śmiać się

wymowa:

IPA: [ˈɕmʲjät͡ɕ‿ɕɛ], AS: [śmʹi ̯äć‿śe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• denazal.• zestr. akc.• i → j  ​^?/i

znaczenia:

czasownik zwrotny niedokonany

(1.1) wydawać z siebie odgłos utożsamiany ze śmiechem

(1.2) kpić z kogoś lub czegoś

odmiana:

(1.1-2) koniugacja Xb

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		śmiać się
czas teraźniejszy		śmieję się	śmiejesz się	śmieje się	śmiejemy się	śmiejecie się	śmieją się
czas przeszły	m	śmiałem się	śmiałeś się	śmiał się	śmialiśmy / reg. śmieliśmy się	śmialiście / reg. śmieliście się	śmiali / reg. śmieli[1] się
	ż	śmiałam się	śmiałaś się	śmiała się	śmiałyśmy się	śmiałyście się	śmiały się
	n	śmiałom się	śmiałoś się	śmiało się
tryb rozkazujący		niech się śmieję	śmiej się	niech się śmieje	śmiejmy się	śmiejcie się	niech się śmieją
pozostałe formy czas przyszły m będę się śmiał, będę się śmiać będziesz się śmiał, będziesz się śmiać będzie się śmiał, będzie się śmiać będziemy się śmiali / reg. śmieli[1], będziemy się śmiać będziecie się śmiali / reg. śmieli[1], będziecie się śmiać będą się śmiali / reg. śmieli[1], będą się śmiać ż będę się śmiała, będę się śmiać będziesz się śmiała, będziesz się śmiać będzie się śmiała, będzie się śmiać będziemy się śmiały, będziemy się śmiać będziecie się śmiały, będziecie się śmiać będą się śmiały, będą się śmiać n będę się śmiało, będę się śmiać będziesz się śmiało, będziesz się śmiać będzie się śmiało, będzie się śmiać czas zaprzeszły m śmiałem się był śmiałeś się był śmiał się był śmialiśmy / reg. śmieliśmy się byli śmialiście / reg. śmieliście się byli śmiali / reg. śmieli[1] się byli ż śmiałam się była śmiałaś się była śmiała się była śmiałyśmy się były śmiałyście się były śmiały się były n śmiałom się było śmiałoś się było śmiało się było forma bezosobowa czasu przeszłego śmiano się tryb przypuszczający m śmiałbym się, byłbym się śmiał śmiałbyś się, byłbyś się śmiał śmiałby się, byłby się śmiał śmiali / reg. śmieli[1]byśmy się, bylibyśmy się śmiali / reg. śmieli[1] śmiali / reg. śmieli[1]byście się, bylibyście się śmiali / reg. śmieli[1] śmiali / reg. śmieli[1]by się, byliby się śmiali / reg. śmieli[1] ż śmiałabym się, byłabym się śmiała śmiałabyś się, byłabyś się śmiała śmiałaby się, byłaby się śmiała śmiałybyśmy się, byłybyśmy się śmiały śmiałybyście się, byłybyście się śmiały śmiałyby się, byłyby się śmiały n śmiałobym się, byłobym się śmiało śmiałobyś się, byłobyś się śmiało śmiałoby się, byłoby się śmiało imiesłów przymiotnikowy czynny m śmiejący się, nieśmiejący się ż śmiejąca się, nieśmiejąca się śmiejące się, nieśmiejące się n śmiejące się, nieśmiejące się imiesłów przysłówkowy współczesny śmiejąc się, nie śmiejąc się rzeczownik odczasownikowy śmianie się, nieśmianie się

przykłady:

(1.1) Ten żart tak bardzo go rozśmieszył, że jeszcze następnego dnia go wspominał, śmiejąc się.

(1.2) Krytykować i śmiać się z kogoś to bardzo łatwa rzecz.

składnia:

(1.2) śmiać się z + D.

kolokacje:

synonimy:

(1.1) reg. pot. chichrać się; gw. (Górny Śląsk) śmioć sie

(1.2) wyśmiewać

antonimy:

(1.1) płakać

hiperonimy:

hiponimy:

(1.1) chichotać, zaśmiewać się, pot. kwiczeć, rechotać, ryczeć ze śmiechu, ryć ze śmiechu, rżeć / rżeć ze śmiechu, śmiać się w kułak, być rozbawionym

(1.2) śmiać się w kułak

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. śmiech m, uśmiech m

czas. uśmiechać się, podśmiewać się, rozśmieszać, wyśmiać, roześmiać się, zaśmiewać się

przym. roześmiany

związki frazeologiczne:

nie wiadomo czy śmiać się, czy płakać • śmiać się do rozpuku / śmiać się całą gębą / śmiać się od ucha do ucha / śmiać się z całego serca / śmiać się z całej duszy / śmiać się na cały głos / śmiać się w głos / śmiać się do łez • śmiać się jak głupi do sera • śmiać się przez łzy • śmiać się w kułak

etymologia:

od prasł. *smijati sę, od rdzenia praindoeur. *smeHi-^[2]

por. białor. смяяцца, chorw. smijati se, czes. smát se, dłuż. smjaś se, ros. смеяться, słc. smiať sa i ukr. смія́тися

por. ang. smile i sanskr. स्मयते

uwagi:

tłumaczenia:

• ajnoski: (1.1) ミナ (mina)
• albański: (1.1) qesh
• angielski: (1.1) laugh
• arabski: (1.1) ضحك
• baskijski: (1.1) barre egin, irri egin
• bhodźpuri: (1.1) हँसना
• białoruski: (1.1) смяяцца; (1.2) смяяцца
• bułgarski: (1.1) смея се; (1.2) смея се
• chiński standardowy: (1.1) 笑 (xiào)
• chorwacki: (1.1) smijati se
• czeski: (1.1) smát se; (1.2) smát se
• dolnołużycki: (1.1) smjaś se
• duński: (1.1) grine, le
• elfdalski: (1.1) läa
• esperanto: (1.1) ridi
• estoński: (1.1) naerma
• fiński: (1.1) nauraa
• francuski: (1.1) rire
• górnołużycki: (1.1) smjeć so
• grenlandzki: (1.1) illarpoq
• hebrajski: (1.1) צחק (cachak)
• hiszpański: (1.1) reír, reírse
• karpatorusiński: (1.1) смяти ся
• kaszubski: (1.1) smiôc sã
• kataloński: (1.1) riure
• luksemburski: (1.1) laachen
• macedoński: (1.1) се смее
• manx: (1.1) garaghtee
• nepalski: (1.1) हाँस्नु (hām̐snu)
• niderlandzki: (1.1) lachen
• niemiecki: (1.1) lachen; (1.2) lachen über
• połabski: (1.1) sḿot-să
• rosyjski: (1.1) смеяться; (1.2) смеяться
• rumuński: (1.1) râde
• słowacki: (1.1) smiať sa
• słoweński: (1.1) smejati se
• starofryzyjski: (1.1) hlakkia
• staroirlandzki: (1.1) tibid
• szwedzki: (1.1) skratta
• tahitański: (1.1) ʻata
• tuvalu: (1.1) kata
• ukraiński: (1.1) сміятися
• węgierski: (1.1) nevet
• wilamowski: (1.1) łaha, łahha, łaocha
• włoski: (1.1) ridere

źródła: