| dbo:abstract
|
- Els Artsruní (armeni: Արծրունի) van ser una família noble (nakharark) d'Armènia que va governar diversos territoris, i principalment des del segle viii el Vaspurakan, territori on van portar el títol de reis entre l'any 908 i el 1021. (ca)
- The Artsruni (Armenian: Արծրունի; also transliterated as Ardzruni) were an ancient noble (princely) family of Armenia. (en)
- Arcrunidoj (armene: Արծրունի; transliterumita kiel Ardzruni aŭ Arcruni) estis malnova armena nobela familio, kiu asertis esti posteulo de Sanĥerib, reĝo de Asirio (705 a.K - 681 a.K). Kvankam ĝi reflektas la supozitan Davidan stirpon de la Bagratidoj kaj la supozata deveno de la reĝa familio Mamikonjan, ĉi tio estas kutime interpretata kiel komponanto de mitologia genealogio. La origino de ĉi tiu aserto estas atribuita al Moseo de Ĥoreno, laŭ kiu la filoj de Sanĥerib rifuĝis sin en Armenio post mortigi lin kaj fondis la familiojn de la aercrunidoj kaj la Gnunioj. Verŝajne Moseo de Ĥoreno inspiriĝis el la bibliaj tradicioj sed sen historiaj fundamentoj. La genealogo kaj historiisto spuras la originon de la arcrunidoj ĝis pli antikva armena dinastio, la orontidoj. Profesoro James Russell proponis la ideon, ke la Arcrunidoj derivos sian nomon de la urarta vorto arcibini (aglo), kiu pluvivis en la armena lingvo kiel arciv. La aglo estis simbola besto por la arcrunidoj kaj, en legendo, oni diris ke la prapatro de la arcrunidoj estis forlasita kiel infano kaj ke li estis savita de aglo. La unua membro de la familio kies atestado ekzistas verŝajne estis Mitrobarzano en 69 aK, la Vicreĝo de Tigrano la Granda al Sofeno. Sub la regado de la aŝakunidoj, la familio regis la princajn teritoriojn en Vaspurakano, sudoriente de la Lago Van, kun progresa aneksado de la ĉirkaŭa teritorio. Meze de la 4-a jarcento, la familio estis eltronigita. Ĉavaŝ pluvivis kaj reakiris potencon. En 369 pK, la ŝtato estis gvidita de Merujan Arcruni, kiu gvidis la persajn trupojn al Armenio kaj venkis la Generalon (Sparapeto) Mamikonjan. Tamen, ĉi-lasta reakiris potencon en mallonga tempo kaj Merujan estis mortigita. Ĉirkaŭ 772, la arcrunidoj dominis la familiojn de , Rŝtunidoj kaj de Dariunko (antaŭe posedo de la Bagratidioj) kaj regis la regionojn de Maku, Artaz, la Granda Valo de la Zab kaj la rivero Van. En 908, ili konstituis la Princlandon de Vaspurakano. En la frua 11-a jarcento, la Arcrunioj starigis pli okcidente en Kapadokio, retiriĝante de la orientaj invadantoj. En 1021, la bizanca imperiestro asignis kiel feŭdon al Sanĥerib Arcruni, Amasia, Sebastia kaj Evdokia. (eo)
- Die armenische Dynastie der Arzruni (Արծրունիներ), auch Ardsruni oder Artsruni, beherrschten das Königreich Vaspurakan im südwestlichen Armenien, zwischen dem Van-See und dem Großen Zab. Sie leiteten ihre Herkunft von dem assyrischen König Sanherib ab. (de)
- Los Arcruni (en armenio: Արծրունի; transliterado: Artsruni y también Ardzruni) eran una antigua familia noble armenia, que ganó importancia en el siglo VIII antes de gobernar en el Reino de Vaspurakan de 908 a 1021. (es)
- Les Arçrouni , Artsrouni ou Ardzrouni (en arménien : Արծրունի) sont les membres d'une famille de la noblesse arménienne, qui prend de l'importance au VIIIe siècle avant d'accéder à la royauté au Vaspourakan de 908 à 1021. (fr)
- Artsruni (bahasa Armenia: Արծրունի; juga ditransliterasikan menjadi Ardzruni) adalah sebuah kelurga bangsawan (kepangeranan) kuno dari Armenia. Artsruni diklaim merupakan keturunan langsung dari Sennacherib, (705 SM–681 SM). (in)
- Artsruni (in armeno: Արծրունի; translitterato anche Ardzruni) era un'antica famiglia nobile armena, che affermava di discendere da Sennacherib, Re di Assiria (705 a.C.–681 a.C.). Sebbene rispecchi la pretesa discendenza davidica dei Bagratidi e la pretesa discendenza dalla famiglia reale della dinastia Han dei , questa è solitamente interpretata come una componente della genealogia mitologica. L'origine di questa rivendicazione è attribuita a Mosè di Corene, secondo il quale i figli di Sennacherib si rifugiarono in Armenia dopo averlo assassinato e fondarono le famiglie degli Artsruni e dei . Verosimilmente, Mosè di Corene era a sua volta ispirato dalla tradizione biblica: L'espansione della casa degli Artsruni Il genealogista e storico Cyril Toumanoff privilegia un'origine dell'Orontide per la famiglia Artsruni. Il professore propose l'idea che gli Artsruni derivino il loro nome dalla parola urartea artsibini (aquila), che sopravvisse nell'armeno come artsiv (արծիվ). L'aquila era un animale totemico per gli Artsruni e, in una leggenda, si diceva che il progenitore degli Artsruni era stato abbandonato da bambino e che fu salvato da un'aquila. Si ritiene che il primo membro della famiglia di cui esista una attestazione sia Mithrobarzanes nel 69 a.C., il viceré di Tigrane il Grande a . Sotto il regno degli , la famiglia governò i territori principeschi dell'Aghbak Maggiore e Minore nel Vaspurakan, a sudest del lago Van, con una progressiva annessione del territorio circostante. Verso la metà del IV secolo, la famiglia fu deposta. Chavash sopravvisse e riacquistò il potere. Nel 369 d.C., lo stato era guidato da , che condusse le truppe persiane in Armenia e sconfisse il Generale (Sparapet) . Comunque, quest'ultimo riacquisto il potere in breve tempo e Merujan fu ucciso. Verso il 772, gli Artsruni dominavano le famiglie degli , dei e dei di Dariunq (in precedenza un possedimento dei Bagratidi) e governavano le regioni di Maku, Artaz, della Grande Valle dello Zab e del fiume Van. Nel 908, costituirono la Principalità di Vaspurakan. Nel principio dell'XI secolo, gli Artsruni si stabilirono più a ovest in Cappadocia, ritirandosi dagli invasori orientali. Nel 1021, l'Imperatore bizantino assegnò in feudo a Senekerim Artsruni Amasia, Sebaste e Evdokia. (it)
- Арцруни́ды (Арцруни, арм. Արծրունիներ) — один из наиболее важных армянских княжеских и царских родов, византийский императорский род (по мнению некоторых исследователей, император Византии Лев V (Левон Арцруни) принадлежал к данной династии). Арцруни́ды — ответвление династии Оронтидов. Обладал значительным влиянием. Известен начиная с IV века, с конца VIII века по 1021 год — правящая династия Васпуракана (князья, а с 908 года — цари). Первоначально Арцуниды владели Адамакертом (Башкале) и округом Албак Великий. В конце VII века ими были приобретены территории к югу и востоку от озера Ван, ранее принадлежащие роду Рштуни. Центр владений Арцунидов переместился в город Ван. На протяжении VIII века Арцуниды распространили свою власть на весь Васпуракан и к началу IX века вступили в соперничество с династией Багратидов. (908—943) провозгласил себя царём Васпуракана, вассалом Багратидов. Как независимое государство Васпуракан просуществовал до 1021 года, когда не нашедший сил противостоять нашествию турок-сельджуков Сенекерим Арцруни передал своё царство Византии. От императора Арцруниды получили город Севастию (Сивас), несколько других городов и земель в Малой Армении. Часть Арцунидов осталась жить в окрестностях города Ван, занимая должность Ахтамарского католикоса. Согласно Алле Тер-Саркисянц, способ образования названия рода свидетельствует о его урартском происхождении. (ru)
- Arzerúnio (em latim: Arzerunius) ou Arcruni (em armênio/arménio: Արծրունի; romaniz.: Artsruni) eram membros de uma família nobre armênia, que ganhou importância no século VIII antes de governarem no Reino de Vaspuracânia de 908 a 1021. (pt)
- Арцруніди (вірм. Արծրունիներ) — вірменський княжий та царський рід, візантійський імператорський рід (імператор Візантії Лев V (Левон Арцруні) належав до цієї династії). Мав значний вплив. Відомий починаючи з IV століття, з кінця VIII століття до 1021 року — правляча династія Васпуракану (князі, а з 908 року — царі). (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Els Artsruní (armeni: Արծրունի) van ser una família noble (nakharark) d'Armènia que va governar diversos territoris, i principalment des del segle viii el Vaspurakan, territori on van portar el títol de reis entre l'any 908 i el 1021. (ca)
- The Artsruni (Armenian: Արծրունի; also transliterated as Ardzruni) were an ancient noble (princely) family of Armenia. (en)
- Die armenische Dynastie der Arzruni (Արծրունիներ), auch Ardsruni oder Artsruni, beherrschten das Königreich Vaspurakan im südwestlichen Armenien, zwischen dem Van-See und dem Großen Zab. Sie leiteten ihre Herkunft von dem assyrischen König Sanherib ab. (de)
- Los Arcruni (en armenio: Արծրունի; transliterado: Artsruni y también Ardzruni) eran una antigua familia noble armenia, que ganó importancia en el siglo VIII antes de gobernar en el Reino de Vaspurakan de 908 a 1021. (es)
- Les Arçrouni , Artsrouni ou Ardzrouni (en arménien : Արծրունի) sont les membres d'une famille de la noblesse arménienne, qui prend de l'importance au VIIIe siècle avant d'accéder à la royauté au Vaspourakan de 908 à 1021. (fr)
- Artsruni (bahasa Armenia: Արծրունի; juga ditransliterasikan menjadi Ardzruni) adalah sebuah kelurga bangsawan (kepangeranan) kuno dari Armenia. Artsruni diklaim merupakan keturunan langsung dari Sennacherib, (705 SM–681 SM). (in)
- Arzerúnio (em latim: Arzerunius) ou Arcruni (em armênio/arménio: Արծրունի; romaniz.: Artsruni) eram membros de uma família nobre armênia, que ganhou importância no século VIII antes de governarem no Reino de Vaspuracânia de 908 a 1021. (pt)
- Арцруніди (вірм. Արծրունիներ) — вірменський княжий та царський рід, візантійський імператорський рід (імператор Візантії Лев V (Левон Арцруні) належав до цієї династії). Мав значний вплив. Відомий починаючи з IV століття, з кінця VIII століття до 1021 року — правляча династія Васпуракану (князі, а з 908 року — царі). (uk)
- Arcrunidoj (armene: Արծրունի; transliterumita kiel Ardzruni aŭ Arcruni) estis malnova armena nobela familio, kiu asertis esti posteulo de Sanĥerib, reĝo de Asirio (705 a.K - 681 a.K). Kvankam ĝi reflektas la supozitan Davidan stirpon de la Bagratidoj kaj la supozata deveno de la reĝa familio Mamikonjan, ĉi tio estas kutime interpretata kiel komponanto de mitologia genealogio. La origino de ĉi tiu aserto estas atribuita al Moseo de Ĥoreno, laŭ kiu la filoj de Sanĥerib rifuĝis sin en Armenio post mortigi lin kaj fondis la familiojn de la aercrunidoj kaj la Gnunioj. Verŝajne Moseo de Ĥoreno inspiriĝis el la bibliaj tradicioj sed sen historiaj fundamentoj. (eo)
- Artsruni (in armeno: Արծրունի; translitterato anche Ardzruni) era un'antica famiglia nobile armena, che affermava di discendere da Sennacherib, Re di Assiria (705 a.C.–681 a.C.). Sebbene rispecchi la pretesa discendenza davidica dei Bagratidi e la pretesa discendenza dalla famiglia reale della dinastia Han dei , questa è solitamente interpretata come una componente della genealogia mitologica. L'origine di questa rivendicazione è attribuita a Mosè di Corene, secondo il quale i figli di Sennacherib si rifugiarono in Armenia dopo averlo assassinato e fondarono le famiglie degli Artsruni e dei . Verosimilmente, Mosè di Corene era a sua volta ispirato dalla tradizione biblica: (it)
- Арцруни́ды (Арцруни, арм. Արծրունիներ) — один из наиболее важных армянских княжеских и царских родов, византийский императорский род (по мнению некоторых исследователей, император Византии Лев V (Левон Арцруни) принадлежал к данной династии). Арцруни́ды — ответвление династии Оронтидов. Обладал значительным влиянием. Известен начиная с IV века, с конца VIII века по 1021 год — правящая династия Васпуракана (князья, а с 908 года — цари). Согласно Алле Тер-Саркисянц, способ образования названия рода свидетельствует о его урартском происхождении. (ru)
|