Coordinates: 31°31′29″N 35°06′39″E / 31.524744°N 35.110726°E / 31.524744; 35.110726

Nebi Ibraahim (c.s) waxaa lagu soo dejiyay kitaabka Suxufiga.

Nabi Ibraahiim C.S ama Nebi Ibraahim Khaliifu Allah (Af-Laatiin: Abraham Af-Hebrow: אַבְרָהָם Af Amxaari : አብርሃም Af Carabi : ar‎; "nebi ibraahim"; loo yaqaano "Khaliilu Allah" oo ah "saaxiibkii Alle") waa nebi iyo rasuul ka mid ah anbiyada iyo rususha Ilaahay u soo diray dadka. Nebi Ibraahim wuxuu ahaa saaxiibkii Eebbe (s.w), waana mid ka mida shanta Rusul ee lagu sheegay kitaabka Quraan kariimka ah.

Nebi Ibraahin NNKH (Naxariis iyo Nabadgelyo Korkiisa Ha-Ahaato) waxaa loo soo direy dad caabuda xidigaha, sanabyada iyo khuraafaadka, wuxuuna dadkiisii ugu yeeri jirey iney Eebbe keligiis caabudaan, hase ahaatee wey beeniyeen. Waxayna isku dayeen iney gubaan, Eebbe ayaana ka badbaadiyey. Si kastaba ha ahaato, Eebe (subxaanahu wa tacaalaa) wuxuu siiyay caruur badan oo qaarkood laga dhigay nebiyo iyo rasuul, waxaana ka mid ah wiilashaasii Nebi Ismaaciil iyo Nebi Isxaaq. Intaasi waxaa dheer, Ilaahay wuxuu barakeeyay oo aad u badiyay tafiirta Nebi Ibraahim; tafiirtiisa waxaa ka mid ah bulshooyinka Carabta iyo Yuhuuda maanta ku dhaqan wadano badan oo Bariga Dhexe ah. Dhinaca kale, Nebi Ibraahim iyo wiilkiisii Nebi Ismaaciil ooy caawinayaan tiro malaa'ig ah waxay si wada jir ah u dhiseen Kacbada, waana aasaaska magaalada Makka ee deegaanka Xijaas ee dhulka Carabiya. Nebi Ibraahim wuxuu Alle (s.w) ku soo dejiyay Kitaabka Suxufiga ee Nabi Ibraahim.

Suxufi Ibraahim

Suxufi Ibraahim Kitaabka Suxufiga ee Nabi Ibraahim (Af Ingiriis : Scrolls of Abraham; Af Carabi : ar‎, "suxufi ibraahim", ﮐﺘﺎﺏ ﺇﺑﺮﺍﻫﻴﻢ, "kitaab ibrahim"; Af Soomaali : qoraaladii Nebi Ibraahim ) waa kitaab diini ah oo Ilaahay (koreeyee) ku soo dejiyay Nebi Ibraahim. Qoraaladaasi waxaa khubarada diinta Islaamku u aqoonsan tahay ineey yihiin waxyigii Alle ku soo dejiyay Nebi Ibraahim; kuwaasi oo uu qoray Nebi Ibraahim naftiisa iyo isku duba rideen intii raacsanayd asaga ka dib markii uu geeriyooday.

Kitaabka Quraanka kariimka ah ee saldhiga u ah diinta Islaamka, waxaa suurado badan iyo aayado badan lagu xusay qoraalada suxufiga ee Nabi Ibraahim.

Isku soo wada duuboo kutubta Alle (s.w) ku soo dejiyay Anbiyada iyo Rusuusha waa afar kitaab iyo dhowr suxufi. Sida ku cad kitaabka Quraanka^[1]^[2] kariimka ee aasaaska u ah diinta Islaamka, Ilaahay sareeye wuxuu soo dejiyay afar Kitaab oo la kala siiyay afar Rasuul. Kutubtaasi waxay kala yihiin:

Kitaabka "Al-Furqaan" ee lagu soo dejiyay Nebi Muxamedﷺ
Kitaabka "Injiil" ee lagu soo dejiyay Nebi Ciise
Kitaabka "Towraad" ee loo soo diray Nebi Muuse, iyo
Kitaabka "Sabuur" ee Ilaahay ku soo dajiyey Nebi Daa'uud.

Intaasi waxaa soo raaca dhowr suxufi oo lagu soo kala dejiyay anbiyo iyo Rusul, waxaana ka mid ah:

Suxufta Ibraahim oo lagu soo dejiyay Nebi Ibraahim.

Nebiyada iyo Rasuusha

Nebiya Ilaahay (s.w,t) ku sheegay kitaabka Quraanka kariimka ah ee lagu soo dejiayay Nebi Muxamedﷺ waa 25 Nabi kuwaasi oo kala ah:

Nabiyada iyo Rusuusha Ku Xusan Quraanka
(الأنبیاء والرسل في القرآن)
Nebi Aadam	Nebi Al-yasac	Nebi Ayuub
Nebi Ciise	Nebi Dulkifli	Nebi Daa'uud
Nebi Haaruun	Nebi Huud	Nebi Ibraahiim
Nebi Idriis	Nebi Ilyaas	Nebi Ismaaciil
Nebi Isxaaq	Nebi Luud	Nebi Muuse
Nebi Muxamedﷺ	Nebi Nuux	Nebi Saalax
Nabi Shuceyb	Nebi Sulaymaan	Nebi Yaxye
Nebi Yacquub	Nabi Yuusuf	Nebi Yuunus
	Nebi Zakariye

Jadwalka Nabiyada iyo Rusuusha Kutubta lagu soo dejiyay

Sida ku cad kitaabka Quraanka kariimka ah ee Alle u soo waxyooday Nebi Muxamedﷺ waxaa jira tiro badan oo nabiyo iyo rasuul ah oo Ilaahay (koreeye) ku soo dejiyay kutub. Kuwaasi waxaa ugu horeeyay Nabi Ibraahim oo Alle u soo diray qoraalada Suxufi Ibraahim, waxaana ugu dambeeyay kitaabka Al-Furqaan ee Alle u soo waxyooday Nebi Muxamedﷺ. Intaasi marka laga yimaado waxaa jira tiro kale oo nebiyo iyo rasuul ah oo Rabbi u soo diray kutub, laakiin inagu aqoon uma lihin kuwaasi, waxaana tusaale inoo ah: Nebi Ismaaciil, Nebi Yacquub iyo Nebi Yoonis oo dhamaantood leh kutub aynaan cilmi u lahayn.

Isku soo wada duuboo, kutubta ku xusan kitaabka Quraanka kariimka ah waa afar kitaab iyo labo suxufi kuwaasi oo kala ah:

Nabiyada iyo Rusuusha Lagu soo Dejiyay Kitaab
(ﮐﺘﺏ الأنبیاء والرسل)
Magaca	Magaca Af-Carabi	Kitaabka	Suxufi	Sharaxaad Kooban
Nebi Muxamedﷺ	ﻧﺒﻲ ﻣﺤﻤﺪ	Kitaabka Quraanka "Al-Furqaan" (ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ)	-	Lagu soo dejiyay Nebi Muxamed intii u dhexaysay sanadkii 609 C.D ilaa 632 C.D Waxyigu wuxuu socday 23 sanno gudahood. Wuxuu ku qoran yahay luuqada Carabiga ah. Waxa loo qeybiyaa Makki iyo Madani. Ka kooban yahay 114 Suuradood Saldhiga iyo xuddunta diinta Islaamka.
Nebi Ciise	ﻧﺒﻲ ﻋﻴﺴﻰ	Kitaabka Injiil "Masiixiyad"	-	Lagu soo dejiyay Nebi Ciise. Wuxuu ku qoran yahay luuqada reer bani Israa'iil, iyo luuqada ingiriiska. Wuxuu aasaas u yahay diinta Masiixiga.
Nebi Muuse	ﻧﺒﻲﻣﻮﺳﻰ	Kitaabka Towraad (ﺗﻮﺭﺍﺓ)	Suxufi Muusa	Lagu soo dejiyay Nebi Muuse. Wuxuu ku qoran yahay luuqada reer bani Israa'iil, iyo farta Hebrowga. Wuxuu aasaas u yahay diinta Yuhuuda ama Hebrowga.
Nebi Daa'uud	ﻧﺒﻲ ﺩﺍﻭﺩ	Kitaabka Sabuur (ﺯﺑﻮﺭ)	-	Lagu soo dejiyay Nebi Daa'uud. Wuxuu ku qoran yahay luuqada reer bani Israa'iil, iyo farta Hebrowga. Wuxuu aasaas u yahay diinta Yuhuuda ama Hebrowga.
Nebi Ibraahim	ﻧﺒﻲ ﺇﺑﺮﺍﻫﻴﻢ	-	Suxufi Ibraahim	Lagu soo dejiyay Nebi Ibraahim. Wuxuu ku qoran yahay luuqada reer bani Israa'iil, iyo farta Hebrowga.

Qora

alo La Mid Ah

Xigasho

Ilaahay Nebiyadiisa Baan Ka Baran Karnaa

[1] Ilaahay Axdi Ayuu Ibraahim la Dhigtay

[2] Ilaahay Ibraahim iyo Reerkiisii Buu Barakeeyay

[1]

[2]