Dardanelos

Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. Pues añadiles tu mesmu o avisar al autor principal del artículu na so páxina d'alderique pegando: {{subst:Avisu referencies|Dardanelos}} ~~~~

Dardanelos
Çanakkale Boğazı (tr) Δαρδανέλλια (el) Ἑλλήσποντος (grc)
Situación
País	Turquía
Provincia	provincia de Çanakkale
Tipu	estrechu
Parte de	Mar de Mármara
Coordenaes	40°12′N 26°24′E / 40.2°N 26.4°E / 40.2; 26.4
Dardanelos Dardanelos (Turquía)
Datos
Noamáu por	Hele (es) y Dardania (es)
Llonxitú	61 km
Fondura	82 m

Los Dardanelos o estrechu de los Dardanelos ye un estrechu allugáu ente Europa y Asia, llamáu Çanakkale Boğazı en turcu y Δαρδανέλλια en griegu. Ye l'antiguu Helesponto de la Grecia clásica. Comunica'l mar Exéu col mar interior de Mármara y el so archipiélagu. Mide 61 km de llargor, ente 1600 y 6500 m d'anchor y tien una fondura media d'unos 50 m.

De la mesma que l'estrechu del Bósforu estrema la ciudá d'Istambul ente los continentes asiáticu y européu, l'estrechu de los Dardanelos dixebra Europa (nesti casu la península de Galípoli, Gelibolu en turcu) y Asia. La principal ciudá que llenda col estrechu de Çanakkale, que toma'l so nome de los sos famosos castiellos (kale significa "castiellu"). El nome de Helesponto col que yera conocíu na Grecia clásica significaba "Mar de Hele", por ser este'l llugar nel que, según la mitoloxía griega, Hele cayó mientres fuxía al pie del so hermanu Frixo al llombu del carneru del vellocino d'oru. El nome de Dardanelos deriva de Dardania, una antigua ciudá frixa enclavada na vera asiática del estrechu.

L'estrechu de los Dardanelos ye un antiguu valle fluvial fundíu mientres el cuaternariu. Les sos mariñes son pocu accidentaes y nél abonda la pesca.

L'estrechu de los Dardanelos xugó un papel estratéxicu a lo llargo de la historia.

De primeres, embaráxase la posibilidá de que los primeres Homo ergaster llegaren hasta Europa travesando l'estrechu de los Dardanelos, constituyendo asina la primer población humana d'Europa.^{[ensin referencies]}

Amás, l'antigua ciudá de Troya topábase cerca de la entrada occidental del estrechu y la mariña asiática del estrechu, y foi'l focu de la guerra de Troya. Foi tamién l'escenariu de la llexendaria historia griega de Hero y Leandro. L'exércitu aqueménida de Xerxes I y, darréu'l exércitu macedoniu d'Alexandru Magnu, cruciaron los Dardanelos en sentíos opuestos pa realizar les sos invasiones, en 480 e.C. y en 334 e.C. , respeutivamente.

Los Dardanelos fueron vitales pa la defensa de Constantinopla mientres el periodu bizantín, y a partir del sieglu XIV l'estrechu foi controláu práuticamente de manera continua polos turcos. Ye un divisor ente Europa y Asia.

Asina mesmu, mientres la I Guerra Mundial tuvo llugar en 1915 la batalla de Galípoli o de los Dardanelos, mientres la cual tropes britániques, franceses, australianes y neozelandeses intentaron, ensin ésitu, arrampuñar el control del estrechu a los turcos.

• Mar de Hele

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Dardanelos.