Max Weber
Maximilian Weber (21 April 1864 – 14 Junie 1920) was 'n Duitse ekonoom, geskiedkundige, regsgeleerde en sosioloog. Hy was die stigter en medestigter van 'n aantal nuwe akademiese dissiplines, waaronder die moderne bestudering van sosiologie en bestuurskunde. Al word hy as een van die vaders van sosiologie erken, het Weber homself nooit as 'n sosioloog gesien nie, maar as 'n historikus.[1][2] Hy was 'n veeltalige wat in sy leeftyd vier vreemde tale bemeester het. Hy het ook 'n godsdiensakademikus geword en skrywes oor die antieke gelowe van Indië, China en Judaïsme geproduseer. Hy het sy loopbaan by die Universiteit van Berlyn begin en later ook by die universiteite van Freiburg, Heidelberg en München gewerk.
| Max Weber | |
| |
Max Weber in 1894
| |
| Geboortenaam | Karl Emil Maximilian Weber |
|---|---|
| Gebore | 21 April 1864 Erfurt, Sakse, Koninkryk Pruise |
| Oorlede | 14 Junie 1920 (op 56) München, Beiere, Republiek van Weimar |
| Nasionaliteit |  Duitsland
|
| Vakgebied | Ekonomie, sosiologie, geskiedenis, reg, politiek, filosofie |
| Instelling(s) | Universiteit van Berlyn Universiteit van Freiburg Universiteit van Heidelberg Universiteit van Wene Universiteit van München |
| Alma mater | Universiteit van Berlyn Universiteit van Heidelberg |
| Doktorale promotor(s) | Levin Goldschmidt |
| Bekend vir | Weberiaanse burokrasie, Ontevredenheid, ideale tipe, Ysterhok, lewenskans, metodologiese individualisme, Monopolie op geweld, Protestantse werksetiek, Rasionalisering, Sosiale aksie, Drie-komponent stratifikasie, Drieledige indeling van gesag, Verstehen |
| Beïnvloed deur | Hermann Baumgarten, Immanuel Kant, Friedrich Nietzsche, Sigmund Freud, Wilhelm Dilthey, Heinrich Rickert, Georg Simmel, Werner Sombart |
| Invloed op | Karl Jaspers, Georg Simmel, Talcott Parsons, Ludwig von Mises, György Lukács, Theodor W. Adorno, Carl Schmitt, Jürgen Habermas, Joseph Schumpeter, C. Wright Mills, Cornelius Castoriadis, Ludwig Lachmann |
Weber se groter werke het die rasionalisering van die sosiologie van geloof, politiek, bestuurskunde en gedrag behandel. Sy bekendste werk is die opstel Die protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus ("Die Protestantse Etiek en die Gees van Kapitalisme"), waarmee hy sy werk in geloof begin het. In dié skrywe beweer Weber dat geloof een van die nie-eksklusiewe redes is vir die verskillende maniere waarop die kulture van die Weste en die Ooste ontwikkel het. Hy het ook beklemtoon dat die spesifieke karaktereienskappe van asketiese Protestantisme die ontwikkeling van kapitalisme, burokrasie en die rasionaal-wettige stand in die Weste beïnvloed het. Sommige het Weber se werk gebruik vir hul argument dat menslike instelling nie deur onvermybare materialisme gevorm word nie (soos deur Marx aangevoer), maar deur godsdienstige ideale en idees wat nie tot 'n materiële verband afgebreek kon word nie. In 'n ander belangrike werk, Politik als Beruf ("Politiek as beroep"), het Weber die staat as 'n entiteit definieer wat aanspraak maak op 'n monopolie op die wettige gebruik van geweld: 'n definisie wat later die kern sou vorm in studies oor moderne Westerse politieke wetenskap. Daar word soms na hierdie bekende werke verwys as die "Weber-tesis".
Weber was die eerste persoon wat die verskeie diverse aspekte van sosiale gesag herken het, insluitende die charismatiese, tradisionele en wettige vorms van gesag. Sy werk rakende burokrasie het gemeld dat hierdie instellings op wetlike gesag gebaseer is. Volgens hom het 'n burokrasie dus die effekte van "personalisme" in organisasies versag.
Persoonlike lewe
wysigVroeë lewe en agtergrond
wysigMaximilian Karl Emil Weber was gebore in 1864 in Erfurt, Pruise. Hy was die oudste van sewe kinders van Max Weber Sr., 'n welgestelde en vooraanstaande staatsamptenaar en lid van die Nasionale Liberale Party, en sy vrou Helene Fallenstein, wat gedeeltelik afstam van Franse Hugenote immigrante en wat sterk morele absolutistiese idees gehad het.[3]
Verwysings
wysig- ↑ Burke, Peter (1992). History and Social Theory. Cornell University Press. p. 11. ISBN 0-8014 8 100-7.
- ↑ William Petersen, Against the Stream, Transaction Publishers, ISBN 0-7658-0222-8, 2004, Google Print, p. 24
- ↑ Kim, Sung Ho. 2017 [2007]. "Max Weber" (revised ed.). Stanford Encyclopaedia of Philosophy. Center for the Study of Language and Information. ISSN 1095-5054. Retrieved 17 Februarie 2010.