Marmorado (paperarto)

Papermarmorado aŭ Ebru, estas pentra tekniko sur la akvosurfaco per kiu kolora papero povas esti farita per aplikado de ŝablonoj de akvarelo sur ĝi, sekvata de la transigo de la bildo al papero aŭ alia solida bazo (ligno, ŝtofo, ceramikaĵo, ledo).

Ebru estas simila tekniko evoluigita en Turkio, kiu donas tre similan rezulton kiel la hodiaŭa marmora papero.

Papermarmorado estas ĉefe uzata de librobindistoj,. Ĝi estas ofte uzata kiel skribsurfaco por kaligrafio, kaj precipe por librokovriloj en librobindado^[1], sed nuntempe ankaŭ kiel artema esprimilo.

La arto de papera marmorado estiĝis antaŭ ĉirkaŭ 2000 jaroj en Ĉinio^[2]. Origine ĝi estis sekreta tekniko. Ĝi populariĝis en Japanio dum la 12-a jarcento, kie ĝi estis nomita suminagashi ("flosanta inko"). En la 16-a jarcento, la tekniko disvastiĝis en Barato kaj Pakistano, sed ankaŭ en Uzbekio kaj Irano kie ĝi estis nomita kaghaz-i abri ("sensuna papero").

En Eŭropo en la 17-a kaj 18-a jarcentoj, orientaj artobjektoj kaj ornamaj teknikoj estis tre popularaj, tiel ke marmora papero (aŭ turka-papero 'ebru') ankaŭ iĝis populara. Marmora papero daŭre estas farita grandkvante en Venecio.

Marmorado estas farita en malprofunda ujo kun guma akvo. Gumakvo konsistas el bazo de <i>kitre</i>, <i>tragacanth</i> kaj chondrus crispus (carragheen, foje nomata irlanda musko) aŭ metilcelulozo kun mola (aŭ distilita) akvo. Por hobiistoj, tapeta pasto el pakaĵo povas esti uzata kiel bazo. La bazo estas solvita en varma (70 gradoj celsiuso) akvo (10 litroj da akvo kun 100 gramoj da bazo), ekzemple per miksilo, kaj poste metita en ŝirmita loko dum kelkaj horoj por tute dissolviĝi en la akvo. La gumakvo devas esti tute glata, sen aervezikoj kaj ĉe ĉambra temperaturo antaŭ la uzo. La gumakvo bazita sur carragheen/kitre havas komsumodaŭron de proksimume 4 ĝis 5 tagojn, se la gumakvo estas konservita fridigita.

Tre diluita olea farbo povas esti uzata kiel farbo, sed ankaŭ guaŝo (afiŝo farbo) diluita per akvo. Aldonante bilirubinon (bovgalon), la diluita farbo flosas sur la gumakvo kaj ne miksiĝos kun la aliaj koloroj. La farbo povas esti aplikata al la gumakvo uzante brosojn, pipetojn, ktp. Helpe de pingloj, kombiloj kaj ventumiloj (en malsamaj grandecoj kaj formoj) la farbo povas esti desegnita en malsamaj linioj kaj figuroj.

La plej malfacila afero rilate la farado de marmora papero estas, ke oni zorgu ke la gumakvo ne estas tro dika aŭ tro maldika. Se la gumakvo estas tro dika, la farbo ne disvastiĝos aŭ malpli bone disvastiĝos; se la gumakvo estas tro maldika, la farbo disvastiĝos tro rapide, malebligante fari ŝablonojn. Krome, la farbo devas esti ekvilibrigita aldonante akvon, farbon/pigmentojn kaj bilirubinon (bovgalon) por akiri la ĝustan disvastiĝon. Ĉiam movu la farbon antaŭ uzo, ĉar la tri partoj povas facile apartiĝi unu de la alia post mallonga ripoztempo.

Nur kiam la ŝablono sur la gumakvo estas kontentiga, la papero estas metita sur ĝin. La papero prefere estu sen acido, maksimume 90 gramojn/m2 kaj eventuale traktita kun aluno por pli bona kaj daŭra sorbado de la ŝablono. Rizpapero aŭ manfarita papero ne estas rekomendataj. Bobeloj sub la papero devas esti malhelpataj metante la paperon milde kaj egale sur la gumakva surfaco. La papero tiam estas prenita ĉe du punktoj kaj lavita kun akvo aŭ milde glitata super la rando de la ujo, lasante la plej grandan parton de la gumakvo en la ujo. Evitu lasi multe da gumakvo sur la papero, ĉar ĉi tio povas ŝanĝi la ŝablonon.

La papero tiam estas pendigita aŭ metita por sekiĝi dum almenaŭ 24 horoj, post kio ĝi estas metita sub presilon por glatigi la paperon. Foje la papero estas marmorigita duan fojon. Kun ĉiu posta marmorado, la gumakvo devas esti purigita, ekzemple per uzado de gazeto por forigi la restaĵojn de antaŭa marmoraĵo.

Marmora papero estis ofte uzata por librokovriloj, precipe la internoj de malmola kovrilo, sed foje ankaŭ por la ekstera flanko. Ĉiu marmora papero havas malsaman ŝablonon.

• 
  Deponi farbon sur guma akvo
• 
  Apliko de motivoj
• 
  Depona papero
• 
  Forigu paperon
• 
  Atingita rezulto

• Damaska ŝtalo

• Internacia Marmora Reto
• (rusa) Ebrua akvopentraĵo
• Ebru aŭ turka marmorado, jutuba filmeto