Sławniowice
Sławniowice (niem. Groß Kunzendorf[5]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy[6]. Historycznie leży na Dolnym Śląsku, na ziemi nyskiej. Położona jest na terenie Przedgórza Paczkowskiego, będącego częścią Przedgórza Sudeckiego. Przepływa przez nią rzeka Mora.
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
280–310[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (2006) |
548[3] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
48-340[4] |
| Tablice rejestracyjne |
ONY |
| SIMC |
0494841 |
Położenie na mapie gminy Głuchołazy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nyskiego  | |
 50°20′08″N 17°15′46″E/50,335556 17,262778[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.
Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 548 osób[3].
Geografia
edytujPołożenie
edytujWieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 1 km od granicy z Czechami, we wschodniej części Przedgórza Paczkowskiego. Należy do Euroregionu Pradziad[7]. Przez granice administracyjne wsi przepływa rzeka Mora.
Środowisko naturalne
edytujW Sławniowicach panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +7,7 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Sławniowic wynoszą 611 mm. Dominują wiatry zachodnie[8].
Nazwa
edytujMiejscowość wzmiankowana w 1284 r. jako villa Cunati, w 1291 r. (niepewna lokalizacja) jako Slawnewiz, a w 1300 r. jako Cunczendorf[9]. Niemiecką nazwą wsi było Groß Kunzendorf, w odróżnieniu od pobliskiego Konradowa (Dürr Kunzendorf) i Trzebini (Kunzendorf) koło Prudnika. Obecna nazwa zatwierdzona administracyjnie w 1946[10].
Historia
edytujW 1201 miejscowość została przeniesiona na nowe prawo. Co najmniej od XIV wieku wydobywany jest w Sławniowicach marmur – w Kępnicy zachował się nagrobek proboszcza Flermana z 1314 roku[2].
W 1603 miejscowi chłopi (jednym z przywódców był Jerzy Grötzner) podnieśli bunt antyfeudalny i opanowali wieś, kapitulując dopiero po 13 latach. W XVII wieku nastąpił w miejscowości rozkwit wydobycia marmuru, lecz zamarło ono całkowicie w XVIII wieku. W XIX wieku w celu wywozu wydobywanego kamienia utworzono połączenie kolejowe Nowy Świętów – Sławniowice. Wydobycie wznowiono po 1945 roku[2][9].
W latach 1945–1950 Sławniowice należały do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.
W latach 1945–1947 stacjonowała w Sławniowicach strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza, po której pozostały gruzy przy tzw. „drodze czereśniowej”.
W 1977 w miejscowości znajdowało się 16 stanowisk kamieniołomów, częściowo nieczynnych[2].
W latach 1996–2007 funkcjonowało w Sławniowicach przejście graniczne Sławniowice-Velké Kunětice.
Zabytki
edytuj- przydrożna kapliczka z późnobarokową rzeźbą[9]
- kalwaria na górce za wioską[9]
Transport
edytujTransport kolejowy
edytujPrzejście graniczne
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 124451
- ↑ a b c d Wycieczki dalsze. W: Zbygniew Martynowski, Krzysztof R. Mazurski: Głuchołazy i okolice. Warszawa: Wydawnictwo „Sport i turystyka”, 1977, s. 51. (pol.).
- ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych – Poczta Polska. „Spis numerów adresowych”, s. według indeksu nazw, 2013. Warszawa: Poczta Polska S.A.. [dostęp online].
- ↑ Groß Kunzendorf – GenWiki [online], genwiki.genealogy.net [dostęp 2020-11-25].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Mapa interaktywna [online], emapy.com [dostęp 2020-11-25].
- ↑ Klimat: Sławniowice: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-11-25].
- ↑ a b c d Głuchołazy – Sołectwo Sławniowice – (280–310 m n.p.m.), niem. Kunzendorf. Urząd Miejski w Głuchołazach. [dostęp 2015-09-29]. (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).