Rumänie

Rumänie het ä Flechi vo 238.391 km². Es lit in der Übergangszone zwüsche Mittel-, Süd- und Osteuropa und gränzt im Süde an Bulgarie (Gränzlängi 608 km), im Weste an Serbie (476 km) und Ungarn (443 km), im Norde an d Ukraine (431 km), und im Oste an Moldawie (450 km) und s Schwarze Meer. D Landschaft bestoht zu öbbe je eme Drittel us Gebirg, Hochland und Ebeni. Der prägend Gebirgszug si d Karpate, wo die drei historische Regione Moldau, Walachei und Siebenbürge vonenander trenne. Dr höchst Punkt vo Rumänie isch dr Moldoveanu mit 2.544 m, sälle lit in de Karpate im Norde vum Land. De zweitgröscht Bärg isch de Negoiu, au in de Karpate, mit 2.535 m, gfolgt vum Parîngu Mare (2.518 m), em Peleagamit (2.509 m) un em Omul (2.505 m).

Rumänie wird ìn sälli kulturhistorische Landschafte iideilt: Bukowina ùn Moldawie (NO; nìt z verwechsle mìt em Land Moldawie), Maramureş (NW), Banat (W), Wallachei (S), Dobrudscha (SO) ùn Sììbebürge (Mìtti). De Norde ùn voor allem Sììbebürge sìn bärgig, während ìm Sǜǜde s flach Donaudaal lìt.

De wichtigst Flùss isch d'Donau, wùù ùf ere Längi vù 1.075 Kilometer quèèr durch s Land fließt. Sìì mündet ìn s Schwarz Meer ùn s Delta voor ihrer Mündig ghöört zù de am beste erhaltene nadürlige Läbensrüüm vù Europa. De zweitgröscht Flùss, de Pruth, entspringt ìn de Ukraine ùn macht ìm Oste d'Gränze zù Moldawie uss; bi Galaţi mündet er ìn d'Donau. Zù de gröschte Stehgwässer ghöre de Razim, de Sinoe, de Zmeica ùn de Siutghiol, wùù alli Lagune vùm Schwarze Meer sìn.

Ìm Sǜǜdoste gränzt Rumänie ùf ere Längi vù ca. 225 Kilometer an s Schwarz Meer. De Underschììd zwüsche Ebbe ùn Flüet isch mìt wenige Dùtzend Zäntimeter rèlativ gring.

Ùf s Gsamt gseh bstoht Rumänie zù 40 Brozänt ùs Ackerland, zù 20 Brozänt ùs Wììse- odder Weideland ùn zù 25 Brozänt ùs Wald.^[2] Erwähnenswärt sìn usserdèm d'Sumpfzone ìm Donaudelta, wùù e Flächi vù 5'600 km² hät, ùn d'Karpate.

Rumänie hät ìn de Nööchi vùm Schwarze Meer e gmäßigts, maritiims Klima; d'Temperature werre ìm Sùmmer vù-n-ere Brise ìn Gränze ghalte, während sälli ìm Winder milderi Temperature bringt. Schnee lìt zwüsche Dezämber bìs Abrìl ùn normalerwiss ìn größere Mänge wie z Mìtteleuropa. Ìm Ìnnere vùm Land degege – bsunders ìm Flachland – sìn d'Sùmmer heiß ùn d'Winder bringe voor allem ìn de Karpate chalti Temperature ùn Schnee. Au d'Nììderschlaagsmängi variiert ìnnerhalb vù Rumänie ùn isch ìn de Karpate am höchste ùn an de Chüste am nììdrigste.

Di älteste bekannte Sììdler ùf em Gebiet vùm hǜtige Rumänie sìn d'Daker ùn d'Gete gsìì, wùù ìm 2. Johrdausend v. Chr. aagfange hän sich nììderzloo. Si werre zùm erschte Mool ìn griechische Schrifte ùs em 6. Johrhundert v. Chr. erwähnt.

D'Eroberigsversüech vù de Römer hän ìm 1. Johrhundert v. Chr. aagfange, sìn abber ùf Wììderstand gstoße vù de iiheimische Völcher, vereinigt under em Chönig Burebista, wùù ìn ere griechische Ìnschrift z Dionysopolis als „erschte ùn gröschte Chönig vù de Thrakier“ bezeichnet wird. D'Römer hän sälle ihr Riich erscht nooch zwei Chrieg ìn de Johr 101/102 ùn 105/106 chönne iineh. 106 isch d'Brovinz Dakie dört gründet worre, wùù hǜt Moldawie lìt. Lutt ere Ǜberlììferig vùm Ptolemäus hät si 44 Städt ùmfasst.

D'Dakier sìn zwaar nìt vù de Römer ussgrottet, abber an si assimiliert worre. D'Assimilierig isch z Sììbebürge, ìm Banat ùn ìn de Chleine Walachei als Deil vùm römische Riich stärcher ussbräägt gsìì wie ìn de Große Walachei ùn de Moldauregion. D'Romanisierig hät sich erscht verlangsaamt, wùù de römisch Kaiser 271 d'Verwaltig witter nooch Sǜǜde verlegt ghaa hät, einewääg isch d'Bevölcherig christianisiert worre ùn hät di spötere Staate nooch römischem Voorbild iigrichtet. Ab em 4. Johrhundert isch s Volch vù de Rumäne ùs ere Mischig vù de aasässige Römer ùn de Iiwanderer (Slawe, Hùnne, Aware) entstande. D'Macht vù de Römer isch schù ab em 3. Johrhundert wäge de Iifäll vù de Westgote gföhrdet ùn bìs ùm s Johr 600 definitiv z Änd gsìì.

„Rumänie“ hät jetz ùs Wojwodschafte bstande, wùù sich ìm 12. ùn 13. Johrhundert bildet hän. Di ältere devùù sìn Sììbebürge ùn d'Dobrudscha gsìì. No bìs ìn d'Moderne hät's d'dräi Fürschtedǜǜmer Walachäi, Moldau ùn Sììbebürge gee.

Sitt Sììbebürge ìm 10. Johrhundert an s Chönigriich Ungarn aagschlosse worre isch, hän sich d'Rumäne mìt de Magyare aafange mische ùn ìm 12. ùn 13. Johrhundert sìn au Düttschi iigwandert, wùù em ungarische Chönigriich dient hän ùn zùm Schùtz vù de Gränze chùù sìn, ùn hän sich wie au voor ene d'Magyare voor allem z Sììbebürge nììdergloo (Sììbebürger Sachse).

D'Osmane hän no ìm 14. Johrhundert erschti Eroberigsversüech undernùù. D'Wallachei hät sich fräiwìllig understellt ùn e gwǜsses Maaß an Selbständigkeit chönne bhalte, de Chönig Vlad III. hät abber heftige Wììderstand gleistet ùn de Walachei e churzläbigi Unabhängigkeit verschafft, wùù allerdings nooch sinnem Dood wìder verfalle isch. Au s Fürschtedùùm Moldau ùn Sììbebürge (1456 bzw. 1526) sìn de Osmane underläge.

 

Di rumänische Völcher sìn vùm Mihai Viteazul („Michael der Tapfere“) ìn de Johr 1599 ùn 1600 fǜr churzi Zitt vereinigt worre.

Fǜr Sììbebürge als Deil vù Ungarn hät de Frììde vù Karlowitz d'Unabhängigkeit vù de Osmane bedüttet ùn si sìn an d'Habsburger gfalle. Sälli hän 1718 au d'Wallachei iignùù ùn 1775 e Deil vùm Fürschtedùùm Moldau. De Räst isch witterhìì under de osmanische Herrschaft gstande.

Alli dräi Fürschtedǜǜmer hän an de 1848er-Revolution deilgnùù, allerdings isch sälli an de Moldau chürzer gsìì wie ìn de Walachei ùn z Sììbebürge. D'Ungare ùn d'Sììbebürger hän am Aafang mìt vereinte Chräft gege d'Habsburger chämpft, wiil abber Sììbebürge drotz Forderige vù rumänischer Sitte vù de Ungare annektiert worre isch, hän si enand spöter sogar bechämpft.

1862 hän sowohl s Fürschtedùùm Moldau wie au d'Walachei de Oberscht Alexandru Ioan Cuza zù ihrem Fürscht gwählt ùn sìn durch ihn zù me-ne nöie Staat mìt em Name Rumänie vereinigt worre. Gründigsdatùm isch de 24. Januar; Bukarest isch zùr Hauptstadt gwählt worre. Am 9. Mai 1877 hät e erfolgriiche Unabhängigkeitschrieg gege d'Osmane aagfange.

1881 hät de Carol I. vù Hohezollere-Siigmaringe Rumänie zùm Chönigriich gmacht.

Ìm Erschte Balkanchrieg isch Rumänie neudral blììbe, ìm nooch em Zweite hät's d'Sǜǜd-Dobrudscha griegt, noochdèm d'Nord-Dobrudscha schù 1878 dezüechùù isch.

 

Au ìm Erschte Wältchrieg isch Rumänie am Aafang neudral blììbe, bìs es 1916 e Chrieg mìt Öösriich-Ungarn aagfange hät. Ìm Frììde vù Bukarest nooch em Chrieg hät's d'Dobrudscha an Bulgarie mieße abdrätte. Defǜr hät Rumänie ìm Januar 1918 Bessarabie, Verdraag vù Saint-Germain d'Bukowina ùn ìm Verdraag vù Trianon zwei Drìttel vùm Banat ùn ganz Sììbebürge züegsproche griegt.

Es isch e Zitt vù Spannige gfolgt, under anderem wiil jetz 33 Brozänt vù de Iiwohner andere Ethniie aaghöört hän. D'Regierig hät viilmool gwechselt ùn d'Macht vù de rächte Partäi Iserni Garde hät züegnùù. De Chönig Karl II. hät 1938 e Diktatur ùs Rumänie gmacht, indèm er alli andere Partäie verbotte ùn d'Verfassig ùs em Johr 1923 fǜr ungültig erchläärt hät.

Au ìm Zweite Wältchrieg isch Rumänie bìs 1941 neudral blììbe. Ùf Drùck vùm nationalsozialisdische Düttschland hät's 1940 Sììbebürge an Ungarn, d'Nordbukowina ùn Bessarabie an d'UdSSR ùn d'Sǜǜddobrudscha an Bulgarie mieße abgee. Am 6. Septämber hät de Suhn vùm Karl II. de Droon bstììge, di eigentligi Macht hät allerdings de Gèneral Ion Antonescu ghaa, wùù „Staatsfiehrer“ gsìì isch. Èr hät sich mìt Düttschland verbündet ùn Chrieg gege d'UdSSR gfiehrt, dank ihm hät Rumänie 1941 di beide verlorene Gebiet vù de UdSSR zrùckgriegt. De Karl II. hät gheim mìt de westlige Mächt ùn de UdSSR verhandelt, bevoor er de Antonescu 1944 verhaftet ùn Düttschland de Chrieg erchläärt hät. Di Roti Armee hät Rumänie bsetzt ùn es hät mieße mìt de Sowjètunion Sitte an Sitte chämpfe. Bessarabie ùn d'Nordbukowina hät's vù nöiem verlore.

Nooch em Zweite Wältchrieg hät d'Regierig Rumänie am sowjètische Voorbild ussgrichtet ùn Landwirtschaft, Handel, Land ùn Banke sìn verstaatligt, d'Industrialisierig vorwärtsdrììbe worre. Di Rumänischi Arbeterpartäi, e Vereinigung vù Sozialiste ùn Kommuniste, hät ihri Geegner abgsetzt. Nooch de Stürzig vùm Chönig isch am 30. Dezämber 1947 d'Volchsrèpublik ussgrüefe worre. Rumänie isch Mìtglììd vùm Root fǜr gegesittigi Wirtschaftshilf (COMECON), vùm Warschauer Pakt ùn vù de UNO gsìì.

De Generalsektretär Dej hät ìn de Folgezitt meh Unabhängigkeit fǜr Rumänie ersträbt, genauso sii Noochfolger Ceaucescu. Èr hät durch d'Blatzierig vù Verwandte ùf wichtige Böste ùn e Gheimbolizäi e Diktatur ùfbaut. Durch Kritik an de Bolitik vù de Sowjètunion, Handelsverdrääg mìt westlige Mächt wie de USA ùn Zämmearbet mìt China hät er d'Unabhängigkeit vù de Sozialisdische Republik Rumänie (ab 1965) vüreghobe. Entgege de Kritik vùm Europaroot ùn de UNO hät er ùf d'Versorgigskrise mìt em „Sììdligsbereinigungsbrogramm“ reagiert, d. h. Sììdlige ìn Bode stampfe loo zùm d'Fläche landwirtschaftlig chönne nùtze.

1989 hän z Temesvár/Timişoara Demonstratione aagfange, wùù am Aafang vù-n-ere Gegebewegig gstande sìn. De Ceaucescu ùn sinni Frau, wùù e wichige Faktor ìm Ùfbau vù de Diktatur gsìì isch, sìn am 22. Dezämber festgnùù ùn dräi Daag spöter verschosse worre. Di nöii Regierig hät ùs de „Front vù de nationale Rättig“ mìt em Staatsbräsidänt Iliescu an de Spìtze bstande; d’Republik Rumänie hät au di andere Partäie wìder erlaubt. Em Iliescu sii Boste isch ìm Mai 1990 durch di erschte fräie Wahle sitt 1947 bstätigt worre.

Em Iliescu sinni Regierig hät zwaar e erschti Brivatisierig vù de Wirtschaft ùn e Aanööcherig an de Weste aagsträbt, wird abber ùf de andere Sitte als Usslöser vùm ìmmer diefere Läbensstandard gseh. 1996 hät de konservativ-liberal Demokratisch Konvänt under em Emil Constantinescu d'Mehrheit vù de Stìmme gwùnne. De Regierigschef Ciorbea hät e liichte Aastììg vùm Wirtschaftswachsdùùm chönne erreiche, gliichzittig hät Rumänie allerdings meh Schulde gmacht. 2000 isch wìderùm de Iliescu zùm Staatsbräsidänt worre.

Rumänie isch sitt 2004 Mìtglììd vù de Europäische Union.

Im Johr 2014 isch de rumäniedütsch Politiker Klaus Johannis zùm Staatsbräsidänt gwählt worre.

Rumäne mache mìt 88 Brozänt de gröscht Deil vù de Iiwohner uss, gfolgt vù de Ungare, wùù hauptsächlig z Sììbebürge ùn ìm Banat läbe ùn 8 Brozänt ussmache.^[3] Di friejeri düttschi Bevölcherig (Sììbebürger Sachse, Banater ùn Sathmarer Schwobe) isch ab 1977 und denn bsunders 1991 zùm gröschte Deil ussgwandert ùn ihr Aadeil isch allewiil no rùcklöifig. E nänneswärte Aadeil hän usserdèm Roma, Ukrainer, Serbe, Kroate, Rùsse, Bulgare ùn Türke.

De Grooßdeil vù de Iiwohner bezeichnet sich als rumänisch-orthodox (87 %), denäbe hän Katholike (5 %), Griechisch-Orthodoxi (3,5 %) ùn Pfingschtler (1 %) de gröscht Aadeil.^[4]

Di durchschnìttligi Bevölcherigsdichti lìt bi 93,7 Iiwohner broo Quadratkilometer. Vù de ǜber 21,4 Mìllione Iiwohner läbe di meiste ìn de Voorkarpate ùn ìn de Ùmgèèbig vù de Hauptstadt Bukarest, di gringsti Bevölcherigsdichti herrscht ìm Donaudelta ùn ìn de West- ùn Sǜǜdkarpate;^[3] 55 Brozänt Iiwohner läbe ìn Städt.^[5] Obwohl s Bevölcherigswachsdùùm zwüschem Zweite Wältchrieg ùn de Wändi Änd vù de 80er-Johr hooch gsìì isch (1989: Geburterote 1,6 %, Sterberote 1,07 %^[3]), sinkt hǜt d'Bevölcherig broo Johr ùm 0,3 Brozänt, bsunders bi Söigling isch d'Sterberote mìt 2,4 Brozänt hooch.^[5]

Doo d'Verdeilig vù de Aadeil ùf d'Bevölcherigsschichte nooch Alter:^[5]

• 0–14 Johr: 16,2 %
• 15–64 Johr: 69,4 %
• 65+ Johr: 14,4 %

 

Rumänie isch in 41 Kreis („judeţ“, Pl.: „judeţe“) unterdeilt, derzue chunnt d Hauptstadt Bukarest.

De erscht Sektor bschäftigt z Rumänie rund 16 Brozänt vù de Erwärbsdätige, de zweit 40 ùn de drìtt 44 Brozänt.^[6] D'Landwirtschaft ùmfasst voor allem d'Haltig vù Nùtzdier, de Fischfang wie au de Aabau vù Gmies, Weize, Obscht ùn Wii. De Industrisektor isch momentan ì'me-ne Wandel, noochdèm langi Zitt Maschììnebau, Metallurgi, Chemi ùn Ölindustri bedüttendi Branche gsìì sìn; es wird nooch aaspruchsvollere Brodukt gsträbt, zùdèm wachst d'Bedüttig vù de Automobilindustri.

1989 hät di nöii Regierig versüecht ghaa, z Rumänie e Marktwirtschaft ùfzbaue, was sich abber wäge de bolitisch instabile Laag ùn de schwache Wirtschaft ìn d'Längi zoge hät. Erscht 2004 hät d'EU-Kommìssion em Land d'Marktwirtschaft bstätigt. Broblem vù derre Marktwirtschaft sìn allewiil no Korruption, Armüet (e Viertel vù de Rumäne isch under de Armüetsgränze) ùn di schlächti Infrastruktur.

Ìm Johr 2009 hät d'Wältwirtschafskrise Rumänie schwäär droffe. Noochdèm s Wirtschaftswachsdùùm 2008 bi 7,1 Brozänt gläge isch, wird fǜr 2009 e Negativwachsdùùm vù 8,5 % brognostiziert. D'Inflationsrote vù 6,3 Brozänt ìm Johr 2008 soll 2009 ùf 4,3 ùn 2010 ùf 3,1 Brozänt gsänkt werre.^[7]

D'Usslandsinvestitione sìn 2008 ùm 24,4 Brozänt gstììge, 2009 abber ùm fast d'Hälfti zrùckgange. De Aastììg ìn de vergangene Johr isch ùf d'Reforme vùm Tariceanu sinner Regierig (gwählt 2004) zrùckzfiehre, wùù e Stüürsatz vù 16 Brozänt ùf s Iikomme vù Arbetnämmer wie au Undernämme etabliert hät, wie au ùf d'Brivatisierig.

D'Stränd am Schwarze Meer mìt ere Längi vù rund 70 Kilometer sìn s beliebtest Touristeziil. Bekannti Badeort sìn Mamaia, Eforie-Nord, Techirghiol, Eforie-Süd, Costinesti, Neptun-Olimp, Jupiter, Venus-Aurora, Saturn ùn Mangalia. Näbe de Möögligkeite zùm Schwìmme ùn Wassersport dribe gìt's au Thermalquelle wie de Techirghiol-See, ìn e baar vù de obige Badeort sìn au Heilbäder z finde.

Näbem Badetourismùs chönne au hisdorisch indressanti Städt ùn Ussgrabigsstette bsüecht werre. S Hinderland ùn s Donaudelta sìn fǜr Naturfründ indressant, wiil si sälteni Arte bärge ùn s Donaudelta e Rastblatz vù vile Zùùgvogelarte isch.

Fǜr e Winderurlaub chönne d'Karpatezone ìn Froog chùù, d'Saison duurt vùm Dezämber bìs zùm Abrìl. Bekannti Ferieort sìn under anderem Sinaia, Busteni, Predeal (belüüchteti Piste), Semenic ùn Paltinis. Ìn de Ùmgèèbig vù Apuseni, Mehedinti ùn Bihor cha mer zùdèm Höhle bsichtige.

Fǜr de Winder- wie au fǜr de Badeùrlaub isch Dranssilvanie/Sììbebürge genauso geignet. D'Heilbäder sìn schù vù de Römer gnùtzt worre. Sälli Region isch au d'Heimet vùm Dracula ùn sinni Burg bietet e Usssicht ǜber di au sunscht bliebti Landschaft. Zù de älteste Städt ghöre Sighisoara, Brasov ùn Sibiu; di letschti isch 2007 Kulturhauptstadt vù Europa gsìì ùn hät sinni lange Draditione bsunders güet erhalte. D'Bukowina bietet näbe indressante Wandmoleräie an Chirchewänd insgsamt 48 Chlööster, e Grooßdeil devùù nooch em Sììg ǜber d'Türke ìm Lauf vùm 14. ùn 15. Johrhundert baut.

Deno isch d'Hauptstadt Bukarest e lohneswärts Ziil fǜr Touriste; näbem Hisdorische Museùm ùn em Nationale Chunschtmuseùm bietet si e breits Spekdrùm an architektonische Wärch ùn Musee. Di ǜber 500 Johr alti Stadt cha au als Blattform fǜr Ussflǜǜg ìn s an See riich Ùmland diene.

1. ↑ Populația rezidentă la 1 Ianuarie 2021 (ro) National Institute of Statistics.
2. ↑ www.goruma.de
3. ↑ ^{3,0 3,1 3,2} www.lebensgeschichten.org Archivlink (Memento vom 6. Dezämber 2009 im Internet Archive)
4. ↑ www.osteuropa-Infoseite.de. Archiviert vom Original am 20. Mai 2009; abgruefen am 19. Dezember 2009. 
5. ↑ ^{5,0 5,1 5,2} www.europa-auf-einen-blick.de – Wirtschaft
6. ↑ www.europa-auf-einen-blick.de
7. ↑ Usswärtigs Amt vù Düttschland

• Ion Bulei: Kurze Geschichte Rumäniens. Bukarest 1998. ISBN 973-96876-2-8
• Ronald Bachmann: Romania. A Country Study. Washington 1991.
• Tom Gallagher: Modern Romania: The End of Communism, the Failure of Democratic Reform, and the Theft of a Nation [Taschenbuch], New York University Press, 2008, ISBN 0-8147-3201-1
• Thede Kahl, Michael Metzeltin, Mihai Răzvan Ungureanu (Hrsg.): Rumänien. Raum und Bevölkerung – Geschichte und Geschichtsbilder – Kultur – Gesellschaft und Politik heute – Wirtschaft – Recht – Historische Regionen, 2 Bände, LIT Verlag, 2. Aufl., Wien-Berlin 2008, 976 S., ISBN 978-3-8258-0069-7
• Thede Kahl, Larisa Schippel (Hrsg.): Kilometer Null. Politische Transformation und gesellschaftliche Entwicklungen in Rumänien seit 1989, Reihe Forum: Rumänien, Band 10, Frank und Timme Verlag, Berlin 2010, 488 S., ISBN 978-3-86596-344-4
• Michael Metzeltin: România: Stat – Națiune – Limbă, Bucureşti, Editura Univers Enciclopedic, 2002.
• Steven W. Sowards: Moderne Geschichte des Balkans. Der Balkan im Zeitalter des Nationalismus BoD, Norderstedt 2004 ISBN 3-8334-0977-0
• Kurt Scharr: Die Karpaten. Balthasar Hacquet und das vergessene Gebirge in Europa. Studien-Verlag, 2004. ISBN 978-3-7065-1952-6
• Historisches Erbe – Kapital für die Zukunft? Deutsche Spuren in Rumänien. Dokumentation des Potsdamer Forums vom 24. April 2003 im Alten Rathaus Potsdam. Deutsches Kulturforum östliches Europa e. V., Potsdam 2003, ISBN 978-3-936168-10-5

  Commons: Rumänien – Sammlig vo Multimediadateie

• Länderinformatione vum dütsche Uuswärtige Amt
• Rumänischs Touristeamt
• Rumänie-Portal (englisch)

Staate vo Europa Albanie | Andorra | Belgie | Bosnie und Herzegowina | Bulgarie | Dänemark | Dütschland | Estland | Finnland | Frankriich | Griicheland | Irland | Island | Italie | Kasachstan | Kroatie | Lettland | Liachtasta | Litaue | Luxeburg | Malta | Moldawie | Monaco | Montenegro | Niderlande | Nordmazedonie | Norwega | Östrich | Pole | Portugal | Rumänie | Russland | San Marino | Schwede | Schwiz | Serbie | Slowakei | Slowenie | Spanie | Tschechie | Türkei | Ukraine | Ungarn | Vatikan | Vereinigts Königriich | Wissrussland | Zypere

Mitgliids-Schtaate vo de Europäische Union Belgie | Bulgarie | Dänemark | Dütschland | Eschtland | Finnland | Frankriich | Griecheland | Holland | Irland | Italie | Kroatie | Lettland | Litaue | Luxemburg | Malta | Öschtriich | Pole | Portugal | Rumänie | Schpanie | Schwedä | Slowakei | Slowenie | Tschechie | Ungarn | Züpere Ehmoligi Mitglider: Grossbritannie

Mitgliidschtaate vo dr Organisation für wirtschaftlichi Zämearbet und Entwicklig (OECD) Auschtralie | Belgie | Chile | Dänemark | Düütschland | Estland | Finnland | Frankriich | Griecheland | Irland | Island | Israel | Italie | Japan | Kanada | Luxeburg | Mexiko | Neuseeland | Niderland | Norweege | Öschterrich | Pole | Portugal | Schwede | Schwiiz | Südkorea | Slowakei | Slowenie | Schpanie | Tschechie | Türkei | Ungarn | Vereinigti Schtaate | Vereinigts Königriich