Barok

Zakończone niedawno prace konserwatorskie prowadzone w koście­ le bożogrobców w Miechowie ukazały na nowo i przypomniały o istnieniu na terenie Małopolski niezwykle interesującego, rokkowego rozwiązania dekoracyjnego z 2. połowy XVIII wieku. Dotychczas nnajwiększym zainteresowaniem cieszyła się średniowieczna przeszłość klasztoru oraz, co oczywiste ze wzg!ędu na unikatowy charakter obiektu, renesansowa Kaplica Grobu Bożego z grobem Chrystusa, będąca rzadkim naśladownictwem analogicznego rozwiązania z samej Jerozolimy. Węższemu natomiast gronu specjalistów, rekrutującemu się głównie ze znawców tkanin i technik haftu, bliskie sąniezwykle cenne paramenty i szaty liturgiczne znajdują­c e się w kościelnym skarbcu.

Luca Giordano je bio vrhunski talijanski slikar i grafičar u periodu kasnog Baroka. Rođen je u Napulju te je tamo i umro, bio je poznat pod nadimkom : "Luca fa presto", što znači Luca slika brzo. Zahvaljujući svojim slikarskim sposobnostima svoju karijeru je započeo rano, te je već 1654.godine bio slobodni slikar dokazanih kvaliteta, koji je imao mnogobrojne narudžbe. U ranoj dobi svoje karijere zbog utjecaja njegovog učitelja, bio je baziran na slikanje figura filozofa te na imaginarne figure. U nastavku svoje karijere, zahvaljujući brzini i načinu rada kojim je slikao uspješno je oponašao i kopirao djela drugih slikara. Koristio je tenebrizam te je već izgradio jedinstvene karakteristike koje su bile prepoznatljive i koje su označavale njegov rad. Luca je studirao u Rimu, Parmi i Veneciji nakon čega se uspješno izgradio kao umjetnik te je razvio vlastiti barokni stil koji je spajao rimski i venecijanski utjecaj umjetnosti uz korištenje mnogo veselih i toplih boja, po čemu je bio poznat. Najveća djela je radio u Firenzi, Španiji te u rodnom Napulju. U Firenzi je u periodu od 1682-90. ostavio mnogobrojne freske iza sebe, oslikao je kupolu Cornisijeve kapele Chiesa del Carmine, strop biblioteke Riccardiana u bivšoj Medici palati te dugu galeriju Medici-Riccardi. Luca je oslikavao površine na koje su prethodno nanesena 3 sloja maltera, podloga mora biti suha i ravna. Podloga koja je tradicionalna dugi niz godina korištena je i u to vrijeme, ona se sastoji od gašenog kreča i pijeska. Na drugom sloju maltera pravio se detaljan crtež kako bi se znalo gdje će šta stajati i šta će se prvo raditi. Gornji sloj završenog ravnog maltera prirpemljen je sa mramornim prahom. Pripremalo se dovoljno maltera koliko nam je bilo potrebno za dio slike koja se radi taj dan. Duga galerija je rađena u periodu 1683-85. a njen naručitelj je bio Francesco Riccardi. Freske oslikane u galeriji sadrže alegorijske figure i mitološke teme sa isprepletenim događajima, dok se u sredini nalazi porodica Medici koja slavi iako je okružena svim tim događajima. Zahvaljujući modernim metodama istraživanja, naučnici su kreirali projekt u kojem bi sudjelovali posjetitelji na kojima bi se proučavala analiza utjecaja koje na njih ostavlja posmatranje freski u galerijji Medici-Riccardi. Analiza se sastojala od proučavanja psihofizičkih i neuroloških aspekata, te su došli do podataka

Ieder jaar klinkt in de weken voor Pasen overal de Matthäus-Passion van de Duitse componist Johann Sebastian Bach. In honderden kerken en concertzalen in Nederland wordt de passie uitgevoerd door professionele en amateurmusici, een traditie die terug lijkt te gaan tot het moment dat Bach deze voor het eerst uitvoerde op een Goede Vrijdag in Leipzig. Toch werd Bachs passie bijna een eeuw niet uitgevoerd, totdat Felix Mendelssohn de partituur herontdekte en het werk nieuw leven inblies. Een historische verkenning van een wederopstanding.

Figury należące do dignitas, jednej z części tworzących elocutio, retoryka antyczna dzieliła na figury słów i figury myśli: pierwsze opierały się na konkretnych sposobach łączenia słów, drugie zaś polegały na przekazaniu danego sensu. Poza tą klasyczną klasyfikacją w wieku XVII
wyróżniano też osobną kategorię w postaci figur amplifikacji, służących do powiększania (lub pomniejszania) jakiegoś zagadnienia (Ulčinaitė 1984: 91). Pojawiła się wówczas propozycja jeszcze innego podziału, autorstwa Nicolausa Caussinusa: francuski uczony odróżniał bowiem figury służące do sprawiania przyjemności oraz przeznaczone do wzruszania i pouczania (Ulčinaitė 1984: 90). [...]
Figury słów są bez wyjątku figurami dźwiękowymi, co wydaje się zrozumiałe, skoro opierają się one na odpowiednich sposobach łączenia (lub rozłączania, przeciwstawiania sobie czy odmieniania) wyrazów, czyli na wywoływaniu u odbiorców pożądanych przez mówcę wrażeń słuchowych.

***

„Sensualność w kulturze polskiej. Przedstawienia zmysłów człowieka w języku, piśmiennictwie i sztuce od średniowiecza do współczesności”, projekt realizowany przez Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk
http://sensualnosc.bn.org.pl/pl/

Hasła mojego autorstwa przygotowane w ramach projektu:
http://sensualnosc.bn.org.pl/pl/team/user/barbara.popiel/

U članku se analiziraju tragovi osmanske vladavine na drniškome području, vladavine koja je trajala gotovo dvjesto godina i utjecala na urbanu strukturu grada i na kulturu života. Po dolasku Mlečana, osmanski su tragovi mahom bili zatirani, stoga je arhitektonskih svjedoka turske prisutnosti u Drnišu preostala tek nekoliko, a najznačajnija je džamija Halila hodže inkorporirana u današnju crkvu sv. Ante Padovanskoga.

ÖZET
Minyatürlü yazmalar, dönemlerinin önemli olaylarının betimlendiği görsel malzemeler olarak, belge niteliği taşırlar.
Nakkaşlar, dönemlerinin cülus, cenaze, şehname, savaş, sünnet düğünü, gibi önemli olaylarının geleceğe en doğru şekilde
aktarılması için birçok eser üretmişlerdir. Minyatürlü yazmalar kalabalık grupların yer aldığı figürlü kompozisyonların yanı sıra,
her bir varakta tek bir figürün çalışıldığı örnekler de barındırırlar. XVI. yüzyıl sonuna kadar tek figürlü portrelere, Siyer-i Nebi,
silsilename ve şemailname gibi minyatürlü yazmalarda rastlanır.
XVI. yüzyılın sonu itibarıyla padişah ve din büyüklerinin yer aldığı tek figürlerlü albümlere, günlük yaşam içindeki
sıradan insanların betimlendiği, kıyafet albümü olarak tanımlanan minyatürlü yazmalar da eklenir. İ.Ü. Nadir Eserler
Kütüphanesi’nde T 5502 numara ile yer alan, H. 1208 tarihli, Hubanname ve Zenanname bu albümler arasında yer alır.
Enderunlu Fazıl’ın metnini yazdığı eserin, minyatür sanatçısının Halimzade Fethi Efendi olduğu düşünülmektedir. Eser
tezyinatı açısından, XVIII. yüzyıl minyatür ve tezhibinin iyi bir örneğidir. Metin olarak da basılmış olan eserin, Türkiye’deki
minyatürlü tek nüshası, dört kıtada yaşayan, otuz yedi adet erkek figürünün bulunduğu Hubanname ve otuz dokuz adet kadın
figürünün bulunduğu Zenanname adıyla iki ayrı bölümde çalışılmıştır. Eser tek bir cilt içinde toplanmıştır. Natüralist çiçeklerin
kullanıldığı unvan sayfalarının dışında,hem Hubanname, hem de Zenanname bölümlerinde figürlerin ellerinde, ayaklarında ve
kıyafetlerinde natüralist çiçeklerin kullanıldığı görülmektedir.
Türklerin çiçek sevgisinin yazma eserlerin tezyinatlarında da tezahür etmesi şaşırtıcı değildir. Bitkisel çiçeklerin
tasarımlarda yer almalarıyla başlayan süreç, yarı stilize ve natüralist çiçeklerin kullanımlarıyla zenginleşerek devam eder.
Özellikle Türk Rokokosu olarak adlandırılan dönemden günümüze kalan örneklerde, her biri tanımlanabilecek kadar ayrıntılı
şekilde nakşedilmiş her tür çiçeğin tezhipli ve minyatürlü yazmalarda yoğun şekilde kullanıldığı görülmektedir.
Bu çalışma kapsamında, XVIII. yüzyılın Türk Rokokosu örneklerinden Hubanname ve Zenanname minyatürlü
yazmasının kadın ve erkek figürlerinin bulunduğu varaklarındaki çiçek çeşitliliği ele alınacak; dönemin önemli iki sanatçısı,
Levni (TSM H 2164) ve Buhari’nin (İ.Ü. NEK T 9364) kıyafet albümlerindeki figürlü varaklarda kullanılan natüralist çiçekler ile
karşılaştırmalar yapılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Hubanname ve Zenanname, Enderunlu Fazıl, Halimzade Fethi Efendi, XVIII. yüzyıl tezyinatı,
minyatür
ABSTRACT
Miniature manuscripts, as visual materials depicting the important events of their periods, have the qualification of
documents. Miniaturists had produced many artworks in order to convey the important events of their periods such as
enthronement, funeral, şehname, war, circumcision feast in the most accurate way to future. On miniaturized manuscripts,
there are also examples of a single figure on each leaf as well as figured compositions with crowded groups. Until end of XVIth
century, single-figure portraits can be seen in miniature manuscripts such as Siyer-i Nebi, silsilename and şemailname.
As from end of XVIth century, miniature manuscripts, which were described as clothing albums, depicting ordinary
people in daily life, were also added to the single-figure albums featuring the sultan and religious elders. Hubanname and
Zenanname with no.T 5502 and dated H. 1208 in the Rare Artworks Library of Istanbul University is included in such albums.
It is thought that Halimzade Fethi Efendi was the miniature craftsman of the artwork written by Enderunlu Fazıl. In terms of
the artwork decoration, it is a good example of XVIIIth century miniature and illumination. Miniature single copy in Turkey of
the artwork, which was printed as text, miniatures had been worked in two separate sections named Hubanname which on
thirty seven men figures and named Zenanname which on thirty nine women figures who were living in four continents. The
artwork was gathered within a single volume. Apart from the title pages where naturalist flowers were used, it was seen that
naturalist flowers were used on the hands, feet and clothes of the figures in both the Hubanname and Zenanname sections.
It is not surprising that flowers love of Turkish people is also seen on the decorations of the manuscripts. The process
that begins with the inclusion of herbal flowers in designs continues with the use of semi-stylized and naturalist flowers by getting rich. Especially, in the examples from the period called Turkish rococo, it is seen that all kinds of flowers, each of which
were engraved in such detail as to be described, were used extensively in illuminated and miniature manuscripts.
Within scope of this study, the variety of flowers on the leafs of the Hubanname and Zenanname miniature manuscript
with male and female figures which is one of examples of Turkish Rococo of XVIIIth century will be handled, comparisons will
be made with the naturalist flowers used in the figured leaves on the clothing albums of Levni (TSM H 2164) and Buhari (IU
NEK T 9364) who were two important craftsmen of the period.
Keywords: Hubanname and Zenanname, Enderunlu Fazıl, Halimzade Fethi Efendi, ornamentation of XVIIIth century,
miniature

The Former Reformati Order’s Monasteries Route

The Former Reformati Order’s Monasteries Route, that we would like to invite you to, passes through the eastern areas of our country (voivodeships: Podlaskie, eastern part of Mazovian, Lubelskie, Podkarpackie) and western areas of Ukraine. In Poland the route is over 500 km long and crosses: Boćki (Podlaskie Voivodeship), Węgrów (Mazovian Voivodeship), Biała Podlaska (Lubelskie Voivodeship), Lublin (Lubelskie), Zamość (Lubelskie) and Przemyśl (Podkarpackie  Voivodeship). The route ends in Rawa Ruska, Ukraine. In each of these places there was a monastery and church complex of the Reformati. The Reformati have never constituted a separate order. They derive from the Order of Friars Minor Ordo Fratrum Minorum ( OFM), commonly known as Franciscans. More precisely, the Reformati are the Franciscans of Primitive Observance.

From the time perspective Simon Ferdinand Lechleitner appears to be the major composer of the late Baroque whose works were recognised in a number of music cultural centres of the Polish--Lithuanian Commonwealth in the second quarter of the 18th century. Nonetheless, he is not much contemporarily appreciated. Among his 70 musical compositions, 39 of which are preserved as complete works or fragments, only few have been analysed or printed.
Publication contains the development of a passion dialogue consistent with the literary text of summa passionis, already known in the 16th century in Europe, confirming its popularity in the Polish-Lithuanian Commonwealth. "Dialogus De Passione Christi Domini ex F" dated on the 2nd quarter of the 18th century is a unique example of Polish, late Baroque passion vocal and instrumental music.

Simon Ferdinand Lechleitner z perspektywy czasu jawi się jako czołowy kompozytor późnego baroku, którego dzieła znane były w wielu ośrodkach kultury muzycznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów w drugim ćwierćwieczu XVIII wieku. Mimo to współcześnie wciąż pozostaje niedoceniony. Spośród zidentyfikowanych ok. 70 kompozycji, z których 39 zachowało się w całości lub we fragmentach, tylko nieliczne zostały poddane analizie czy wydane drukiem.
Niniejsza publikacja zawiera opracowanie dialogu pasyjnego zgodnego z tekstem literackim tzw. summa pssionis, znanym już w XVI wieku w Europie, potwierdzając jego popularność w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. „Dialogus de passione Christi Domini ex F” datowany na 2. Ćwierć XVIII wieku, zachowany w zbiorach Opactwa Sióstr Benedyktynek w Staniątkach, stanowi unikatowy przykład polskiej, późnobarokowej pasyjnej muzyki wokalno-instrumentalnej.
Na edycję składają się wstęp, analiza stanu badań i zarys biografii kompozytora oraz komentarz rewizyjny. Głównym elementem jest edycja utworu, wraz z partiami głosów dołączonymi do publikacji.

Bu yazı kapsamında Bernini'nin "Apollo ve Daphne" heykeli incelenmektedir. Barok sanatın özgün nitelikleri ve biçimsel dilinin irdelenmesinin ardından, Barok heykel ve mimari arasındaki ilişki irdelenmiş, incelenen yapıtın heykeltıraşı olan Bernini hakkında bilgi verilmiş, başlıca yapıtları incelenmiştir. Makalenin devamında "Apollo ve Daphne" heykelinin mitolojik kökeni, yapım sürecinin nasıl şekillendiği, eserin biçimsel özellikleri ele alınmıştır. Son olarak yapıtın özgün nitelikleri değerlendirilmiştir. Abstract In this article, "Apollo and Daphne" sculpture by Gian Lorenzo Bernini, 2one of the leading artists of Baroque Art, is examined. After examining the original qualities and figurative language of Baroque art, the relationship between Baroque sculpture and architecture, artistic identity of Bernini, who is the sculptor of the studied work, and his main works are examined. In the rest of the article, the mythological origin of the sculpture "Apollo and Daphne", construction process of the sculpture and the figurative features of the work are discussed. Finally, the original qualities of the art-work are evaluated

The article concerns the altar of St. Mary Magdalene funded by the Głogów canon Gottfried Jakob Urban Schönborn around 1697, located in the Collegiate Chapel of St. Mary Magdalene until 1945, when it was destroyed during the war.The altar was made of grey Silesian marble from Przeworno and white marble, probably from Supíkovice. Below the altar stone was a socle with an oval cartouche, flanked by two pedestals on which stood statues of James the Elder and St. Urban the pope. The Głogów reredos can be compared only to the 1694 altar of the Holy Family in the Chapel of St. Ivo and Holy Family in the Church of Our Lady on the Sand Island in Wrocław. The author of the Głogów piece is not known – he may have been a member of the workshop or collaborator of another sculptor who came, hypothetically, from the Southern Netherlands, and made the pulpit in the Collegiate Church according to models characteristic of Flanders.

Sinema; resim, edebiyat, heykel, mimari, müzik ve gösteri sanatları ile etkileşim içinde olan ve bunları bünyesinde toplayan, mecralararası bir sanat formudur. Anlatı dili olan sinematografi ise resim sanatıyla daima çok yakın ve özel bir ilişki içindedir. Sinematografi kompozisyon, perspektif ve renk gibi normları temelde resim sanatından miras almıştır. Yeni ifade biçimleri arayan film yapımcıları için, dijital üç boyutlu (3B ) sinema heyecan verici ve fırsatlarla dolu bir gelişme sayılmaktadır. 3B sinemanın anlatı dili stereoskopidir (3B sinematografi). Stereoskopinin sinematografiden ayrılan en önemli özelliği ise perspektif kurulumunu perde yüzeyinin önünde ve dışında başlatması, görüntüleri perdenin sınırlarının dışına taşı(r)masıdır. Kompozisyonu kanvasın dışına taşırmak barok resmin önemli özelliklerinden biridir. Bu bağlamda barok resim sanatı ve stereoskopi örtüşür. Bu makale, genel olarak Barok sanatın, özelde ise Caravaggio’nun resimlerinin, Wim Wenders’in Pina (2011) belgeselindeki Bahar Ayini (The Rite of Spring) sekansı üzerindeki etkisini irdelemeyi amaçlamaktadır. 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------




Cinema is as an intermedial art form that interacts with novel, music, performance arts etc. But cinema, through its narrative style / language cinematography, has been in a very close relation with painting. Cinematographic (composition, perspective, color, graphic) norms, conventions and styles have been constituted from art of painting. The emergence of 3D Cinema have given new possibilities and potentialities for a new form for filmmakers which explores new intermedial relationships. 3D cinemas narrative style / language is called Stereoscopy (3D cinematography). Stereoscopies necessity to calculate on-screen and off-screen depth for dimension opens new intermedial fields between art forms. In this article I will discuss the influence of baroque painting in Pina documentary’s stereoscopy.