Shaizamaeligayan 123
Shaizamaeligayan 123
Shaizamaeligayan 123
Kanabata I
ANG SULIRANIN AT ANG SANLIGAN NITO
Panimula
Ayon kay Nida (1964) “though no one will deny the artistic elements in good
translating, linguists and philologist are becoming increasingly aware that the
ang paglilipat ng mensahe mula sa isang wika tungo sa ibang wika ay maaari ring
hinarap ang buhay, kalian at paano sila nagtagumpay, o bakit sila nabigo (Alejandro
1980).
natanto ang mga kaisipan ng mga pandaigdig na ambag, ang kanilang pakikilahok sa
2
ang naunang tao. Kabilang dito ang kultura, kaisipan at paniniwala. Isang halimbawa
kanilang iniingatang buo ang katas o katamsan ng mga pagkukuro, diwa at mithiin
pagkakasulat.
Nagsasagawa rin tayo ng mga pagsasalin ng mga kautusan, balita, at ba pang akdang
wika. Lahat ng ito ay kailangang isalin batay sa uri ng mga mambabasa upang ang
3
mambabasa.
Hindi isang madaling gawain ang pagsasalin. Maraming bagay ang dapat
mahirap na bagay. Kaya, kailangang sapat ang haba ng panahong dapat ilaan para sa
pag-aaral ng wika.
Ngunit dapat isa-isip na nagbabago ang lahat ng wika. Dahil bawat wika ay patuloy
(Antonio, et.al 1975). Ngunit ang wika ay isa lamang sa mga suliranin ng pagsasalin.
Balangkas Teoritikal
translation”.
sa pagsasalin.
Balangkas Pangkonsepto
Kastila at ng ipalaganap nila ang Kristyanismo (Ramos, 1998: p. 94). Ang pagsasalin
Pagsasaling-Wika
Teknik Estilo
Teorya
Makikita sa Pigura sa itaas ang isang oblong kung saan nakasulat ang salitang
pagsasaling-wika na siyang paksa ng pag-aaral na ito. Nasa loob nito ang kahon na
Paglalahad ng Suliranin
Kahalagahan ng Pag-aaral
Pinili ang pag-aaral na ito para malaman ang mga kamaliang nagaganap sa
kanilang mga aralin. Magkakaroon din ng kabuluhan ang kaniang pagtuturo at kapag
kanilang kakayahan sa pagsasalin. Ito rin ang nagsisilbing hamon upang mapag-
ibayo ang kanilang interes sa pagbabasa, pakikinig, pag-unawa sa iba’t ibang uri ng
pagsasaling-wika.
Katuturan ng Terminolohiya
ibat’t ibang aspeto, hindi lamang palamuti ni katapusan ang paggamit sa isang
7
makipagkomunikasyon sa ibang tao mula sa iba’t ibang lugar. Ginagamit din ito
pinakamalapit na katumbas na diwa at estilong nasa wikang isinalin. Ito rin ay isang
wika.
siyentipikong paliwanag.
kapuluan. Isa rin sa sa mga wikang natutunan ng mga mag-aaral sa paaralan bilang
pangalawang
8
Kabanata II
SURING-BASA SA MGA KAUGNAY NA LITERATURA AT PAG-AARAL
tesis.
ano ang dapat na gawin o paano gagawin. Nangangahulugan kung ano ang dapat
ng tagasalin ang ilipat sa pinagsasaling wika ang anumang diwa o mensaheng buhat
simulain. Ang kinukuha at ginagamit o isinagawa nila (Duff, 1981: 123), ito ay
9
karangalan kundi hindi kontento sa salin na ibig nitong bigyan ng bagong isang salin.
May Tatlo namang Pag-uuri si Jakobson (Ruben er. al, 1989:120) una ay ang
tanong na dapat isipin ng tagapagsalin ay ang mga sumusunod. Maunawaan kaya ito
ng mga gagamit nito? Angkop kaya ito sa antas ng mambabasang gagamit nito?
10
Higit sa lahat, tatanggapin kaya nila ang mga salitang angkin gamit?
tagapagsalin.
Ayon kay Lee (1983) ang kahulugan ng mga salita ay nagkakaiba-iba ayon sa
gamit nito. Maaaring ito ay may kabuuang kahulugan o iba’t ibang aspeto ng
isang salin ay malimit na nagbabago kung ito ay naging bahagi ng pangungusap lalo
Bawat wika ay nakaugat ang kultura ng mga likas na gumagamit nito. Ang
Ingles ay para sa mga amerikano nagsasalita nito at ang Filipino naman ay mabisa
para sa mga Pilipino. May mga pagkakataong hindi maiangkop ang pagsasalin dahil
ang diwa o mensaheng nilalaman ng wikang isinasalin. Wala siyang tungkulin kundi
ng mambabasa nito.
aaral sa panitikang Bikol, ngunit kakaunti pa ang tungkol sa Catanduanon. Ang pag-
aaral na ito ay may kaugnay sa ginawang pag-aaral sa dahilang isinalin muna ang
Ayon kay Mark Zuckerberg noong 2004 isa sa bawat labintatlong taong
bahagdan (74%).
Subanen. Sinuri ni Pasang ang kwentong-bayan ng mga subanen ngunit bago sinurri
12
ay isinalin niya muna ito sa wikang Filipino. At ang pag-aaral ni Pasang ay may
sa wikang maranao isinalin ito ni Macabanding sa wikang Filipino bago sinuri upang
kung ang mga salitang ginamit sa Filipino ay katumbas ng salita sa maranao. At ito
pag-aaral dahil ang kanyang pag-aaral ay tungkol sa mga suliranan ng mga mag-
tumutukoy din ito sa mga pamamaraang gagamitin kung ano ang dapat itumbas sa
tumbasang angkat ang higit na ginagamit. Ibig sabihin mas malawakan ang
tumbasang di tiyak ay iilan lamang ang gumagamit dahil hindi malinaw kung saan
nagmula ang salita o ang terminolohiya nito. Ang hindi gamitin ay ang tumbasang
sa mga suliranin ng kasalukuyang pag-aarl ay ang estilo, kung ano ang estilo ang
Kabanata III
METODOLOHIYA
Paraang Gagamitin
nito ang mga kamalian ng pagsasalin sa facebook. Kung anong estilo ng pagsasaling-
wika ang ginawa, ilalarawan din kung anong teknik ang kadalasang makikita sa
makakuha din ng mga datos para sa kanyang pag-aaral mula sa mga di-nathalang
Kaparaanan ng Pananaliksik
kasalukuyang pag-aaral
pagsasalin.
15
MGA REPERENSYA
Catford, J.C.A (1976). Linguistic Theory on Training London;. Oxford University
Press B.Mga Di-Nalathalang Tesis.
Batnag, Aurora E., Petras, Jayson D. Antonio, & Lilia F. (2009) Teksbuk sa
Pagsasalin. 839 EDSA, South Triangle, Quezon City C & E Publishing
Inc.
Buban, Raquel Sison et al. (January 2014) Ang Pagsasaling Teknikal: Pagsipat sa
Praktikal at Pagpapahalaga/Technikal Translation: Revisiting the Practice and
Essentials Pamantasang De La Salle, Pilipinas.
Olarte, Berlinda C. (Marso 1998). Ang Mga Suliraning Kinakaharap ng mga Mag-
aaral sa Pagsasaling-Wika sa Filipino. Di-Nalathalang Tesis Mindanao State
University Buug.
Almario, V.S. et al. (2003). Patnubay sa Pagsasalin. Pasig City Anvil Publishing,
Inc.
17
TALAAN NG NILALAMAN
Pahina
DAHONG PAMAGAT i
TALAAN NG NILALAMAN ii
MGA REPERENSYA 16
18