Tramwaje w Pabianicach

Tramwaje w Pabianicach

tramwaj
Tramwaj Konstal 805Na linii 41 na pętli Pabianice–Wiejska (2024).
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Lokalizacja	aglomeracja łódzka
Organizator	Urząd Miasta Łodzi Zarząd Dróg i Transportu
Operator	MPK-Łódź
Liczba linii	1
Lata funkcjonowania	od 1901 z przerwami
Infrastruktura
Trasa linii 41 będącej jedyną linią jeżdzącą do Pabianic
Rozstaw szyn	1000 mm
Napięcie zasilania	-600 V DC
Liczba zajezdni	0 (zajezdnie na terenie Łodzi)
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Tramwaje w Pabianicach – fragment systemu komunikacji tramwajowej aglomeracji łódzkiej funkcjonującej w Pabianicach łączącej miasto z Ksawerowem oraz Łodzią funkcjonujący z przerwami od 17 stycznia 1901^[1][2].

Po raz pierwszy tramwaj na ulicach Pabianic pojawił się 17 stycznia 1901 roku^[1]. Łączący Pabianice z Łodzią tramwaj dojeżdżał jedynie na przedmieścia Pabianic, mając końcowy przystanek przy kościele św. Floriana. W 1905 roku linię wydłużono do centrum miasta, pod magistrat. Kolejne przedłużenie trasy pabianickiego tramwaju miało miejsce w 1924 roku^[2]. Wtedy tramwaj docierał do dworca PKP. W roku 1940 linię tramwajową Pabianice – Łódź oznaczono numerem 70. Po wojnie linię oznaczono nr 41. W 1968 roku wydłużono linię do pętli Wiejska oraz wybudowano pętlę Duży Skręt. W tym samym roku na trasie Wiejska – Duży Skręt uruchomiono linię dodatkową 41BIS. W latach 80. istniały plany budowy linii tramwajowej na największe pabianickie osiedle – Bugaj^[2]. Zbudowano nawet na niewielkim odcinku tory – na skrzyżowaniu ulic Nawrockiego i Waltera-Jankego oraz Świetlickiego, zdemontowane dopiero w 2014^[3]. Planów jednak nie zrealizowano. W 1993 linię tramwajową 41, należącą do MPK Łódź przejęła MKT (Międzygminna Komunikacja Tramwajowa). W 1998 zlikwidowano linię 41BIS, a zamiast niej MZK Pabianice uruchomił autobus linii 11. Na tej samej trasie 4 października 2004 MPK Łódź uruchomiło obsługiwaną tramwajami solo 805Na linię P, kursowała do końca 2006 roku^[2].

Od 2004 roku linia do Łodzi ponownie była zarządzana przez MPK Łódź. Na ulicach Pabianic pojawiły się ponownie składy 2× 805Na zamiast wagonów typu 803N. W tramwajach przestały obowiązywać bilety MZK Pabianice. Linia docierała do Helenówka, to znacznie dalej, niż 41, które jeździło jedynie do Placu Niepodległości. Miesiąc później, 1 lutego 2004 linia 11 została przedłużona do Zgierza, a 1 marca 2004 kursy do Helenówka otrzymały oznaczenie 11A. Niedługo później MPK reaktywowało miejską linię w Pabianicach na trasie Wiejska – Duży Skręt^[2].

W 2008, w związku z zakończeniem budowy łódzkiej części Łódzkiego Tramwaju Regionalnego kursy linii 11 skrócono do Chocianowic-Ikei, likwidując jednocześnie linię 11A. Związane to było ze złym stanem torowiska w Ksawerowie i Pabianicach, niedostosowanym do nowoczesnych tramwajów Pesa. Między Łodzią a Chocianowicami kursował tramwaj linii P^[2].

W 2010 numeracja linii powróciła do liczby 41, a wraz z tym nastąpiła zmiana taryfy na taryfę lokalną^[2], potem zmienioną na taryfę międzygminną, obecnie funkcjonującą w formie taryfy strefowej^[4].

14 maja 2017 zawieszono kursowanie tramwaju ze względu na zły stan techniczny sieci trakcyjnej i torowiska. Wprowadzona została autobusowa komunikacja zastępcza Z41 kursująca od Dworca PKP do Chocianowic Ikea^[5]. W okresie od 2 lipca do 31 sierpnia 2017 przedłużono trasę linii Z41 do stacji Łódź Dąbrowa^[6]. 1 listopada 2017 po przeprowadzeniu remontu trakcji elektrycznej przywrócono kursowanie tramwaju^[7].

W związku z remontem trasy tramwajowej w Pabianicach ruch tramwajów został zawieszony 1 marca 2020 r.^[8] Przywrócenie ruchu miało miejsce 1 lipca 2023 r.^[9] Wówczas po raz pierwszy na trasę zawitały tramwaje całkowicie niskopodłogowe^[10]. Zgodnie z założeniami MPK Łódź ponad połowa kursów na linii 41 ma być obsługiwana przez tabor niskopodłogowy. Podczas kursów niskopodłogowych, oznaczonych w rozkładzie, najczęściej jeżdzą tramwaje Pesa 122N, przeznaczone na tę trasę w ramach Łódzkiego Tramwaju Regionalnego. Czasem na trasie można spotkać także Moderusy Gamma. Pozostałą część kursów zazwyczaj obsługuje Konstal 805Na^[11][12].

Poniższy wykaz pokazuje linie funkcjonujące do 2010 roku^[2][13].

W latach 2009 i 2011–2012 prezydent Pabianic Zbigniew Dychto rozważał zastąpienie tramwajów autobusami MZK Pabianice. W przygotowanym przez miasto raporcie większość osób deklarowało, że tramwaj w Pabianicach musi pozostać^[15]. Mimo tych danych w 2017 niektórzy wypowiadali się przeciwko tramwajowi mówiąc o jego awaryjności i głośności^[15][16]. Te opinie jednakże nie były na tyle głośne, aby zlikwidować tramwaj^[2][17].