Patrice Lumumba

Patrice Lumumba
Patrice Lumumba
Chức vụ
Thủ tướng Congo-Léopoldville
Nhiệm kỳ	24 tháng 6 năm 1960 – 14 tháng 9 năm 1960
Tiền nhiệm	Chức vụ được thiết lập
Kế nhiệm	Joseph Iléo
Thông tin cá nhân
Sinh	2 tháng 7 năm 1925; Katakokombe, Belgian Congo; (Nay là Congo-Kinshasa)
Mất	17 tháng 1 năm 1961 (35 tuổi); Near Élisabethville, Katanga; (Nay là Lubumbashi, Congo-Kinshasa)
Đảng chính trị	Phong trào Dân tộc Congo

Patrice Emery Lumumba (02 tháng 7 năm 1925 - 17 tháng 1 năm 1961) là một nhà lãnh đạo độc lập Congo và các nhà lãnh đạo được bầu dân chủ đầu tiên của Congo với chức vụ thủ tướng. Là người sáng lập và lãnh đạo của các Phong trào Dân tộc Congo (MNC), Lumumba đã đóng một vai trò quan trọng trong việc vận động cho sự độc lập từ Bỉ.

Trong vòng mười hai tuần Congo độc lập vào năm 1960, chính phủ của Lumumba bị lật đổ trong một cuộc đảo chính trong cuộc khủng hoảng Congo sau nỗ lực của ông thu hút sự ủng hộ của Liên Xô chống lại những kẻ ly khai Katangan. Điều này dẫn đến sự bất đồng ngày càng tăng với Tổng thống Joseph Kasa-Vubu và tổng tham mưu trưởng Joseph-Désiré Mobutu cũng như sự phản đối của các ngoại quốc Hoa Kỳ và Bỉ. Lumumba sau chính quyền nhà nước giam từ dưới thời Mobutu và bị xử bắn dưới sự chỉ huy của các cơ quan chức Katangan. Dù được ông cầu cứu cử người đến Congo, Liên Hợp Quốc đã không can thiệp để cứu ông. Bỉ, Vương quốc Anh, và Hoa Kỳ đều bị cáo buộc dính líu vào cái chết Lumumba, sau này Mỹ và Liên Xô đã có thời kỳ chiến tranh Lạnh và Mỹ đã quyết không để Liên Xô tiếp cận nguồn urani dồi dào của Congo sử dụng để làm bom hạt nhân^[4]^[5]^[6]^[7].

Chú thích

^ Fabian, Johannes (1996). Remembering the Present: Painting and Popular History in Zaire. Berkeley: University of California Press. tr. 73. ISBN 978-0520203761.
^ Willame, Jean-Claude (1990). Patrice Lumumba: La crise congolaise revisitée. Paris: Karthala. tr. 22, 23, 25. ISBN 978-2-86537-270-6.
^ Kanyarwunga, Jean I N (2006). République démocratique du Congo: Les générations condamnées: Déliquescence d'une société précapitaliste. Paris: Publibook. tr. 76, 502. ISBN 9782748333435.
^ Nzongola-Ntalaja, Georges (ngày 17 tháng 1 năm 2011). “Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century”. The Guardian (bằng tiếng Anh). ISSN 0261-3077. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2016.
^ Adam Hochschild, King Leopold's Ghost: A Story of Greed, Terror, and Heroism in Colonial Africa, 1999, Mariner Books, ISBN 0-618-00190-5, ISBN 978-0-618-00190-3.
^ Ludo De Witte, The Assassination of Lumumba, Trans. by Ann Wright and Renée Fenby, 2002 (Orig. 2001), London; New York: Verso, ISBN 1-85984-410-3.
^ “Belgium Confronts Its Heart of Darkness”. New York Times. NYT. ngày 21 tháng 9 năm 2002. tr. 9.

[Fabian-1] Fabian, Johannes (1996). Remembering the Present: Painting and Popular History in Zaire. Berkeley: University of California Press. tr. 73. ISBN 978-0520203761.

[Willame-2] Willame, Jean-Claude (1990). Patrice Lumumba: La crise congolaise revisitée. Paris: Karthala. tr. 22, 23, 25. ISBN 978-2-86537-270-6.

[Kanyarwunga-3] Kanyarwunga, Jean I N (2006). République démocratique du Congo: Les générations condamnées: Déliquescence d'une société précapitaliste. Paris: Publibook. tr. 76, 502. ISBN 9782748333435.

[4] Nzongola-Ntalaja, Georges (ngày 17 tháng 1 năm 2011). “Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century”. The Guardian (bằng tiếng Anh). ISSN 0261-3077. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2016.

[ac-5] Adam Hochschild, King Leopold's Ghost: A Story of Greed, Terror, and Heroism in Colonial Africa, 1999, Mariner Books, ISBN 0-618-00190-5, ISBN 978-0-618-00190-3.

[dw-6] Ludo De Witte, The Assassination of Lumumba, Trans. by Ann Wright and Renée Fenby, 2002 (Orig. 2001), London; New York: Verso, ISBN 1-85984-410-3.

[7] “Belgium Confronts Its Heart of Darkness”. New York Times. NYT. ngày 21 tháng 9 năm 2002. tr. 9.

[4]

[5]

[6]

[7]