Bilgilendirme Tasarımı

Important Note: This is an unpublished conference paper. I presented this paper in The 1st International Communication Students' Symposium: "Communication, Culture, Ethics and Creativity" in 2012. Please cite accordingly. I am sharing full text in pdf format.

Impacts Of Social And Cultural Changes In Information Society On
Visual Communication Design And Information Design

ABSTRACT
Humankind has been communicating visually since ages. Cave paintings and Egyptian
hieroglyphics are the early examples of visual communications. If it is surveyed from
ancient times to the present, it can be seen that how the visual communication approach was differentiated by changing and improving community values, culture and technology. The process of social change can be briefly grouped such as Agricultural Society, Industrial Society and finally Post-Industrial Society or in other words Information Society. In Agricultural Community people were living in small groups and in remote areas to each other. And they were only working for themselves. However, as a result of Industrial revolution people started to work in factories and became a part of mass production and mass consumption. And they started to live in cities as larger groups. In Industrial Society, information flow and production directly attached to space-time notion. And it is therefore of great importance for individuals. In this process of change, communication tools improved with technology and more complex communication tools such as Internet is emerged. In Information Society Communication tools which are used removed the restrictions of space-time notion. It is becoming much easier to reach, produce and publish information as a result of
improving technology. Still this situation has disadvantages such as information
pollution or information anxiety. Information Design is precisely at this point to the
line. As the name suggest, its aim is to pass the existing knowledge to the target
recipients accurate and regularly without encountering obstacles. In the modern world,
information which is designed and organized for anyone to understand is needed not to cause disruption. The aim of this research is to present how to organize and solve
information anxiety under circumstances of Information Design by the means of
developments and changes in society.

Keywords
Information Design, Information Society, Visual Communication, Design, Information
Anxiety

Önemli Not: Bu metin yayımlanmamış bir bildiri sunumudur. Bu bildiriyi 2012 yılıda "İletişim, Kültür, Etik ve Yaratıcılık" temalı 1. İletişim Öğrencileri Sempozyumu'nda sundum. Lütfen bu şekilde referans verin. Tüm metni PDF formatında paylaşıyorum.

Bilgi Toplumu’nda Yaşamanın Getirdiği Sosyal ve KültürelDeğişikliklerin Görsel İletişim Tasarımı Alanındaki Etkileri Ve Bilgilendirme Tasarımı


ÖZET
Görsel iletişim, eski çağlardan beri insanlar arasında kullanılan önemli bir iletişim yolu
olmuştur. Mağara resimleri ve hiyeroglifler görsel iletişimin ilk örneklerini oluşturur.
Görsel iletişimin kullanım biçimleri, toplum düzeni, kültürel değerler ve gelişen
teknolojiyle birlikte, tarih boyunca değişiklik göstermiştir. Bu sosyal değişim
sürecindeki toplum düzenleri, Tarım Toplumu, Sanayi Toplumu ve Sanayi Sonrası
Toplumu, başka bir deyişle Bilgi Toplumu olarak üç başlıkta toplanabilir. Tarım
toplumunda insanlar küçük gruplar halinde birbirlerine uzak bölgelerde yaşarken,
sanayi devrimi sonrasında kent kültürü oluşmuş ve insanlar kentlerde daha büyük
gruplar halinde yaşamaya başlamıştır. Sanayi toplumunda bilgi akışı ve üretimi zaman mekân kavramlarıyla bağlantılıdır; dolayısıyla bu kavramlar bireyler için büyük önem
taşımaktadır. Bu değişim sürecinde, iletişim kanalları ve araçları teknolojiye paralel
olarak gelişmiştir ve internet gibi pek çok karmaşık iletişim aracı ortaya çıkmıştır. Bilgi
Toplumu’nda, kullanılan iletişim kanalları ve araçları, bilginin üretimini ve paylamışını
zaman-mekan kısıtlamasından kurtarmıştır. Gelişen teknoloji sayesinde bilgiye
ulaşmak, bilgi üretmek ve yayınlamak giderek kolaylaşmaktadır. Pek çok açıdan
avantajlı olmasına karşın bu durumun dezavantajları da bulunmaktadır. Ortaya çıkan bu
kadar çok bilgi, bilgi kirliliğine de sebebiyet vermektedir. İşte bilgilendirme tasarımı
tam da bu noktada devreye girmektedir. Adından da anlaşılacağı üzere, bilgilendirme
tasarımı mevcut bilginin hedef alıcıya, doğru ve düzenli olarak, engellerle
karşılaşmadan aktarılmasını sağlar. Günümüzde, iletişimi sorunsuzca sağlamak ve
aksamaya sebebiyet vermemek için geniş kitlelerin anlayabileceği şekilde düzenlenmiş
ve tasarlanmış bilgiye ihtiyaç vardır. Bu araştırma da, toplum düzenindeki gelişmelere
ve değişimlere paralel olarak görsel iletişim alanında ortaya çıkan bilgi karmaşasının
Bilgilendirme Tasarımı adı altında nasıl düzenleneceğini ve sunulacağını ortaya
koymaktadır.

Anahtar Kelimeler
Bilgilendirme Tasarımı, Bilgi Toplumu, Görsel İletişim, Tasarım, Bilgi Kirliliği

ÖZET
Tarihin eski dönemlerinden bu yana devinim içerisinde olan bilgi, hızla genişleyerek çeşitli iletişim türleriyle ve bilimsel alanlarla etkileşim içerisine girmiştir. Bilgiyi paylaşma ihtiyacının artmasıyla, içeriğin daha iyi anlaşılması için farklı görselleştirme yöntemleri uygulanmaya başlanmıştır. Uygulamaya başlayan bu yöntemler ise günümüze kadar gelişim göstermeye devam etmektedir. Bu noktada bilgi bilgilendirme tasarımının önemli bir kolu olan veri görselleştirmesiyle kendini ifade edebilmekte ve içeriğin iletilebilmesine güç katmaktadır.
“Bilgilendirme Tasarımında Veri Görselleştirmesinin Yeri ve Kullanımı” başlıklı tez çalışması, grafik tasarımın özündeki bilgilendirme amacını, veri görselleştirmesindeki içeriğin biçimsel aktarımına katkısını ele almaktadır. Araştırmanın birinci bölümünde; veri görselleştirmesinin tanımı, tarihsel süreç içerisindeki rolü, günümüze kadar değişen ve gelişen konumu ele alınmıştır. Bu kapsamda konunun öncüleri ve ustaları örnek çalışmalarıyla incelenmiştir. Araştırmanın ikinci bölümünde ise; konunun temel ilkelerine yer verilmiş, konu bir tasarım disiplini olarak incelenerek bilgilendirme tasarımıyla olan ilişkisi değerlendirilmiş ve farklı disiplinlerle olan etkileşimine de değinilmiştir. Ayrıca, tasarımcının içerik ve estetik arasındaki dengeyi koruyarak anlaşılır bir görselleştirme oluşturma çabası ve sorumluluğu analiz edilmiştir.
Tezin son bölümünde ise, veri görselleştirmesinin güncel konumuna göre tasarım sürecindeki yöntem ve uygulamaları incelenmiştir. Uygulama alanları, günümüzdeki farklı ortamlarla olan bağı üzerinden değerlendirilerek örneklerle pekiştirilmiştir.

ABSTRACT
The information being in precession since ancient times has expanded rapidly and entered into an interaction with various communication types and scientific areas. As the need for exchanging information increases, different visualization methods have started to be implemented for understanding the content in a better way. Those implemented methods continue to improve. At this point, ‘information’ can express itself through data visualization as an important branch of ‘information’ acknowledging design; empowers transition of content.
The thesis study with the topic of The Usage and Place of Data Visualization in Information design handles acknowledging the purpose at the core of graphic design, the contribution of information visualization content to stylistic communication. In the second part of the research; definition of data visualization, it’s role within the historical process, place changing and developing until today are examined. Within this scope, pioneers and masters of this subject are examined with their sample works. In the second stage of the research; fundamental principles of the issue are handled, and the subject is examined as a design discipline and its relation with acknowledgment design are assessed; also its interaction with different disciplines are handled. Also, the effort for creating an understandable visualization and sense of responsibility was analyzed by protecting the balance between content and aesthetic of the designer.
In the last part of the thesis, methods and implementations within the design process were assessed according to current places of data visualization. Implementation areas were consolidated with samples by assessing through ties with current different environments.

Bilgi grafiklerinin görselleştirilmesinde kulanılan yöntemler, aktarılması beklenen bilgi kadar önemli bir alandır. Veri içeriğinin doğru ve hızlı anlaşılmasında görsellerin kullanılması ile verinin ne şekilde görünmesi gerektiği üzerine çalışmalar geçmişten günümüze yapılmaya devam etmektedir. Bu çalışmalar neticesinde ortaya çıkan biçimsel tasarım çözümlemelerin ışığında çeşitlenen görselleştirme yöntemleri, bilgi grafiklerinin görsel düzenini oluşturan yapıyı ortaya çıkarmaktadır.
Bilgilendime tasarımının görsel içeriğini yapısal yönden yansıtan bilgi grafikleri, çeşitli uygulama yöntemleri dahilinde tasarlanabilmektedir. Bu yöntemler durağan, hareketli, ve etkileşimli olmak üzere uygulanmaktadır. Bilgi grafiklerinin tasarım sürecinde bahsedilen yöntemler kendi içinde de çeşitlenebilmektedir. Diğer yöntemlerin görsel yapısına kaynaklık edebilme durumunda olan durağan bilgi grafikleri, veriyi sabit bir yüzeyde toparlayan görsel yapıya sahiptir. Anlatılan ve aktarılan bilgi, belli bir düzende kurgulanırken görsel anlatım tekniklerinden yararlanmak durumundadır. Görsel yansımanın vurgulama etkisi kuşkusuz daha belirgindir. Bilginin görünümü çeşitli şekillerde oluşturulabilmektedir. Fotoğraflar, üç boyutlu görüntüler, çizimler, tipografi ve resimlemelerden oluşabileceği gibi soyut biçimler ve benzetimler şeklinde de tasarlanabilmektedir. Aktarılacak bilginin içeriğine ve önemine göre farklı görsel düzenleme yöntemleri hazırlamak mümkündür.
Bu çalışma kapsamında, bilgi grafiğinin tasarım sürecinin irdelenmesi noktasında görsel yapının ortaya çıkarılması üzerinde durulmaktadır. Bilginin görünmesinde tasarım yöntemlerinin öncelikli yapısını oluşturan durağan bilgi grafiklerindeki veri görselleştirme biçimlerine değinilecektir. Veri türüne göre değişenlik gösteren tasarımların değerlendirilmesi ile yenilikçi yaklaşımların oluşturulmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Yaşanılan çevrede, bilinçli ya da bilinçsizce bir çok görsel mesaja maruz kalınmaktadır. Bu görsel mesajların büyük bir kısmını çevresel grafik tasarım oluşturmaktadır. Grafik tasarımda çok önemli bir yere sahip olan tipografi, çevresel grafik tasarımda kullanım şekliyle, mesajın karşı tarafa en etkili bir şekilde doğru ve kısa bir sürede aktarılmasını sağlamaktadır. Tipografinin yanlış kullanılmasıyla mesajın alıcıya iletilmesinde sorunlar oluşmaktadır. Dahası tipografinin yanlış kullanımı yazı dilinin toplum tarafından yanlış bir şekilde öğrenilmesine sebep olmaktadır. İnceleme için seçilen Bodrum kentine kısaca şöyle değinilebilir: Bölgenin, Türkiye’yi dışarıda örnek olarak temsil etmesi, bünyesinde farklı insan profilleri barındırması ve gelişmekte olan bir kültür - sanat kenti olmasıdır. Kısaca bu çalışma Bodrum ilçesi özelinde çevresel grafik tasarımı tipografik açıdan incelemeyi ve yapılan hataları, yazarak, sorgulayarak tekrar tartışmaya açmayı önermektedir.

Teknolojik araçların ve dijital platformların gelişmesi ile kitle iletişiminde klasik mecralar yerini hızla yeni nesil dijital mecralara bırakmaktadır. Youtube kanalları, Whatsapp grupları, Facebook, Instagram, Twitter gibi sosyal medya platformları ya da telefonlara yüklenebilen anlık haber uygulamaları ile hızla değişen gündem anlık takip edilebilmektedir. Bu bilgi bombardımanı içinde kimi haberler anında dikkat çekerken içinde çok önemli gelişmeler bile barındırsa birçok haber ve bilgi de görülmeden kapatılıp geçilebilmektedir. İletilen bilginin hızlı ve etkili bir şekilde alıcıya ulaşabilmesinde bilgilendirme tasarımı önemli bir konumdadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün 11 Mart 2020’de pandemi ilan etmesiyle tüm dünyada paniğe neden olan Covid 19 ile herkesin önceliği değişirken konu hakkında alınan bilgiler büyük öneme sahiptir. Pandemi sürecinde doğru bilgiye duyulan ihtiyacın giderilmesinde aktif rol üstlenen bilgilendirme tasarımının önemi çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu kapsamda bilgilendirme tasarımının gelişimi ve kullanım alanları, pandemi sürecinde doğru ve hızlı bilgi paylaşımının önemi ve kullanılan iletişim mecraları ele alınmıştır. Bu süreçte ülkemizde en çok kullanılan dijital platformlar ve bilgilendirme grafiğine ihtiyaç duyulan alanlar incelenirken, ortaya çıkan tasarımlar, toplum sağlığını göz önünde bulunduran kamu spotları, bireysel olarak tasarımcıların konuyla ilgili kendilerini sorumlu hissetmeleri sonucu yayınladıkları kurallar, tavsiyeler, mesajlar içeren tasarımlar incelenmiştir.

21. yüzyıl teknolojileriyle birlikte bilgisayar, ışık, ses, akıllı
tekstiller, internet, iletişim, dijital birçok unsur moda
tasarımcılarının ve markalarının işlerinde tek başına ya
da birlikte yer alarak, tasarımcıya ve markalara yeni ve
özgün ürün ortaya koymanın yolunu açmıştır.
Günümüzde QR kod, sergi, müze alanları, yer ve mekân
bilgilendirmeleri, giysi tasarımları gibi birçok alanda
kullanılmaktadır. Tasarım üzerine konumlandırılan QR
kod birçok duyu organına hitap edebilecek şekilde
bilgilendirme sunulabilmektedir. Çalışmada, 21. yüzyıl
teknolojilerini moda tasarım ürünlerinde kullanan
tasarımcı ve markaların işleri, bilgilendirme tasarımı ve
QR kod uygulamaları incelenmiş, teknoloji transfer giysi
uygulaması olarak tişört üzerine “Covid 19” temalı
hareketli bilgilendirme tasarımı gerçekleştirilmiştir. Nitel
araştırma deseni ve deneysel yöntemden yararlanılan
çalışmanın “Covid 19” temasında sosyal farkındalık
oluşturarak, genç tasarımcılara ve disiplinler arası ar-ge
çalışmalarına inovasyonlara dayalı yeni bakış açıları
geliştirmeleri yönünde farkındalık kazandıracağı
düşünülmektedir

Museums undertake the task of an out-of-school educational institution where permanent learning can be achieved. While undertaking this task, it aims to increase the quality of experience of visitors with its online platforms, with the help of devices. Online visits of museums due to the development of technology and especially the pandemic; It has gained significance for interaction before and after the visit. The elimination of various limitations of online use has made online visits as vital as physical visits. However, to use online museums effectively, websites should be organized according to understandable, interesting, useful, accessible, comprehensive, and visitor qualities. This study aims to evaluate the physical and online interactive information design applications of museums, to reveal the differences and common aspects of both museums in the current situation, and to compare the results by using museum samples from abroad and in the country. Concepts such as a museum, virtual museum, interactive information design, and definitions of other concepts with which these concepts are related are also included in the study. Physical interactive information design opportunities, websites, social media accounts of the Frankfurt History Museum and the Museum of Anatolian Civilizations were examined and the information was revealed in detail.