Arsitéktur

Arsitéktur mangrupa seni jeung élmu ngarancang wangunan. Harti nu leuwih lega bisa ngawengku rarancang wangun lingkungan sagemblengna, tina tingkat makro town planning, urban design, jeung landscape architecture nepi ka tingkat mikro furniture jeung product design. Architecture, equally importantly, also refers to the product of such a design.

Dumasar kana tulisan munggaran nu aya kénéh ngeunaan ieu, De Architectura-na Vitruvius, wangunan nu hadé kudu mibanda Kaéndahan (Venustas), Weweg (Firmitas), tur Mangpaat (Utilitas); arsitéktur bisa disebutkeun salaku kasaimbangan jeung kasarasian tina tilu unsur ieu, bari teu silih éléhkeun. Harti modérn nilik arsitéktur pikeun nyaluyukeun itung-itungan pungsi, kaéndahan (éstétik), jeung psikologis. Najan kitu, mun ditilik ti sisi séjén, pungsi sorangan geus dianggap ngawengku sakabéh patokan, kaasup kaéndahan jeung psikologis.

Artikel utama: Wangunan Sunda.

Tipologi (rupa wangunan), utamana ditoong di rupa suhunanana. Ieu kabéh dina modél aslina, panggung.

• Suhunan jolopong: suhunan nu lempeng. Mun basa Indonésia mah, atap pelana. Siga pelana kuda. Kaci ogé disebut regol.
• Jogo anjing: upami hoyong térang rupana siga kumaha, pilari heula anjing, terus sina jogo. mun teu daékeun, olo. Tah, mun geus jogo, siga modél imah nu ieu, atawa tibalik, modél imah kieu, siga anjing keur jogo diténjo ti gigir. Suhunan hareup (nu siga bangus anjing) ngiuhan émpér imah.
• Badak heuay: nu hoyong apal kumaha wanda imah nu siga badak heuay, walah hésé ieu mah, kudu nganjang ka Ujung Kulon heula. Ari dedegna mah rada deukeut ka jogo anjing, ngan luhureun sirahnya aya ceulian-susuhunan tambahan, ka hareup.
• Parahu kumureb: nya siga tangkuban parahu pisan, trapesium tibalik di Tomo Sumedang, disebutna jubleg nangkub.
• Julang ngapak: julang téh ngaran manuk. dipaké ku Maclain Point pikeun nyieun aula kulon-aula wétan ITB. Nya manéhna nu nyebut ieu modél téh ciri suhunan Sunda Besar. Julang ngapak mun diténjo ti hareup, suhunan kénca katuhuna siga jangjang manuk julang-suhunanana opat nyambung nu di sisi nyorondoy. Sambunganana di tengah, maké tambahan siga gunting muka di punclutna.
• Buka palayu: suhunan sigan imah Betawi aya émpér panjang di hareup.
• Buka pongpok: rada mirip buka palayu, ngan pantona dirobah ka arah jalan.

• Arsiték

• Famous architects - Biographies of well-known architects, almost all of the Modern Movement.
• 0lll.com Archived 2004-07-23 di Wayback Machine - Fotograf Arsitéktur Kontémporér
• "Sapuluh Buku Arsitéktur" Vitruvius online Archived 2004-09-10 di Wayback Machine
• Institute of Destination Architects and Designers
• Skyscrapers.com database on skyscrapers and tall structures Archived 2022-01-26 di Wayback Machine
• Royal Institute of British Architects
• American Institute of Architects Archived 2004-07-15 di Wayback Machine
• Royal Institute of Architects of Ireland
• American Institute of Architects
• Institute for Architectural Theory, Swiss Federal Institute of Technology, Zurich Archived 2004-10-29 di Wayback Machine
• What is New Urbanism? - Congress for the New Urbanism Archived 2003-11-28 di Wayback Machine
• What is Landscape Architecture? - American Society of Landscape Architects
• Architecture and Urban Research Laboratory Archived 2003-10-03 di Wayback Machine
• Canadian Centre for Architecture - International Reséarch Centre and muséum devoted to Architecture
• http://www.architexturez.net
• http://www.pritzkerprize.com/
• http://theArchitectureRoom.com Archived 2004-07-07 di Wayback Machine
• http://www.vitruvio.ch/
• Cupola
• Archnewsnow.com
• Archiseek.com

Related adjectives are architectural and architectonic

Kecap arsitéktur ogé dipaké pikeun rarancang atawa act ngarancang sistem kompléks séjénna. Pikeun conto, arsitéktur komputer, arsitéktur software, jeung arsitéktur informasi. Dina kasus ieu, nujulna ka sakujur struktur sistimna.