Mali Cezar
- Za ostala značenja, vidi Mali Cezar (razvrstavanje).
Little Caesar | |
---|---|
Režija | Mervyn LeRoy |
Producent | van špice: Hal B. Wallis Darryl F. Zanuck |
Scenario | Francis Edward Faragoh Robert N. Lee (kontinuitet) van špice: Robert Lord Darryl F. Zanuck |
Predložak | Little Caesar; autor: W.R. Burnett |
Uloge | Edward G. Robinson Douglas Fairbanks, Jr. Glenda Farrell |
Muzika | Erno Rapee |
Fotografija | Tony Gaudio |
Montaža | Ray Curtiss |
Studio | First National |
Distribucija | Warner Bros. |
Datum(i) premijere | 9. 1. 1931
|
Trajanje | 79 min. |
Zemlja | Sjedinjene Države |
Jezik | engleski |
Little Caesar (sh. Mali Cezar) je američki crno-bijeli kriminalistički film snimljen u režiji Mervyna LeRoya i premijerno prikazan početkom 1931. godine, najpoznatiji kao prvo klasično ostvarenje gangsterskog žanra.
Little Caesar predstavlja adaptaciju istoimenog romana W.R. Burnetta iz 1928. godine. Protagonisti - koje tumače Edward G. Robinson i Douglas Fairbanks, Jr. - su Caesar Enrico "Rico" Bandello i Joe Massara, dva sitna provincijska kriminalca koji dolaze u Chicago u potrazi za srećom i bogatstvom. Radnja prikazuje kako dva prijatelja kreću različitim putevima - Joe odlučuje zarađivati za život kao plesač i na poticaj djevojke (koju glumi Glenda Farrell) se okreće poštenom životu; Caesar, nasuprot tome, koristi bezobzirno nasilje kako bi se uspeo na vrh gradske zločinačke organizacije prije nego što njegovi zločini izazovu reakciju vlasti.
U radnji filma, a pogotovo u liku Ceasara, američka publika je lako prepoznala odraz stvarnih gangstera koji su, poput Ala Caponea, dominirali naslovnicama tadašnjih novina. Temi je dodatnu aktualnost dala i Velika depresija, koja je implicitno sugerirala da je bavljenjem gangsterskom djelatnošću ništa drugo do ekstremni oblik ostvarenja američkog sna. Kritičarima je, pak, u oko upalo izuzetno vješto korištenje nove zvučne tehnologije, odnosno autentičnog rječnika, te pucnjeva i zvukova nasilja koji su prikazu filmskih gangstera dali realistički efekt nepoznat u nijemim ostvarenjima. Danas se film možda najviše pamti po ulozi Edwarda G. Robinsona, koji je postao ne samo specijalist za likove gangstera, nego i jedan od najvećih hollywoodskih glumaca 1930-ih i 1940-ih. Studiju Warner Bros. je uspjeh Malog Cezara potakao da iste godine snimi još uspješniji Državni neprijatelj i tako stvori reputaciju temeljenu na ostvarenjima gangsterskog žanra.
Kasnijim historičarima je u filmu postao zanimljiv i navodni homoerotski kontekst, odnosno neobična privrženost Caesara prema Joeu. Argumente za tu tezu je dao i sam autor predloška W.R. Burnett koji se požalio producentima da su lik Caesara pretvorili u homoseksualca.[1] S druge strane, Mali Cezar je usprkos toga prošao cenzuru i nije bio skraćivan niti "bunkeriran" nakon uvođenja strogog cenzorskog kodeksa nekoliko godina kasnije.
- Edward G. Robinson - Caesar Enrico "Rico" Bandello / "Little Caesar"
- Douglas Fairbanks Jr. - Joe Massara
- Glenda Farrell - Olga Stassoff
- William Collier Jr. - Tony Passa
- Sidney Blackmer - "Big Boy"
- Ralph Ince - Pete Montana
- Thomas Jackson - Narednik Flaherty
- Stanley Fields - Sam Vettori
- Maurice Black - "Little Arnie" Lorch
- George E. Stone - Otero
- Armand Kaliz - De Voss
- Nick Bela - Ritz Colonna
- ↑ LaSalle, Mick. Dangerous Men: Pre-code Hollywood and the Birth of the Modern Man. New York, New York: St. Martin's Press, 2002. ISBN 0-312-28311-3