Verdo

Verdo
Longhesa d'onda	535 nm
Frecuensa	545 000 000 000 000 Hz
Coordenae de cołore
Hex	008000
RGB (r, g, b)	(0, 128, 0)
CMYK (c, m, y, k)	(100, 0, 100, 50)
HSV (h, s, v)	(120°, 100%, 50%)
Ciave CSS	green

El verdo o vért(pronunsà vèrdo) el xe un dei cołori del spetro che l'omo el xe bon a véder, vèro comun in natura. Łe piante łe xe verdi parché ła clorofiła ła asorbe tute łe longhésze d'ónda (e dónca i cołori) manco el verd, che el vien "refreso" e dónca ciapà dal'ocio umano.

Ła łuxe verde ła ga longhésa d'ónda mèdia rispeto ai altri cołori vixìbiłi, infrà 490 e 570 nanòmetri.

El xe un dei tre cołori primari xontatitivi, el suo cołor complementar el xe el magenta. Un mucio de artisti, parò, i dixe ancor che el xe el róso el suo cołor complementar.

Paréci minerałi i ga un cołor verdo, come el smeraldo, che el xe cusì grasie al contegnuo de cromo. Animałi come rane, luxerte, e altri rètiłi e anfibi, pési, inseti e oxei, i xe verdi par via de un smisiamento de strai de blu e xało che i cołora ła łora pełe. Parò in natura ła clorofiła ła resta ła magior "fónte" de verdo e paréce creadure łe se ga evołue co sto cołor par scónderse co l'anbiénte.

Inte łe culture del mondo el verdo el ga signifegai desferénti, qualche volta in contradision. El più cognosuo de tuti el xe ła speransa. El pol signifegar anca crésita, méntre in altre culture el sta par morte, małan, invidia e anca el diàvoło. I łigami co ła natura, parò, i xe ła roba che particołarixa eło infrà i cołori. Par exenpio, l'Islam el ga na inportante venerasion par sto cołor, parché el łoro paradixo el gavaria da eser pien de giardini e piante, a desferénsa de gran parte dei posti dove i vive i musulmani, chei xe dexerteghi. El verdo el xe cołigà anca a ła reprodusion, ła fertiłità e renàsita par ste conesion co ła natura. Ghe xe movimenti połìteghi de ancó chei se gà sièlti el verdo come sìnboło del łoro inpegno par protèxer l'anbiénte e giustisia social.

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so verdo
• Scholia el detien schemi gràfeghi so Verdo

• (EN) Tanya Kelley, greenEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.