringillidae
Género Spinus

5. Spinus xanthogastrus
Jilguero pechinegro, ……………………………………….
1200 - 3000 m.s.n.m.
11 cm

~ 165 ~
1.
2.

tolimensis

4.

3.
nigricauda

nigricauda

5. ♂

xanthogastrus

xanthogastrus


~ 166 ~
Familia Fringillidae

Género Spinus

1. Spinus psaltria
Jilguero aliblanco, …………………………………………
500 - 3100 m.s.n.m.
10 cm

Familia Fringillidae

Género Euphonia

2. Euphonia laniirostris
Eufonia gorgiamarilla, ………………………………………
˂ 2000 m.s.n.m.
10 cm

Familia Fringillidae

Género Euphonia

3. Euphonia cyanocephala
Eufonia cabeciazul, ……………………………………….
600 - 3000 m.s.n.m.
11 cm

Familia Fringillidae

Género Euphonia

4. Euphonia xanthogaster
Eufonia común, ……………………….……………………
˂ 2600 m.s.n.m.
10 cm

Familia Fringillidae
Género Chlorophonia

5. Chlorophonia cyanea
Clorofonia verdeazul, ……………………………………….
800 - 2200 m.s.n.m.
11 cm

~ 167 ~
1.
2.
columbianus

columbianus
crassirostris

♀ ♀

♂ crassirostris

3. 4.

cyanocephala oressinoma

cyanocephala oressinoma


5.

longipennis

longipennis


~ 168 ~
Familia Passerellidae

Género Arremon

1. Arremon brunneinucha
Gorrión de monte, …………………………………………
800 - 2600 m.s.n.m.
18 cm

Familia Passerellidae

Género Zonotrichia

2. Zonotrichia capensis
Gorrión, …………………………………………………….
˂ 3600 m.s.n.m.
12 cm

Familia Passerellidae

Género Atlapetes

3. Atlapetes albinucha
Gorrión montés, ………………………………………….
1400 - 2500 m.s.n.m.
19 cm

Familia Passerellidae

Género Atlapetes

4. Atlapetes pallidinucha
Atlapetes cabeciblanco, ……………………….…………
2500 - 3600 m.s.n.m.
18 cm

Familia Passerellidae
Género Atlapetes

5. Atlapetes latinuchus
Atlapetes cabecirrufo, …………………………………….
1600 - 3600 m.s.n.m.
17 cm

~ 169 ~
1.

2.

frontalis

costaricensis

3.

4.

gutturalis

papallactae

5.

caucae

~ 170 ~
Familia Passerellidae

Género Atlapetes

1. Atlapetes schistaceus
Atlapetes pizarra, …………………………………………
2000 - 3600 m.s.n.m.
18 cm

Familia Icteridae

Género Psarocolius

2. Psarocolius angustifrons
Cacique dorsirrufo, …………………………………………
˂ 2600 m.s.n.m.
♀: 38 cm ♂: 48 cm

Familia Icteridae

Género Psarocolius

3. Psarocolius decumanus
Mochilero, ………………………………………………….
˂ 2500 m.s.n.m.
♀: 37 cm ♂: 47 cm

Familia Icteridae

Género Icterus

4. Icterus chrysater
Chicao, ……………………….…………………………….
˂ 2800 m.s.n.m.
21 cm

Familia Icteridae
Género Molothrus

5. Molothrus bonariensis
Chamón parásito, ………………………………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
19 cm

~ 171 ~
1. 2.

schistaceus

salmoni

3.

melanterus

4.

giraudii

5.

cabanisii

cabanisii


~ 172 ~
Familia Icteridae

Género Molothrus

1. Molothrus oryzivorus
Chamón gigante, ………………………………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
34 cm

Familia Icteridae

Género Dolichonyx

2. Dolichonyx oryzivorus
Tordo arrocero, …………………………………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
17 cm

Familia Icteridae

Género Leistes

3. Leistes militaris
Soldadito, ………………………………………………….
˂ 2100 m.s.n.m.
18 cm

Familia Parulidae

Género Parkesia

4. Parkesia noveboracensis
Reinita acuática, ……………………….……………………
˂ 2600 m.s.n.m.
15 cm

Familia Parulidae
Género Leiothlypis

5. Leiothlypis peregrina
Reinita verderona, ………………………………………….
˂ 2700 m.s.n.m.
12 cm

~ 173 ~
1.

2.
oryzivorus

♀ oryzivorus ♀

♂ ♂

3.

4.


5.


~ 174 ~
Familia Parulidae

Género Geothlypis

1. Geothlypis philadelphia
Reinita cabecigrís, ………………………………………….
˂ 3000 m.s.n.m.
13 cm

Familia Parulidae

Género Geothlypis

2. Geothlypis semiflava
Reinita carinegra, ……………………………………………
˂ 1800 m.s.n.m.
13 cm

Familia Parulidae

Género Cardellina

3. Cardellina canadensis
Reinita del Canadá, …………………………………………
˂ 3000 m.s.n.m.
13 cm

Familia Parulidae

Género Mniotilta

4. Mniotilta varia
Cebrita, ……………………….………………………………
˂ 2700 m.s.n.m.
13 cm

Familia Parulidae
Género Setophaga

5. Setophaga ruticilla
Reinita norteña, …………………………………………….
˂ 3000 m.s.n.m.
13 cm

~ 175 ~
1. 2.

semiflava
♀ ♀

semiflava
♂ ♂

3.
4.

♀ ♀


5.

~ 176 ~
Familia Parulidae

Género Setophaga

1. Setophaga pitiayumi
Reinita tropical, …………………………………………….
˂ 2700 m.s.n.m.
11 cm

Familia Parulidae

Género Setophaga

2. Setophaga fusca
Reinita gorjinaranja, …………………………………………
600 - 3500 m.s.n.m.
13 cm

Familia Parulidae

Género Setophaga

3. Setophaga striata
Reinita rayada, ……………………………………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
14 cm

Familia Parulidae

Género Setophaga

4. Setophaga petechia
Reinita amarilla, ……………………….…………………….
˂ 2700 m.s.n.m.
12 cm

Familia Parulidae
Género Myiothlypis

5. Myiothlypis coronata
Arañero cabecilistado, ………………………………………
1400 - 3200 m.s.n.m.
14 cm

~ 177 ~
1.
2.

elegans

elegans

3.

4. ♂

aestiva
♀ 5.

aestiva

♂ regulus

~ 178 ~
Familia Parulidae

Género Basileuterus

1. Basileuterus culicivorus
Arañero cejiblanco, ………………………………………….
400 - 2100 m.s.n.m.
12 cm

Familia Parulidae

Género Myioborus

2. Myioborus ornatus
Abanico cariblanco, …………………………………………
2000 - 3600 m.s.n.m.
13 cm

Familia Parulidae

Género Myioborus

3. Myioborus miniatus
Monjita, ……………………………………………………….
600 - 2700 m.s.n.m.
13 cm

Familia Cardinalidae

Género Piranga

4. Piranga rubra
Piranga roja, ……………………….……………………….
˂ 3200 m.s.n.m.
17 cm

Familia Cardinalidae
Género Piranga

5. Piranga flava
Piranga bermeja, ……………………………………………
1400 - 2300 m.s.n.m.
18 cm

~ 179 ~
1.

2.
occultus

chrysops

3.
4.

ballux
rubra

rubra ♀

5.


desidiosa

desidiosa ♀

~ 180 ~
Familia Cardinalidae

Género Piranga

1. Piranga olivacea
Piranga alinegra, ……………………………………………
˂ 3200 m.s.n.m.
17 cm

Familia Cardinalidae

Género Pheucticus

2. Pheucticus ludovicianus
Picogordo degollado, ………………………………………
˂ 3400 m.s.n.m.
19 cm

Familia Cardinalidae

Género Pheucticus

3. Pheucticus aureoventris
Picogordo pechinegro, ………………………………………
600 - 3100 m.s.n.m.
22 cm

Familia Thraupidae

Género Saltator

4. Saltator striatipectus
Pío – judío, ……………………….……………………….
˂ 2500 m.s.n.m.
19 cm

Familia Thraupidae
Género Saltator

5. Saltator atripennis
Bombardero, platanero …………………………………...
600 - 2300 m.s.n.m.
20 cm

~ 181 ~
1.

2.


3. ♂
4.

crissalis

striatipectus


crissalis

5.

atripennis

~ 182 ~
Familia Thraupidae

Género Schistochlamys

1. Schistochlamys melanopis
Frutero caranegra, …………………………………………
˂ 1800 m.s.n.m.
17 cm

Familia Thraupidae

Género Sicalis

2. Sicalis flaveola
Canario criollo, ………………………………………………
˂ 2600 m.s.n.m.
14 cm

Familia Thraupidae

Género Sicalis

3. Sicalis luteola
Canario sabanero, ………………………………………….
˂ 3400 m.s.n.m.
12 cm

Familia Thraupidae

Género Emberizoides

4. Emberizoides herbicola
Sabanero coludo, ……………………….…………………
˂ 1800 m.s.n.m.
20 cm

Familia Thraupidae
Género Spodiornis

5. Spodiornis rusticus
Gorrión pizarra, …………………………………………….
1000 - 3000 m.s.n.m.
12 cm

~ 183 ~
1. 2.

aterrima flaveola

3. flaveola

luteola

luteola 4.


sphenurus

5.

rustica

rustica

~ 184 ~
Familia Thraupidae

Género Sporophila

1. Sporophila funerea
Arrocero piquigrueso, ………………………………………
˂ 1700 m.s.n.m.
11 cm

Familia Thraupidae

Género Sporophila

2. Sporophila crassirostris
Curió renegrido, …………………………………………….
˂ 1300 m.s.n.m.
14 cm

Familia Thraupidae

Género Sporophila

3. Sporophila minuta
Espiguero ladrillo, ………………………………………….
˂ 2300 m.s.n.m.
9 cm

Familia Thraupidae

Género Sporophila

4. Sporophila nigricollis
Espiguero capuchino, ……………………….………………
˂ 2200 m.s.n.m.
10 cm

Familia Thraupidae
Género Sporophila

5. Sporophila intermedia
Espiguero gris, ………………………………………………
˂ 2300 m.s.n.m.
11 cm

~ 185 ~
1.
2.
ochrogyne occidentalis

ochrogyne

♀ occidentalis

♂ ♂
3.
minuta
4.

minuta nigricollis

♂ ♀
nigricollis

5.
bogotensis

bogotensis


~ 186 ~
Familia Thraupidae

Género Sporophila

1. Sporophila schistacea
Espiguero pizarra, ……………………………………….
˂ 2200 m.s.n.m.
11 cm

Familia Thraupidae

Género Sporophila

2. Sporophila luctuosa
Espiguero negriblanco, ……………………………………
1300 - 2600 m.s.n.m.
11 cm

Familia Thraupidae

Género Tiaris

3. Tiaris olivaceus
Semillero cariamarillo, …………………………………….
700 - 2400 m.s.n.m.
10 cm

Familia Thraupidae

Género Asemospiza

4. Asemospiza obscura
Espiguero pardo, ……………………….………………….
˂ 1700 m.s.n.m.
11 cm

Familia Thraupidae
Género Volatinia

5. Volatinia jacarina
Volatinero negro, ……………………………………………
˂ 2300 m.s.n.m.
10 cm

~ 187 ~
1.
2.

incerta

incerta


3.
4.
pusillus

pusillus haplochroma

5.

splendens
splendens


~ 188 ~
Familia Thraupidae

Género Coereba

1. Coereba flaveola
Mielero común, …………………………………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
11 cm

Familia Thraupidae

Género Islerothraupis

2. Islerothraupis luctuosa
Tangara luctuosa, …………………………………………
˂ 1500 m.s.n.m.
13 cm

Familia Thraupidae

Género Tachyphonus

3. Tachyphonus rufus
Malcasado, …………………………………………………
˂ 2200 m.s.n.m.
17 cm

Familia Thraupidae

Género Ramphocelus

4. Ramphocelus dimidiatus
Toche pico de plata, ……………………….………………
˂ 2200 m.s.n.m.
16 cm

Familia Thraupidae
Género Ramphocelus

5. Ramphocelus flammigerus
Asoma, ……………………………………………………….
˂ 2200 m.s.n.m.
18 cm

~ 189 ~
1. 2.

caucae panamensis

panamensis
3.


4.


dimidiatus

5. ♀

flammigerus

dimidiatus



flammigerus

~ 190 ~
Familia Thraupidae

Género Hemithraupis

1. Hemithraupis guira
Pintasilgo, ………………………………………………….
˂ 1900 m.s.n.m.
13 cm

Familia Thraupidae

Género Diglossa

2. Diglossa humeralis
Pinchaflor negro, …………………………………………
2300 - 3800 m.s.n.m.
13 cm

Familia Thraupidae

Género Diglossa

3. Diglossa albilatera
Pinchaflor lustroso, ……………………………………….
1400 - 3500 m.s.n.m.
12 cm

Familia Thraupidae

Género Diglossa

4. Diglossa sittoides
Pincaflor canela, ……………………….………………….
1300 - 3400 m.s.n.m.
11 cm

Familia Thraupidae
Género Diglossa

5. Diglossa caerulescens
Pincaflor azul, ………………………………………………
1700 - 3000 m.s.n.m.
13 cm

~ 191 ~
1.

2.

guirina


aterrima

guirina


3.

albilatera

4. ♀
albilatera

dorbignyi


5.

dorbignyi


saturata

~ 192 ~
Familia Thraupidae

Género Diglossa

1. Diglossa cyanea
Picaflor de antifaz, ……………………………………….
1500 - 3500 m.s.n.m.
15 cm

Familia Thraupidae

Género Chlorophanes

2. Chlorophanes spiza
Mielero verde, …………………………………………….
˂ 2300 m.s.n.m.
13 cm

Familia Thraupidae

Género Tersina

3. Tersina viridis
Azulejo golondrina, ……………………………………….
˂ 2000 m.s.n.m.
14 cm

Familia Thraupidae

Género Buthraupis

4. Buthraupis montana
Azulejo real, ……………………………………………….
2000 - 3600 m.s.n.m.
21 cm

Familia Thraupidae

Género Anisognathus

5. Anisognathus somptuosus
Tángara primavera, ……………………….……………….
1300 - 2800 m.s.n.m.
16 cm

~ 193 ~
1.

2.
cyanea

subtropicalis

subtropicalis
3.

occidentalis

occidentalis
♂ 4.

5. cucullata

cyanopterus

~ 194 ~
Familia Thraupidae

Género Chlorornis

1. Chlorornis riefferii
Tángara lorito, …………………………………………….
2000 - 3400 m.s.n.m.
20 cm

Familia Thraupidae

Género Pipraeidea

2. Pipraeidea melanonota
Viuvá de antifaz, …………………………………………
1000 - 3000 m.s.n.m.
14 cm

Familia Thraupidae

Género Chalcothraupis

3. Chalcothraupis ruficervix
Tángara diadema, ……………………………………….
1300 - 2500 m.s.n.m.
13 cm

Familia Thraupidae

Género Stilpnia

4. Stilpnia vitriolina
Tángara matorralera, ……………………….………………
300 - 2500 m.s.n.m.
14 cm

Familia Thraupidae
Género Stilpnia

5. Stilpnia heinei
Tángara coroninegra, ………………………………………
1400 - 2300 m.s.n.m.
13 cm

~ 195 ~
1.

riefferii

2.

venezuelensis


venezuelensis

3.

4.
ruficervix

5.

~ 196 ~
Familia Thraupidae

Género Stilpnia

1. Stilpnia cyanicollis
Tángara real, …………………………………………….
700 - 2200 m.s.n.m.
12 cm

Familia Thraupidae

Género Tangara

2. Tangara vassorii
Tángara negriazul, …………………………………………
1600 - 3500 m.s.n.m.
13 cm

Familia Thraupidae

Género Tangara

3. Tangara nigroviridis
Tángara lentejueleada, ……………………………………
1100 - 3000 m.s.n.m.
12 cm

Familia Thraupidae

Género Tangara

4. Tangara labradorides
Tángara verde-plata, ……………………….………………
1400 - 2600 m.s.n.m.
12 cm

Familia Thraupidae
Género Tangara

5. Tangara gyrola
Tángara cabecirufa, ………………………………………
˂ 2200 m.s.n.m.
12 cm

~ 197 ~
1.

granadensis

2.

vassorii
3.

cyanescens

4.

labradorides

5.

deleticia

~ 198 ~
Familia Thraupidae

Género Tangara

1. Tangara xanthocephala
Tángara coronada, ……………………………………….
1200 - 2400 m.s.n.m.
13 cm

Familia Thraupidae

Género Tangara

2. Tangara arthus
Tángara dorada, ………………………………………….
1200 - 2500 m.s.n.m.
13 cm

Familia Thraupidae

Género Sporathraupis

3. Sporathraupis cyanocephala
Azulejo montañero, ……………………………………….
1700 - 3200 m.s.n.m.
16 cm

Familia Thraupidae

Género Thraupis

4. Thraupis episcopus
Azulejo, ……………………….…………………………….
˂ 2600 m.s.n.m.
16 cm

Familia Thraupidae
Género Thraupis

5. Thraupis palmarum
Azulejo palmero, ……………………………………………
˂ 2600 m.s.n.m.
17 cm

~ 199 ~
1.

venusta
2.

occidentalis
3.

annectens

4.

cana

5.

atripennis

~ 200 ~
Tangara arthus

Tangara gyrola
Ramphocelus flammigerus

Cyanocorax yncas
Zonotrichia capensis

Pyrocephalus rubinus
Stilpnia vitriolina

Sporophila nigricollis
Índice
Especies, Familias, Órdenes. Páginas
Accipiter bicolor ...................................................................................................................87
Accipiter striatus ...................................................................................................................87
Accipitridae ...........................................................................................................................85
Accipitriformes .......................................................................................................................83
Actitis macularius ...................................................................................................................63
Adelomyia melanogenys .......................................................................................................45
Aglaiocercus kingii .................................................................................................................45
Alcedinidae .......................................................................................................................... 103
Amazilia tzacatl ......................................................................................................................51
Amazona mercenarius ......................................................................................................... 123
Anabacerthia striaticollis ...................................................................................................... 131
Anatidae .................................................................................................................................. 5
Andigena hypoglauca .......................................................................................................... 107
Anisognathus somptuosus .................................................................................................. 193
Anseriformes ........................................................................................................................... 3
Anthracothorax nigricollis ......................................................................................................45
Apodidae ................................................................................................................................39
Apodiformes ...........................................................................................................................37
Aramides cajaneus ................................................................................................................57
Ardea alba..............................................................................................................................73
Ardea cocoi ............................................................................................................................71
Ardea herodias ......................................................................................................................71
Ardeidae.................................................................................................................................71
Arremon brunneinucha ........................................................................................................ 169
Asemospiza obscura ........................................................................................................... 187
Asio clamator .........................................................................................................................97
Asio flammeus .......................................................................................................................97
Asio stygius ............................................................................................................................97
Atlapetes albinucha ............................................................................................................. 169
Atlapetes latinuchus............................................................................................................. 169
Atlapetes pallidinucha.......................................................................................................... 169
Atlapetes schistaceus .......................................................................................................... 171
Aulacorhynchus haematopygus .......................................................................................... 107
Aulacorhynchus prassinus................................................................................................... 107
Aythya affinis........................................................................................................................... 5
Bartramia longicauda.............................................................................................................61
Basileuterus culicivorus ....................................................................................................... 179
Bolborhynchus lineola ......................................................................................................... 123
Bubo virginianus ...................................................................................................................95
Bubulcus ibis ..........................................................................................................................73
Buteo brachyurus...................................................................................................................89
Buteo platypterus ...................................................................................................................89
Buthraupis montana............................................................................................................. 193
Butorides striata .....................................................................................................................71
Especies, Familias, Órdenes. Páginas
Cairina moschata .................................................................................................................... 7
Calidris bairdii ........................................................................................................................61
Calidris melanotos .................................................................................................................63
Calidris minutilla.....................................................................................................................63
Calidris subruficollis ...............................................................................................................61
Camptostoma obsoletum..................................................................................................... 135
Caprimulgidae........................................................................................................................35
Caprimulgiformes...................................................................................................................33
Caracara cheriway ............................................................................................................... 115
Cardellina canadensis ......................................................................................................... 175
Cardinalidae ......................................................................................................................... 179
Cathartes aura .......................................................................................................................79
Cathartidae ............................................................................................................................79
Cathartiformes .......................................................................................................................77
Catharus aurantiirostris ....................................................................................................... 161
Catharus minimus ................................................................................................................ 161
Catharus ustulatus ............................................................................................................... 161
Chaetocercus mulsant...........................................................................................................49
Chalcothraupis ruficervix ..................................................................................................... 195
Chalybura buffonii ..................................................................................................................53
Chamaepetes goudotii...........................................................................................................11
Charadriidae ..........................................................................................................................61
Charadriiformes .....................................................................................................................59
Chloroceryle amazona......................................................................................................... 103
Chloroceryle americana....................................................................................................... 103
Chlorophanes spiza ............................................................................................................. 193
Chlorophonia cyanea........................................................................................................... 167
Chlorornis riefferii................................................................................................................. 195
Chlorostilbon melanorhynchus ..............................................................................................51
Chondrohierax uncinatus.......................................................................................................85
Chordeiles minor....................................................................................................................35
Chrysuronia grayi...................................................................................................................53
Ciccaba virgata ......................................................................................................................97
Cinclidae .............................................................................................................................. 161
Cinclus leucocephalus ......................................................................................................... 161
Coccycua pumila ...................................................................................................................25
Coccyzus americanus ...........................................................................................................27
Coccyzus erythropthalmus ....................................................................................................27
Coccyzus melacoryphus........................................................................................................27
Coeligena coeligena ..............................................................................................................47
Coeligena lutetiae ..................................................................................................................49
Coeligena torquata ................................................................................................................47
Coereba flaveola.................................................................................................................. 189
Colaptes punctigula ............................................................................................................. 111
Colaptes rivolii...................................................................................................................... 111
Colaptes rubiginosus ........................................................................................................... 109
Especies, Familias, Órdenes. Páginas
Colibri coruscans ...................................................................................................................43
Colibri cyanotus .....................................................................................................................43
Colibri delphinae ....................................................................................................................43
Colinus cristatus ....................................................................................................................11
Columba livia .........................................................................................................................17
Columbidae ............................................................................................................................17
Columbiformes .......................................................................................................................15
Columbina minuta ..................................................................................................................21
Columbina passerina .............................................................................................................19
Columbina talpacoti ...............................................................................................................21
Contopus cinereus ............................................................................................................... 143
Contopus cooperi................................................................................................................. 141
Contopus fumigatus ............................................................................................................. 141
Contopus sordidulus ............................................................................................................ 141
Contopus virens ................................................................................................................... 143
Coraciiformes....................................................................................................................... 101
Coragyps atratus ...................................................................................................................79
Corvidae............................................................................................................................... 153
Cracidae.................................................................................................................................11
Crotophaga ani ......................................................................................................................25
Crotophaga major ..................................................................................................................25
Crypturellus soui ..................................................................................................................... 2
Cuculidae ...............................................................................................................................25
Cuculiformes ..........................................................................................................................23
Cyanocorax yncas ............................................................................................................... 153
Cyclarhis nigrirostris ............................................................................................................ 151
Cypseloides cherriei ..............................................................................................................39
Cypseloides cryptus...............................................................................................................39
Cypseloides lemosi ................................................................................................................39
Cypseloides niger ..................................................................................................................39
Dendrocincla tyrannina ........................................................................................................ 129
Dendrocolaptes picumnus ................................................................................................... 131
Diglossa albilatera ............................................................................................................... 191
Diglossa caerulescens......................................................................................................... 191
Diglossa cyanea .................................................................................................................. 193
Diglossa humeralis .............................................................................................................. 191
Diglossa sittoides ................................................................................................................. 191
Dolichonyx oryzivorus.......................................................................................................... 173
Doryfera ludovicae.................................................................................................................43
Dryocopus lineatus ............................................................................................................. 111
Dysithamnus mentalis ......................................................................................................... 129
Egretta caerulea ....................................................................................................................73
Egretta thula...........................................................................................................................73
Elaenia chiriquensis............................................................................................................. 135
Elaenia flavogaster .............................................................................................................. 133
Elaenia frantzii ..................................................................................................................... 135
Especies, Familias, Órdenes. Páginas
Elaenia pallatangae ............................................................................................................. 135
Elanoides forficatus ...............................................................................................................87
Elanus leucurus .....................................................................................................................85
Emberizoides herbicola ....................................................................................................... 183
Empidonax alnorum............................................................................................................. 141
Empidonax traillii.................................................................................................................. 141
Empidonax virescens........................................................................................................... 139
Ensifera ensifera ....................................................................................................................49
Estrildidae ............................................................................................................................ 165
Euphonia cyanocephala ...................................................................................................... 167
Euphonia laniirostris ............................................................................................................ 167
Euphonia xanthogaster........................................................................................................ 167
Falco columbarius................................................................................................................ 117
Falco femoralis ................................................................................................................... 117
Falco peregrinus .................................................................................................................. 117
Falco sparverius ................................................................................................................. 115
Falconidae ........................................................................................................................... 115
Falconiformes ...................................................................................................................... 113
Florisuga mellivora.................................................................................................................41
Forpus conspicillatus .......................................................................................................... 125
Fringillidae............................................................................................................................ 165
Furnariidae .......................................................................................................................... 129
Galliformes .............................................................................................................................. 9
Gallinago delicata ..................................................................................................................65
Gampsonyx swainsonii ..........................................................................................................85
Geothlypis philadelphia ....................................................................................................... 175
Geothlypis semiflava............................................................................................................ 175
Geotrygon montana ...............................................................................................................19
Geranoaetus albicaudatus.....................................................................................................89
Glaucidium jardinii .................................................................................................................97
Grallaria ruficapilla ............................................................................................................... 129
Grallariidae .......................................................................................................................... 129
Gruiformes .............................................................................................................................55
Haplophaedia aureliae...........................................................................................................47
Heliangelus exortis ................................................................................................................45
Heliomaster longirostris .........................................................................................................51
Hemithraupis guira............................................................................................................... 191
Hemitriccus granadensis ..................................................................................................... 137
Henicorhina leucophrys ....................................................................................................... 159
Hirundinidae ......................................................................................................................... 153
Hirundo rustica..................................................................................................................... 155
Icteridae ............................................................................................................................... 171
Icterus chrysater .................................................................................................................. 171
Ictinea plumbea .....................................................................................................................87
Islerothraupis luctuosa......................................................................................................... 189
Knipolegus poecilurus ......................................................................................................... 143
Especies, Familias, Órdenes. Páginas
Laridae ...................................................................................................................................65
Laterallus albigularis ..............................................................................................................57
Legatus leucophaius ............................................................................................................ 145
Leiothlypis peregrina............................................................................................................ 173
Leistes militaris .................................................................................................................... 173
Lepidocolaptes lacrymiger ................................................................................................... 131
Leptosittaca branickii .......................................................................................................... 125
Leptotila plumbeiceps ............................................................................................................19
Leptotila verreauxi .................................................................................................................17
Lesbia nuna ...........................................................................................................................45
Leucophaeus atricilla .............................................................................................................65
Lonchura atricapilla.............................................................................................................. 165
Lonchura malacca ............................................................................................................... 165
Machetornis rixosa............................................................................................................... 145
Margarornis squamiger........................................................................................................ 131
Megaceryle torquata ............................................................................................................ 103
Megascops albogularis ..........................................................................................................95
Megascops choliba ................................................................................................................95
Melanerpes formicivorus ..................................................................................................... 109
Melanerpes rubricapilus ...................................................................................................... 109
Merganetta armata ................................................................................................................. 7
Metallura tyrianthina ..............................................................................................................47
Milvago chimachima ............................................................................................................ 115
Mimidae................................................................................................................................ 165
Mimus gilvus ........................................................................................................................ 165
Mionectes oleagineus .......................................................................................................... 137
Mionectes striaticollis........................................................................................................... 137
Mniotilta varia....................................................................................................................... 175
Molothrus bonariensis ......................................................................................................... 171
Molothrus oryzivorus............................................................................................................ 173
Momotus aequatorialis ........................................................................................................ 103
Myadestes ralloides ............................................................................................................. 161
Myiarchus apicalis ............................................................................................................... 149
Myiarchus cephalotes .......................................................................................................... 151
Myiarchus crinitus ................................................................................................................ 151
Myiarchus tuberculifer ......................................................................................................... 149
Myioborus miniatus .............................................................................................................. 179
Myioborus ornatus ............................................................................................................... 179
Myiodynastes chrysocephalus ............................................................................................ 147
Myiodynastes luteiventris .................................................................................................... 147
Myiodynastes maculatus ..................................................................................................... 147
Myiophobus fasciatus .......................................................................................................... 139
Myiotheretes striaticollis ...................................................................................................... 145
Myiothlypis coronata ............................................................................................................ 177
Myiozetetes cayanensis ...................................................................................................... 147
Nomonyx dominicus ............................................................................................................... 5
Especies, Familias, Órdenes. Páginas
Nothocercus Julius ................................................................................................................. 2
Nyctibiidae .............................................................................................................................32
Nyctibiiformes ........................................................................................................................31
Nyctibius griseus....................................................................................................................32
Nycticorax nycticorax.............................................................................................................71
Nyctidromus albicollis ............................................................................................................35
Ochthoeca cinnamomeiventris ............................................................................................ 145
Ochthoeca diadema............................................................................................................. 145
Ocreatus underwoodii............................................................................................................49
Odontophoridae .....................................................................................................................11
Orochelidon murina ............................................................................................................. 153
Pachyramphus polychopterus ............................................................................................. 151
Pandion haliaetus ..................................................................................................................85
Pandionidae ...........................................................................................................................85
Panyptila cayennensis ...........................................................................................................41
Parabuteo unicinctus .............................................................................................................89
Pardirallus nigricans ..............................................................................................................51
Parkesia noveboracensis .................................................................................................... 173
Parulidae .............................................................................................................................. 173
Passerellidae ....................................................................................................................... 169
Passeriformes ...................................................................................................................... 127
Patagioenas cayennensis......................................................................................................17
Patagioenas fasciata .............................................................................................................17
Pelecaniformes ......................................................................................................................69
Penelope montagnii ...............................................................................................................11
Penelope perspicax ...............................................................................................................11
Petrochelidon pyrrhonota .................................................................................................... 155
Phaeomyias murina ............................................................................................................. 135
Phaethornis guy .....................................................................................................................41
Phaethornis syrmatophorus...................................................................................................41
Phalacrocoracidae .................................................................................................................68
Phalacrocorax brasilianus ....................................................................................................68
Phalcoboenus carunculatus ................................................................................................ 115
Pheucticus aureoventris ...................................................................................................... 181
Pheucticus ludovicianus ...................................................................................................... 181
Pheugopedius mystacalis .................................................................................................... 159
Phimosus infuscatus..............................................................................................................75
Phyllomyias griseiceps ........................................................................................................ 133
Phyllomyias nigrocapillus .................................................................................................... 133
Piaya cayana .........................................................................................................................25
Picidae ................................................................................................................................. 107
Piciformes ............................................................................................................................ 105
Picoides fumigatus............................................................................................................... 109
Picumnus granadensis ....................................................................................................... 107
Pionus chalcopterus ........................................................................................................... 123
Pionus menstruus ................................................................................................................ 123
Especies, Familias, Órdenes. Páginas
Pipraeidea melanonota........................................................................................................ 195
Piranga flava ........................................................................................................................ 179
Piranga olivacea .................................................................................................................. 181
Piranga rubra ....................................................................................................................... 179
Pitangus sulphuratus ........................................................................................................... 147
Pluvialis dominica ..................................................................................................................61
Podicipedidae ........................................................................................................................14
Podicipediformes ...................................................................................................................13
Podilymbus podiceps.............................................................................................................14
Poecilotriccus ruficeps ......................................................................................................... 139
Polioptila plumbea ............................................................................................................... 159
Polioptilidae.......................................................................................................................... 159
Porphyrio martinica ................................................................................................................57
Porzana carolina ....................................................................................................................57
Progne subis ........................................................................................................................ 155
Progne tapera ..................................................................................................................... 155
Psarocolius angustifrons ..................................................................................................... 171
Psarocolius decumanus ...................................................................................................... 171
Psittacara wagleri ................................................................................................................ 125
Psittacidae ........................................................................................................................... 123
Psittaciformes ...................................................................................................................... 121
Pygochelidon cyanoleuca.................................................................................................... 153
Pyrocephalus rubinus .......................................................................................................... 143
Pyrrhomyias cinnamomeus ................................................................................................. 139
Rallidae ..................................................................................................................................57
Ramphastidae...................................................................................................................... 107
Ramphocelus dimidiatus ..................................................................................................... 189
Ramphocelus flammigerus .................................................................................................. 189
Riparia riparia....................................................................................................................... 155
Rupornis magnirostris............................................................................................................89
Saltator atripennis ................................................................................................................ 181
Saltator striatipectus ............................................................................................................ 181
Saucerottia saucerottei ..........................................................................................................53
Sayornis nigricans ............................................................................................................... 143
Schistochlamys melanopis .................................................................................................. 183
Scolopacidae .........................................................................................................................61
Serpophaga cinerea ............................................................................................................ 137
Setophaga fusca .................................................................................................................. 177
Setophaga petechia............................................................................................................. 177
Setophaga pitiayumi ............................................................................................................ 177
Setophaga ruticilla ............................................................................................................... 175
Setophaga striata................................................................................................................. 177
Sicalis flaveola ..................................................................................................................... 183
Sicalis luteola ....................................................................................................................... 183
Spatula cyanoptera ................................................................................................................. 5
Spatula discors ....................................................................................................................... 5
Especies, Familias, Órdenes. Páginas
Spinus psaltria ..................................................................................................................... 167
Spinus spinescens ............................................................................................................... 165
Spinus xanthogastrus .......................................................................................................... 165
Spodiornis rusticus .............................................................................................................. 183
Sporathraupis cyanocephala ............................................................................................... 199
Sporophila crassirostris ....................................................................................................... 185
Sporophila funerea .............................................................................................................. 185
Sporophila intermedia.......................................................................................................... 185
Sporophila luctuosa ............................................................................................................. 187
Sporophila minuta ................................................................................................................ 185
Sporophila nigricollis ............................................................................................................ 185
Sporophila schistacea ......................................................................................................... 187
Steatornis caripensis .............................................................................................................30
Steatornithidae.......................................................................................................................30
Steatornithiformes..................................................................................................................29
Stelgidopteryx ruficollis ........................................................................................................ 153
Stilpnia cyanicollis................................................................................................................ 197
Stilpnia heinei....................................................................................................................... 195
Stilpnia vitriolina ................................................................................................................... 195
Streptoprocne rutila ...............................................................................................................39
Streptoprocne zonaris ...........................................................................................................41
Strigidae .................................................................................................................................95
Strigiformes ............................................................................................................................93
Suliformes ..............................................................................................................................67
Synallaxis albescens ........................................................................................................... 131
Synallaxis azarae................................................................................................................. 133
Synallaxis brachyura............................................................................................................ 133
Systellura longirostris.............................................................................................................35
Tachyphonus rufus .............................................................................................................. 189
Tangara arthus .................................................................................................................... 199
Tangara gyrola..................................................................................................................... 197
Tangara labradorides........................................................................................................... 197
Tangara nigroviridis ............................................................................................................. 197
Tangara vassorii .................................................................................................................. 197
Tangara xanthocephala ....................................................................................................... 199
Tapera naevia ........................................................................................................................25
Tersina viridis....................................................................................................................... 193
Thamnophilidae ................................................................................................................... 129
Thamnophilus multistriatus .................................................................................................. 129
Theristicus caudatus..............................................................................................................75
Thraupidae ........................................................................................................................... 181
Thraupis episcopus.............................................................................................................. 199
Thraupis palmarum .............................................................................................................. 199
Threskiornithidae ...................................................................................................................75
Tiaris olivaceus .................................................................................................................... 187
Tinamidae ............................................................................................................................... 2
Especies, Familias, Órdenes. Páginas
Tinamiformes .......................................................................................................................... 1
Tityridae ............................................................................................................................... 151
Todirostrum cinereum.......................................................................................................... 139
Tringa flavipes........................................................................................................................63
Tringa melanoleuca ...............................................................................................................65
Tringa solitaria .......................................................................................................................63
Trochilidae .............................................................................................................................41
Troglodytes aedon ............................................................................................................... 159
Troglodytes solstitialis ......................................................................................................... 159
Troglodytidae ....................................................................................................................... 159
Trogon collaris ..................................................................................................................... 100
Trogon personatus............................................................................................................... 100
Trogonidae ........................................................................................................................... 100
Trogoniformes ........................................................................................................................99
Turdidae ............................................................................................................................... 161
Turdus fumigatus ................................................................................................................. 163
Turdus fuscater.................................................................................................................... 163
Turdus ignobilis .................................................................................................................... 163
Turdus leucops .................................................................................................................... 163
Turdus serranus................................................................................................................... 163
Tyrannidae ........................................................................................................................... 133
Tyrannus melancholicus ...................................................................................................... 149
Tyrannus savana ................................................................................................................. 149
Tyrannus Tyrannus .............................................................................................................. 149
Tyto alba ................................................................................................................................95
Tytonidae ...............................................................................................................................95
Uranomitra franciae ...............................................................................................................51
Vanellus chilensis ..................................................................................................................61
Vireo leucophrys .................................................................................................................. 151
Vireo olivaceus .................................................................................................................... 153
Vireonidae ............................................................................................................................ 151
Volatinia jacarina ................................................................................................................. 187
Vultur gryphus........................................................................................................................81
Xenops rutilans .................................................................................................................... 129
Zenaida auriculata .................................................................................................................19
Zimmerius chrysops............................................................................................................. 137
Zonotrichia capensis............................................................................................................ 169
BIBLIOGRAFÍA
➢ Ayala, A. (2020) Aves de Popayán guía ilustrada. Popayán, Colombia. E.L.

➢ Ayerbe-Quiñones, F., (2019) Guía Ilustrada de la Avifauna colombiana, segunda

edición. Bogotá, Colombia: Puntoaparte. Serie de libros Avifauna Colombiana. Wildlife

Conservation SocietyWCS.

➢ Ayerbe-Quiñones, F., López-Ordóñez, J. P., González-Rojas, M. F., Estela, Felipe, A.,

Ramírez-Burbano, M. B., Sandoval-Sierra, J. V y Gómez-Bernal, L. G (2008), "Aves

del departamento del Cauca - Colombia". Biota Colombiana, vol. 9, núm.1, pp.77-132.

ISSN: 0124-5376.

➢ Remsen, J. V., Jr., J.I. Areta, C. D. Cadena, S. Claramunt, A. Jaramillo, J. F. Pacheco, J.

Pérez-Emán, M. B. Robbins, F. G. Stiles, D. F. Stotz, and K. J. Zimmer. Version (2018)

A classification of the bird species of South America. American Ornithologists Union.

➢ Remsen, J. V., Jr., J.I. Areta, C. D. Cadena, S. Claramunt, A. Jaramillo, J. F. Pacheco,

M. B. Robbins, F. G. Stiles, D. F. Stotz, and K. J. Zimmer. Version (2019). A

classification of the bird species of South America. American Ornithologists Union.

➢ Renjifo, L. M., Amaya-Villarreal, A. M., Burbano-Girón, J., y Velásquez-Tibatá, J.,

(2016) Libro rojo de aves de Colombia, Volumen II: Ecosistemas abiertos, secos,

insulares, acuáticos continentales, marinos, tierras altas del Darién y Sierra Nevada de

Santa Marta y bosques húmedos del centro, norte y oriente del país. Editorial Pontificia

Universidad Javeriana e Instituto Alexander Von Humboldt. Bogotá, D.C., Colombia.


La guía ilustrada “Aves de Popayán y sus alrededores, los tesoros del Cauca ” p resenta

más de 480 ilustraciones de 330 especies de aves que podemos encontrar en el

departamento del Cauca, especies que están asociadas a la meseta de Popayán y sus

municipios vecinos, de igual manera, contiene más de 50 fotografías sobre algunos alares

de la región, con el único objetivo de brindar conocimiento sobre nuestra riqueza,

fortaleciendo el cuidado de los hábitats naturales en estos valiosos ecosistemas.

Es el resultado de diferentes observaciones realizadas en continuos avistamientos y

reportes publicados, donde se destacan las especies residentes y parte de las especies

migratorias, tanto boreales como australes. Popayán y el Cauca, por su ubicación

geográfica, presentan una belleza natural única, cuentan con el privilegio de poseer un sin

fin de especies inigualables, con una amplia diversidad de cantos, formas y colores. Este

conocimiento debe estar presente en todos los habitantes, un material útil p ara divul gar

en todo el territorio, despertando el interés por entender y cuidar este grupo taxonómico

de las aves, así como también sus hábitats, ya que, sin ellos, no sería p osible observar

estos maravillosos ejemplares en nuestro cielo.

También podría gustarte