Sudàfrica

Ël Sudàfrica, ò Repùblica Sudafrican-a, a l'é un pais dl'Àfrica meridional.

A confin-a con Namibia, Botswana, Zimbabwe, Mosambich, Eswatini e Lesotho e a l'é bagnà da l'Océan Atlàntich e da l'Océan Indian.
A l'ha tre capitaj: Pretoria, Bloemfontein e Sità dël Cap.
A l'ha na surfassa d'1.221.037 km² e a conta anviron 48 milion d'abitant.

Dël secol ch'a fa XVII a son rivà an Sudàfrica vàire colon olandèis, ij Boero. Dël secol ch'a fa XIX a son rivà ëdcò j'Anglèis, ch'a l'han tacà a ocupé la part pì meridional dël pais.
Dël 1880-1881 e 1899-1902 a-i son ëstaje doe guère antra j'Anglèis e ij Boero, e a la fin j'Anglèis a l'han ocupà tut ël pais.
Dël 1910 a l'é stàita fondà l' Union Sudafrican-a, ch'a l'era un dominion dël Regn Unì.
Dël 1948 ël Partì Nassional (National Party) a l'ha vagnà j'elession e a l'ha tacà a fé 'd laj viaman pì rassiste (Apartheid).
Ël Sudàfrica a l'é proclamase repùblica dël 1961 e a l'é surtì dal Commonwealth.
Le Nassion Unìe a l'han votà dle sansion econòmiche contra ël govern rassista, ma coste a son ëstàite pa vàire rispetà.
Dòp na longa lòta, guidà da Nelson Mandela, dël 1994 ël Sudàfrica a l'é dventà un pais democràtich.

A l'é 'l pais pì dësvlupà dl'Àfrica.
La moneda a l'é ël rand.

Ël Sudàfrica a l'ha 11 lenghe ofissiaj e 11 nòm ofissiaj:

• Afrikaans: Republiek van Suid-Afrika
• Anglèis: Republic of South Africa
• Ndebele: IRiphabliki yeSewula Afrika
• Xhosa: IRiphabliki yaseMzantsi Afrika
• Zulu: IRiphabliki yaseNingizimu Afrika
• Sotho setentrional: Rephaboliki ya Afrika-Borwa
• Sotho meridional: Rephaboliki ya Afrika Borwa
• Tswana: Rephaboliki ya Aforika Borwa
• Swati: IRiphabhulikhi yeNingizimu Afrika
• Venda: Riphabuḽiki ya Afurika Tshipembe
• Tsonga: Riphabliki ra Afrika Dzonga

Ël Sudàfrica a l'é na repùblica.
Ël president a l'é Cyril Ramaphosa (dal 2018).