Fiesole

Fiesole a l'é na comun-a dla Toscan-a ëd 14.142 abitant, an provincia ëd Firense.
La sità a resta an àut ëd na colin-a dël Mugello, antra le combe dël Mugnon e dl'Arn.

Al pòst dl'antica piassa roman-a, ancheuj a-i é la piassa prinsipal con la ca dla comun-a, edifissi dël sécol ch'a fà XIV modificà pi tard. Dnans a-i é na statua equestr an bronz, ch'a memòria ël rancontr ëstòrich antra Garibaldi e re Vitòrio Emanuel II, dël 1860, an sël pont ëd Teano.

Ëdcò ël dòm romànich, arnovà ant ël sécol ch'a fà XIX, a dà an slë piassa. A goerna dj'euvre ëd Mino da Fiesole, artista dl'Arnassensa.

La cesa e ël convent ëd San Fransesch a resto an sla part pi àuta, andoa na vira j'etrusch a l'avìo soa acròpoj. D'ambelessì as gòd un panorama stupend an sla piassa e Firense.

Fiesole a l'é stàit fondà da j'etrusch ant ël sécol ch'a fà VII aGC. Ant ël III sécol aGC a l'é aliasse ai roman për contrasté l'anvasion dij gaj, ma dël 90 aGC as gionz a l'arvira dle sità contra 'd Roma. 'Me arvangia, a l'é ravagià e a dventa na colònia des agn apress, sota Sila. La sità a conòss un neuv dësvlup un sécol apress.
Torna devastà a l'época dle migrassion barbàriche, a l'é mach ant ij sécoj IX e X che Fiesole a treuva soa prosperità. A l'opòst dla pipart ëd le sità toscan-e, a Fiesole a-i nass pa na borzoasìa comersial o artisanal.

Dël 1125 ij fiorentin a lo dësblo scasi d'autut.

• Dòm ëd San Ròmol
• Musé Bandini
• Musé cìvich

Ël sìndich a l'é Fabio Incatasciato (dal 14/06/2004 -second mandà: 2009-).

• Sit istitussional