| dbo:abstract
|
- Els eleosomes (del grec έλαιον, oli, y σωμα, cos) són estructures carnoses unides a les llavors de moltes espècies de plantes. Els eleosomes de la família Euphorbiaceae s'anomenen carúncules (del llatí caruncula, "berruga"). Són excrescències riques en lípids i proteïnes. Moltes plantes tenen eleosomes per a atraure les formigues, que porten les llavors al seu niu i alimenten les seves larves amb els eleosomes. Quan les larves han consumit els eleosomes, les formigues traslladen les llavors a l'àrea d'eliminació de residus, rica en nutrients, on les llavors germinen. Aquest tipus de dispersió de les llavors s'anomena mirmecocòria i constitueix una relació simbiòtica mutualista: la planta es beneficia perquè les seves llavors són dispersades a llocs favorables de germinació i les formigues obtenen aliment. Els eleosomes es desenvolupen de diverses maneres, a partir dels teixits de la llavor (calaza, funicle, micròpil, rafe-antirafe) o dels teixits del fruit (exocarp, receptacle floral, periant, carpel o espícula). La funció principal és sempre la mateixa: atraure les formigues. Com que els eleosomes estan presents en almenys 11.000 espècies, i possiblement fins a 23.000 espècies de plantes, són un bon exemple de l'evolució convergent en les plantes amb flor.
* Llavors d'Acacia dealbata, algunes amb els eleosomes
* Llavors de
* Carúncules de Ricinus communis (ricí) (ca)
- Masíčko, odborně elaiozóm, (někdy také caruncula nebo ariloid), je dužnatý přívěsek různého tvaru přisedlý na některých semenech který obsahuje hodně živin. Je vytvořen hlavně na semenech myrmekochorních druhů bylin, které si vytvořily symbiotický vztah s mravenci, kteří je odnášejí do mravenišť. Po zkonzumování masíčka semena vynášejí zpět na povrch a jako nepotřebný odpad roznášejí po okolí, tím účinně přispívají k šíření rostlinného druhu; v případě ponechání semene v mraveništi je toto chráněno před predátory a zvyšuje se semenná banka daného druhu. V Česku rostoucí druhy rostlin přímo v mraveništi neklíčí. Přívěsky semen různých rostlin mají rozdílná složení, u rostlin v mírném podnebném pásmu se obvykle skládají z tuků (60 %) hlavně kyseliny olejové, z na dusík bohatých aminokyselin (22 %), sacharidů (11 %) a bílkovin (7 %). Poměry jednotlivých složek se liší mezi druhy i mezi populacemi v průběhu roku. Pokud není čerstvě vypadlé semeno s masíčkem nalezeno mravenci v krátké době, masíčko pomalu zasychá a semeno se stává pro mravence nezajímavé. Po hydrataci se však jeho atraktivita opět obnovuje a tím se zvyšuje pravděpodobnost roznosu semen. Masíčko je však i lákadlem pro mnohé brouky kteří ho konzumují na místě a na rozšiřování semen se příliš nepodílejí. Podle provedených experimentů se vyvozuje, že masíčkem jsou krmeny hlavně mravenčí larvy a následně se rodí větší počet dělnic a královen. V České republice vyrůstá mnoho druhů rostlin jejichž semena obsahují masíčko ve větším či menším množství. Patří většinou do těchto rodů: (Claytonia), bažanka (Mercurialis), bika (Luzula), bledule (Leucojum), brambořík (Cyclamen), brčál (Vinca), brslen (Euonymus), bršlice (Aegopodium), čemeřice (Helleborus), černýš (Melampyrum), čilimník (Cytisus), (Parietaria), dymnivka (Corydalis), (Mantisalca), hlaváček (Adonis), hlodáš (Ulex), hluchavka (Lamium), chrastavec (Knautia), chrpa (Centaurea), jaterník (Hepatica), kandík (Erythronium), kopytník (Asarum), kostival (Symphytum), kručinka (Genista), křivatec (Gagea), ladoňka (Scilla), lněnka (Thesium), (Moehringia), medovník (Melittis), mochna (Potentilla), ocún (Colchicum), opletka (Fallopia), orsej (Ficaria), ostřice (Carex), pilát (Anchusa), (Nonea), pitulník (Galeobdolon), plicník (Pulmonaria), (Lathraea), pomněnka (Myosotis), (Lycopsis), prvosenka (Primula), pryšec (Euphorbia), pýr (Elytrigia), rozrazil (Veronica), rýt (Reseda), řepíček (Aremonia), sasanka (Anemone), skočec (Ricinus), snědek (Ornithogalum), sněženka (Galanthus), strdivka (Melica), šafrán (Crocus), šrucha (Portulaca), trojzubec (trojzubec), violka (Viola), vítod (Polygala), vlaštovičník (Chelidonium), všivec (Pedicularis), zběhovec (Ajuga), zemědým (Fumaria), zimostráz (Buxus)
* Masíčko na semenech trojčetky
* Masíčko na semenech afzélie
* Masíčko na semenech skočce
* Masíčko na semenech vlaštovičníku (cs)
- Als Elaiosom (altgriechisch ἔλαιον élaion, deutsch ‚Öl‘, σῶμα sōma, deutsch ‚Körper‘), deutsch auch Ölkörperchen, bezeichnet man das fettreiche Anhängsel von Diasporen (Samen) bei Pflanzen. Es wird von Pflanzen ausgebildet, deren Samen entweder durch Vögel ausgebreitet werden (Ornithochorie) oder durch Ameisen (Myrmekochorie). In den Tropen ist das Elaiosom größer und lebhaft gefärbt und spricht vornehmlich Vögel an. In den gemäßigten Breiten sind die Elaiosomata kleiner und auf Ameisen zugeschnitten. Stammesgeschichtlich traten die Elaiosomata zuerst in den Tropen auf. Die Anpassung an die gemäßigte Zone erforderte eine starke Verkleinerung der Samen der Pflanzen. Damit wurde eine Ornithochorie ausgeschlossen und ermöglichte nur mehr eine Verbreitung durch Ameisen. (de)
- Oleosomo estas la nomo de grasa alpendaĵo de diasporoj (semoj) de plantoj. Plantoj, kiuj disvastigas siajn semojn per birdoj (birdoĥorio) aŭ formikoj (formikoĥorio) formas tiujn grasoriĉajn semojn. En la tropikoj la oleosomo estas pli granda kaj brile kolora kaj allogas birdojn. En la moderklimataj regionoj la oleosomo estas pli malgranda kaj allogas formikojn. Evolucihistorie la oleosomoj aperis unue en la tropikoj. La cirkonstancoj de la moderklimataj zonoj postulas signifan malgrandigon de la semoj. Tio ekskludas la birdoĥorion kaj ebligas nur la disvastigon pere de formikoj. (eo)
- Elaiosomes (Ancient Greek: ἔλαιον élaion "oil" + σόμα sóma "body") are fleshy structures that are attached to the seeds of many plant species. The elaiosome is rich in lipids and proteins, and may be variously shaped. Many plants have elaiosomes that attract ants, which take the seed to their nest and feed the elaiosome to their larvae. After the larvae have consumed the elaiosome, the ants take the seed to their waste disposal area, which is rich in nutrients from the ant frass and dead bodies, where the seeds germinate. This type of seed dispersal is termed myrmecochory from the Greek "ant" (myrmex) and "circular dance" (khoreíā). This type of symbiotic relationship appears to be mutualistic, more specifically dispersive mutualism according to Ricklefs, R.E. (2001), as the plant benefits because its seeds are dispersed to favorable germination sites, and also because it is planted (carried underground) by the ants. Elaiosomes develop in various ways either from seed tissues (chalaza, funiculus, hilum, raphe-antiraphe) or from fruit tissues (exocarp, receptacle, flower tube, perigonium, style or spicule). The various origins and developmental pathways apparently all serve the same main function, i.e. attracting ants. Because elaiosomes are present in at least 11,000, but possibly up to 23,000 species of plants, elaiosomes are a dramatic example of convergent evolution in flowering plants. (en)
- Un élaïosome (du grec ἔλαιον élaion- huile d’olive/huile et σόμα sóma- corps), également appelé « éléosome », est une excroissance charnue attachée aux graines de certaines espèces de plantes. (fr)
- Un eleosoma es una reserva de substancias nutritivas (usualmente aceites, de ahí el nombre, del griego έλαιον, aceite, y σωμα, cuerpo) dispuesta en el exterior de la semilla de una planta superior. Su presencia está usualmente asociada a una dispersión zoócora, fundamentalmente por parte de ciertas especies de hormigas (mirmecocoria), que utilizan el eleosoma como alimento, quedando el resto de la semilla oculto bajo tierra y en disposición de germinar. Los eleosomas se desarrollan de diversas formas a partir de tejidos de las semillas (chalaza, funículo, , rafe- o de tejidos de la flor o del fruto (exocarpo, receptáculo, tubo, perigonio, estilo,...). Los diversos orígenes y vías de desarrollo aparentemente sirven a la misma función, que es atraer a las hormigas. Debido a que los eleosomas se encuentran presentes en por lo menos 11.000, y posiblemente hasta 23.000 especies de plantas, los eleosomas son un ejemplo muy relevante de evolución convergente en las plantas de flor. (es)
- エライオソーム (英: elaiosome) は、種枕（しゅちん）ともいい、スミレ、カタクリやケシ科の植物（ケナシチャンパギク、クサノオウ、タケニグサなど）の種子に付随している、柔軟な付属物で、種子を蟻に運ばせる為に進化したものである。成分として脂肪酸、アミノ酸、糖などの化学物質が含まれる。 この物質の成分に誘引された蟻はエサとして種子を巣に持ち帰り、エライオソーム部分のみを食し、種子は巣の近くに廃棄される。 この事象により、自らは動けない植物の種子は、広く広大な地迄、遠くへ運ばれて播種がなされ、遠隔地での繁殖が可能となるのである。 (ja)
- Een mierenbroodje (elaiosoom) is een aanhangsel aan zaden of vruchten van sommige plantensoorten, dat als voedsel kan dienen voor mieren. Het woord elaiosoom is afgeleid van het Griekse "elaion", dat olie betekent. Het mierenbroodje is een uitgroeisel van de zaadhuid. Hierdoor verspreiden de mieren de zaden verder van de plant af. Deze wijze van verspreiden heet myrmecochorie (Oudgrieks μύρμηξ (murmex) = mier; χωρεῖν (chōrein) = zich verspreiden). In België en Nederland komen ongeveer 200 plantensoorten voor die een mierenbroodje hebben. Er zijn ongeveer vijftien mierensoorten, die mierenbroodjes als voedsel gebruiken. De mieren nemen het zaad mee naar hun nest. Tijdens deze tocht kan het mierenbroodje al van het zaad afbreken of anders wordt in het nest het voedsel van het zaad afgebeten en het zaad weer naar buiten gebracht. Het oliehoudende en koolhydraatrijke mierenbroodje wordt door mierenlarven gegeten. Ook bij sommige insecten komen mierenbroodjes voor; zo dragen de eitjes van een aantal wandelende takken een zoet kapje waar mieren dol op zijn, dit wordt het capitulum genoemd. (nl)
- Elajosom (gr. élaion – oliwa, sōma – ciało), ciałko mrówcze, ciałko tłuszczowe – obfitujący w tłuszcze i węglowodany wyrostek nasion lub owoców niektórych roślin. Stanowi pokarm dla mrówek, które przyczyniają się w efekcie do rozprzestrzeniania takich diaspor. Wytwarzanie elajosomów nie jest dla roślin wielkim kosztem, daje im natomiast znaczne korzyści, ponieważ mrówki pożywiające się nimi nie tylko rozprzestrzeniają diaspory, ale także chronią je przed roślinożercami, przenoszą w pobliże gniazd stanowiące żyzne mikrosiedliska i często umieszczają w podłożu. Ponieważ mrówki przy okazji zyskują pożywienie, relacja między tymi owadami i roślinami tworzącymi elajosomy jest przykładem mutualizmu. (pl)
- En elaiosom är en fettkropp på ett frö. Fettet sitter utanpå fröet och gör att myror lockas att bära iväg fröet. När de senare (vid stacken) tar loss fettet, slängs fröet iväg. Myrspridning av frön, så kallad myrmekokori, är vanligt hos till exempel violer, fryle och många sorters euphorbia.
* Frö av luktviol med elaiosom.
* Frön från skelört med elaiosom
* Frön av knippfryle med ljust elaiosom.
* Elaiosom hos en euphorbiaväxt.
* Frön från Afzelia africana med orange elaiosom (sv)
- Елайосом (дав.-гр. έλαιον — «олія» та σωμα — «тіло»), мюллерові тільця — вирости на насінні, що містять велику кількість поживних речовин. Вони приваблюють мурах, що приносять насіння в гнізда, відгризають у них елайосоми і потім викидають насіння з мурашника. Таким чином відбувається мірмекохорний спосіб розповсюдження плодів та насіння. Насіння, що знаходиться у мурашнику, захищене від пожеж, що часто відбуваються в посушливому кліматі. Більшість видів, що розповсюджуються у мірмекохорний спосіб, поширені в Голоарктиці. Зустрічається у багатьох рослин (з родів , Asarum, Allium, Melampyrum, ). (uk)
- Элайосо́ма (от греч. élaion — масло и sóma — тело) — сочная структура семян многих цветковых растений. Богата липидами и белками и может иметь различную форму. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Oleosomo estas la nomo de grasa alpendaĵo de diasporoj (semoj) de plantoj. Plantoj, kiuj disvastigas siajn semojn per birdoj (birdoĥorio) aŭ formikoj (formikoĥorio) formas tiujn grasoriĉajn semojn. En la tropikoj la oleosomo estas pli granda kaj brile kolora kaj allogas birdojn. En la moderklimataj regionoj la oleosomo estas pli malgranda kaj allogas formikojn. Evolucihistorie la oleosomoj aperis unue en la tropikoj. La cirkonstancoj de la moderklimataj zonoj postulas signifan malgrandigon de la semoj. Tio ekskludas la birdoĥorion kaj ebligas nur la disvastigon pere de formikoj. (eo)
- Un élaïosome (du grec ἔλαιον élaion- huile d’olive/huile et σόμα sóma- corps), également appelé « éléosome », est une excroissance charnue attachée aux graines de certaines espèces de plantes. (fr)
- エライオソーム (英: elaiosome) は、種枕（しゅちん）ともいい、スミレ、カタクリやケシ科の植物（ケナシチャンパギク、クサノオウ、タケニグサなど）の種子に付随している、柔軟な付属物で、種子を蟻に運ばせる為に進化したものである。成分として脂肪酸、アミノ酸、糖などの化学物質が含まれる。 この物質の成分に誘引された蟻はエサとして種子を巣に持ち帰り、エライオソーム部分のみを食し、種子は巣の近くに廃棄される。 この事象により、自らは動けない植物の種子は、広く広大な地迄、遠くへ運ばれて播種がなされ、遠隔地での繁殖が可能となるのである。 (ja)
- Elajosom (gr. élaion – oliwa, sōma – ciało), ciałko mrówcze, ciałko tłuszczowe – obfitujący w tłuszcze i węglowodany wyrostek nasion lub owoców niektórych roślin. Stanowi pokarm dla mrówek, które przyczyniają się w efekcie do rozprzestrzeniania takich diaspor. Wytwarzanie elajosomów nie jest dla roślin wielkim kosztem, daje im natomiast znaczne korzyści, ponieważ mrówki pożywiające się nimi nie tylko rozprzestrzeniają diaspory, ale także chronią je przed roślinożercami, przenoszą w pobliże gniazd stanowiące żyzne mikrosiedliska i często umieszczają w podłożu. Ponieważ mrówki przy okazji zyskują pożywienie, relacja między tymi owadami i roślinami tworzącymi elajosomy jest przykładem mutualizmu. (pl)
- En elaiosom är en fettkropp på ett frö. Fettet sitter utanpå fröet och gör att myror lockas att bära iväg fröet. När de senare (vid stacken) tar loss fettet, slängs fröet iväg. Myrspridning av frön, så kallad myrmekokori, är vanligt hos till exempel violer, fryle och många sorters euphorbia.
* Frö av luktviol med elaiosom.
* Frön från skelört med elaiosom
* Frön av knippfryle med ljust elaiosom.
* Elaiosom hos en euphorbiaväxt.
* Frön från Afzelia africana med orange elaiosom (sv)
- Элайосо́ма (от греч. élaion — масло и sóma — тело) — сочная структура семян многих цветковых растений. Богата липидами и белками и может иметь различную форму. (ru)
- Els eleosomes (del grec έλαιον, oli, y σωμα, cos) són estructures carnoses unides a les llavors de moltes espècies de plantes. Els eleosomes de la família Euphorbiaceae s'anomenen carúncules (del llatí caruncula, "berruga"). Són excrescències riques en lípids i proteïnes. Moltes plantes tenen eleosomes per a atraure les formigues, que porten les llavors al seu niu i alimenten les seves larves amb els eleosomes. Quan les larves han consumit els eleosomes, les formigues traslladen les llavors a l'àrea d'eliminació de residus, rica en nutrients, on les llavors germinen. Aquest tipus de dispersió de les llavors s'anomena mirmecocòria i constitueix una relació simbiòtica mutualista: la planta es beneficia perquè les seves llavors són dispersades a llocs favorables de germinació i les formigues (ca)
- Masíčko, odborně elaiozóm, (někdy také caruncula nebo ariloid), je dužnatý přívěsek různého tvaru přisedlý na některých semenech který obsahuje hodně živin. Je vytvořen hlavně na semenech myrmekochorních druhů bylin, které si vytvořily symbiotický vztah s mravenci, kteří je odnášejí do mravenišť. Po zkonzumování masíčka semena vynášejí zpět na povrch a jako nepotřebný odpad roznášejí po okolí, tím účinně přispívají k šíření rostlinného druhu; v případě ponechání semene v mraveništi je toto chráněno před predátory a zvyšuje se semenná banka daného druhu. V Česku rostoucí druhy rostlin přímo v mraveništi neklíčí. (cs)
- Als Elaiosom (altgriechisch ἔλαιον élaion, deutsch ‚Öl‘, σῶμα sōma, deutsch ‚Körper‘), deutsch auch Ölkörperchen, bezeichnet man das fettreiche Anhängsel von Diasporen (Samen) bei Pflanzen. Es wird von Pflanzen ausgebildet, deren Samen entweder durch Vögel ausgebreitet werden (Ornithochorie) oder durch Ameisen (Myrmekochorie). In den Tropen ist das Elaiosom größer und lebhaft gefärbt und spricht vornehmlich Vögel an. In den gemäßigten Breiten sind die Elaiosomata kleiner und auf Ameisen zugeschnitten. (de)
- Un eleosoma es una reserva de substancias nutritivas (usualmente aceites, de ahí el nombre, del griego έλαιον, aceite, y σωμα, cuerpo) dispuesta en el exterior de la semilla de una planta superior. Su presencia está usualmente asociada a una dispersión zoócora, fundamentalmente por parte de ciertas especies de hormigas (mirmecocoria), que utilizan el eleosoma como alimento, quedando el resto de la semilla oculto bajo tierra y en disposición de germinar. (es)
- Elaiosomes (Ancient Greek: ἔλαιον élaion "oil" + σόμα sóma "body") are fleshy structures that are attached to the seeds of many plant species. The elaiosome is rich in lipids and proteins, and may be variously shaped. Many plants have elaiosomes that attract ants, which take the seed to their nest and feed the elaiosome to their larvae. After the larvae have consumed the elaiosome, the ants take the seed to their waste disposal area, which is rich in nutrients from the ant frass and dead bodies, where the seeds germinate. This type of seed dispersal is termed myrmecochory from the Greek "ant" (myrmex) and "circular dance" (khoreíā). This type of symbiotic relationship appears to be mutualistic, more specifically dispersive mutualism according to Ricklefs, R.E. (2001), as the plant benefits (en)
- Een mierenbroodje (elaiosoom) is een aanhangsel aan zaden of vruchten van sommige plantensoorten, dat als voedsel kan dienen voor mieren. Het woord elaiosoom is afgeleid van het Griekse "elaion", dat olie betekent. Het mierenbroodje is een uitgroeisel van de zaadhuid. Hierdoor verspreiden de mieren de zaden verder van de plant af. Deze wijze van verspreiden heet myrmecochorie (Oudgrieks μύρμηξ (murmex) = mier; χωρεῖν (chōrein) = zich verspreiden). In België en Nederland komen ongeveer 200 plantensoorten voor die een mierenbroodje hebben. (nl)
- Елайосом (дав.-гр. έλαιον — «олія» та σωμα — «тіло»), мюллерові тільця — вирости на насінні, що містять велику кількість поживних речовин. Вони приваблюють мурах, що приносять насіння в гнізда, відгризають у них елайосоми і потім викидають насіння з мурашника. Таким чином відбувається мірмекохорний спосіб розповсюдження плодів та насіння. Насіння, що знаходиться у мурашнику, захищене від пожеж, що часто відбуваються в посушливому кліматі. (uk)
|