Oldza

Rzeka w Sudetach Zachodnich na Pogórzu Izerskim w Obniżeniu Lubomierskim. Źródło rzeki położone jest na południe od miejscowości Wojciechów koło osady Zalesie. Rzeka położona jest na obszarze Obniżenia Lubomierskiego.

Potoki wyżynny krzemianowy^[6]. Źródło rzeki położone jest na podmokłej łące na poz. ok. 435m n.p.m. na Wzniesieniach Radoniowskich, na północ od osady Zalesie. W początkowym biegu przez niewielki odcinek strumień płynie na wschód szeroką płaską doliną w kierunku drogi nr 297. Za drogą skręca na północ w kierunku Wojciechowa, gdzie przyjmuje kilka bezimiennych dopływów. Po kilku km biegu rzeka opuszcza Wojciechów i wpływa do miejscowości Milęcice, gdzie płynie wśród zabudowań wzdłuż lokalnej drogi w kierunku północno-zachodnim. Po opuszczeniu miejscowości Milęcice, rzeka meandrując płynie w kierunku Lubomierza, gdzie na północnych obrzeżach przyjmuje lewy dopływ Lubomirkę i za kilkaset metrów wpływa do miejscowości Oleszna Podgórska. Za Oleszną rzeka skręca na zachód i płynie w kierunku ujścia, gdzie na wysokości ok. 335 m n.p.m., w południowej części miejscowości Gryfów Śląski uchodzi do Kwisy^[7]. Koryto rzeki kamienisto-żwirowe słabo spękane i nieprzepuszczalne. Zasadniczy kierunek biegu rzeki północno-zachodni. Rzeka przez teren Obniżenia przepływa głęboką doliną o płaskim dnie w obrębie którego, koryto rzeki wytworzyło liczne meandry. Naturalny meandrujący charakter rzeki częściowo się zachował. Podobnie zachowane są liczne odcinki o naturalnym meandrującym charakterze na mniejszych potokach stanowiących dopływy Oldzy. Rzeka odwadnia Obniżenie Lubomierskie, południowo-zachodnią część Wzgórz Radomickich i północno-wschodnią część Wzniesień Radoniowskich. Rzeka w większości uregulowana^[8]. W większości swojego biegu płynie wśród terenów zabudowanych, obok lokalnej drogi Wojciechów-Oleszna Podgórska. Brzegi w nieznacznym stopniu zadrzewione. Rzeka charakteryzuje się wyrównanymi spadkami podłużnymi i zmiennymi wodostanami. Gwałtowne topnienie śniegu wiosną, a w okresach letnich wzmożone opady i ulewne deszcze, które należą w tym rejonie do częstych zjawisk, sprawiają wezbrania wody i stwarzają zagrożenie podtopień.

Podłoże koryta rzeki stanowią skały blok karkonosko-izerskiego, przykryte osadami plejstoceńskimi – gliny i piaski.

• P. Rybnik
• L. Młyńska Struga, Lubomierka

oraz kilka bezimiennych strumieni i potoków mających źródła na zboczach przyległych wzniesień oraz kilkanaście cieków okresowych.

• Wojciechów,
• Milęcice, Lubomierz,
• Oleszna Podgórska,
• Gryfów Śląski.

• Rzeka narażona na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych^[9].
• Na rzece planowana jest budowa zbiornika suchego między Lubomierzem a Oleszną Podgórną o pojemności 3500 tys. m³^[10].

• Pogórze Izerskie. Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. Marka Staffy, tom 2 (M-Ż), Wrocław 2003, ISBN 83-85773-60-6, ss. 423-431
• Góry i Pogórze Kaczawskie, mapa, skala 1:40.000, wyd. Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra, 2004 r., wyd. II, ISBN 83-88049-02-X