کونراد ادناور

کونراد اناور د جوهان کونراد ادناور (زوکړه ۱۸۳۳ز کال ـــ مړینه ۱۹۰۶ز کال) او د هغه د مېرمنې هېلن (چې کورنی منځنی نوم یې سشارفنبرګ  (Scharfenberg) و؛ زوکړه ۱۸۴۹ز کال ــ مړینه ۱۹۱۹) له پنځو اولادونو څخه د دریم په توګه د ۱۸۷۹ز کال د جنوري په ۵مه نېټه د پروشیا د راین ولایت په کولن کې زیږېدلی دی. د نوموړي وروڼه او خویندې په ترتیب سره اګوست (زوکړه ۱۸۷۲ز کال ــ مړینه ۱۹۵۲ز کال)، جوهانس (زوکړه ۱۸۷۳ز کال ــ مړینه ۱۹۳۷ز کال)، لیلي (زوکړه ۱۸۷۹ز کال ــ مړینه ۱۹۵۰ز کال) او الېزېبت وو چې الېزېبت له زیږېدو څخه لږ وروسته د ۱۸۸۰ز کال په شاوخوا کې مړه شوې ده. د ادناور ځوانۍ ته له بڼې ورکوونکو اغېزو څخه یوه یې فرهنګي مبارزه  (Kulturkampf) وه، نوموړې اغېزه هغه تجربه وه چې والدینو یې ده ته نسبت کاوه او نوموړی یې د ټول عمر لپاره د "پروشیانیزم" (Prussianism) څخه کړ کرکجن او له پروشیا سره د راینلنډ ادغام نوموړی د ۱۹مې زېږدیزې پېړۍ د زیات شمېر نورو راینلنډي کاتولیکانو په څېر په شدت سره وځوراوه.^[۶][۷]

هغه په ۱۸۹۴ز کال کې خپل ابیتور زده کړې (چې معمولاً له ۱۲ یا ۱۳ کلونو ښوونځي ویلو وروسته بشپړېږي) بشپړې کړې او د فریبروګ، میونیخ او بُن په پوهنتونونو کې یې د قانون او سیاست زده کړې پیل کړې. په ۱۸۹۶ز کال کې، هغه په ۲۰ کلنۍ کې د پروشیا پوځ ته وغوښتل شو، خو د مزمنو تنفسي ستونزو له امله یې چې له ماشومتوب څخه ورسره مل وې، ونشوی کولی چې په فزیکي ازموینه کې بریالی شي. نوموړی په بن کې د ارمینیا د کاتولیکو محصلینو ټولنې (K.St.V. Arminia Bonn) تر مشرۍ لاندې د رومن کاتولیک محصلینو د انجمنونو غړی و. هغه په ۱۹۰۰ز کال کې فارغ شو او له هغه وروسته یې د کولن په محکمه کې د یو وکیل په توګه کار کاوه^[۸]

د یو دیندار کاتولیک په توګه، نوموړی په ۱۹۰۶ز کال کې له مرکزي ګوند (په جرمني ژبه: Zentrumspartei   یا یواځې Zentrum) او په همدې کال کې د کولن ښاري شورا ته نوماند شو. په ۱۹۰۹ز کال کې، هغه د کولن مرستیال-ښاروال شو، کوم چې په ۱۹۱۴ز کال کې له ۶۳۵۰۰۰ وګړو سره یو صنعتي لوی ګڼ مېشته ښار و. ادناو له افراطي سیاسي خوځښتونو څخه چې د ده د نسل لویه برخه یې جذب کړې وه، په ډډه کولو سره، د منځنۍ طبقې نجابت، زیار ایستنې، نظم، او عیسوي اخلاقو او ارزښتونو ته ژمن و، او د بې نظمۍ، بې کفایتۍ، بې منطقۍ او سیاسي بې اخلاقۍ له منځه وړلو ته ژمن و. له ۱۹۱۷ز کال څخه تر ۱۹۳۳ز کال پورې هغه د کولن د ښاروال په توګه خدمت وکړ او د پروشیا د اعیانو د مجلس (Prussian House of Lords) غړی شو.^[۹]

ادناور د لومړۍ نړیوالې جګړې په بهیر کې د کولن مشري پر غاړه لرله، هغه له پوځ سره له نږدې څخه کار کاوه تر څو د لوېدیځې جبهې لپاره د اکمالاتو او ترانسپوت د یوې شاتنۍ اډې په توګه د دې ښار رول اعظمي کړي. هغه د ملکیانو د خوراکي توکو چمتوکولو ته ځانګړې پام واړاوه، او اوسېدونکو ته یې دا زمینه برابره کړه تر څو له هغو شدیدو کمښتونو څخه وژغورل شي چې د ۱۹۱۸ او ۱۹۱۹ز کلونو تر منځ د جرمني زیاتره ښارونه ورسره لاس او ګرېوان وو. په ۱۹۱۸ز کال کې نوموړي دغه ښار د خوړو برابرولو په موخه  د لومړي ځل لپار د سویا له ترکیب څخه یو ساسج راوویست چې د کولن د ساسج نوم ورکړل شو. د ۱۹۱۸ز کال په وروستیو کې د زاړه رژیم د ړنګېدو په درشل کې او د انقلاب د راتګ او د پراخو بې نظمیو د ګواښ پر مهال، ادناور له سوسیال دېموکراتانو سره د خپلو ښو کاري اړیکو په کارولو سره د کولن کنترول وساته. د ۱۹۱۹ز کال د فبرورۍ په لومړۍ نېټه په یوه بیانیه کې، ادناور د پروشیا د منحلېدو او په رایش آلمان کې یې د پروسیایي راینلنډ په یو نوي خپلواک ایالت باندې د بدلېدو غوښتنه وکړه. ادناور ادعا کوله چې دا کار په راینلنډ کې د فرانسې د پرمختګ د مخنیوي یواځینۍ لاره وه. د رایش المان او پروشیا دواړه دولتونه د پروشیا د تجزيې لپاره د ادناور د دغه پلان پر وړاندې په بشپړه توګه مخالف وو. کله چې د ۱۹۱۹ز کال په جون کې جرمني ته د ویرسالیس د معاهدې شرایط وړاندې شول، ادناور یو ځل بیا په یو خپلواک ایالت باندې د راینلنډ د بدلېدو پلان برلین ته وړاندیز کړ او د نوموړي دغه پلانونه دا ځل هم د رایش جرمني د حکومت له خوا رد شول.^{[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵]}

هغه له جګړې څخه د راوروسته برتانوي اشغال پر مهال ښاروال و. هغه د برتانوي پوځي چارواکو سره ښې کاري اړیکې رامنځته کړې او له هغوی څخه یې د کارګرانو او سرتېرو د هغې شورا په بې طرفه کولو کې کومه چې د ښار د چپ اړخ لپاره د واک په یوې بدیلې اډې بدله شوې وه، کار واخیست. ^[۱۶][۱۷]

1. ↑ ^{۱٫۰ ۱٫۱} پیوستون : 11850066X  — د نشر نېټه: ۹ اپرېل ۲۰۱۴ — منښتلیک: Creative Commons CC0 License
2. ↑ https://www.konrad-adenauer.de/seite/orden/ — د نشر نېټه: ۲۰ جون ۲۰۲۳
3. ↑ "Konrad Adenauer (1876–1967)".
4. ↑ Richard Hiscocks, The Adenauer era (1975) p. 290
5. ↑ Jenkins, Roy (1993). Portraits and Miniatures. A & C Black. p. 56. ISBN 9781448202881.
6. ↑ Jenkins, Roy. Portraits and Miniatures, London: Bloomsbury Reader, 2012. p. 81
7. ↑ David W. Del Testa, ed. (2001). "Adenauer, Konrad". Government Leaders, Military Rulers, and Political Activists. Westport, CT: Oryx Press. p. 4. Archived from the original on 13 March 2020. نه اخيستل شوی 2 September 2017.
8. ↑ "Lebenslauf – Ein kurzer Überblick" (په جرمني). Konrad Adenauer Stiftung. Archived from the original on 3 August 2017. نه اخيستل شوی 28 December 2017.
9. ↑ Schwarz 1995، م. 94.
10. ↑ René Schlott (5 January 2015). "Konrad das Brot".
11. ↑ کينډۍ:Cite patent
12. ↑ Epstein 1967، مم. 540-541.
13. ↑ Epstein 1967، مم. 539-540.
14. ↑ Epstein 1967، م. 539.
15. ↑ Schwarz 1995، مم. 97-99.
16. ↑ Mitchell 2012، م. 20.
17. ↑ Schwarz 1995، مم. 128-131.