Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Fantastyka – gatunek literacki, a także filmowy, komiksowy, gier a niekiedy i malarstwa. Polega ona na kreowaniu świata przedstawionego, który w całości, lub w części różni się od rzeczywistości, na przykład przez dodanie elementów nadnaturalnych, lub stworzonej przez autora technologii.

Wybrany artykuł

Kości do gry – niewielkie wielościany z umieszczonymi na poszczególnych bokach liczbami (oczkami). Wykorzystuje się je w grach planszowych, fabularnych, bitewnych i hazardowych w celu generowania losowych wyników. Najczęściej spotykane są kości sześcienne.

Kości do gry wynaleziono już w starożytności. Najstarsze znaleziono w pochodzących z 2000 r. p.n.e. grobowcach egipskich. Wielką popularnością cieszyły się w imperium rzymskim i w epoce średniowiecza. Były one zarówno narzędziami hazardu, jak i przyrządami wróżbiarskimi. W XX wieku dzięki wynalezieniu tworzyw sztucznych pojawiło się wiele nowych typów kości o liczbie ścianek sięgającej od 4 do 100.

Wybrana grafika
=War of the worlds
=War of the worlds

Ilustracja z francuskiego wydania powieści Wojna światów z 1906 roku.

Wybrany cytat
Nagle zrobiło się w naszej fantasy słowiańsko, przaśnie i kraśnie, jurnie, żurnie, podpiwkowo i lnianie. Swojsko. Zapachniało grodziszczem, wsią-ulicówką i puszczańskim wyrębem, powiało, jak mawiają przyjaciele Moskale – lietom, cwietom i – izwinitie – gawnom. Łup! Co tak huknęło? Czy to Bolko wbija słupy w Odrę? Czy to może Czcibor łupi Hodona i Zygfryda pod Cedynią? Czy też to może komar ze świętego dębu spadł? Nie. To tylko nasza, rodzima, słowiańska fantasy. Andrzej Sapkowski, Piróg albo Nie ma złota w Szarych Górach, „Nowa Fantastyka”, 5/1993.
Wybrana biografia

Marina i Siergiej Diaczenko (ros. Марина и Сергей Дяченко, ukr. Марина та Сергій Дяченки, Maryna ta Serhij Diaczenky), właśc. Maryna Jurijiwna Diaczenko-Szyrszowa (ukr. Марина Юріївна Дяченко-Ширшова; ur. 23 stycznia 1968 w Kijowie) oraz Serhij Serhijowycz Diaczenko (ukr. Сергій Сергійович Дяченко; ur. 14 kwietnia 1945 w Kijowie, zm. 5 maja 2022) – ukraińscy, rosyjskojęzyczni pisarze, scenarzyści i redaktorzy. Według ich samych byli oni „rodzimymi użytkownikami języka rosyjskiego mieszkającymi na Ukrainie”. W swoich dziełach, które sklasyfikowane są w szeroko pojętej fantastyce, często łączą różne gatunki literackie. W 2009 opuścili Kijów i zamieszkali w Moskwie, natomiast w 2013 przeprowadzili się do Stanów Zjednoczonych i od tamtej pory mieszkali w Kalifornii.

Debiutowali w 1994 roku powieścią Odźwierny (ros. Привратник). Laureaci wielu nagród literackich, w tym nagrody Euroconu dla najlepszych europejskich pisarzy fantastyki roku 2005.

Czy wiesz
Wybrany serial telewizyjny

Fringe: Na granicy światów (oryg. Fringe) – amerykański serial science-fiction stworzony przez J.J. Abramsa (współtwórcy serialu Zagubieni), Alexa Kurtzmana i Roberta Orciego dla sieci telewizyjnej FOX, emitowany od 9 września 2008 do 18 stycznia 2013. Kolokwialne angielskie słowo fringe w tytule produkcji można przetłumaczyć jako "skraj świadomości", jako że serial opowiada o zjawiskach, które rozgrywają się na obrzeżach ludzkiego poznania i często poza nim. Krytycy zwracają uwagę na podobieństwo fabularne Fringe do serialu Z Archiwum X.

Zarys fabuły

Serial opowiada o grupie osób prowadzących badania nad zjawiskami paranormalnymi. W jej skład wchodzą: agentka FBI Olivia Dunham, nadzwyczaj inteligentny, młody mężczyzna Peter Bishop oraz jego równie błyskotliwy ojciec doktor Walter Bishop. Oprócz rozwiązywania zagadek zjawisk paranormalnych, badają oni aspekty nauki alternatywnej (telepatia, lewitacja, niewidzialność, mutacja genetyczna itp.). Na całym świecie występuje seria zbiorowych eksperymentów, znanych jako "Wzorzec" i nie są znane powody ich wykonywania. Olivia, Peter i Walter mają za zadanie zbadanie tych dziwnych wydarzeń oraz ustalenie źródła ich pochodzenia. Massive Dynamic to firma związana ze "Wzorcem" i największa korporacja na świecie zajmującą się zaawansowanymi badaniami przy użyciu nowoczesnych technologii, które nie są ogólnodostępne i powszechnie znane. Oprócz tego Massive Dynamic posiada wiele własnych patentów, które kilkukrotnie przewyższają możliwościami powszechnie stosowane urządzenia.

Wybrany film
Literatura
  • Karolina Haka-Makowiecka, Marta Makowiecka, Małgorzata Węgrzecka, pod red. Andrzeja Z. Makowieckiego, Leksykon fantastyki. Postacie, miejsca, rekwizyty, zjawiska, Wyd. Muza SA, Warszawa 2009.
  • Andrzej Niewiadowski, Antoni Smuszkiewicz, Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1990, ISBN 83-210-0892-5
  • Энциклопедия фантастики.Кто есть кто. Под ред. Вл. Гакова - Минск: Галаксиас, 1995 - 694с.
  • Robert Reginald. Contemporary Science Fiction Authors
  • Twentieth-Century Science-Fiction Writers.Edited by Curtis C. Smith- London, 3rd edition, 1993
  • Brian M. Stableford - Science Fact and Science Fiction: An Encyclopedia -London: Routledge, 2006 [encyclopedia]
  • http://sf-encyclopedia.uk/fe.php
  • The Encyclopedia of Science Fiction (ang.)
  • http://www.sf-encyclopedia.com/category/culture/publication#articlesB
  • David William Pringle. The Ultimate Encyclopedia of Science Fiction: The Definitive Illustrated Guide (London: Carlton, 1996) [encyclopedia: hb/photographic]
  • Sam Lundwall. Bibliografi över science fiction & fantasy 1741-1996 ["Bibliography of Science Fiction & Fantasy 1741-1996"] (Stockholm, Sweden: Lundwall Fakta & fantasi, 1997) [bibliography: hb/]
  • Sam Lundwall.Illustrerad bibliografi over science fiction & fantasy 1741-1973. ["Illustrated Bibliography of Science Fiction & Fantasy, 1741-1973"] (Stockholm, Sweden: Lindqvist, 1974) [bibliography: hb/]
  • James Edwin Gunn. Inside Science Fiction: Essays on Fantastic Literature (San Bernardino, California: The Borgo Press, 1992) [nonfiction: coll: hb/]
  • George Reginald Turner. The Unrelenting Gaze: George Turner's Non-Fiction: A Selection (Collingwood, Victoria: SF Commentary 76, 2000) [nonfiction: coll: pb/Ditmar]
  • Sheldon Ronald Jaffery. Horrors and Unpleasantries: A Bibliographical History and Collector's Price Guide to Arkham House (Bowling Green, Ohio: Bowling Green University Popular Press, 1982) [nonfiction: hb/Gary Drumm]
  • Antoni Smuszkiewicz, Zaczarowana gra. Zarys dziejów polskiej fantastyki naukowej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1982.
Strony internetowe
Wy możecie dodawać tutaj strony internetowe poświęcone fantastyce
Wybrany wyróżniony artykuł
Star Wars: Knights of the Old Republic (w skrócie: KotOR) – komputerowa gra fabularna wyprodukowana przez BioWare i wydana przez LucasArts 15 lipca 2003 roku na konsolę Xbox, 18 listopada 2003 na PC, a także 19 listopada 2003 na Mac OS X.

Jest to pierwsza gra cRPG osadzona w świecie Gwiezdnych wojen. Jej akcja rozgrywa się na około 4000 lat przed wydarzeniami znanymi z filmowej sagi; w czasach wojny domowej Jedi, kiedy to Darth Malak – Lord Sith i ostatni żyjący uczeń mrocznego Dartha Revana – wykorzystując niepokonaną flotę okrętów wojennych toczy bój z Republiką w celu całkowitego podporządkowania sobie galaktyki. Gra ukazuje historię pewnego republikańskiego wojownika, który postanawia zostać rycerzem Jedi, aby zmierzyć się z Malakiem i jego armią. Główny bohater wraz z grupą swoich towarzyszy przemierza galaktykę w celu pokonania Dartha Malaka, odwiedzając różne planety znane z filmowego uniwersum takie jak Tatooine, Kashyyyk czy Korriban. Fabuła gry rozwija się w zależności od podejmowanych przez gracza decyzji w trakcie rozgrywki; gracz swoimi poczynaniami może zwracać się ku jasnej bądź ciemnej stronie Mocy, wpływając tym na los wybranych bohaterów, rozwój poszczególnych wątków oraz ostateczne zakończenie gry.

Produkcję gry rozpoczęto w 2000 roku, gdy LucasArts ogłosiło, że nawiązało współpracę ze studiem BioWare, znanym ze stworzenia słynnej serii Baldur’s Gate. Za opracowanie udźwiękowienia gry odpowiadało LucasArts, z kolei całą pozostałą częścią gry zajęło się studio BioWare. Reżyserem gry został Casey Hudson, głównym projektantem James Ohlen, scenarzystą zaś Drew Karpyshyn. Muzykę do gry skomponował Jeremy Soule.

Gra spotkała się z bardzo pozytywnymi opiniami ze strony krytyków, którzy chwalili głównie fabułę, bohaterów oraz udźwiękowienie gry. Produkcja otrzymała szereg nagród i nominacji, w tym tytuł „Gry roku” od ponad czterdziestu różnych organizacji, wliczając w to Game Developers Choice Awards (GDCA) i G-Phoria Awards. Star Wars: Knights of the Old Republic jest ponadto uznawana za jedną z najlepszych gier wideo jakie kiedykolwiek powstały.

W 2004 roku ukazała się kontynuacja gry pt. Star Wars: Knights of the Old Republic II – The Sith Lords stworzona przez studio Obsidian Entertainment, natomiast w 2011 roku Star Wars: The Old Republic – gra MMORPG produkcji BioWare przedstawiająca ciąg dalszy wydarzeń z dwóch części serii Knights of the Old Republic.

Wybrany artysta fantastyczny

Alfred Leopold Isidor Kubin (ur. 10 kwietnia 1877 w Litomierzycach, zm. 20 sierpnia 1959 w Zwickledt) – austriacki rysownik, grafik, litograf, malarz, a także pisarz, nazywany „austriackim Goyą”.

Początkowo (w latach 1892–1896) zajmował się fotografią u Aloisa Beera (którego zajmowały zwłaszcza pejzaże). W 1896 próbował popełnić samobójstwo nad grobem swojej matki. W 1898 uczył się prywatnie malować pod kierunkiem Ludwiga Schmida-Reutte. Od 1899 studiował w Monachium. W 1902 pierwszy raz wystawił swoje prace w Berlinie. Przebywał w Paryżu, we Włoszech, w Szwajcarii, a także na Bałkanach. Od 1911 związany z monachijską grupą Der Blaue Reiter, do której należeli m.in. Paul Klee czy Wassily Kandinsky.

Stworzył własny indywidualny styl oscylujący między symbolizmem a ekspresjonizmem. Jest uważany za jednego z prekursorów surrealizmu. Charakteryzowała go delikatna, cienka nerwowa kreska, nastrój grozy, tajemniczości, potwory i mary. Czerpał z fascynacji dziełami Francisca Goi, Pietera Bruegla (starszego), Jamesa Ensora, Edvarda Muncha, oraz Odilon Redona.

Kartka z kalendarza
2 listopada

Urodzili się:

Jules-Amédée Barbey d'Aurevilly (1808-1889) Émile Bayard (1837-1891) Carl Grunert (1865-1918) Thomas Temple Hoyne (1875-1946) Leo Perutz (1882-1957) Harlow Shapley (1885-1972) Rudolf Heinrich Daumann (1896-1957) E. T. Portwin (1912-2006) Albert Joseph Guerard (1914-2000) Ronald Clark (1916-1987) Laurențiu FulgaQuestion mark (1916-1984) G. Legman (1917-1999) Roger Lancelyn Green (1918-1987) Mildred Ames (1919-1994) Игорь Забелин(1927-1986) Steve Ditko (1927) Frederick L. Shaw, Jr. (1928-1978) C. Warren Hollister (1930-1997) Svend Åge Madsen (1939) Ed Gorman (1941-2016) Shere Hite (1942) Pamela Mordecai (1942) Carol Resnick (1942) Robert O'Riordan (1943) Текла АлексиеваQuestion mark (1944) Evelyn Lief (1945) Jörg Krichbaum (1945-2002) Jo Ann Simon (1946) Jenny Pausacker (1948) Maggie Gee (1948) Peter Conrad (1948) James Whitlark (1948) Lois McMaster Bujold (1949) Bill Schelly (1951) Peter Atkins (1955) Willard Carroll (1955) Dale Brown (1956) Hera Lind (1957) Scott Nash (1959) Michael Nagula (1959) Michael Chesworth (1961) Jaume Balagueró (1968) Lucy Hawking (1969) Pedro Cabiya (1971) D. H. Nevins (1972) Bridget Zinn (1977-2011) Todd Newton (1980)

Zmarli:

Émile Morice (1797-1836) Дмитрий Мамин-СибирякQuestion mark (1852-1912) Bernard Capes (1854-1918) George Bernard Shaw (1856-1950) Will Levington Comfort (1878-1932) Emile Cammaerts (1878-1953) Paul H. Lovering (1880-1943) Frances Carpenter (1890-1972) James Thurber (1894-1961) Malcolm Afford (1906-1954) John Clymer (1907-1989) Donald A. Wollheim (1914-1990) Irwin Allen (1916-1991) Peter Taylor (1917-1994) Han Suyin (1917-2012) Pier Paolo Pasolini (1922-1975) Roland Puccetti (1924-1995) Robert Cormier (1925-2000) Wallace Wood (1927-1981) G. Harry Stine (1928-1997) Charles Sheffield (1935-2002) Doug Hoylman (1943-2015) Larry Latham (1953-2014) Dirk A. Wolf (1981-2005)
Wybrany utwór literacki
Ostatni i pierwsi ludzie (Last and First Men: A Story of the Near and Far Future) – powieść science fiction brytyjskiego autora Olafa Stapledona, wydana w 1930 roku. Dzieło bezprecedensowe w skali świata, autor opisuje historię ludzkości w okresie dwóch miliardów lat, w którym to pierwszym są Pierwsi Ludzie (czyli nasz własny gatunek), a także siedemnaście innych gatunków człowieka, które na zmianę rozwijają się i degenerują.

W polskim przekładzie fragment powieści ukazał się w antologii Droga do science fiction, a całość w 2020 roku nakładem Wydawnictwa Stalker Books.

Wybrany komiks
Hugobelgijska, francuskojęzyczna seria komiksowa z gatunku fantasy autorstwa Bernarda Dumonta, tworzącego pod pseudonimem "Bédu". Seria powstała w 1981 roku jako cykl ukazujący się w odcinkach w czasopiśmie komiksowym "Tintin". W latach 1986–1990 wydawnictwo Le Lombard publikowało ją też w formie indywidualnych tomów. Po polsku całą serię wydała w 1990 roku oficyna Orbita, a w 2016 wydawnictwo Egmont Polska wznowiło ją w jednym tomie zbiorczym wraz z towarzyszącym albumem Hugo – Przewodnik po krainie fantazji, zawierającym dwie dodatkowe, krótkie historie o głównym bohaterze.

Fabuła

Jest to opowieść z dużą dawką humoru, nawiązująca do baśni i podań. Jej głównym bohaterem jest chłopiec Hugo, który wraz z towarzyszem niedźwiedziem Biskoto, latającym stworkiem zwanym Narcyzem i wróżką Śliweczką przeżywa rozmaite przygody.

Kategorie
Wyróżnione Artykuły
    Medalowe artykuły: American Horror Story: Roanoke · Ant-Man (film) · Antoni Lange · Arrakis (Diuna) · Avengers: Koniec gry · Chrono Trigger · Czarna Pantera (film 2018) · Doktor Strange · Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć (film) · Giacomo Casanova · Half-Life 2 · Ico · Iron Man · Iron Man 2 · Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów · Kapitan Marvel (film) · Liga Sprawiedliwości Zacka Snydera · Lista postaci serialu Dom dla zmyślonych przyjaciół pani Foster · Mirror’s Edge · Rewrite (gra komputerowa) · Rudyard Kipling · Spider-Man: Homecoming · Spider-Man: Daleko od domu · Strażnicy Galaktyki (film) · Strażnicy Galaktyki vol. 2 · Thor · Thor: Mroczny świat · Thor: Ragnarok · Victor Hugo · Wiedźmin · William Shakespeare · WandaVision
    Dobre artykuły: Alone in the Dark · Beyond Good & Evil · Hobbit, czyli tam i z powrotem · Nortowie · John Ronald Reuel Tolkien · Galadriela · Rivendell · Amnesia: Mroczny obłęd · Another World · Batman (film 1989) · BioShock · Call of Duty: Ghosts · Doktor Who - seria 8 (2014) · Doktor Who – seria 10 (2017) · Dom dla zmyślonych przyjaciół pani Foster · Dragon Age: Początek · Far Cry 3: Blood Dragon · Half-Life · Half-Life: Blue Shift · Half-Life: Opposing Force · Harry Potter i Kamień Filozoficzny (powieść) · Hearthstone · Icewind Dale II · Jedenasty Doktor · Jestem legendą · Kakashi Hatake · Kroniki Riddicka: Ucieczka z Butcher Bay · Lego Marvel Super Heroes · Little Big Adventure · Neverwinter Nights · Observer · Opowieść wigilijna (Doktor Who) · Peter Jackson’s King Kong · Podróż (gra komputerowa) · Podwójne życie Weroniki · Rayman · Rayman 2: The Great Escape · Rękopis znaleziony w Saragossie (film) · Sanatorium pod Klepsydrą (film) · Space Invaders · Space Science Fiction Magazine · Stanisław Lem · StarCraft: Ghost · Star Wars: Knights of the Old Republic · The Elder Scrolls IV: Shivering Isles · Wiedźmin 2: Zabójcy królów · Więźniowie wyobraźni · Wolfenstein: The New Order · X-Men (film) · X-Men 2 · X-Men: Ostatni bastion · X-Men: Pierwsza klasa · X-Men: Przeszłość, która nadejdzie · X-Men: Apocalypse · X-Men: Mroczna Phoenix
Nowe artykuły
Pokrewne portale Fantastyka w siostrzanych projektach Wikimedia Inne portale Wikipedii