Sofia

Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Coordinadas: 42°41′52.39″N 23°19′18.21″E / 42.697886°N 23.321726°E42.697886; 23.321726

Sòfia (in bùlgaru: София, trasliteradu: Sofiya) est sa capitale e sa prus tzitade manna de sa Repùblica de Bulgaria. Cun una populatzione urbana de 1.269.384 bividores in su 2018, es sa de 14 tzitades de s'Unione Europea, a chi sa Bulgaria pertenet dae su 2007. In s'àrea metropolitana bivent unas 1.380.406 persones.^[1]​ S'agatat posta in su tzentru de sa penìsula balcànica,^[2]​ in s'ovest de sa Bulgaria, inghiriada dae su monte Vitosha in su sud, su monte Lyulin in s'ovest e is montes Balcanos in su norte. Sa superfìtzie totale sua est 492 km² e s'artària media est de 600 m s. l. m., cosa chi nde faghet sa de bator capitales prus artas de Europa.

Est una de is capitales prus antigas de Europa. S'istòria de Sòfia remontat a su sèculu VIII a.C., cando is tràtzios aiant istabilidu un'aposentamentu in sa zona. Sofia at tentu nùmenes vàrios in perìodos diferentes de s'esistèntzia sua, ma at adotadu, a sa fine, su nùmene atuale, gràtzias a sa Crèsia de Hagia Sofia, una de is prus antigas de sa tzitade, in donu natzionale a is Màrtires Santas de Sofia. Sa Die de Sofia si tzèlebrat su 17 de cabudanni e su 4 de ghennàrgiu sa tzitade tzèlebrat sa liberatzione in su 1878 fiat istada lìberada dae sa dominatzione otomana dae is tropas imperiales russas. Sòfia fiat istada decrarada capitale su 3 de abrile de su 1879 in cantu bidda antiga bùlgara, a tesu de sa frontera cun sa Turchia. Fiat bombardada a forte dae is fortzas alliadas durante sa Segunda Gherra Mundiale.

Sofia est su tzentru amministrativu, econòmicu, culturale, de trasportu e educativu de su paisu, in​ ue si cuntzentrat su de ses unu de sa produtzione industriale de sa Bulgaria. Sa tzitade est, puru, unu tzentru religiosu de importu, sede de sa Crèsia ortodossa bùlgara. In Sòfia s'agatat s'Acadèmia de Sièntzias de Bulgaria, diversas universidades e istitutziones culturales comente sa Galleria de Arte Natzionale de Bulgaria, su Museu Archeològicu Natzionale, su Museu Natzionale de Istòria, su Ballet e Òpera Natzionale o su Palatzu Natzionale de sa Cultura, e àteras. S'architetura de is potèntzias diferentes chi aiant dominadu Sòfia est un'esempru de s'istòria millenària de sa tzitade, cun fàbricos de istile otomanu, russu ortodossu o de su perìodu sotzialista. In prus, aiat acasagiadu su Fèstival de sa Cantzone de Eurovision Junior 2015.

1. ↑ Population table by permanent and present address as of 12 June 2006 (TXT), in grao.bg.
2. ↑ (EN) The Oxford Encyclopedia of Medieval Warfare and Military Technology, in books.google.de.

Wikimedia Commons tenet files chi ligant a: Sòfia