Papers by Qurban Hüseynov
Moğollar, Cengiz Han öncülüğünde askeri-siyasi bir birlik altında toplandıktan sonra XIII yüzyıld... more Moğollar, Cengiz Han öncülüğünde askeri-siyasi bir birlik altında toplandıktan sonra XIII yüzyılda dünya tarihini değiştirecek olayların da başlamasına sebep olmuşlardır. Otrar Olayı sonrası batı seferine çıkan Cengiz Han karşısında durabilecek güçlü bir devlet olmamasından dolayı kısa sürede Türkistan’a hâkim olmuştur. Savaş sonrasında kaçan Muhammed Hârizmşah’ın peşinden gönderilen öncü birlikler geçtikleri toprakları yağmalamışlardır. Bu süreçte Azerbaycan coğrafyası da Moğol saldırılarından nasibini almıştır. Cebe ve Sebütey Noyan komutasında yapılan ilk Moğol saldırılarının ardından Celâleddin Hârizmşah Azerbaycan’a hâkim olmuştur. Onun bölgedeki hâkimiyeti kısa sürmüş ve ölümüyle birlikte Azerbaycan yeniden Moğol saldırılarının hedefi olmuştur. Cormagun ve Baycu Noyan komutasında gerçekleşen ikinci Moğol saldırısı ilkinde olduğu gibi Azerbaycan topraklarının harabeye dönmesine yol açmıştır. Cebe ve Sebütey Noyan komutasında yapılan ilk saldırı keşif amacı taşıyordu. Cormagun ve Baycu Noyan komutasında yapılan ikinci saldırının sonucunda Azerbaycan coğrafyası tamamen Moğol hâkimiyetine girmiştir. Mengü Han’ın başa geçmesiyle birlikte bu kez Hülâgû Han kalabalık bir orduyla batı seferine görevlendirilmiştir. Azerbaycan merkezli kurulan İlhanlılar Devleti, Azerbaycan, İran, batı Asya ve Anadolu coğrafyasında derin izler bırakmıştır. Yıkıcı etkiler bırakan Moğol saldırıları sonucunda tahrip olmuş Azerbaycan coğrafyası İlhanlılar döneminde yeniden canlanmaya başlamıştır. İlhanlıların bölgede devleti tesis etmesinden sonra göçebe Moğol kabileleri de yerleşik hayata geçmişlerdir. Bu araştırmada öncelikle Azerbaycan coğrafyasına yapılan Moğol saldırıları anlatılacaktır. Bölgeye yapılan Moğol saldırılarının ardından İlhanlı Devleti’nin kurulmasıyla Azerbaycan’ın çeşitli bölgelerinde yerleşik yaşama geçen Moğol kabileleri ve Azerbaycan’daki Moğol yer adları incelenecektir.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Selçukluların Kuruluş Döneminde Türk Ermeni İliskileri, 2023
Öz: Selçuklularla Ermenilerin ilişkileri 1018 yılında Çağrı Bey'in Doğu Anadolu Seferi ile başlam... more Öz: Selçuklularla Ermenilerin ilişkileri 1018 yılında Çağrı Bey'in Doğu Anadolu Seferi ile başlamaktadır. Bizans egemenliği ve baskısı altında bulunan Ermeniler, bu dönemde Orta Anadolu'ya tehcir edilmişlerdir. Türklerin Anadolu'ya gelmesiyle de rahat bir nefes alan Ermeniler, Türklere kurtarıcı gözüyle bakmışlardır. Fakat buna rağmen Ermeniler kurtarıcı olarak karşıladıkları Selçuklulara karşı daha sonra farklı ittifaklarda yer almışlardır. Hatta Türklere karşı katliamlarda rol üstlendikleri görülmektedir.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Social mentality and researcher thinkers journal, 2022
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Azerbaycan milattan önce VII. yüzyılda Sakaların bölgeye göç etmesiyle bozkır kavimlerinin yerleş... more Azerbaycan milattan önce VII. yüzyılda Sakaların bölgeye göç etmesiyle bozkır kavimlerinin yerleşim alanı haline gelmiştir. Anadolu coğrafyası dışında kalan Oğuz veya Türkmen boylarının büyük kısmı bu topraklarda yaşamaktadır. Azerbaycan sınırları içerisinde yaşayanlar da millet bakımından Türk sayılmaktadırlar. Dil bakımından da bölge halkı Anadolu Türkçesine yakın bir şive ile konuşmaktadır. Azerbaycan tarih boyunca etnik köken bakımından yeni grupların oluştuğu ve eskilerin tarih sahnesinden silindiği coğrafya olmuştur. Azerbaycan'da XIII. yüzyılın ilk yarısının ortalarında Türk nüfusu yoğunlukta idi. Nüfusun ekseriyetini Türkmenler ve Celâleddin Harzemşah ile birlikte bölgeye gelen Türkler oluşturmuştur. Moğol istilasının başlamasıyla birlikte bu Türk boyları doğu Anadolu'ya göç etmiştir. Moğol kabileleri, Avrasya'nın uçsuz bucaksız topraklarındaki göçleri sırasında, yerli halkla kaynaşmış ve anavatanlarında yaşadıkları yer adlarını göç ettikleri yerlere vermişlerdir. Bu nedenle, hem Moğolistan'da hem de Moğolların işgal ettikleri yerlerde aynı coğrafi isimlerin hala mevcut olması bir tesadüf değildir. Moğol İstilası'nın başladığı sürece kadar bölgeye yerleşen Türk kavimleri yerleştikleri bölgelerde çeşitli izler bırakmışlardır. Azerbaycan ve İran coğrafyasına Hülâgû Han öncülüğünde kalabalık bir orduyla gelen Moğollar, İlhanlı Devleti'nin tesis edilmesiyle bu coğrafyada yaşamaya başlamışlardır. Göçebe Moğol halkı İlhanlı hükümdarı Gazan Han'ın uyguladığı reformlar sonucu yerleşik yaşama geçmiş ve yaşadıkları coğrafyada yerli halkla kaynaşmışlardır. Bu süreçte yerli halk Moğollardan etkilenirken Moğollar da yerli halkın kültürünü benimsemeye başlamıştır. Azerbaycan merkezli kurulan İlhanlı Devleti zamanında Moğollar yaşadıkları yerlere kendi isimlerini de vermişlerdir. Bu açıdan günümüz Azerbaycan sınırları içerisinde birçok Moğol isimli yerleşim yeri bulunmaktadır. İlhanlılar zamanında Azerbaycan'a göç eden kabileler bölgenin Türkleşmesine katkı sağlamışlardır. Bu çalışmanın amacı Azerbaycan'ın demografik yapısını ortaya koymak ve Azerbaycan'ın Türkleşmesi konusuna açıklık getirmek olmuştur.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Avrupa dillerinde yayınlanan çalışmalarında Wilhelm ismini kullanmayı tercih etmiştir. Ataları Ba... more Avrupa dillerinde yayınlanan çalışmalarında Wilhelm ismini kullanmayı tercih etmiştir. Ataları Baltık'ta doğmuşlardır. Çocukluk ve gençlik yıllarında ailesinin maddi durumunun iyi olmasından dolayıdır ki Barthold çok yönlü sosyal bilimler eğitimi almış, Batı Avrupa'nın eski, klasik ve temel dillerini öğrenmiş ve çocukluktan beri dikkatini çeken tarih mesleğine yönelmiştir (Barthold, 2010: 7). Barthold kendisinin de ifade ettiği gibi Rusya'da doğmuş ve bölge şartları içinde büyüdüğü için Batı Avrupalı tarihçilerden kendisini ayırmış ve bu yanını bir nevi üstünlük olarak nitelendirmiştir. Hazır materyale sahip olduğu ve Asyatik şartları bünyesinde bulundurduğu için, ona göre bir Rus Şarkiyatçısı ve tarihçisi, Rus ve Asya tarihinde diğer tarihçilerden daha öndedir. O gelenek tarihçiliği yapmamış, Orta Asya Tarihi ile ilgili araştırmalara, kendi milletinin istek ve eğilimleri ile girmiştir (
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Oğuz Destanı ve İran destanlarındaki hikâyelere göre Peçenekler M.Ö. VII. yüzyılda Oğuzlar ve Ala... more Oğuz Destanı ve İran destanlarındaki hikâyelere göre Peçenekler M.Ö. VII. yüzyılda Oğuzlar ve Alanlarla birlikte Sakaların hâkimiyeti altında yaşamakta idiler. Afrasyab'ın babası ya da dedesinin adı Beşenk'tir. Peçenek ismi de büyük bir ihtimalle bu şahıstan gelmektedir (Demir, 2002: 1245). Beçenek ile Beşenk kelimesi birbiri ile alakalandırıldığı için öncelikle bu kelimenin etimolojisi üzerinde durmak gerekir. Reşideddin'de Becene (Togan, 1982: 98), Yazıcıoğlu'nda Biçene, Ebülgazi'de Beçene olarak kaydedilmiştir. Ahmet Bican Ercilasun On Ok (Batı Köktürk) kabilelerinden Pai-sa-kan ile Peçenek arasında ilişki olduğunu belirtmiştir. Pai-sa-kan'lar (Peçenekler) kalabalık bir On Ok (Oğuz) boyu idi; Kıpçakların Kimeklerden ayrılıp müstakil bir boy olması gibi Peçeneklerin bir kısmı da bir dönemde On Oklardan ayrılarak müstakil bir boy olmuştur (Ercilasun, 2008: 19). Golden Beçenek ile bacanak arasında ilgi kurmuştur. Fakat Beçenek için kaynakların verdiği "gayret eden" anlamıyla bir hısımlık manası taşıyan bacanak arasında bağlantı kurmak Türk dil yapısına anlam bakımından aykırıdır.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Öz Çok sayılı çalışmada Sabirlerin (Savirlerin) tarihine ilişkin kısa bilgilere rastlanılmasına r... more Öz Çok sayılı çalışmada Sabirlerin (Savirlerin) tarihine ilişkin kısa bilgilere rastlanılmasına rağmen, bu çalışmalar genelde komşu kavimler, Hunlar, Hazarlar, Bulgarlar vb. ilgilidir. Bu yazıda Sabirlerin kısa tarihine ilişkin araştırma denemesi yapılmıştır. Çalışmada M.S. I. binyılına ait klasik yazılı kaynaklardan yararlanılmıştır. Anahtar Kelimeler Sabirler, Savirler, Tarih, M.S. I. Binyıl A SHORT HISTORY OF THE SABIRS Abstract Although there are many short notes concerning the history of Sabirs in numerous studies, they are usually about their neighbouring peoples, namely the Huns, the Khazars, the Byzantines, etc. This article is a research essay about the short history of the Sabirs. The study is based on classical writ‐ ten sources of the first millennium A.D.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Türk tarihi hakkında birçok eser ve makale kaleme almıştır. Bu çalışmalardan birisi de Orta Asya ... more Türk tarihi hakkında birçok eser ve makale kaleme almıştır. Bu çalışmalardan birisi de Orta Asya Türk tarihinde önemli bir yere sahip olan Merv şehri hakkında yazdığı makalesidir. Orta Asya ve İran kentleri arasında günümüze kadar bir tek Merv şehri, yazılı kaynakların karşılaştırılması yöntemiyle tarihî ve coğrafi araştırma konusu olmuştur. Bu makalede Barthold, konuyla ilgili daha önce çalışma yapmış olan V.A. Jukovski ve Dr. G. Schmidt isimli bilim adamlarının görüşlerini eleştirerek doğru bir şekilde yorumlayamadıkları kısımları yeniden ele almıştır. Tarih yazıcılığı ile ilgili olarak tek bir yazara bağlı kalmadan konuyla alakalı birçok çalışmayı inceleyen Barthold sunmuş olduğu bilgileri eleştiri süzgecinden geçirdikten sonra kaleme almıştır. Ele aldığı konuyu kaynaklardan faydalanarak ayrıntılı bir şekilde inceleyen yazar bu makalesinde de aynı titizliği göstermiştir. Merv şehrinin tarihiyle ilgili daha önceleri yazılmış olan hatalı bilgiler Barthold tarafından mukayeseli bir şekilde yeniden ele alınarak incelenmiştir.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Uploads
Papers by Qurban Hüseynov