Quito
Kito[1] (Resmî adı: San Fransisco de Quito), Güney Amerika'nın kuzeybatısındaki Ekvador'un başkentidir. Şehrin yüksekliği 2,850 metredir ve bu onu dünyadaki ikinci en yüksekte yer alan başkent yapar. Yine de bu durumda bir karışıklık vardır, çünkü daha yüksekte yer alan La Paz, Bolivya'nın devlet başkentidir fakat Sucre - ki daha alçaktadır- devletin yasal başkentidir. Kito, Ekvator'un 25 km güneyinde yer alır. Bu yüzden, yüksekliğe rağmen, Kito'da her yıl düzenli olarak ılıman iklim görülür. En yüksek sıcaklık öğle ortasında görülürken (26o C) en düşük sıcaklık geceleri görülür (7o C). Ortalama sıcaklık ise 15o C'tır. Şehirde sadece iki mevsim vardır: kuru ve nemli. Kuru mevsim (haziran ile eylül arası) yazdır, nemli mevsim (ekim ile mayıs arası) ise kış mevsimidir.
| Kito Quito | |
|---|---|
Şehir | |
San Francisco de Quito | |
 Bayrak  Mühür | |
Takma adlar: Luz de América (Amerika'nın ışığı), La ciudad de los cielos (Cennetlerin şehri) | |
  Kito  Kito Kito (Güney Amerika) Kito'nun Ekvador'daki konumu | |
| Ülke |  Ekvador |
| İl | Pichincha |
| Kanton | Kito |
| Kuruluş | 6 Aralık 1534 |
| Kurucu | Sebastián de Belalcázar |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Pabel Muñoz |
| Yüzölçümü | |
| • Şehir | 324 km² |
| • Su | 0 km² (0 mil²) |
| Rakım | 2850 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Şehir | 3.000,000 |
| • Yoğunluk | 4.313.9/km² |
| • Kent | 2.011,388 |
| • Metropol yoğunluğu | 438,2/km² (11.340/mil²) |
| Zaman dilimi | UTC-05.00 (EKZ) |
| Posta kodu | P01 |
| Alan kodu | (0)2 |
Resmî site www.quito.gov.ec | |
 | |
| Konum |  Ekvador |
| Kriter | Kültürel: ii, iv |
| Referans | 2 |
| Tescil | 1978 (2. oturum) |
| Bölge | Latin Amerika ve Karayipler |
Tarih
değiştir1534 yılında yerli halkın İspanya'ya karşı direnişi devam ederken, 15 Ağustos günü Francisco Pizarro San Francisco de Quito'yu kurdu. 6 Aralık 1534'te şehir, Rumiñahui'yı yakalayan ve organize bütün direnişleri sona erdiren Sebastián de Benalcázar önderliğindeki 204 yerleşimci tarafından resmen kuruldu. Rumiñahui daha sonra 10 Ocak 1535'te idam edildi. 14 Mart 1541'de şehir olduğu ilan edildi ve 14 Şubat 1556'da Muy Noble y Muy Leal Ciudad de San Francisco de Quito (Çok Asil ve Sadık San Francisco Kito Şehri) adı verildi.
İspanyollar acilen Kito'ya daha resmi olarak kurulmasından çok önce kilise yaparak Katoliklik'i yerleştirdiler. 1535 Ocağında San Francisco Manastırı inşa edildi ve ilk 20 kilise ve manastır sömürge döneminde inşa edildi. İspanyollar, etkin bir şekilde yerli halka İncil'i öğrettiler, fakat onları özellikle ilk sömürge dönemlerinde, inşaat işlerinde köle olarak kullandılar. 1545'te Kito Piskoposluk Bölgesi kuruldu ve 1849 yılında Kito Başpiskoposluk Bölgesi'ne yükseltildi.
1809 yılında, yaklaşık 300 yıllık İspanya sömürgesinden sonra, Kito yaklaşık 10,000 yerleşimcinin yaşadığı bir şehirdi. 10 Ağustos 1809'da İspanya'dan bağımsızlığı kazanmak için bir hareketlilik başladı. O gün, hükûmet için bir plan hazırlandı. Juan Pío Montúfar başkan olurken diğer önemli insanlar hükûmette değişik pozisyonlara geldi. 2 Ağustos 1810 yılında bu ilk hareket, İspanyol askerlerinin Lima, Peru'dan gelip ayaklanmanın öncü liderleriyle birlikte yaklaşık 200 yerleşimcinin öldürülmesiyle yenilgiye uğradı.
İklim
değiştir| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| En yüksek sıcaklık (°C) | 33,0 | 28,6 | 32,0 | 25,6 | 30,4 | 29,0 | 31,0 | 27,0 | 29,0 | 27,0 | 29,3 | 29,0 | 33,0 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 21,2 | 21,0 | 20,8 | 20,9 | 21,0 | 21,1 | 21,5 | 22,2 | 22,3 | 21,8 | 21,3 | 21,3 | 21,4 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 15,5 | 15,6 | 15,5 | 15,6 | 15,6 | 15,5 | 15,5 | 15,9 | 15,9 | 15,7 | 15,5 | 15,5 | 15,6 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 9,8 | 10,1 | 10,1 | 10,2 | 10,1 | 9,8 | 9,4 | 9,6 | 9,4 | 9,5 | 9,6 | 9,7 | 9,8 |
| En düşük sıcaklık (°C) | 3,0 | 4,7 | 5,1 | 5,3 | 2,5 | 3,0 | 3,0 | 2,2 | 3,4 | 4,2 | 2,5 | 2,5 | 2,2 |
| Ortalama yağış (mm) | 82,5 | 111,0 | 146,6 | 171,2 | 105,5 | 39,5 | 21,5 | 27,7 | 68,9 | 114,9 | 108,5 | 100,4 | 1.098,2 |
| Kaynak: World Meteorological Organization[2] | |||||||||||||
İlgi Çekici Yerler
değiştirKito'nun kuzeyi, ana ticaret merkezi aynı zamanda yüksek sınıf yerleşimcilerin ve önemli binaların bulunduğu bölgedir.
- Museo del Banco Central - Ekvador sanatının, tarihinin ve kültürünün gösterildiği bir vitrindir.
- Parque Metropolitano - 5.57 km²'lik alanıyla Güney Amerika'nın en büyük şehir parkıdır. Park, Kito'nun kuzeyinde Atahualpa Olimpiyat Stadı'nın arkasında yer alır. Parkta dağ bisikleti, yürüyüş ve koşu yapılabilir. Parkın çoğu patika yollar ile okaliptüs ağaçlarıyla kaplıdır, fakat bunlardan başka sayısız heykel de vardır.
- La Carolina - 670,000 m²'lik alanı kaplayan Kito'nun iş ve alışveriş merkezinin ortasında yer alan Benalcázar mahallesinin ortasında yer alan bir parktır.
- El Ejido - şehrin modern kısmıyla eski kısmı arasında yer alan bir parktır. Bu park, her Cumartesi ve Pazar satılan el işi ürünleriyle meşhurdur.
- Pululahua, La Mitad del Mundo'nun kuzeybatısında yer alan bir volkandır.
Guápulo, Kito
değiştirDış bağlantılar
değiştir- Kito 26 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Pichincha
- NG uydu görüntüsü)
- Galapagos Adaları 6 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2014.
- ^ "World Weather Information Service – Guayaquil". Met Office. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2016.