Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

PDF Managing International Business in China 2Nd Edition Xiaowen Tian Ebook Full Chapter

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 53

Managing International Business in

China 2nd Edition Xiaowen Tian


Visit to download the full and correct content document:
https://textbookfull.com/product/managing-international-business-in-china-2nd-edition
-xiaowen-tian/
More products digital (pdf, epub, mobi) instant
download maybe you interests ...

Higher Education and Career Prospects in China Felicia


F. Tian

https://textbookfull.com/product/higher-education-and-career-
prospects-in-china-felicia-f-tian/

Diaspora Networks in International Business:


Perspectives for Understanding and Managing Diaspora
Business and Resources Maria Elo

https://textbookfull.com/product/diaspora-networks-in-
international-business-perspectives-for-understanding-and-
managing-diaspora-business-and-resources-maria-elo/

International Business Ethics Focus on China 1st


Edition Stephan Rothlin

https://textbookfull.com/product/international-business-ethics-
focus-on-china-1st-edition-stephan-rothlin/

Aging Welfare and Social Policy China and the Nordic


Countries in Comparative Perspective Tian-Kui Jing

https://textbookfull.com/product/aging-welfare-and-social-policy-
china-and-the-nordic-countries-in-comparative-perspective-tian-
kui-jing/
International Conference on Security and Privacy in
Communication Networks 10th International ICST
Conference SecureComm 2014 Beijing China September 24
26 2014 Revised Selected Papers Part II 1st Edition
Jing Tian
https://textbookfull.com/product/international-conference-on-
security-and-privacy-in-communication-networks-10th-
international-icst-conference-securecomm-2014-beijing-china-
september-24-26-2014-revised-selected-papers-part-ii-1st-edi/

International Conference on Security and Privacy in


Communication Networks 10th International ICST
Conference SecureComm 2014 Beijing China September 24
26 2014 Revised Selected Papers Part I 1st Edition Jing
Tian
https://textbookfull.com/product/international-conference-on-
security-and-privacy-in-communication-networks-10th-
international-icst-conference-securecomm-2014-beijing-china-
september-24-26-2014-revised-selected-papers-part-i-1st-edit/

Conceptual Developments of 20th Century Field Theories


2nd Edition Tian Yu Cao

https://textbookfull.com/product/conceptual-developments-of-20th-
century-field-theories-2nd-edition-tian-yu-cao/

Managing Sustainable Business Gilbert G. Lenssen

https://textbookfull.com/product/managing-sustainable-business-
gilbert-g-lenssen/

Managing Expatriates in China: A Language and Identity


Perspective 1st Edition Ling Eleanor Zhang

https://textbookfull.com/product/managing-expatriates-in-china-a-
language-and-identity-perspective-1st-edition-ling-eleanor-zhang/
Managing International Business in China

With the rise of China in the world economy, businesses from all over the
world have moved to explore business opportunities in this market.
Managing international business in a transitional economy like the Chinese
economy is a daunting challenge. Xiaowen Tian presents a practical guide to
major managerial issues faced by foreign investors in the China market.
These issues are analysed in the light of relevant theoretical models of
international business, with reference to current management practices of
transnational corporations operating in China. Featuring up-to-date case
studies, figures, tables and coverage of new and expanded topics, this second
edition can be used as a textbook for undergraduate and postgraduate
programmes in international business or other management disciplines, as
well as in executive training programmes.

xiaowen tian is Professor of Management in the School of Management


and Governance at Murdoch University in Western Australia. He is the
author of four books and has published numerous articles in journals such
as the Journal of International Business Studies, the Journal of World Business
and Organizational Dynamics.
Praise for the 1st Edition
‘This is a much needed textbook for all business students looking to
understand the opportunities and challenges of China. Tian provides
the context and insight that those doing business with China need to
be successful.’
Michael Barbalas, President, American Chamber
of Commerce in China, Beijing

‘This book is a remarkable achievement. It covers the most important


issues faced by multinational companies in managing their business in
contemporary China. The author adroitly combines illustrative mate-
rials and essential theoretical perspectives to explain the dynamics of
Chinese business regimes. Students in a range of courses will benefit
from its integration of different perspectives and disciplines, as well as
the accessible and thorough manner. Practitioners who are interested
in systematic thinking will learn a lot too.’
Laixiang Sun, Chair Professor of Chinese Business and Management,
SOAS, University of London.
Managing International Business in China

SECOND EDITION

X IA OW EN TIA N
University Printing House, Cambridge CB2 8BS, United Kingdom

Cambridge University Press is part of the University of Cambridge.


It furthers the University’s mission by disseminating knowledge in the pursuit of
education, learning and research at the highest international levels of excellence.

www.cambridge.org
Information on this title: www.cambridge.org/9781107499034
© Xiaowen Tian 2016
This publication is in copyright. Subject to statutory exception
and to the provisions of relevant collective licensing agreements,
no reproduction of any part may take place without the written
permission of Cambridge University Press.
First published 2007
Second edition published 2016
Printed in the United Kingdom by Clays, St Ives plc
A catalogue record for this publication is available from the British Library
ISBN 978-1-107-10146-3 Hardback
ISBN 978-1-107-49903-4 Paperback
Additional resources for this publication at www.cambridge.org/MIBC-2ndEd
Cambridge University Press has no responsibility for the persistence or accuracy of
URLs for external or third-party internet websites referred to in this publication,
and does not guarantee that any content on such websites is, or will remain,
accurate or appropriate.
Contents

List of figures page ix


List of tables x
Management focuses xi
Preface (second edition) xiii
Preface (first edition) xvii

1 Introduction 1
The rise of China in the world economy 1
Development of international business in China 4
Learning to become a successful TNC manager 11
The structure of the book 16
Summary 19
Closing case: General Motors in China 20
Further reading 23
Questions for discussion 23

2 Think strategically 24
Trading with China 24
Investing in China 33
Managing in China 38
Summary 48
Closing case: Coca-Cola’s China strategy 50
Further reading 53
Questions for discussion 53

3 Look before you leap 54


History and geography 54
Economy and enterprises 62
Political and legal systems 75
Summary 84
Closing case: Lenovo on the world stage 85
Further reading 87
Questions for discussion 88
vi Contents

4 Select an entry mode 89


Introduction 89
Entry modes in China 94
The pros and cons of major entry modes 102
A combination of entry modes: a solution? 108
Summary 109
Closing case: Carlsberg’s expansion in China 110
Further reading 112
Questions for discussion 113

5 Form an international alliance 114


International business alliances in China 114
Partner selection 119
Control over alliances 125
Conflict management 133
Summary 139
Closing case: Danone–Wahaha joint venture ended
in divorce 140
Further reading 142
Questions for discussion 143

6 Protect intellectual property rights 144


Rampant infringement of IPR in China 144
China’s IPR regime 147
Shortcomings in China’s IPR regime 151
Tips for IPR protection in China 158
Summary 164
Closing case: Microsoft’s battle against piracy in China 165
Further reading 167
Questions for discussion 167

7 Negotiating with Chinese partners 169


Introduction 169
The cultural roots of the Chinese negotiation style 172
Characteristics of the Chinese negotiation style 186
Tips for negotiating with Chinese partners 193
Summary 204
Closing case: The University of Nottingham setting
up the first foreign campus in China 205
vii Contents

Further reading 208


Questions for discussion 208

8 Marketing management 210


The Levitt debate 210
People 214
Product 216
Price 220
Promotion 224
Place (distribution) 231
Summary 234
Closing case: Wal-Mart’s bumpy journey in China 236
Further reading 238
Questions for discussion 238

9 Production operations management 240


The siting of manufacturing facilities 240
The choice of location 245
Supply chain management 251
The localization of research and development 255
Summary 263
Closing case: Fonterra caught in scandal in China 264
Further reading 267
Questions for discussion 267

10 Human resource management 269


Staffing 269
Retaining Chinese employees 279
Managing expatriates 288
Summary 295
Closing case: The experience of a foreign recruiting firm in China 296
Further reading 298
Questions for discussion 298

11 Corporate finance issues 300


Taxation 300
Banking services 307
The securities market 314
Accounting 318
viii Contents

Summary 324
Closing case: Acquisition of listed companies in China 325
Further reading 328
Questions for discussion 328

12 Corporate social responsibility considerations 330


Major CSR issues in China 331
Theoretical perspectives on CSR 337
Opportunities and options for TNCs 342
Summary 350
Closing case: Google’s decision to withdraw from mainland China 351
Further reading 353
Questions for discussion 353

References 355
Index 363
Figures

1.1 Share of China in world GDP (1820–2008) page 2


1.2 GDP growth in China (1952–2013) 4
1.3 Foreign trade in China (1950–2013) 5
1.4 Composition of foreign trade in China (1980–2013) 5
1.5 Foreign trading partners of China (2013) 6
1.6 Foreign direct investment in China (1979–2013) 8
1.7 Country of origin of FDI in China in 2013 9
1.8 Change in entry modes of FDI in China (1992–2013) 10
3.1 Administrative hierarchy 76
3.2 Division of power in Chinese central government 77
4.1 Hierarchical classification of entry modes in China 92
4.2 Growth of foreign investment and exporting in China
(1985–2013) 95
4.3 Foreign direct and indirect investment in China (1979–2013) 97
4.4 Composition of FDI in China (1992–2013) 98
4.5 Joint ventures in China (1992–2013) 98
4.6 Composition of foreign indirect investment in China
(1992–2004) 100
6.1 Judicial enforcement procedure 149
7.1 The Taoist yin–yang principle 178
7.2 Chinese pictographic language 179
8.1 Distribution channels of transnational corporations 232
10.1 Top reasons to leave a job in China 280
10.2 The most important aspects of company culture for
managers in mainland China (%) 287
11.1 Official exchange rate between yuan and US dollar
(1981–2013) 310
12.1 The Materiality Principle matrix 347
Tables

1.1 Industry distribution of FDI in China (1978–2013) page 11


1.2 Regional distribution of pledged and realized FDI in China
(1979–2013) 13
3.1 Ethnic groups in China as of 2013 59
3.2 Chinese provinces, autonomous regions, municipalities
and special administrative regions 61
3.3 Origin of Chinese foreign affiliates (up to 2013) 68
4.1 Official Chinese classification of foreign investment 96
6.1 Administrative IPR enforcement authorities and their
responsibilities 150
9.1 Factors influencing the decision on the siting of manufacturing
facilities 244
Management focuses

1.1 Definitions of transnational corporations and foreign direct


investment page 6
1.2 Cost reduction through experience curve economies and
location economies 14
2.1 China and the WTO 32
2.2 The capability-based view of TNCs 38
3.1 China International Travel Service 65
3.2 Excerpts from the Guidance Catalogue of Industries
with Foreign Investment 73
3.3 China’s anti-corruption campaign 82
4.1 Super 8 Hotels (China) 101
4.2 Accor’s entry into China 107
5.1 The alliance between Kodak and Lucky Film 117
5.2 Strategic alliance between AB Volvo Group and DongFeng
Motor Group 126
5.3 Control arrangements in Shanghai Foxboro Co. Ltd 131
5.4 Two approaches to conflict resolution: BorgWarner and
Volkswagen 135
6.1 The Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual
Property Rights 146
6.2 Toyota’s lawsuit 152
6.3 Silk Alley in Beijing 155
6.4 Anti-counterfeiting at Procter & Gamble 161
7.1 Examples of Chinese stratagems 176
7.2 The debate on the ethics of guanxi 184
7.3 Negotiating with China: General Motors and Ford 197
7.4 Sino-Singaporean Suzhou Industrial Park 199
7.5 The experience of a Canadian negotiator 201
8.1 Economies of scale and economies of scope 212
8.2 Direct selling in China 225
8.3 Covidien China 233
9.1 The location choice of Seagram 250
xii List of management focuses

9.2 Supply localization in Volkswagen 253


9.3 The R & D centre of Procter & Gamble in China 259
10.1 The story of Wilson Wang 274
10.2 In-house training at McKinsey (China) 285
10.3 The story of an American expatriate 289
11.1 The reformed Chinese taxation system 301
11.2 The tax cost of merger and acquisition 305
11.3 China’s foreign exchange rate reform 311
11.4 The repatriation of profits from China 313
11.5 The Lucent Technologies bribery case 323
12.1 Apple caught in environmental pollution allegations 332
12.2 Diagnostic Products Corporation caught for bribery
in China 335
12.3 InterContinental Hotels Group 340
Preface (second edition)

Since the publication of the first edition of the book in 2007, much has
changed in the Chinese business environment, including the phase-out of
government preferential policy on foreign direct investment, the
astonishing rise of Chinese companies and their ‘go-global’ rush, and the
intensified competition between Chinese companies and foreign
companies in China, in the region, and in the world. One thing remains
unchanged, however: China has managed to maintain its growth
momentum and continue to be the most attractive place for investors
from all over the world. The demand for practical knowledge about
managing international business in the changing Chinese context has
increased. Many scholars from top universities and executives from large
transnational corporations approached me, asking whether I might update
the book. I did not make up my mind until June 2014 when Paula Parish
from Cambridge University Press wrote to me about possible publication of
the second edition of the book.
I wrote a revision plan. Paula sent the revision plan, for comments, to a
dozen professors who used the book as a textbook. The comments and
suggestions from these professors were very helpful and encouraging.
The second edition of the book is based on these comments and
suggestions. I sincerely thank all the professors who made comments and
suggestions on the revision plan. The second edition differs from the first
edition in several aspects. First, a new chapter, ‘Think strategically’, has
been added to discuss major theories of international business and
management and their relevance to China. Second, the chapter ‘Look
before you leap’ has been completely rewritten to examine Chinese
history, geography, economy, enterprises and political and legal system.
Third, a new chapter, ‘Corporate social responsibility considerations’, has
been added to discuss CSR issues and the strategies transnational
corporations take to address them in China. Fourth, the chapter
‘Managing guanxi strategically’ has been removed and part of it included
in the chapter ‘Negotiating with Chinese partners’. Fifth, all figures, tables
and cases are updated, and an updated closing case is added at the end of
each chapter.
xiv Preface (second edition)

In writing up the second edition of the book, I benefited immensely from


a course that I taught for the executive MBA programme at Bond University
Business School from 2008 to 2013. The course was titled Global Business
Including China Study Tour. As part of the course, I led a group of Australian
and European executives to visit China at least once a year. Over these years,
we met and interviewed executives of transnational corporations operating
in China, including Boeing, IBM, Hewlett-Packard, Nokia, General
Electronics, Hyundai, Mary Kay, UBS, HSBC, ANZ, Kompass, Conductix-
Wamphler, BlueScope, Covidien, Egon Zehnder, Allen Arthur Robinson,
TBWA/GROUP, Sandler, Travis & Rosenberg, Vitalink, Vertex Standard,
Starkey, Takahata Seiko and Singapore Suzhou Industrial Park. Moreover,
we visited Chinese companies such as Lenovo, Wahaha, China International
Travel Services, SkyHire, Credit CN, Strategic Solutions and China Investment
and Guarantee Co. Ltd. Furthermore, we visited TNC associations such as the
American Chamber of Commerce China, foreign government agencies such as
Queensland Government Trade and Investment Office in Shanghai, Chinese
government agencies such as the Ministry of Commerce of China and the
Department of Commerce of Zhejiang Province, and special economic
zones such as the Yangshan Trade Bond Zone and the Zhangjiang High
Tech Park. These corporate visits and executive interviews deepened my
understanding of the opportunities and challenges that executives of
transnational corporations face in China, and the strategies they use to
deal with these opportunities and challenges. I incorporated what I saw and
heard from these corporate visits and executive interviews into chapters of
the second edition of the book. I would like to thank all those who helped
arrange the corporate visits and executive interviews. In particular, I would
like to thank Michael Barbalas (president of the American Chamber of
Commerce China), Marc Allen (vice president of Boeing), Michael Rouse
(vice president of IBM Asia Pacific), William Poon (general manager of
Hewlett-Packard China), Haiyan Ma (Go Blue general manager of GE
Healthcare China), Michael Hussey (production manager of BlueScope
China), Alan Tang (general manager of Conductix-Wamphler), Hong
Qiao (general manager of Kompass) and Zhijian Zhang (commissioner of
Queensland Government Trade and Investment Office in China) for
hosting our corporate visits and meeting with us. I also would like to
thank all the executives who attended my course for their comments on
the corporate visits and executive interviews in China.
xv Preface (second edition)

Finally, I would like to thank the editorial team of Cambridge University


Press for their excellent work. In particular, I would like to thank Paula
Parish for her continuing support for me in writing the book and very helpful
comments on sample chapters, and Claire Wood for wonderful assistance in
the publication process.

Xiaowen Tian
Preface (first edition)

China is the most populous country in the world. Following rapid economic
growth and impressive improvement in people’s living standards in recent
years, China is now widely accepted as a market with enormous potential.
The Chinese market is still limited in per capita terms, but it is precisely this
low income per capita that enables China to enjoy a pronounced advantage
in cheap labour. Attracted by the huge market potential and the low-cost
labour force, investors from all over the world are currently pouring into
China to do business.
Doing business in China is not an easy task, however. For some years
China has been in the process of transitioning gradually from a command
economy to a market economy. This gradual transition has resulted in
a complicated and uncertain business regime, which puzzles even the
most knowledgeable experts on China. In addition, Chinese culture is
different from cultures in other parts of the world, which can often
frustrate foreign investors. For foreign investors, therefore, the main
challenge is to learn how to manage business in the uncertain, unfamiliar
and complicated Chinese environment. Unfortunately, there is no textbook
that comprehensively addresses the managerial issues faced by foreign
investors in the Chinese business environment. The aim of this book is to
fill this vacuum.
The idea of writing the book occurred to me when I was a research fellow at
the Centre for International Business at the University of Leeds in 2003,
working on a project on transnational corporations in China. Several
months later I took up a position as a lecturer at Nottingham University
Business School. I decided to design a module on managing transnational
corporations in China for postgraduate students in the management sciences.
In preparing the module I went through numerous books, journals,
newspapers and online sources, and identified a number of key managerial
issues faced by almost all transnational corporations doing business in China.
These issues involve a wide range of business activities, including entry mode
selection, international business alliances, negotiation, production operations
management, marketing management, human resource management, the
protection of intellectual property rights, corporate finance management and
xviii Preface (first edition)

cross-cultural management. I addressed these issues in eleven lectures, which


form the framework of this book.
In delivering the lectures, my thinking was that these managerial issues
needed to be discussed in the light of the relevant theoretical frameworks and
models of international business and management, with reference to the
current business and management practices of transnational corporations
operating in China. It was also my belief that these issues should, moreover,
be discussed in the context of China’s general business environment and
specific international business regimes. In consideration of the fact that
international business theories and models have already been investigated
in detail in many international business textbooks, I deliberately paid great
attention to the experiences of transnational corporations in managing
business in the business environment as it actually exists in China. As
a result, I used a large number of real-world cases to illustrate the points
I wanted to make throughout the lectures. I found it very rewarding to move
along this line of thinking: the number of students registered in the module
increased from forty-one in 2003 to 124 in 2006! I would like to take this
opportunity to thank all the students who participated in the lectures and
seminar discussions and made helpful comments and suggestions.
Encouraged by positive feedback from the students, I decided to draft book
chapters and contact publishers. The responses from several publishers were
very encouraging, in particular from Cambridge University Press, where
editors Chris Harrison, Katy Plowright, Lynn Dunlop and Paula Parish
showed great interest in the book, and sent three sample chapters to experts
in the field for review. The review reports were very helpful; without the
encouragement from the Cambridge University Press editors and the
constructive comments from the anonymous referees the book would not
exist in its current form. I would like to take this opportunity to thank Chris
Harrison, Katy Plowright, Lynn Dunlop and Paula Parish for their excellent
editorial guidance, and the three anonymous referees for their helpful
comments. I would also like to thank Mike Richardson, Phyllis van Reenen
and Alison Powell for their brilliant work in copy-editing, indexing and
producing the book. Finally, I would like to express my gratitude to Michael
Barbalas, president of the American Chamber of Commerce in China, who
kindly read through the manuscript and made valuable comments and helpful
suggestions.
This book can be used as a textbook for postgraduate students in
international business or any management disciplines with an area focus on
Asia-Pacific business, and as a textbook for the short training programmes that
xix Preface (first edition)

are offered to executives who are assigned to China operations. In addition,


this book can serve as a major reference book for any foreigners doing business
in China, or any university academics doing research into transnational
corporations there. I will feel greatly rewarded if this book is of assistance to
its readers.

Xiaowen Tian
1 Introduction

Let China sleep, for when she wakes she will shake the world.
Napoleon Bonaparte

Some 200 years after Napoleon Bonaparte, the brilliant general who became
emperor of France, made the above statement, China has indeed begun to
wake up and shake the world. In the past thirty-five years China has been the
fastest-growing economy in the world, with an average annual gross domes-
tic product (GDP) growth rate of 9 per cent. The rapid economic growth in a
country with a population of 1.3 billion implies, among other things, enor-
mous business opportunities, which attract millions of business people to
China from all over the world. Doing business with China has now become a
fashion, or, rather, a necessity for survival.
In this opening chapter we first discuss China’s rise in the world economy in
recent decades from a historical perspective, the driving forces behind the rise,
and the significance of China’s rise to international businesses. We then move
on to illustrate the rapid pace of development of international businesses in
China, with a focus on the massive inflows of foreign direct investment (FDI).
Finally, we analyse the prime challenge faced by transnational corporations
(TNCs) operating in China, and set out the structure of the book.

The rise of China in the world economy

When Napoleon made the above statement about two centuries ago China
was a great economic power in the world, as shown in figure 1.1, accounting
for just over 30 per cent of world GDP. Afterwards, however, China – as
described by Napoleon – ‘fell asleep’, and the Chinese economy weakened
significantly. Up to the middle of the twentieth century China accounted for
just 5 per cent of world GDP, only one-sixth of what it had been about one
and a half centuries earlier.
2 Introduction

70
Asia
60
50
Asia
Per cent

40
China
30
Asia
20 China
10 China
0
1820 1950 2008

Figure 1.1 Share of China in world GDP (1820–2008)


Source: Maddison website at http://www.eco.rug.nl/~Maddison.

Backward and outdated political, economic and social systems were the
main cause of China’s decline. While Western countries had done away with
the long-standing feudal system and begun to move towards free markets,
democracy and industrialization, Chinese rulers still cherished their out-
dated social system and resisted reforms and innovations. Their closed
minds allowed China to fall prey to foreign commercial and political powers,
which, armed as they were with up-to-date knowledge and technology, found
that China was too weak to offer any resistance. From the 1840s onwards
China was repeatedly defeated by expansionist foreign powers in wars of
aggression, including the Opium War (1839–1842) and the War against the
Allied Forces (1900). The invasions of foreign powers further weakened the
country, accelerating the decline of the Chinese economy.
These wretched experiences taught the Chinese a lesson: the backward
come under attack. After the Opium War generations of Chinese undertook
the long, hard struggle for a resurgent, modern China. Under the leadership
of Dr Sun Yat-sen the Chinese people overthrew the country’s last feudal
dynasty, the Qing dynasty, and established the Republic of China in 1911.
Soon afterwards, however, China suffered a series of calamitous events: large-
scale fighting between warlords, invasion and brutal occupation by imperial
Japan, and then civil war between the Nationalists and the Communists.
Headed by Mao Zedong, the Communist Party defeated the Nationalist Party
and established the People’s Republic of China (PRC) in 1949.
Following the establishment of the PRC China enjoyed a relatively long
period of peace (except for short-lived involvement in the Korean War,
1950–1953), and managed to rebuild the economy from the ruins left by
3 The rise of China in the world economy

the protracted wars and political turmoil. Not for long, however, as fierce
political conflicts soon broke out among the top leaders of the Communist
Party, and resulted in a series of nationwide mass campaigns, including the
Hundred Flowers movement (1956), the Anti-Rightist campaign (1957), the
Great Leap Forward (1958) and the Great Proletarian Cultural Revolution
(1966–1976). The Communist idealists, headed by Mao Zedong (the Party
chairman), gained the upper hand in these struggles, and led China in the
direction of an orthodox Marxist–Leninist ideology and a rigid economic
planning system aimed at delinking from the global market system (Tian
1996; 1998). Realistic Party leaders, such as Liu Shaoqi (the chairman of the
PRC) and Deng Xiaoping (the Party general secretary), were purged during
the Cultural Revolution, and the economy again suffered tremendously. By
the 1970s China was lagging far behind not only the advanced market
economies of the West but also the four emerging ‘Asian Dragons’ of East
Asia: South Korea, Taiwan, Hong Kong and Singapore.
After the death of Mao Zedong in 1976 Deng Xiaoping began to emerge as
the paramount Party leader, and he initiated policy changes in 1978 that have
fundamentally transformed China ever since. Deng’s slogan, ‘White or black, it
is a good cat so long as it catches mice’, has served as a justification for
introducing Western-style market systems to China. The core of Deng’s policy
initiatives was to make full use of market mechanisms, or, in other words, to
relink with the global market system domestically as well as internationally
(Tian 1996). To relink with the global market system, China is trying to move
from a plan-based economy to a market-based economy, and open up to
capital, goods and services from the advanced market economies. The relink-
ing strategy is proving to be a success, and it has been the main driving force
behind China’s rapid economic growth for the last few decades. As shown in
figure 1.2, the Chinese economy has taken off like a rocket since 1978. Even
though the outcome of the rapid economic growth has not been distributed
evenly among social groups, the living standard of all Chinese people has
undeniably improved enormously. Very few, if any, Chinese would like to go
back to the old days of orthodox socialism, and the momentum for reform and
opening up remains strong and irresistible. It is expected that China will move
further in the direction of relinking with the global market system, and the
Chinese economic boom is far from over.
The rise of China in the global economy has far-reaching implications for
the world as a whole, because it generates growth momentum for other
countries by increasing demand for their goods, services and capital. By
common consent, China has been the powerhouse of the world economy
4 Introduction

60000

50000

40000

30000
Billion yuan
20000

10000

0
1952
1955
1958
1961
1964
1967
1970
1973
1976
1979
1982
1985
1988
1991
1994
1997
2000
2003
2006
2009
2012
Figure 1.2 GDP growth in China (1952–2013)
Source: China Statistical Yearbook 2014.

for the last three decades. In particular, China’s rise carries enormous
significance for the international business community. China accounts for
nearly one-fifth of the world’s population, and the majority of Chinese are in
poor rural areas. The size of the market, the low cost and skills of labour, and
the growth potential together offer unprecedented business opportunities for
foreign investors, with the result that the landscape of international business
will be transformed in the decades to come.

Development of international business in China

In the pre-reform period China maintained only minimal economic contacts


with the outside world, primarily in the area of foreign trade. After the reforms
China became increasingly integrated with other parts of the world, and opened
up to a whole range of cross-border economic activities. International busi-
nesses have developed very rapidly in China since then.
As shown in figure 1.3, China’s foreign trade grew rapidly after 1978. The
total value of China’s foreign trade reached $4,158 billion in 2013, and China
has now surpassed the United States to become the largest trading nation in
the world. Moreover, there was a noticeable change in the composition of
foreign trade during this period, with a significant rise in the share of
manufactured goods in exports. From 1980 to 2013, as shown in figure 1.4,
5 Development of international business in China

Total trade Export Import


4500
4000
3500
3000
US$ billion

2500
2000
1500
1000
500
0
1950
1953
1956
1959
1962
1965
1968
1971
1974
1977
1980
1983
1986
1989
1992
1995
1998
2001
2004
2007
2010
2013
Figure 1.3 Foreign trade in China (1950–2013)
Source: China Statistical Yearbook 2014.

Export Import
100% 100%
90% 90%
80% Manu- Manu- 80% Manu- Manu-
70% facturing facturing facturing facturing
70%
60% 60%
Per cent

Per cent

50% 50%
40% 40%
30% 30%
20% 20%
Primary Primary Primary
10% 10%
Primary 0%
0%
1980 2013 1980 2013

Figure 1.4 Composition of foreign trade in China (1980–2013)


Source: China Statistical Yearbook 2014.

the share of manufactures in exports increased from around 50 per cent to 96


per cent, and the share of manufactures in imports remained virtually
unchanged. This change in the composition of exports is a reflection of the
progress that China has made in industrialization over this period. China
now has trading relations with almost all countries and regions in the world,
with Asian countries being the largest trading partners, followed immedi-
ately by Europe and North America (figure 1.5).
6 Introduction

100%
90%
Oceania and Pacific
80%
70% North America
60%
Per cent

Latin America
50%
Europe
40%
30% Africa
20%
Asia
10%
0%
Total trade Export Import

Figure 1.5 Foreign trading partners of China (2013)


Source: China Statistical Yearbook 2014.

The most distinctive feature of the development of international business


with China in recent years, however, has been the massive influx of transna-
tional corporations and the boom in foreign direct investment. A clear
definition of ‘foreign direct investment’ and ‘transnational corporation’ can
be found in management focus 1.1, but suffice it to say that the two terms are
used interchangeably in this book to indicate the bulk of international
businesses in China today, as they involve direct investment made by a
foreign entity in enterprises operating within China in order to acquire a
lasting interest. This kind of international business is the focus of analysis for
this book, so it warrants closer attention here.

Management focus 1.1


Definitions of transnational corporations and foreign direct investment

1. Transnational corporations
TNCs are incorporated or unincorporated enterprises comprising parent enterprises and
their foreign affiliates. A parent enterprise is defined as an enterprise that controls assets
of other entities in countries other than its home country, usually by owning a certain
equity capital stake. An equity capital stake of 10 per cent or more of the ordinary shares
or voting power for an incorporated enterprise, or its equivalent for an unincorporated
enterprise, is normally considered the threshold for the control of assets. A foreign
affiliate is an incorporated or unincorporated enterprise in which an investor, who is a
resident in another economy, owns a stake that permits a lasting interest in the manage-
ment of that enterprise (an equity stake of 10 per cent for an incorporated enterprise, or
7 Development of international business in China

its equivalent for an unincorporated enterprise). In the World Investment Report, sub-
sidiary enterprises, associate enterprises and branches – defined below – are all referred
to as foreign affiliates or affiliates.
• A subsidiary is an incorporated enterprise in the host country in which another entity
directly owns more than a half of the shareholders’ voting power, and has the right to
appoint or remove a majority of the members of the administrative, management or
supervisory body.
• An associate is an incorporated enterprise in the host country in which an investor owns
a total of at least 10 per cent, but not more than half, of the shareholders’ voting power.
• A branch is a wholly or jointly owned unincorporated enterprise in the host country
which is one of the following: (i) a permanent establishment or office of the foreign
investor; (ii) an unincorporated partnership or joint venture between the foreign direct
investor and one or more third parties; (iii) land, structures (except structures owned by
government entities) and/or immovable equipment and objects directly owned by a
foreign resident; or (iv) mobile equipment (such as ships, aircraft, gas- or oil-drilling rigs)
operating within a country, other than that of the foreign investor, for at least one year.
2. Foreign direct investment
FDI is defined as an investment involving a long-term relationship and reflecting a lasting
interest and control by a resident entity in one economy (foreign direct investor or parent
enterprise) in an enterprise resident in an economy other than that of the foreign direct
investor (FDI enterprise or affiliate enterprise or foreign affiliate). FDI implies that the
investor exerts a significant degree of influence on the management of the enterprise
resident in the other economy. Such investment involves both the initial transaction
between the two entities and all subsequent transactions between them and among
foreign affiliates, both incorporated and unincorporated. FDI may be undertaken by
individuals as well as business entities. Flows of FDI comprise capital provided (either
directly or through other related enterprises) by a foreign direct investor to an FDI
enterprise, or capital received from an FDI enterprise by a foreign direct investor. FDI
has three components: equity capital, reinvested earnings and intra-company loans.
• Equity capital is the foreign direct investor’s purchase of shares of an enterprise in a
country other than its own.
• Reinvested earnings comprise the direct investor’s share (in proportion to direct equity
participation) of earnings not distributed as dividends by affiliates, or earnings not
remitted to the direct investor. Such retained profits by affiliates are reinvested.
• Intra-company loans or intra-company debt transactions refer to the short- or long-
term borrowing and lending of funds between direct investors (parent enterprises) and
affiliate enterprises.
8 Introduction

140.00

120.00

100.00
US$ billion

80.00

60.00

40.00

20.00

00.00
1979–82

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

2010

2012
Figure 1.6 Foreign direct investment in China (1979–2013)
Source: China Statistical Yearbook 2014.

Foreign direct investment started to move into China in 1979, when the
Equity Joint Venture Law was issued. In the 1980s, as shown in figure 1.6, FDI
grew gradually in China, with an annual inflow of about $1.6 billion. FDI
inflows began to slow down again in the immediate aftermath of the
Tiananmen Incident in 1989, but soared after Deng Xiaoping called for accel-
erating economic reforms and further opening up in his much-publicized tour
of China’s southern provinces in early 1992. Consequently, most of the inflows
of FDI in China have occurred after 1992. In 2013 China received $117 billion
worth of FDI, accounting for nearly half of total FDI inflows in developing
countries and about 20 per cent of FDI inflows worldwide. China has been the
largest FDI recipient in the developing world and has consistently been among
the top FDI recipients in the world since the mid-1990s.
Today there are nearly a million foreign investment enterprises in China,
with parent companies from more than 170 countries. The foreign investors
come mainly from the industrialized or newly industrialized economies in
the Asia-Pacific region. As indicated in figure 1.7, companies from Asia
(particularly from Hong Kong) are the largest investors, accounting for 81
per cent of the total FDI in China, followed by companies from Latin
America, Europe and North America. Most of the foreign investors are, to
varying degrees, more advanced than their Chinese counterparts in terms of
production technology and management know-how. Western investors are,
Another random document with
no related content on Scribd:
geluk mocht hebben, kwamen ook de tijgers, die van de kleine tot de
groote hetzelfde deden en … eindelijk de slangen, die, na ook met haar
tong haar plicht gedaan te hebben, langzaam wegkropen. Met dit alles
ging geruimen tijd voorbij, en eerst met het aanbreken van den dag was
aan den optocht een einde gekomen, zoodat de man met zijn
geweeklaag kon ophouden.

Toen het goed dag was geworden, zag hij een vreemde gestalte naar
zich toekomen. Het was Wau-oeta, die een vreemdsoortigen pijl in de
hand had. „Zoo, waart gij het”, zei ze, „die al dat lawaai van nacht
maakte en mij uit den slaap hield?” „Ja”, antwoordde de man, „ik was
het”. „Wel”, zei Wau-oeta, „kijk eens langs je arm, van je schouder tot je
hand”. Hij keek, en zag dat hij met een soort schimmel 82 bedekt was. Hij
keek ook naar zijn anderen arm en zag precies hetzelfde. Toen hij van
Wau-oeta gehoord had, dat het deze schimmel was, die hem zoo
ongelukkig op de jacht maakte, wreef hij zijn armen goed af.

De pijl van Wau-oeta zag er, zooals ik zei, zeer vreemd [161]uit. Hij was
in drie of vier stukken gebroken 83 en ieder stuk was gespleten. Wau-
oeta ruilde dezen pijl voor den zijnen en verzocht hem, den hare te
willen probeeren om naar een lange liaan te schieten, die op grooten
afstand naar beneden hing, en .… ja, de pijl trof doel. Toen hij weêr den
pijl op den boog zette, vroeg Wau-oeta hem in de lucht te willen
schieten, en .… onbegrijpelijk, in welke richting hij ook zijn pijl
wegschoot, telkens als hij de aarde bereikte, raakte hij een dier: eerst
een Doroquara, en zoo voort in dezelfde volgorde, als waarin de vogels
hem aan zijn voet hadden gepikt, tot den powies* toe. En het vreemde
was, dat als hij schoot, hij zelf den pijl niet kon zien.

Toen hij nu met schieten op den grond begon, raakte de pijl


achtereenvolgens een rat, een Acouri enz. tot hij eindelijk een
prachtigen tapir schoot. Eindelijk kwamen de tijgers en de slangen aan
de beurt, in de volgorde waarin zij hem gelikt hadden.
Toen al dit wild bijeen was, schonk Wau-oeta hem voor goed den
merkwaardigen pijl, in ruil voor den zijne, doch op uitdrukkelijke
voorwaarde, dat hij tegen niemand zou zeggen, wie hem een zóó
zeldzamen pijl had gegeven. Ze zei hem daarop vaarwel en vertrok.

Onze vriend keerde nu naar zijn twee vrouwen terug, en natuurlijk werd
nu zijn naam, dien hij reeds wegens het dooden van Tobe-horo-anna
had, nog veel grooter. Iedereen werd echter nieuwsgierig, om te weten,
waar hij die kennis vandaan had gekregen en probeerde hem uit te
hooren, maar hij weigerde, trouw aan zijn gegeven woord, iets te
zeggen. Zijn schoonbroêrs dachten: laten wij onzen tijd afwachten, en
toen er een groot paiwarri-feest zou plaats hebben, haalden zij hem
over, dit bij te wonen; en … het is al weêr dezelfde geschiedenis: drank
werd zijn verderf. Zijn tong kwam los en hij vertelde alles wat er
gebeurd was. Den [162]volgenden morgen, toen hij weêr geheel was
bijgekomen, wilde hij, als gewoonlijk, zijn pijl grijpen, die Wau-oeta hem
gegeven had, maar zijn vroegere pijl lag er weêr voor in de plaats—en
van dat oogenblik was hij al zijn geluk weêr kwijt.

No. 38. De Legende van Letterhoutstomp.

Penalo ame weipiompo. Eertijds, voor nog de grootvader van mijn


grootmoeder geboren was, kwamen de Indianen veel talrijker voor dan
thans. Zij leefden tevens gelukkiger, wijl de macht der toenmalige
piaimannen de booze Geesten overal in bedwang hield. Paiwarri
ontbrak nooit; kinderen gehoorzaamden hunnen ouders; nimmer
doofden de barbakot-vuren uit, wijl het wild altijd in overvloed
voorhanden was en de visschen in de kreken krioelden.

Maar dit aardsche paradijs veranderde, toen aan onze kusten schepen
vol strijders verschenen, aan wier hoofd stond een man, genaamd
Paira-oende of Paira-oendepo, d.w.z. Letterhoutstomp. Hij was een
blanke, die de algemeene opmerkzaamheid tot zich trok door zijn
vreemd uiterlijk; zijn mond bevond zich nl. ter plaatse, waar bij gewone
menschen de borst moet zijn. 84

Letterhoutstomp was een menscheneter. Moordend en roovend trok hij


langs onze kusten. Wee! den Indianen, die in zijne handen vielen, want
levend werden ze verbrand of gevild en opgegeten!

Overal waar Paira-oende verscheen, vluchtten de roodhuiden naar alle


richtingen, doch hij vervolgde hen onmeêdoogend, tot zij ten einde raad
besloten zich te vereenigen, om aan het geweld een einde te maken.
[163]

Bij de beraadslagingen, die volgden, voerden de verschillende


piaimannen het hoogste woord. En nadat zij door hunne bezweringen
den slangengeest bekoord hadden, gaven zij te kennen, dat de Geest
van Twee Lichamen 85 bevolen had, dat alle Indianen zich moesten
terugtrekken op een bepaald tabbertje* (of tabbetje) in de nabijheid
eener groote savanne*. Daar herhaalden de gezamenlijke piaimannen
hunne bezweringen, met het gevolg, dat toen Stomp, die, het gebeurde
hoorende, in kokende woede naderde, het tabbertje begon te
bewegen 86 en acht dagen lang zich niet liet zien.

Paira-oendepo zocht overal naar de verdwenen Indianen, doch hen niet


vindende, kon hij hen ook niet dooden, integendeel was hij verplicht tot
den terugtocht, waarna de Roodhuiden weder uit het tabbertje te
voorschijn kwamen. Maar nauwelijks had Letterhoutstomp dit
vernomen, of hij vervaardigde een vreeselijken kaaiman als vaartuig,
om daarmede met één slag de Roodhuiden uit te roeien. Deze gingen
toen kampen maken in de nabijheid van een rots, genaamd Kaiwiri-
oendepo, of Skroertjes stomp 87. Daar hielden de gezamenlijke
piaimannen weêr een geweldige bezwering, ten einde den Dubbelgeest
te bekoren en van hem te verkrijgen, dat hij den Kaaiman 88 [164]zou
inslikken. Dagen lang duurden de ceremoniën en van zulk een invloed
waren de smeekbeden op het hart van den Slangegeest, dat deze
beloofde alles te zullen doen, wat zijne roode kinderen verlangden.
Letterhoutstomp naderde Kwaloe (Akaloe der Franschen?), het riviertje,
waar de Indianen zich verzameld hadden, van uit de plaats waar thans
de Fransche gevangenen verblijven (St. Laurent). Trotsch stevende hij
in zijn vreemd vaartuig de Marowijne op, ten einde de Roodhuiden
onverhoeds op het lijf te vallen. Maar ziet, eensklaps verhief zich een
Geest van Bekoring uit het water op, en Paira-oendepo werd met huid
en haar ingeslokt, terwijl zijn vaartuig van den oever (van de Kwaloe)
dreef tot een plaats, waar het nog te zien is als een steenen kaaiman,
die op een anderen steen rust.

Een verschrikkelijk gejubel weerklonk van alle zijden. Duizenden met


veeren versierde Caraïben dansten den overwinningsdans en te
midden der algemeene feestvreugde werd de gebeurtenis vereeuwigd
op den Temere-rots 89, die thans nog in de Marowijne staat.… [165]

In ’t stroomgebied der Marowijne,


Bezongen door het golfgeklots,
Staat, prijkende in al haar glorie,
D’wijd vermaarde Temere-rots,
Die eeuwen lang reeds heeft gedragen
Het teeken van den zwaren strijd,
Toen Paira-oende werd verslagen
Door Piai van den ouden tijd.

Die blanke in zijn Kaaiman-vaartuig,


Had aan zijn borst een grooten mond,
Waarmede hij in koelen bloede
Rood menschenvleesch als prooi verslond.
Maar ziet, het water rees verbolgen,
De Worgslang der Piai verscheen,
En Houten Stomp, hij werd verzwolgen;
Zijn Kaaiman werd een dubb’le steen.

Victorie! juichten duizend kelen,


Alom weerklonk de zegezang:
Ons bloed is weêr in bloed gewroken
Aan U de eer, o, Geest der Slang!
Toen naderde een oude Piaiman
En grifte in het hard graniet,
Paira-oende en zijn Kaaiman,
Zooals gij dien nog heden ziet.

No. 39. De Legende van Arimoribo en Jorobodie. (C.)

Lang geleden, voor nog Paramaribo was gesticht 90, bevond zich ter
plaatse, waar nu het Fort Zeelandia ligt, de hoofdplaats der
Arowakken 91. Een zekere Arimoribo was hun opperhoofd; hij woonde
op de plaats van het tegenwoordige Gouvernementshuis. Een in de
nabijheid in de Suriname-rivier mondende kreek werd Parimoribo
genoemd (d.i. kreek van Arimoribo 92).

Het ontbrak Arimoribo niet aan krijgsvolk. Op zijn wenk greep heel de
stam naar de wapenen. Dit mocht [166]echter niet gebeuren, wanneer
niet de piaiman was geraadpleegd en de beschermgeesten goed
gestemd schenen. Tijdens een groot feest nu begon onder de
bedwelming der feestvreugde de gebruikelijke schildwacht, een op een
staak gestoken houten raaf 93, eensklaps te weeklagen, welk
onheilspellend teeken de vreugde voor een onbeschrijfelijk misbaar
deed plaats maken. Allen sprongen op en ziet .… op de rivier naderden
schepen met zeilen van ongekende grootte. Zulke dingen hadden de
Indianen nog nooit gezien. Meer verbaasd dan bevreesd vroegen zij
zich af, wat voor wezens dat wel konden zijn, die met zulke reusachtige
vleugels zich over het water heen bewogen. Het moesten reusachtige
vleermuizen zijn, besloten ten slotte de wijzen onder hen. Maar die
vleermuizen naderden en spoedig bleek het, dat zij soldaten en ook
vuurwapenen met zich meevoerden. Voor de eerste maal maakten de
Indianen met blanke menschen kennis.
Het sprak van zelf, dat de piaimannen onmiddellijk aan het werk gingen,
want er was immers geen krachtiger middel van tegenweer dan de piai-
kunst. Vóór alles moest deze worden aangewend; en zóó krachtig
slaagde deze, dat drie schepen tot zinken werden gebracht. Hoewel de
Indianen ook van hun pijlen gebruik maakten, moesten zij zich, toen
hun voorraad verschoten was, in de bosschen terugtrekken. Van dien
tijd dagteekent het, dat de Indianen zich in onderaardsche woningen
gingen verschuilen, zooals er nog heden ten dage te Onoribo en Topibo
aan de Para 94 bestaan. Deze woningen bestonden echter reeds in oude
tijden, toen de vaderen hunner [167]vaderen het land bewoonden 95 en
de seizoenen niet waren zooals zij thans zijn 96. Want telkens als de
droge tijd intrad, heerschte er een zóó ontzettende koude over de
wereld, dat iedereen er van bibberde en de voorvaderen der Arowakken
zich genoodzaakt zagen, bedoelde holen te graven, teneinde zich tegen
de koude te beschermen 97. Wat kwamen deze nu aan het nageslacht
als kostbare schuilplaatsen te stade!

Omtrent dezen tijd werd de zoo beroemde Jorobodie geboren, een


Arowak, die zich zou onderscheiden door zijn onverzoenlijken haat
tegen de blanken, en wiens beeltenis, zooals zijn nazaten beweren, nog
boven het Gouvernementshuis in Paramaribo 98 prijkt.

Jorobodie was een dracht van niet meer dan drie weken, die zich
wonderbaarlijk snel ontwikkelde, en wiens optreden algemeen ontzag
inboezemde. Hij toog ten strijde tegen de blanken, die niets tegen hem
vermochten, en versloeg hen. Geen vuur deerde hem, geen staal trof
hem, geen gewicht was zwaar genoeg, om hem te doen zinken. Alle
banden werden door hem verbroken en toen de blanken hem eindelijk
in een vat hadden gesloten, en hem aan het water hadden
prijsgegeven, deed hij een tijger tot [168]zich naderen, stak hem door
een gaatje zijn staart toe en zoo werd hij overal heengesleept, waar hij
maar wilde. Nooit werd een zonderlinger vaartuig door zulk een dier, en
nog wel onbeteugeld, voortgetrokken.
Zooals het mannen betaamt, wien men een buitengewone roeping
toedicht, was ook Jorobodie in ieder opzicht een wonder van kracht en
slimheid 99. Zijn voedsel bestond uitsluitend uit krabben, en dit sober
voedsel maakte hem tot den man van kracht, den trots zijner natie.
Wee! den Caraïb, die hem aandurfde! Wie slechts de hand uitstak, was
een man des doods! Zijn groote verdienste voor de Arowakken bestond
echter hierin, dat hij de schrik der blanken was. Deze toch waren
toenmaals hunne grootste vijanden 100, die hen niet alleen tot slaven
maakten, maar hen ook naar zee voerden, waar zij, na met teer
bestreken te zijn, levend verbrand werden.

Maar deze wreedheden zouden niet ongewroken blijven. Tot nu toe


hadden de Indianen steeds een rustige zee gekend. De booten voeren
zonder roeiriemen of parels* door eigen kracht op zee en rivier. De Boa
constrictor* diende als ankertouw en loopplank tevens. Zelfs meerde
deze de boot aan strand en oever vast.

Dit alles hield echter op, toen de menschen slecht werden. Geen kwaad
toch kan ongestraft blijven. Toen bijv. eens een Indiaan van den kapitein
een boot had geleend en deze niet terug bracht, werd hij gestraft. Hij
veranderde n.l. in een duizendpoot*, en werd vader van die millioenen
veelbeenige stekelige dieren, die nu door iedereen zoozeer gevreesd
worden. [169]

Op hetzelfde oogenblik veranderde alles in de natuur. Tot nu toe


hadden de rivieren, evenals de zee, onveranderlijke stroomingen. Eb en
vloed kende men te voren niet. Nadat de ongehoorzaamheid in de
wereld was gekomen, kwam er eb en vloed; de bruisende baren
kwamen opzetten, waartegen de booten niet langer bestand waren.

De vaartuigen moesten verbeterd worden en het varen vorderde


voortaan stuurmanskunst. De toestanden waren dus sedert Jorobodie’s
leven wel heel erg veranderd. Nochthans waarborgden verschillende
onthoudingen 101 de Indianen voor verdere onheilen. Wanneer zij bijv.
maar zorgden, op zee niet den naam te noemen der dingen, wier daarin
huizende geest zij hadden te vreezen, zouden zij steeds voor
stormweer gevrijwaard blijven. Het woord „krab” mocht o.a. volstrekt
niet genoemd worden, want anders zou de Geest opeens duizenden
krabben uitbraken.

Het ergste van alles voor de Indianen was wel, dat die ellendige
blanken zich aan dit alles niet storen wilden, zoodat zij het laatste
overblijfsel van den gelukstaat verloren deden gaan. Welk een schat
was voor hen in die omstandigheden een man van zulk een overwicht
als Jorobodie was!

Maar helaas! hij kwam ten val en wel door een vrouw, die hij geschaakt
had 102 en waardoor hij den haat zijner natie op den hals haalde. Het
aannemen van een spin, hem door zijn vrouw aangeboden, richtte
Jorobodie ten gronde, want nauwelijks had hij deze met de woorden
„zoek uwen weg”, door haar uitgesproken, aangenomen of Jorobodie
was niet meer.

De held was gevallen 103. [170]

No. 40. Uitdrijven van een priester uit den Indiaanschen hemel.

Penalo ame weipiompo. Eertijds enz. voor nog de grootvader van mijn
grootmoeder geboren was, werden de oevers der Boven-Marowijne
door talrijke Indianen bewoond. Maar hun aantal slonk bij den dag, wijl
zij veel te lijden hadden van allerlei booze geesten, die zich niet door
piaien lieten verdrijven. Vele Roodhuiden verlieten dan ook de behekste
streken, ten einde zich te begeven naar Mazwano, een plaats, die zij
reeds menigmaal in hunne droomen hadden bezocht. Ontelbare
Roodhuiden woonden daar in kampen, die elken morgen schitterend
verlicht werden door de morgenzon.
In het midden stond het wonderkamp van Tamoesi*. De [171]grond was
wit als het glinsterende witte kwartszand der savanne. Wit was ook de
kleur van de wateren, die door dit aardsche Paradijs vloeiden.

De Indiaansche God zag er geweldig uit. Zijn huid had, zooals van zelf
spreekt, een roode kleur. Hij was versierd met vederen, franjes en
kralen. In zijn hand hield Hij een ongehoord groote malaka*, waarin zich
de geesten bevonden van alle wezens; de steel was als een Boa
bewerkt.

Wanneer Tamoesi aan het piaien was, kon het geluid dagreizen ver
gehoord worden. Priesters en andere Booze Geesten vluchtten dan
ijlings naar de duistere wateren, zoodat de omtrek der Mazwano steeds
rein en wit bleef. Daar toch heerschte slechts gelukzaligheid. Men dronk
en danste er den geheelen dag. Overal liepen beeldschoone vrouwen
den mannen achterna. Ziekten en sterfgevallen kwamen er nooit voor,
terwijl Tamoesi van tijd tot tijd nederdaalde, ten einde met zijn geliefde,
roode kinderen feest te vieren. Geen wonder, dat de Indianen, die na
het doorstaan van vele duistere gevaren dit lustoord wisten te bereiken,
geen lust gevoelden tot hun familie terug te keeren.

Door de piaimannen werd het losbreken der Booze Geesten


toegeschreven aan een Pater, aan wien het gelukt was, vele Indianen
tot het Christendom te bekeeren. En, zeiden zij, zoo dit niet ophield, zou
de Marowijne geheel ontvolkt worden, wijl alle Indianen zich naar het
Paradijs zouden begeven.

De Priester, die van zijn volgelingen vernomen had, wat de Roodhuiden


tot de Mazwano aantrok, besloot een bezoek aan de plaats te brengen.
Zulk een stoutmoedig plan verbaasde den Indianen ten zeerste. Ga
niet, waarschuwden zij, want Paters worden niet in de Mazwano
toegelaten. De Priester luisterde echter niet, doch vertrok, [172]vergezeld
van eenige zijner bekeerlingen, in een boot. De reis duurde drie weken.
De piaimannen in de Mazwano waren door den Dubbelgeest in kennis
gesteld, dat er gevaar naderde in den vorm van een Pater. Tamoesi was
juist afwezig, en men besloot eens te probeeren, den stoutmoedige
zedenprediker te bekeeren tot een piaiman. Alle slangenpriesters togen
aan het werk. Zij piaiden de wateren, zoodat het vaartuig met groote
snelheid naar de Mazwano werd aangetrokken. Nauwelijks hadden
echter de Priester en zijn volgelingen voet aan wal gezet, of de wateren
liepen terug, het vaartuig met zich sleurende.

In het Paradijs der Roodhuiden werd lustig feestgevierd. De lucht


daverde van het geroffel der samboela’s* en het eentonig geluid der
kwama’s*. Het aantal vrouwen was zóó groot, dat de Indianen, die in
hunne hangmatten lagen, slechts de hand behoefden uit te strekken,
om een wonderschoon meisje te grijpen. Niemand voelde ooit honger,
doch slechts een voortdurenden dorst naar paiwarri*.

Bij het aanschouwen van dit, in zijn oogen zoo vreeselijk Paradijs, kon
de Priester niet nalaten een zucht te slaken. De piaimannen lieten hem
evenwel geen tijd tot bedenken. „Welkom vriend, in de Mazwano”,
riepen zij hem toe, „gij zult hier een heerlijk leventje hebben”.

Verscheidene beeldschoone meisjes naderden thans met kalebassen


vol drank. De Priester weigerde echter. „Wat”, riepen de piaimannen uit,
„drinkt gij niet?” „Ja”, antwoordde de Pater, „maar slechts met mate”.
„Danst gij?” „Neen”. „Hebt gij geen vrouwen?” „O! Neen”.

„Dan”, schreeuwden de piaimannen gebelgd, „moet gij nog de


genoegens van het leven leeren kennen”. Zij wierpen zich nu op den
weerloozen Pater, rukten hem de kleeren van het lijf, besmeerden zijn
leelijk, wit lichaam [173]met mooie, roode koesoewé*, trokken hem een
kamisa* aan en versierden hem met vederen, koralen en franjes. Toen
werden hem opnieuw kalebassen met drank aangeboden.

„Drink”, riepen de piaimannen. De Priester weigerde echter, doch toen


hij de dreigende aangezichten en de opgeheven apoetoe’s* om zich
heen zag, dronk hij achtereenvolgens drie kalebassen leeg. „Braak”,
werd hem toegebulderd. En hij braakte, waarna hem wederom drank
werd aangeboden. Toen moest hij dansen en zingen, totdat hij van
uitputting neêrviel en in een hangmat werd gelegd, om zijn roes uit te
slapen.

Toen hij den volgenden morgen wakker werd, voelde de Pater iets
naast zich in de hangmat. Hij keek en daar lag een beeldschoon
Indiaansch meisje. Vlug (volgens de verteller uiterst vlug) sprong hij op
en wilde hij wegvluchten. Maar de piaimannen grepen hem aan, en
riepen hem toe: „Nu kent gij de genoegens van het Paradijs; wilt gij hier
blijven?”

„Neen”, antwoordde de Pater.

Weder togen nu de piaimannen aan het werk; de wateren stroomden nu


opwaarts en brachten de boot van den Pater met zich mede. Maar toen
de Priester instapte, zag hij slechts één zijner volgelingen, een blanke,
aan het roer staan. De overigen, alle Roodhuiden, waren voor de
verleiding bezweken en hadden zich voor goed in de Mazwano
gevestigd.

Weder keerde nu de koers van het water. Het vaartuig schoot


stroomafwaarts, en eerst na een langen vermoeienden tocht gelukte het
beide mannen het dorp der bevriende Indianen aan de Marowijne te
bereiken.

Eenige vrouwen waren er juist bezig, cassave-brood te bakken, toen


een harer toevallig opkeek en een gil van ontzetting slaakte. „In de verte
komen witte Indianen”, riep [174]zij. Allen vluchtten dadelijk in de hutten,
waar zij door de paloeloe*-bedekking heen naar de komenden
gluurden.

De mannen van het dorp liepen hen echter tegemoet, en den Pater
herkennende, riepen zij uit: „Wij hebben U wel gewaarschuwd, niet naar
de Mazwano te gaan; maar gij hebt ons niet willen gelooven”.
„Gij hebt gelijk”, antwoordde de Priester, en hij vertelde alles wat hem
daar was overkomen; toen hij eindelijk was gekomen aan het
Indiaansche meisje, dat hij bij zijn ontwaken in de hangmat gevonden
had, barstten zij allen in een schaterlach uit. Hun verstand ging het te
boven, dat iemand z o o i e t s kon weigeren.

De verteller begreep echter zeer goed, dat in een dergelijk Paradijs de


Paters, die juist matigheid en kuischheid prediken, niet kunnen geduld
worden.

No. 41. Uitdrijving der Indianen uit den Hemel der Paters.

Penalo ame weipiompo. Eertijds, voor nog mijn grootvader geboren was
enz. was een Roodhuid bezig, boomen om te hakken, teneinde een
kostgrond aan te leggen. Het werk vermoeide hem, zoodat het zweet
hem langs het lichaam liep, en de mooie roode koesoewe*, waarmede
hij zich had ingesmeerd, geheel werd weggewasschen. Hij zuchtte luide
en verwenschte zijn ongelukkig lot. Doch ziet, als uit de lucht
verschenen twee mannen, die hem medelijdend aanzagen. „Waarom
zucht gij zoo”, vroegen zij hem. „Ach”, luidde het antwoord, „ziet gij niet,
hoe hard ik moet werken? En als ik des nachts wil uitrusten, gonzen de
muskieten mij om de ooren; ik ben de ongelukkigste Indiaan van mijn
stam.”

„Wel”, zeiden de vreemdelingen, „we zijn met uw lot begaan, kom met
ons meê; want we zijn juist op weg naar een plaats, waar niemand
behoeft te werken.”

De Roodhuid stemde toe en vertrok met zijn beide [175]geleiders.


Maanden duurde de reis. Vele gevaren hadden zij te overwinnen, maar
eindelijk stonden de drie reizigers voor een groote poort. Zij klopten
aan. „Wie daar?” klonk het van binnen. „Roodhuiden, goede menschen,
zonder toelala.” 104
De poort werd ontsloten door een grooten, krachtigen Pater, die de
Indianen welkom heette in het paradijs der Blanken.

De drie Roodhuiden traden schoorvoetend binnen en keken om zich


heen. Voor zoover het oog reikte, zagen zij niets dan zwartgerokte
Priesters, die hen toeriepen, dat elke Indiaan maar één vrouw mocht
hebben, en dat er geen jenever, brandewijn enz. te drinken viel.

Zij werden gedoopt en herdoopt. Eindelijk bereikten zij den zetel van
den Tamoesi der Blanken. Hij was zóó oud als de Roodhuiden nog nooit
een mensch hadden gezien. Een lange, witte baard hing tot aan zijn
voeten, maar Zijn hoofd was kaal. Hij zat op een soort van hobbelstoel,
prachtig versierd met tijger-, boa- en stinkvogelkoppen. Aan Zijn zijde
lag een groot kruisbeeld. Zijn lichaam was gehuld in een langen rok,
zooals de Paters ze thans dragen.

De Indianen traden eerbiedig nader. Tamoesi glimlachte en zei:


„Welkom, mijne roode kinderen, gij zijt zeker vermoeid van den langen
tocht, laten we ververschingen gaan gebruiken”. Hij stond op en den
Roodhuiden bij de hand nemende, leidde Hij hen rond in het Paradijs.
Overal langs de straten waren prachtige kerken, waar den geheelen
dag psalmen werden gezongen. Slechts hier en daar liep een blanke
met zijn vrouw. Toch was hun aantal zeer gering, in aanmerking
genomen de ontelbare Paters, die overal, waar Tamoesi zich vertoonde,
voor Hem nederknielden. [176]

Tusschen de kerken in zagen de Indianen eenige herbergen, waar


limonade, sodawater, kassiri enz. gratis werd geschonken aan een
ieder, die er om vroeg. Een dezer plaatsen traden zij binnen, en toen zij
er weêr uitkwamen glommen hunne aangezichten van genoegen. Vol
vreugde zeiden zij tot Tamoesi: „Wij willen altijd bij U blijven”.

Zij gingen verder. Langs den weg lagen eenige Indianen te slapen. De
Roodhuiden knikten elkander veelbeteekenend toe, doch zwegen. Zij
kwamen vervolgens bij plaatsen, waar visschen van zelf uit de
masoewa’s* aan de barbakot gingen hangen. Pijlen, door niemand
afgeschoten, snorden door de lucht en troffen wegvluchtende Tapirs en
Agoeti’s, die, na hun eigen vleesch in stukken te hebben gesneden,
zich zelf kookten en roosterden. Enkele Indiaansche vrouwen lagen
naast de matapi’s*, maar de cassave-wortels schrapten zich zelf,
persten zich zelf uit, en sprongen dan in de pannen, om gebakken te
worden.

De Indianen waren verrukt; en dat vooral, toen Tamoesi aan elk een
mooie vrouw schonk, en hij op staanden voet een huwelijk voltrok. Af en
toe gingen zij herbergen binnen; en elken keer kwamen zij er vroolijk
weêr uit. Eindelijk begon een der Roodhuiden met onvaste schreden te
loopen, daarbij onbetamelijke liedjes zingende en probeerende,
Tamoesi op heel familiare wijze te omhelzen.

Tamoesi keek den slingerenden Indiaan achterdochtig aan. Maar, toen


bij den tweeden en derden zich dezelfde verschijnselen begonnen te
vertoonen, begreep hij alles. Bulderend riep hij uit: „Dronken Indianen in
het Paradijs; dat is iets ongehoords.” En de Roodhuiden, die zoo zalig
langs den weg lagen uit te rusten, sliepen inderdaad hun roes uit!

Alle Indianen in het Paradijs verzamelden zich nu om Tamoesi. Zij


verzekerden Hem, dat het niet hun schuld was, maar dat de Blanken
hen den drank hadden geschonken. [177]„Dat is niet waar”, zei Hij, „want
nog nooit heb Ik hier in den hemel een dronken Pater of Blanke gezien”.

Tamoesi gaf nu bevel, alle sodawater, limonade, kassiri enz. bij Hem te
brengen. Van alles dronk hij een kalebas vol, maar, daar Hij geen
verstand van zulke dingen had, verklaarde Hij, dat alles in orde was, en
dat de ververschingen zeer goed smaakten! En toch, zoowel het
sodawater als de limonade en de kassiri waren even rijk aan alkohol als
zuivere jenever. Geen wonder dan ook, dat de Roodhuiden zich
bedronken; de verleiding was te groot voor hen. De Priesters en andere
Blanken dronken met mate, zoodat zij nooit dronken werden.
Tamoesi gebood daarom den Roodhuiden, dat zij onmiddellijk den
Hemel moesten verlaten. Alle Caraïben, Arowakken, Warrau’s enz.
vertrokken, en aan de poort riep Tamoesi hen nog na: „Door uw
dronkenschap hebt gij het Paradijs verloren; thans zult ge werken en
het zweet, dat uit uw lichaam stroomt, zal wegwasschen de koesoewé*,
waarmeê ge u besmet. Maar, als ge niet meer drinkt, zal de poort weêr
voor u geopend worden.”

Alle Indianen keerden nu ontmoedigd tot hunne stamgenooten terug,


aan wien zij hunne ondervinding vertelden, en menigmaal verschijnt in
hun droom het Paradijs der Priesters en Blanken aan de verrukte
blikken van den Roodhuid, vooral als hij bezig is boomen te kappen en
het werk zoo nu en dan door een dutje onderbreekt. Bij zijn ontwaken
zucht hij dan luide. Maar niemand verschijnt weêr, om hem den weg te
wijzen naar het voor hem onbereikbare Paradijs. En klagend neemt hij
weêr zijn bijl op en hakt woedend in den stam der omliggende boomen,
totdat het zweet hem uit de poriën vloeit en de koesoewé, waarmeê hij
zijn lichaam insmeert, wegwascht, zooals Tamoesi voorspeld had. [178]

No. 42. Bezoek van Caraïben aan Macoesiland. (C.)

In oude tijden kwamen de Indianen veel talrijker voor dan thans. Zij
leefden tevens gelukkiger, want er was overvloed van wild, terwijl het in
de rivieren en kreken krioelde van visschen.

Van de Indianenstammen, met welke de Caraïben in die tijden in


betrekking stonden, werden vooral de Macoesi’s als goede vrienden
beschouwd. Deze stam woonde ver over de Corantijn naar den kant der
Orinoco.

Om hun land te bereiken, moesten de Caraïben van Suriname weken


lang reizen en allerlei gevaren doorstaan. Dit hield de treklustigen niet
terug, en toen nu eens een aantal Macoesi’s een Surinaamsch
Caraïben-dorp hadden bezocht, besloten een twintigtal Kalienja’s* aan
Macoesiland een tegenbezoek te brengen.

De piaiman riep den Dubbelgeest op en deze voorspelde, dat de tocht


goed zou afloopen. Vroolijk vertrokken onze jongelieden dan ook en na
een voorspoedige reis bereikten zij de plaats hunner bestemming.

Zij vonden daar alles in rep en roer, daar Kenaima’s* zich in den omtrek
vertoond hadden.

De Macoesi’s ontvingen hunne vrienden met open armen en stonden


hun zelfs de beste en grootste hut van het dorp af. Zij waarschuwden
hen echter niet te gaan slapen, daar het zou kunnen gebeuren, dat de
Kenaima’s nog dien zelfden nacht een aanval op het dorp zouden doen.

Maar de Caraïben, vermoeid van hun langen tocht, hadden rust noodig
en de piaiman gelastte, dat, terwijl tien man sliepen, de overigen
zouden waken. Daartoe moesten zij langwerpige kijkgaten in de
wanden der hut maken.

Om negen uur des avonds verschenen werkelijk de Kenaima’s 105.


Onhoorbaar als slangen kropen ze over den [179]grond. Het gelukte hen
echter niet, de Kalienja’s te verrassen. Integendeel, toen zij de hut
genaderd waren, werden zij van uit de kijkgaten door een hagelbui van
pijlen begroet, zoodat zij genoodzaakt waren, zich in allerijl in het bosch
terug te trekken. De Caraïben achtervolgden hen en slaagden er in,
velen te dooden.

De piaiman, die onmiddellijk geraadpleegd werd, vond evenwel, dat,


hoe goede vrienden de Macoesi’s ook waren, hun land veel te
gevaarlijk voor een Kalienja was, zoodat tot den terugtocht besloten
werd.

Maar nauwelijks op weg, bleek het, dat de Kalienja’s door talrijke


Kenaima’s achtervolgd werden. De piaiman gelastte onmiddellijk, dat
allen zouden beginnen te zingen, te lachen en pijlen af te schieten, om
de vervolgers in den waan te brengen, dat zij met een groot leger te
doen hadden. Deze list gelukte uitstekend en zingende en lachende
bereikten de Kalienja’s de Corantijn. Toen eerst konden zij uitrusten,
want de Kenaima’s waren niet in staat—waarom weet men niet—de
Corantijn over te steken 106, en nu nog, zoo besluit de legende, kunnen
deze Kenaima’s het hollandsche grondgebied niet binnendringen,
omdat allen ongedoopte heidenen zijn!

No. 43. Legende van Paramaribo.

Penalo ame weipiompo. Eertijds, voor nog de grootvader van mijn


grootmoeder geboren was, werden de oevers der Suriname-rivier door
talrijke Caraïben bewoond, die gelukkig en tevreden met elkander
leefden tot op een [180]goeden dag een schip de rivier binnenzeilde en
het anker liet vallen vóór de plaats, waar thans het fort Zeelandia staat.
De kapitein kwam aan wal en werd vriendelijk door de Indianen
ontvangen. „Ik ben door mijn Koning gezonden”, zei hij, „om U in zijn
naam om dit land te verzoeken”. „Neen”, antwoordde de hoofdman,
„laat hem zelf komen, want wij onderhandelen niet met
ondergeschikten”.

Wat de kapitein ook deed, het Indiaansche opperhoofd liet zich niet
bepraten. Hij vertrok dan ook en keerde na eenigen tijd met den koning
terug. Deze begon niet terstond met de Indianen te onderhandelen,
doch liet hen eerst flink drinken. Toen allen dan ook smoordronken
waren, vroeg hij hun: „geef mij dit land ten geschenke”. En zij
antwoordden: „Neem het vriend, maar geef ons drank”.

Toen de Roodhuiden, na hun roes te hebben uitgeslapen, beseften, wat


ze hadden gedaan, kregen zij berouw. Maar het was te laat, het
eenmaal gegeven woord mocht niet verbroken worden.
De koning bouwde nu een huis naast de plaats, waar thans de
Sommelsdijksche kreek, die bij de Caraïben Paramoeloe heet, in de
Suriname-rivier uitloopt. Later kwamen er meer blanken en zoo
ontstond de stad Paramaribo. 107

No. 44. De Legende van Post Sommelsdijk.

Eertijds werden de negerslaven door de blanken gruwelijk mishandeld,


zoodat zij in menigte naar de bosschen vluchtten, waar zij de
bescherming inriepen van Konokokoeja*, de Geestmoeder der wouden.
Deze verhoorde [181]hunne smeekbeden en kwam tot hen in de
gedaante van een Indiaanschen piaiman. „Ik zal u uit de handen der
blanken redden,” sprak zij, „maar gij moet mijne bevelen trouw
opvolgen.”

De negers stemden toe. De geestenbezweerder piaaide toen den


omtrek op zoodanige wijze, dat er overal vergiftige pijlen te voorschijn
kwamen, die allen met hunne punten naar ééne richting toewezen.
Vervolgens trok zij naar de plantage Asati en bevrijdde veertig negers.

De blanken waren woedend. Onder commando van een kapitein


zonden zij soldaten, om de weggeloopen slaven te achterhalen, die
echter door den Piaiman veilig voorbij de vergiftigde pijlen waren geleid.
Toen nu de soldaten verschenen, trad deze te voorschijn en schoot met
een swaroedaroe* den kapitein dood.

Onder de blanken ontstond nu een hevige paniek. Zij vluchtten naar alle
richtingen; overal floten onzichtbare pijlen 108, door onzichtbare strijders
afgeschoten, door de lucht, waardoor vele soldaten gedood werden.

De negers en hunne bondgenooten namen nu alles wat de blanken


hadden achtergelaten, mede, en daaronder bevond zich ook een groote
pot. Onmiddellijk togen piaiman en obiaman* nu gezamenlijk aan het
werk en bereidden uit de lichamen der gevallen blanken een obiapiaai*
van zulk een sterkte als nog nooit te voren was bereid. Met dit
toovermiddel vulden zij den pot, die vooraf met den naam Konoko-
dakodwada* gedoopt was.

Negers en Indianen trokken nu naar Saloewa, een arm der


Mapanakreek, en zetten daar den pot zóó neêr, dat de opening naar de
monding der kreek wees, zoodat al de tooverij den blanken zou
toestroomen, wanneer zij het zouden wagen, hier binnen te dringen.
[182]

Het gebeurde werkelijk zoo, want toen de blanken, vol woede over den
dood hunner kameraden, de kreek wilden opvaren, werden hunne
oogen verduisterd door het toovermiddel, zoodat zij de monding van het
kreekje niet konden zien.

Konokokoeja leidde daarop de negers naar Pramaka, waar de blanken


hen nimmer hebben kunnen bereiken, maar alvorens zich weêr in het
bosch terug te trekken, zei de Geestmoeder der wouden tot de
Indianen, die de slaven zoo goed geholpen hadden: „Alle menschen,
die in huizen wonen, van den Gouverneur tot den laagsten neger, zijn
slaven. Alleen zij, die in kampen in het woud en op de savanne* wonen,
zijn vrije, onafhankelijke menschen.” 109

Dit is de reden, waarom de Indianen nimmer huizen hebben gebouwd,


maar zich met eenvoudige hutten vergenoegen.

No. 45. Einde van den Indiaanschen broederoorlog. (A.)

Wij, Arowakken hebben in den strijd met de Kalienja’s het laatste woord
gehad. Eens was het, dat wij onze vijanden in een hinderlaag wisten te
lokken. Boven een waterval hadden wij drijvende boomstammen
geplaatst, waarachter een deel onzer strijders verborgen was, terwijl de
overigen zich langs den oever verscholen hadden.

Toen nu de Caraïben, na met veel moeite hunne booten langs den


waterval naar boven te hebben gesleept, de vaartuigen weêr te water
lieten, zagen zij opeens tot hunne verbazing boomstammen aandrijven,
en wel met zulk een geweld, dat de booten zonken. Woeste kreten
weerklonken op hetzelfde oogenblik van den oever, gevolgd door een
[183]hagelbui van vergiftige pijlen. Wie niet getroffen werd, geraakte in
den bruisenden waterval.

Slechts een gewonde jongeling ontsnapte. Tot zijn stamgenooten


teruggekeerd, gaf hij hun den raad, den strijd op te geven. Den
volgenden dag trokken de overgebleven Caraïben met omhoog
gehouden pijlen den Arowakken tegemoet, en er werd vrede gesloten.
En zoo eindigde de laatste der Indiaansche broederoorlogen. 110

No. 46. De groote bloedzuigende vleermuis. (A.)

Op een lange reis naar het land der steenen bijlen* kwam een groote
boot, geheel gevuld met Indianen, van een landingsplaats. Deze
bevond zich in het gebied van den vleermuizenstam, zoodat de oude
man, die het gezelschap leidde, zijn bende op het hart drukte, hunne
hangmatten niet tusschen de boomen op te hangen (zooals de Indianen
in den drogen tijd gewoon zijn te doen), omdat de vleermuizen er
buitengewoon groot waren. Hij ried den mannen daarom aan, een
gesloten tijdelijke hut te bouwen, dus een aan alle kanten gesloten
banab*. Een der jongeren, die wat vadsig was uitgevallen, had er geen
lust in, de anderen met den bouw van de schuilplaats te helpen. Hij
beweerde, dat hij het niet geloofde, dat de vleermuizen, al waren zij ook
nog zoo groot, hem vóór het aanbreken van den dag iets zouden doen.
Tegen de redeneeringen van den ouden man in, weigerde hij in de hut
te kruipen, en nadat hij zijn hangmat tusschen twee boomen had

You might also like