Citohrom P450
Citohrom P450 superfamilija (CYP) je velika i razvnovrsna grupa enzima. Funkcija većine „CYP“ enzima je kataliza oksidacije organskih supstanci. Supstrati CYP enzima su metabolički intermedijari poput lipida i steroidnih hormona, ksenobiotske supstance poput lekova, kao i toksične hemikalije. Citohromi P450 su velika grupa enzima koji učestvuju u metabolizmu lekova i u bioaktivaciji. Smatra se da oni posreduju oko 75% totalnog broja različitih metaboličkih reakcija.[1]
Najčešće katalizovana reakcija citohromima P450 je monooksigenaza, npr., umetanje atoma kiseonika u organski supstrat (RH) dok se drugi atom kiseonika redukuje do vode:
RH + O2 + NADPH + H+ → ROH + H2O + NADP+
Citohromi P450 pripadaju superfamiliji proteina koji sadrže Hem kofaktor i stoga su hemoproteini. Njihovi supstrati su veoma raznovrsni u pogledu hemijske strukture i molekulske težine. Oni su često deo multi-komponentnog lanca transfera elektrona. Citohromi P450 su dobili imena na osnovu njihove ćelijske (cito) lokacije i spektrofotometrijskih karakteristika (hrom): kad redukovano hem gvožđe formira kompleks sa CO, P450 enzimi apsorbuju svetlost na talasnim dužinama blizo 450 nm.
CYP enzimi su prisutni u svim domenima života, i.e., u životinjama, biljkama, gljivama, protistima, bakterijama, arhejama, pa čak i u virusima.[2][3] Više od 11 500 distinktnih CYP proteina je poznato.[4]
- ↑ Guengerich FP (January 2008). „Cytochrome p450 and chemical toxicology”. Chem. Res. Toxicol. 21 (1): 70–83. DOI:10.1021/tx700079z. PMID 18052394. (Metabolism in this context is the chemical modification or degradation of drugs.)
- ↑ Roland Sigel; Sigel, Astrid; Sigel, Helmut (2007). The Ubiquitous Roles of Cytochrome P450 Proteins: Metal Ions in Life Sciences. New York: Wiley. ISBN 0-470-01672-8.
- ↑ Danielson PB (December 2002). „The cytochrome P450 superfamily: biochemistry, evolution and drug metabolism in humans”. Curr. Drug Metab. 3 (6): 561–97. DOI:10.2174/1389200023337054. PMID 12369887.
- ↑ Nelson D. „Cytochrome P450 Homepage”. University of Tennessee. Arhivirano iz originala na datum 2010-06-27. Pristupljeno 4. 5. 2010.
- Degtyarenko K (9. 1. 2009.). „Directory of P450-containing Systems”. International Centre for Genetic Engineering and Biotechnology. Arhivirano iz originala na datum 2016-07-16. Pristupljeno 10. 2. 2009.
- Estabrook R (2003). „A passion for P450s (remembrances of the early history of research on cytochrome P450)”. Drug Metab Dispos 31 (12): 1461–73. DOI:10.1124/dmd.31.12.1461. PMID 14625342.
- Feyereisen R (19. 12. 2005.). „The Insect P450 Site”. Institut National de la Recherche Agronomique. Arhivirano iz originala na datum 2014-05-30. Pristupljeno 10. 2. 2009.
- Flockhart DA (2007). „Cytochrome P450 drug interaction table”. Indiana University-Purdue University Indianapolis. Arhivirano iz originala na datum 2007-08-30. Pristupljeno 10. 2. 2009.
- Fowler L, Mercer A. „Cytochrome P450 Animated Tutorial”. School of Pharmacy, London. Arhivirano iz originala na datum 2016-05-17. Pristupljeno 10. 2. 2009.
- Preissner S (2010). „Cytochrome P450 database”. Nucleic Acids Research. Arhivirano iz originala na datum 2011-11-03.
- Nelson D (8. 4. 2005.). „Cytochrome P450 Homepage”. University of Tennessee Health Science Center. Arhivirano iz originala na datum 2010-06-27. Pristupljeno 10. 2. 2009.
- Sim SC (4. 9. 2008.). „Human Cytochrome P450 (CYP) Allele Nomenclature Committee”. Karolinska Institutet. Arhivirano iz originala na datum 2009-02-08. Pristupljeno 10. 2. 2009.
- Hazai E (12. 2. 2012.). „Cytochrome P450 enzyme-substrate selectivity prediction”. Arhivirano iz originala na datum 2011-02-15.
- Roland Sigel; Sigel, Astrid; Sigel, Helmut (2007). The Ubiquitous Roles of Cytochrome P450 Proteins: Metal Ions in Life Sciences. New York: Wiley.
