1888

Het jaar 1888 is het 88e jaar in de 19e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

1888
Eeuwen:	18e eeuw · 19e eeuw · 20e eeuw
Decennia:	1870-1879 · 1880-1889 · 1890-1899
Jaren:	<< · < · 1887 · 1888 · 1889 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita:		2641 MMDCXLI
Armeense jaartelling:		1337 – 1338 ԹՎ ՌՅԼԷ – ՌՅԼԸ
Chinese jaartelling:		4584 – 4585 甲亥 – 乙子
Christelijke jaartelling:		1888 MDCCCLXXXVIII
Ethiopische jaartelling:		1880 – 1881
Hebreeuwse jaartelling:		5648 – 5649
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		1943 – 1944
- Shaka Samvat		1810 – 1811
- Kali yuga		4989 – 4990
Iraanse jaartelling:		1266 – 1267 ۱۲۶۶ – ۱۲۶۷
Islamitische jaartelling:		1305 – 1306 ١٣٠٦ – ١٣٠٥
Maçonnieke jaartelling:		5887 – 5888
1888 naar onderwerp
Lijst van landen
Auto's
Sport (categorie)
Juliaanse kalender van 1888
Gregoriaanse kalender van 1888

januari

• 5 – Oprichting van de Nederlandse Heidemaatschappij. Ze zal adviseren bij de ontginning van "woeste gronden".
• 16 – De eerste versie van het Requiem van Faure wordt in La Madeleine te Parijs uitgevoerd. Gabriel Fauré dirigeert de uitvoering zelf. Het stuk wordt opgedragen ter nagedachtenis aan de architect Joseph La Soufaché.
• 22 – De Vlaamse pater Jan Berchmans wordt door paus Leo XIII heilig verklaard.
• 27 – Alexander Graham Bell sticht de National Geographic Society.

februari

• 9 – Bij verdrag wordt de grens vastgelegd tussen Brits-Somaliland en Frans-Somaliland.

maart

• 9 – Na het overlijden van de aartsconservatieve keizer Wilhelm I leeft in Duitsland de hoop dat zijn zoon Frederik III een tijd van modernisering en vooruitgang zal inluiden. Frederik is echter ernstig ziek.
• 22 – In Appelscha breekt een staking uit onder de veenarbeiders. Eisen zijn loonsverhoging en afschaffing van de gedwongen winkelnering. Dit geldt als de eerste grootschalige staking in Nederland.
• 22 – In Engeland wordt de Football League opgericht die voetbal gaat organiseren op semiprofessionele basis.

april

• 1 – Sparta Rotterdam wordt opgericht, in eerste instantie als cricketclub.
• 8 – Opening van de Wereldtentoonstelling van Barcelona, die tot 9 december 1888 zal duren.
• 11 – Opening van het Concertgebouw (Amsterdam).
• 16 - Ook in Nieuw-Amsterdam (Drenthe) leggen de veenarbeiders het werk neer.
• 21 – Aantreden van het kabinet-Mackay, de eerste christelijke coalitie in de Nederlandse geschiedenis.

mei

• 7 – Op Curaçao wordt de Koningin Emmabrug de eerste oeververbinding tussen het oostelijke en westelijke stadsdeel (Punda resp. Otrabanda) van Willemstad. De bouw is gefinancierd door de Amerikaanse zakenman en consul Leonard Smith en wordt een commercieel succes.
• 7 - Het Bardomuseum in Tunis wordt geopend. Het is het eerste museum in de Arabische wereld en in Afrika.
• 12 - Op de Alde Maaie komen met het sluiten van de nieuwe contracten de veenstakingen in Noord-Nederland tot een einde.
• 13 – De slavernij in Brazilië wordt afgeschaft. De ondertekening van de 'Lei de Aurea' door de regent prinses Isabella brengt de conservatieven ertoe zich aan te sluiten bij de republikeinen.
• 31 – Invoering van de wet Lejeune voor vervroegde invrijheidsstelling in België.
• Æneas Mackay jr. wordt premier van Nederland.

juni

• 2 – Het Nieuwsblad van het Noorden verschijnt voor de eerste maal.
• 4 – In de staat New York wordt het gebruik van de elektrische stoel voor executies goedgekeurd.
• 7 – Het Laatste Nieuws verschijnt voor de eerste maal.
• 15 – Na de dood van zijn vader, Frederik III, wordt Wilhelm II keizer van Duitsland, hiermee is de kans op modernisering verkeken. 1888 gaat de Duitse geschiedenis in als het Driekeizerjaar.

juli

• 8 – Allereerste openbare uitvoering van de "Internationale", het lied van het strijdend proletariaat, te Rijsel, op het jaarfeest van de krantenverkopers.

augustus

• 5 – Buiten medeweten van haar eega Carl rijdt Bertha Benz met haar twee kinderen van Mannheim naar Pforzheim. Daarmee voltooit zij de eerste langeafstandsrit met een automobiel.
• 7 – De Amerikaanse uitvinder Theophilus Van Kannel krijgt patent op de draaideur.
• 14 – Oprichting van de Nederlandse Zwembond (NZB), de voorloper van de Koninklijke Nederlandse Zwembond, door toedoen van op dat moment vier actieve zwemverenigingen: Arnhemse Zwemclub, Goudse Zwemclub, Hollandse Dames Zwemclub en AZ 1870.
• 31 – Mary Ann Nichols wordt in Londen vermoord. Zij is mogelijk het eerste slachtoffer van Jack the Ripper.
• augustus – Vincent van Gogh schildert in Arles de eerste twee versies van zijn Zonnebloemen.

september

• 4 – George Eastman registreert de naam Kodak, en krijgt een patent voor het (celluloid) filmrolletje. Kodak is de eerste fotocamera in massaproductie.
• 7 – Edith McLean wordt de eerste couveusebaby.

oktober

• 1 - De goudvondst van Yilgarn in West-Australië wordt officieel erkend.
• 23 - De schilder Paul Gauguin voegt zich bij Vincent van Gogh in Arles.
• 30 – De Amerikaanse leerlooier John J. Loud verkrijgt patent op de kogelpen, een apparaat om leer mee te merken. Hoewel het geen succes wordt, geldt het als de voorloper van de balpen.
• 31 – Precies twee jaar na het bovendek wordt het benedendek van de Luis I-brug over de Douro bij Porto geopend.
• oktober - De Fransman Louis Le Prince maakt Roundhay Garden Scene, een reeks van fotobeelden die samen twee seconden duren en het eerste "bewegend beeld" opleveren, en wordt daarmee een filmpionier.
• oktober – De British South Africa Company, door Cecil Rhodes opgericht, begint met de mijnbouw in Rhodesië, met toestemming van koning lobengula van de Matabeles.

november

• 3 – Eerste concert van het Concertgebouworkest. Dirigent is Willem Kes.
• 9 – In Londen wordt de prostituee Mary Jane Kelly vermoord en verminkt achtergelaten. Dit is de vijfde moord van de mysterieuze Jack the Ripper.
• 11 – Pieter Jelles Troelstra trouwt Sjoukje Bokma de Boer (Nynke van Hichtum).
• Benjamin Harrison verslaat president Grover Cleveland in de verkiezingen voor het presidentschap van de Verenigde Staten.

december

• 7 – John Boyd Dunlop vraagt patent aan op de luchtband.
• 9 – Herman Hollerith installeert zijn rekenmachine bij het Amerikaanse War Department.
• 12 – De eerste vrouwelijke academicus in België, Marie Popelin, verliest haar beroep tegen de weigering van de Balie van Brussel om haar toe te laten als advocaat.
• 27 – Oprichting van de Nederlandse Vereniging van Spiritisten Harmonia.

zonder datum

• Siam annexeert op eigen verzoek het koninkrijk Xhien Khuang dat te lijden heeft onder Chinese invallen.
• Noord-Borneo wordt een Brits protectoraat.
• Op een boerderij Roodepoort bij Johannesburg wordt een goudmijn geopend.
• De 'Haagsche Kookschool' is de eerste Huishoudschool in Nederland.
• Johan Dreyer publiceert de New General Catalogue, een lijst van 7840 nevels.
• Ontstaan van de kunstenaarsgroep Nabis.
• Auguste Rodin voltooit De Burgers van Calais.
• Oprichting van de Engelse Football League.
• Oprichting van de fabriek Auping van bedspiralen.

• Gustav Mahler componeert zijn Symfonie nr 1 De Titaan
• Pjotr Iljitsj Tsjaikovski componeert zijn Vijfde Symfonie
• Gabriel Fauré componeert de orkestsuite Pelléas et Mélisande, Opus 80
• Claude Debussy componeert de Deux Arabesques
• Eric Satie componeert zijn Gymnopédies voor piano
• Nikolai Rimski-Korsakov componeert zijn Scheherazade

• Louis Couperus publiceert zijn roman Eline Vere in de vorm van een feuilleton in het dagblad "Het Vaderland"
• Anton Tsjechov ontvangt de Poesjkinprijs
• Oscar Wilde publiceert The Happy Prince and Other Tales

• Mellerio-parure wordt door Mellerio dits Meller ontworpen.

• 
  Portret van Vincent van Gogh, zonnebloemen schilderend, Paul Gauguin
• 
  Slaapkamer in Arles (1888) Vincent van Gogh
• 
  Cleopatra (1888) John William Waterhouse
• 
  Allée du Bois Bourillon à Chantilly Paul Cézanne
• 
  De Burgers van Calais (1888) Auguste Rodin, voor het stadhuis van Calais
• 
  Bretons landschap (1888) Paul Gauguin, Norton Simon Museum, Pasadena, Californië

• Gereedkomen van een drietal kerken van de architect-kerkenbouwer Johannes Kayser, namelijk de Corneliskerk in Borgharen, de Martinuskerk in Holtum en de Rochuskerk in Rijkevoort

• 
  Hulstkamp-gebouw, Rotterdam, Jacobus Pieter Stok

januari

• 19 – Anton de Bary (56), Duits bioloog
• 28 – Edward Lear (75), Brits artiest en schrijver
• 31 – Don Bosco (72), Italiaans priester

februari

• 5 – Anton Mauve (49), Nederlands schilder
• 13 – Jacobus Hoefnagels (78), Vlaams politicus
• 14 – Rudolf Paravicini (72), Zwitsers generaal

maart

• 9 – Willem I (90), koning van Pruisen (1861-1888) en keizer van het Duitse Rijk (1871-1888)

april

• 14 – Joseph Sadoc Alemany (73), aartsbisschop van San Francisco
• 15 – Joseph Dietzgen (59), Duits filosoof en leerlooier
• 16 – Zygmunt Wróblewski (42), Pools natuur- en scheikundige

mei

• 3 – Charles Tilston Bright (55), Brits elektrotechnicus
• 21 – Friedrich Clemens Gerke (87), Duits schrijver, journalist, musicus en telegrafiepionier

juni

• 12 - Carel Vosmaer (62), Nederlands schrijver, dichter en vertaler
• 15 – Frederik III (56), keizer van Duitse Rijk en koning van Pruisen (1888)
• 20 – Maria Elisabeth Louise Frederika van Pruisen (32), prinses van Pruisen
• 20 - Johann Zukertort (45), Pools schaker
• 21 – Johannes Nolet de Brauwere van Steeland (73), Nederlands schrijver

augustus

• 16 - John Pemberton (57), Amerikaans arts en apotheker; uitvinder van het recept voor Coca Cola
• 21 – Simon Vissering (70), Nederlands journalist, hoogleraar en minister
• 24 – Rudolf Clausius (66), Pruisisch natuurkundige

september

• 11 – Domingo Faustino Sarmiento (77), Argentijns president
• 30 – Eunice Newton Foote (69), Amerikaans natuurkundige
• 30 - Willem Jan Louis Verbeek (68), Nederlands arts en schaker

oktober

• 8 – Jules Joseph d'Anethan (85), Belgisch politicus
• 16 – John Wentworth, burgemeester van Chicago
• 23 – Francis Thomas Gregory (67), Australisch ontdekkingsreiziger, geodeet en politicus
• 27 – Helena van Nassau (57), moeder van Emma van Waldeck-Pyrmont

november

• 1 – Nikolaj Przjevalski (49), Russisch ontdekkingsreiziger
• 13 – Gerhardus Fabius (81), Nederlands viceadmiraal

december

• 3 – Carl Zeiss (72), Duits instrumentbouwer en ondernemer

• Het was een schrikkeljaar, dat aanving op een zondag op de Gregoriaanse en op een vrijdag op de Juliaanse kalender. Tot op heden is het in het Romeinse schrift (MDCCCLXXXVIII) het jaartal met de meeste letters, wanneer het op de conventionele wijze wordt geschreven (d.w.z. niet meer dan één letter voor aftrek van de volgende letter; anders zou het bijv. ook korter kunnen worden geschreven als MCCMXXMIIX). In 2388 zullen opnieuw 13 letters nodig zijn; pas in 2888 zal dit record worden gebroken.

• 30 januari: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: −9,4 °C.
• 25 februari: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: −7,9 °C.
• 28 februari: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: −6,3 °C.
• 29 februari: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: −6,6 °C en laagste minimumtemperatuur: −9,7 °C.
• februari: februari met hoogste relatieve vochtigheid: 95 % (normaal 83,9 %).
• 1 maart: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: −5,5 °C en laagste minimumtemperatuur: −10,5 °C.
• Maart: het regent 29 dagen op 31 (normaal 18). Het is de maand maart met het meeste aantal regendagen.
• 18 mei: hoogste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 20,6 °C.
• 19 mei: hoogste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 20,6 °C en hoogste maximumtemperatuur: 26,9 °C.
• 26 mei: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 7,7 °C.
• mei: mei met hoogste gemiddelde windsnelheid: 4,6 m/s (normaal 3,4 m/s).
• juni: juni met hoogste relatieve vochtigheid: 87 % (normaal 76,9 %).
• 11 juli: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 8,4 °C. Dit is de koudste dag ooit in de maand juli. Met laagste minimumtemperatuur: 6,2 °C.
• 12 juli: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 10,1 °C.
• juli: juli met laagste zonneschijnduur: 118 uur (normaal 223 uur) en laagste luchtdruk: 1010,0 hPa (normaal 1015,9 hPa).
• 19 augustus: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 12,2 °C.
• zomer: zomer met laagste zonneschijnduur: 404 uur (normaal 665,9 uur).
• 2 september: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 10 °C.
• 1 oktober: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 7,5 °C.
• 7 oktober: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 4,7 °C.
• 9 oktober: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: 5,4 °C.
• 7 november: laagste etmaalgemiddelde temperatuur ooit op deze dag: −1,1 °C.
• Gemiddelde jaartemperatuur: na 1879 (7,0 °C) en 1855 (7,4 °C) en samen met 1887 het derde koudste jaar sinds 1833 met 7,5 °C (normaal 9,7 °C)

Bron: KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

Zie de categorie 1888 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.