Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Jump to content

Dashuria

Checked
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Pierre Auguste Cot (1873)

Dashuria është një ndjenjë e fuqishme dhe e jashtëzakonshme për një njeri, një vend ose diçka. Ajo bazohet tek afria, dobia (në kuptimin anësor). Dashuria mund të kuptohet edhe si një përkujdesje ose vlerësim i thellë. Dashuria mendohet zakonisht e pamundshme të përkufizohet.

Për këtë arsye, dashuria është çështje debatesh. Disa madje e mohojnë qenësinë e saj. Të tjerë e quajnë atë një abstraksion të shpikur, nganjëherë duke e datuar "shpikje" e Evropës oborrtare gjatë ose pas mesjetës.

Ç’është dashuria ?!

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Cilat jane menyrat per te dashuruar dhe cila është fuqia per te dashuruar? Cilat jane te keqijat qe mund te qendrojne prane respektit te ndersjellte, embelsise, miresise, besimit dhe bashkjeteses paqesore ? Çdo te thote ne ditet e sotme fjalia “Duajeni njeri-tjetrin”

Dashuria është nje motiv i shpreses, ne te kundert do te ishte nje jete boshe. Dashuria ka forcen te na bashkoje pa i mohuar tjetrit dinjitetin e tij, unin e tij. Vetem dashuria nuk ushtron nje ndjenje xhelozie, as tek njerezit, as te kombet. Vetem dashuria është e afte te mos e ndaje njerezimin as nga ideologjia, as nga raca. Vetem dashuria mund te na jape energjite e pashtershme, te nevojshme per te zhdukur urine dhe deshperimin.

Ne ditet e sotme ai qe dashuron na ngjall menjehere dyshime dhe, ose e marrim per te lehte ose te pavlershem, ose e quajme te pasinqerte. Jemi te sigurte se askush nuk mundet te dashuroje me te vertete dike tjeter pa pasur qellime te tjera. Vlerat e dashurise, si butesia, pergjegjshmeria, interesimi, fisnikeria dhe besimi jane syrgjynosur ne breterine e banalitetit dhe nuk perfillen.

“Duajeni njeri-tjetrin”. Keto fjale jane thene me se dy mije vjet me pare. Me gjithe fuqine qe permban ky mesazhi Bibles, shume prej nesh nuk e kane vleresuar gjate gjithe ketyre viteve.

Flitet shume, por shume pak presin qe dikush ta vere vertet ne praktike. Ja kemi lene shenjtoreve dhe te çmendurve. Nese nuk do te duam njeri-tjetrin, do te vdesim thote dikush…

Shoqeria moderne është indiferente ndaj thirrjes per dashuri. Qesh me idene se bota do te mund te jetonte si teresi, pa kercenimin e nje holokausti dhe pa garen e armatimeve, por me nje respekt te thelle per vet jeten.Te shumte jane ata te cilet mendojne se kemi arritur ne nje pike te pakthyeshme te historise sone. Por nje gje është e sigurte. Metodat e zakonshme per venien e paqes dhe per ta kuptuar boten tone , fatkeqesisht kane falimentuar.

Sa me shume veshtrojme perreth, aq me shume gjejme urrejtje, dhune, paragjykim dhe perbuzje per jeten. Degjojme lajmet dhe lexojme artikujt qe na japin statistika per te vdekurit ne lufte, per urine, per femijet e shfrytezuar dhe te sakrifikuar, per perçmimin ndaj dinjitetit njerezor dhe te drejtat e njeriut. Dhe gjithçka, me te njejtin shpirt, shkruhet edhe ne nje artikull per kampionatin e futbollit. Gjithmone e me shume jemi te kufizuar nga nje spekter i tere, se forcat njerezore jane shpenzuar kot. E megjithate vazhdojme te luajme rolin e nje te verberi e te mos vlersojme alternativen e mundshme te dashurise. Shume njerez nuk do te mund te gjykonin se dashuria ka ate force per te mbajtur ne kembe shumicen e marredhenieve familjare me te ngushta, dhe, duke shkuar me tej zemra nuk do t’i qendronte shtrengimit. Prandaj është thjesht qesharake, qe dikush mund te besoje ne fuqine e dashurise per te zgjidhur problemet nderkombetare.

Dashuria universale jo vetem qe është e mundshme, por është edhe forma me e plote, gje per te cilen jemi te afte si qenie njerezore.

Por dashuria mund te jete e vlefshme vetem kur heqim dore nga parametrat e vjeteruar mendore, te cilet vazhdojne te na paralizojne. Duhet t’i sfidojme keto sofistike qe e gjykojne çdo gje romantike si absurditet, banalitet idealist, si jo shekcore e anti-intelektuale. Eshte e nevojshme qe ne jeten tone te pranojme dashurine si forcen me te madhe universale per bashkimin dhe miresine, te pranueshme nga te gjithe ata qe me te vertete e deshirojne.Vetem atehere do te zbulojme se dashuria, plotesisht e realizuar, ka fuqine te shmange ato gjera te pavlera qe na ndajne, se armiku yne ka edhe ai nje fytyre dhe nje zemer. Dhe pikerisht kjo është pika ne te cilen gjithçka behet e mundshme. Dashuria është e madherishme si vete jeta dhe kur duam ti japim nje perkufizim, shpesh perfundojme duke i vene kufizime.

Sipas nje percaktimi te Finck, “ Dashuria është shpesh nje teresi paradoksesh dhe ekziston ne forma aq te shumllojshme sa qe pothuaj çdo percaktim ka te ngjare te mos jete korrekt apo pse jo edhe i papelqyeshem”.

Ka ekzistuar nje opinion sipas te cilit dashuria është nje subjekt i kufizuar e jo shkencor me te cilin duhet te merren vetem poet e autore kengesh. Mendohej se ajo nuk vrojtohej dot shkencerisht dhe kjo perbente vertet nje veshtiresi metodologjike per studiusit. Por psikologet mendojne se çdo sjellje njerezore, perfshire edhe dashurine romantike, perbejne tema studimi te psikologjise, meqenese dashuria ndikon ne jeten sociale te njeriut, ne marredheniet intime, ne martesen, divorcin etj.

Ky fenomen është mjaft i perhapur per njerezit. Jungu besonte shume te dashuria eksplozive aq sa ndertoi nje teori te shpjegimit te dashurise me shikim te pare. Çdo premtim i shpirtit ka çdo here plotesime te panumerta. Natyra, e papermbajtshme, e rrjedhshme, parashikuese, ne ndjenjen e pare te miresise paraprin nje dashamiresi, e cila do te humbase te gjithe cilesite e veta ne driten e saj te pergjithshme. Paraqitja e kesaj lumturie është nje lidhje private dhe e bute e dikujt me dike, qe është magjia e jetes njerezore, qe, si nje egersi hyjnore dhe entuziazem, mberthen njeriun dhe ben nje revolucion ne mendjen dhe trupin e tij, e bashkon me racen e tij, e ben te zotohet ndaj lidhjeve shtepiake dhe qytetare, e çon me me shume simpati ne natyre, rrit fuqine e shqisave, i hap imagjinaten, i shton karakterit te tij atribute heroike dhe te shenjta, vendos martesen dhe i jep qendrueshmeri shoqerise njerezore.

“Dashuria është e durueshme dhe e sjellshme, dashuria nuk është xheloze as mendjemadhe, as krenare, as egoiste, as zemerake;dashuria nuk llogarit gabimet; dashuria nuk kenaqet nga e keqja por kenaqet nga e verteta. Dashuria nuk heq dore kurre: besimi, shpresa, durimi jane te pashtershme. Dashuria është e perjetshme… Eshte besimi, shpresa dhe dashuria; por nga keto te treja, me e madherishme është dashuria. Dashuria nuk është thjesht nje pelqyeshmeri me e madhe nga ana sasiore por nje gjendje psikologjike cilesisht e ndryshme, qe ndryshon nga terheqja e thjështë ne shume drejtime. Me teper se nje miqesi tipike ne fazat e hershme, dashuria perfshin nje ngritje psikologjike (relative), thithje psikologjike te fuqishme nga partneri, interes te gjere per personalitetin e tjetrit, fantazim per te , lekundje te shpeshta emocionale dhe gjendje emocionale ambivalente (Walster 1978). Sipas Davis (1985), dashuria karakterizohet nga elemente te magjepjes, deshires seksuale, eskluzivitetit dhe kujdesit te madh per tjetrin. Dashuria e llojit te mesiperm, njihet nga disa autore si dashuri romantike, per ta dalluar nga terheqja siperfaqesore./sermnova Titulli origjinal i librit: Living, Loving, and Learning Autor: Prof. Dr. Leo Buscaglia.

Vazhdon Kanë thënë për dashurine nga Andi Ballshi

Dashuria - Ç’është dashuria, kjo shigjetë e Erosit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ç’është dashuria, kjo shigjetë e Erosit, kjo Ndjenjë e fuqishme, e thellë që të lidh ngusht me dike-diçka që të bën të duash me gjithë zemër e me gjithë shpirt,duke mos kursyer asgjë; miqësi e thellë, sinçertte, çiltërsi, e pastër, e dëlirë, e vërtetë e zjarrtë, e flaktë, e vrullshme; e fshehur, heshtur, e parë, e pafat, tragjike, e paparë, bizare, e çoroditur. Dashuria e kundërta urrejtjes; Dashuria nevojë për të qenë bashkë përherë e të pandashëm. I dashuruari lehtë, beson, shpreson, arsyeton dhe duron gjithçka, e mbi të gjitha shpreson gjithmonë… Që nag Solomoni, u tha që mundësia e zbulimit se a është dashuria në mes të burrit dhe gruas e vërtetë apo mashtruese, është e dyshimt, andaj edhe pranohet se nuk mund të zbulohet... Ç’është dashuria, kjo shigjetë e Erosit, (Amorit te romakët) birit të Afroditës? Dashuria, si një nga pasionet më të fuqishme, që e tërheq njeriun drejt ekstremit më tepër se çdo pasion tjetër, mund të shërbejë si gur prove për moralin. Bjelinski Nxjerrë, marrë nga një film, nga një libër, nga një roman, nga një filozof, nga një shkrimtar, nga një fjalë e urtë e popullit, nga një mendëtar, nga një poezi, nga një pianec, nga një rrugaç, nga një i çmendur, nga një urtak, nga një lypës, nga një i pasur, nga një profet, nga një ateist, nga një polic, nga një… burim i panjohur, ku ta di nga kush!? &. Në dashuri dhe në luftë gjithçka (të gjitha mjetet lejohen) lejohet. & Dashuria pa lot s’është dashuri (Nga një film) Dashuritë e Perëndeshes se Dashurise, Aferdites, Sjelle ne shqip nga A.Bacelli (Shtesa) Afërdita Perendeshe e Gojdhenes Greke te dashurise, bukurise dhe fekondimit. Ajo është asistentja me besnike e dashurise hyjnore. Nje shembull te qarte te saj e kemi ne dashurine midis Helenes Greke dhe Parisit (Paridi/ te Trojes se ciles ajo i dha shume embelsi ne dashuri dhe e ngriti aq lart sa keta dy te dashuruare nuk pyeten per as nje rrezik si pasoje e saj.Kjo Perendeshe e ngriti dashurine e tyre ne ate piedstal sa i dha asaj jete mbi vdekjen e nje qyteti te tere! Edhe vete Aferdita pati disa dashuri qe jane trasheguare edhe sot si modele te dashurise se fuqishme njerezore dhe hyjnore. Ajo dashuroi burra toksore dhe Perëndi qiellore shume te fuqishem te kohes dhe me ta beri dashuri te tilla qe e kalonin perfyterimin e dashurise tokesore,ajo dashuroi me tere pasionin dhe fuqine brilante te saj dhe burrat e dashuruare nga Aferdita u kthyene ne vigane te dashurise. Ja disa nga dashnoret e Perendeshes Aferdita: Andonis Ketij burri te pashem nuk mundi ti rezistoje dot kjo Perendeshe. Mardheniet e tyre te c'mendura perfunduane ne nje fund tragjik. Ançises Sipas gojdhenes greke, Zeusi beri qe Aferdita te bjere ne dashuri me vdekatarin Ançises; si rezultat i kesaj dashurie lindi Heroi Legjendar Eneas (Aeneas) Ares Kjo Perendeshe e dashurise ra ne dashuri edhe me Perëndine e luftes Ares me te cilin lindi nje Perëndi qe u morr me letersine dhe gojdhenat. Po ashtu lindi me te edhe dy djem te tjere; Terrorin dhe Friken si dhe vajzen Harmonia. Dionisis Mos harrojme edhe dashurine e saj me Perëndine e Veres Dionisin e famshem me te cilin lindi Priapusin.Per me teper lexoni mbi Dionisin me siper. Hefaistos Hefaistos ne te vertete ishte dhe burri i saj i ligjshem sipas gojdhenes greke.Kjo martese nuk qe e sukseseshme sepse dashurine e vertete ajo e ndjente me te tjere dhe fshehur burrit te vete."ketu,-thoshte Aferdita,-qendron sekreti i lumturise ne dashuri." Hermes Ky është Perëndiu i Olimpit Grek.I cili shpiku nje hile te mencur filozofie qe ti fitonte zemren Aferdites. Ne fund te dashurise ai e la me barre me Hermafroditin e cuditshem. Ne dashurite e saj jane edhe Perëndi e burra te tjere,disa prej te cilve ajo edhe i ndeshkoi rende si pasoje e xhelozise sic është rasti i Aosit,Perëndise se Agimit.Nje here tjeter do te sjell te plote gjithe dashurite e saj. &. Fjala/shprehja “Të dua” kurrë nuk është e tëpërt, siç mendojnq shumë njerëz Duhet ditur se: Nuk mund ta bësh dikë që të dashurojë. E tëra që mund të bësh është të jesh dikush/ai që dashuron. Pjesa tjetër varet nga pala tjetër. Për meshkujt e zhgënjyer ilaçi më i mirë, kundër dhembjes, ndarjeve, zhgnjimeve janë librat roze, ndërsa gjyshja ime thoshte: “gozhda del me gozhdë”........

Fe të ndryshme kanë të përbashkët faktin e shoqërimit të ndjenjës së dashurisë me një kuptim te përtejmë kah e mbinatyrshmja.

Ne krishterim dashuria e Perendise është dashamirësia e Zotit për krijesat tokësore. Sipas Letrës së parë të Gjonit (4,16), Perëndia vetë është Dashuri.

Për te krishterët çdo veprim i Perëndisë (krijimi, shpëtimi pas mëkatit zanafillor, përkujdesja për krijesat e tij), është kryer nga dashuria. Shen Pali, në Letraen e efesianeve (2,4-5) pohon se Perëndia "për dashurinë e madhe, me të cilën na ka dashur, na ka bërë të ringjallemi ne Krishtin". Ngjarja kryesore e Krishterimit, vdekja dhe ringjallja e Jezusit është pikërisht dëshmia e dashurisë së Perëndisë.

Të krishterët besojnë që dashuria për Perëndinë dhe ajo për te afërmin janë nga dy pikat më të rëndësishme në jete, dhe që i japin kuptim (dy urdhëresat që plotësojnë të tjerat) dhe nga te cilat rrjedh çdo norme tjetër morale. Kjo është shkruar në Ungjillin e Markut 12,28-34. Shën Agostini e ka përmbledhur këtë në shprehjen "Duaje Perëndime dhe bej çfarë të duash". Dashuria për Perëndinë do të thotë për te krishterin bindjen në dëshirën e tij në këndvështrimin e një të mirë të epërme : paqen dhe miqësinë me Perëndinë dhe me njerëzit.

Shumë teologe te krishtere besojnë qe dashuria e njerëzve për krijesat e tjera (dhe për Perëndinë vete) rrjedh drejtpërdrejt nga ajo e Perëndisë.

Dashuria ne budizëm përkon me një ndjenje sureale dhe eterike qe përfshin një spektër te gjere emocionesh dhe qe ndërlidhet me objekte reale dhe ireale.

Kultura të tjera dhe hyjni

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]