Laoški građanski rat – razlika između verzija
djelomično preuzeto sa sr.wiki |
m robot kozmetičke promjene |
||
Red 7: | Red 7: | ||
|mjesto=[[Kraljevina Laos]] |
|mjesto=[[Kraljevina Laos]] |
||
|rezultat=pobjeda Pathet Laoa i uspostavljanje [[Laos|Laoške Narodne Demokratske Republike]]. |
|rezultat=pobjeda Pathet Laoa i uspostavljanje [[Laos|Laoške Narodne Demokratske Republike]]. |
||
|strana1={{flagicon|Laos|1952}} [[Kraljevina Laos]]<br />{{flagicon|Južni Vijetnam}} [[Južni Vijetnam|Republika Vijetnam]]<br />{{flagicon|Tajland}} [[Tajland]]<br>''obavještajna podrška:''<br>{{flag|SAD|1912}} |
|strana1={{flagicon|Laos|1952}} [[Kraljevina Laos]]<br />{{flagicon|Južni Vijetnam}} [[Južni Vijetnam|Republika Vijetnam]]<br />{{flagicon|Tajland}} [[Tajland]]<br />''obavještajna podrška:''<br />{{flag|SAD|1912}} |
||
|strana2= {{flagicon |Laos}} [[Pathet Lao]]<br />{{flagicon |Sjeverni Vijetnam}} [[Sjeverni Vijetnam|Demokratska Republika Vijetnam]]<br />'''podrška:'''<br />{{flagicon|SSSR}} [[Sovjetski Savez]]<br />{{flagicon|Kina}} [[Kina]] |
|strana2= {{flagicon |Laos}} [[Pathet Lao]]<br />{{flagicon |Sjeverni Vijetnam}} [[Sjeverni Vijetnam|Demokratska Republika Vijetnam]]<br />'''podrška:'''<br />{{flagicon|SSSR}} [[Sovjetski Savez]]<br />{{flagicon|Kina}} [[Kina]] |
||
|komandant1={{flagicon|Laos|1952}} [[Souvanna Phouma]]<br />{{flagicon|Laos|1952}} [[Phoumi Nosavan]]<br />{{flagicon|Laos|1952}} [[Vang Pao]]<br />{{flagicon|Laos|1952}} [[Boun Oum]] |
|komandant1={{flagicon|Laos|1952}} [[Souvanna Phouma]]<br />{{flagicon|Laos|1952}} [[Phoumi Nosavan]]<br />{{flagicon|Laos|1952}} [[Vang Pao]]<br />{{flagicon|Laos|1952}} [[Boun Oum]] |
||
|komandant2={{flagicon|Laos}} [[Souphanouvong]]<br/>{{flagicon|Laos}} [[Kaysone Phomvihane]]<br/>{{flagicon|Laos}} [[Phoumi Vongvichit]]<br/>{{flagicon |Sjeverni Vijetnam}} [[Vo Nguyen Giap]] |
|komandant2={{flagicon|Laos}} [[Souphanouvong]]<br />{{flagicon|Laos}} [[Kaysone Phomvihane]]<br />{{flagicon|Laos}} [[Phoumi Vongvichit]]<br />{{flagicon |Sjeverni Vijetnam}} [[Vo Nguyen Giap]] |
||
|gubici1=~15.000 pripadnika Kraljevske laoške vojske<ref>T. Lomperis, From People's War to People's Rule (1996)</ref> |
|gubici1=~15.000 pripadnika Kraljevske laoške vojske<ref>T. Lomperis, From People's War to People's Rule (1996)</ref> |
||
|gubici2=3.000+ sjevernovijetnamskih trupa<ref>“S&S”": Small, Melvin & Joel David Singer, Resort to Arms : International and Civil Wars 1816-1980 (1982)</ref><br />nepoznat broj pripadnika Pathet Laoa |
|gubici2=3.000+ sjevernovijetnamskih trupa<ref>“S&S”": Small, Melvin & Joel David Singer, Resort to Arms : International and Civil Wars 1816-1980 (1982)</ref><br />nepoznat broj pripadnika Pathet Laoa |
Verzija od 24. juna 2014. u 00:53
Laoški građanski rat | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Segment Vijetnamskog rata, Indokineskih ratova i Hladnog rata | |||||||
Laos | |||||||
| |||||||
Sukobljene strane | |||||||
Kraljevina Laos Republika Vijetnam Tajland obavještajna podrška: SAD |
Pathet Lao Demokratska Republika Vijetnam podrška: Sovjetski Savez Kina | ||||||
Komandanti i vođe | |||||||
Souvanna Phouma Phoumi Nosavan Vang Pao Boun Oum |
Souphanouvong Kaysone Phomvihane Phoumi Vongvichit Vo Nguyen Giap | ||||||
Žrtve i gubici | |||||||
~15.000 pripadnika Kraljevske laoške vojske[1] | 3.000+ sjevernovijetnamskih trupa[2] nepoznat broj pripadnika Pathet Laoa | ||||||
20.000-70.000 mrtvih (ukupno)[3][4][5][6] |
Građanski rat u Laosu bio je sukob između komunističke gerilske organizacije Patet Lao i kraljevske vlade Laosa, koji je trajao od 1953. do 1975. godine. Rat jer bio samo deo hladnoratovskih nadmetanja u regionu Indokine, te su paralelno s njim trajali i Vijetnamski rat, te građanski rat u Kambodži.
Rat
Nakon povlačenja Francuza iz svoje bivše kolonije i potpisivanja Ženevske konvencije 1954, Laos je bio proglašen neutralnom zemljom. Međutim, severnovijetnamski borci su preko Laosa uspostavili tzv. Ho Ši Minov put preko kojeg su pomagali svoje simpatizere i borce protiv Južnog Vijetnama. Pritom su pomagali i domaće komunističke borce, pokret Patet Lao, u borbi za dolazak na vlast u Laosu.
Najistaknutije ličnosti na strani Kraljevine bili su princ Suvana Fuma i princ Bun Um, dok su se na strani Patet Laoa isticali princ Sufanuvong i Kejson Fomvihan.
Kraljevsku vladu pomagale su SAD, čiji su operativci CIA-e, opskrbljivali kraljevsku vojsku oružjem, uvežbavali njihove vojnike, kao i oko 30.000 pripadnika gerilske vojske naroda Hmong.
Ratne operacije uveliko su zavisile od godišnjeg doba: kada bi naprimer počela sušna sezona u novembru ili decembru, severnovijetnamske jedinice bi pokrenule vojne operacije.
Postojanje sukoba u Laosu uglavnom je bilo nepoznato članovima vlade SAD, jer je CIA tajila većinu dokumenata. Zbog toga se taj rat često nazivao Tajni rat u Laosu.[7] Ovaj rat je bio najveća tajna operacija SAD do početka angažovanja u Avganistanskom ratu. Laos je godinama bio podvrgnut američkom vazdušnom bombardovanju, što je primer najrazornijeg bombardovanja nekog područja u istoriji.[8][9][10]
Nakon što su se SAD povukle iz Južnog Vijetnama od 1973. godine, u regionu je uznapredovala opšta ofanziva komunista u Vijetnamu, Kambodži i Laosu. Krajem aprila 1975, Sajgon je pao u ruke severnovijetnamske vojske, par dana kasnije su Crveni Kmeri ušlu i Pnom Pen. Nakon ovih događaja, kraljevska vlada mirno je prepustila vlast Patet Laou, koji je do novembra uspostavio kontrolu nad celom zemljom.
Procenjuje se da je ukupan broj poginulih na svim stranama bio između 20.000 do 70.000 ljudi.[11][12]
Vidi još
Reference
- ↑ T. Lomperis, From People's War to People's Rule (1996)
- ↑ “S&S”": Small, Melvin & Joel David Singer, Resort to Arms : International and Civil Wars 1816-1980 (1982)
- ↑ T. Lomperis, From People's War to People's Rule, (1996), estimates 35,000 total.
- ↑ Eckhardt, William, in World Military and Social Expenditures 1987-88 (12th ed., 1987) by Ruth Leger Sivard.
- ↑ Rummel, Rudolph J.: Death By Government (1994)
- ↑ Obermeyer (2008), "Fifty years of violent war deaths from Vietnam to Bosnia", British Medical Journal.
- ↑ Students for Students (2. 11. 2011). „Memories of the "Secret War"”. Oracle Thinkquest. Pristupljeno 5. 5.5 2013. »This war was known as the Secret War and took place in Laos.«
- ↑ Bombing Laos, Pristupljeno 5. 5. 2013.
- ↑ Branfman, Fred Wanted 18 May 2001
- ↑ Wiseman, Paul (11. 12. 2003). „30-year-old bombs still very deadly in Laos”. USA Today. Pristupljeno 5. 5. 2013.
- ↑ T. Lomperis, From People's War to People's Rule, (1996), estimates 35,000 total.
- ↑ Eckhardt, William, in World Military and Social Expenditures 1987-88 (12th ed., 1987) by Ruth Leger Sivard.