Thelema

Ten artykuł od 2023-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Heksagram unikursalny — najbardziej rozpoznawalny symbol thelemy

Thelema – angielska wymowa greckiego słowa "θέλημα", które oznacza „wolę” lub „chęć”.

Thelema Aleistera Crowleya

Thelema to nazwa systemu religijno-filozoficznego^{[potrzebny przypis]}, który powstał w roku 1904 za sprawą Aleistera Crowleya po spisaniu przez niego Liber AL vel Legis, zwanej też Księgą Prawa. Księgę tę, jak Crowley twierdził, podyktowała mu istota duchowa (nazywana Aiwaz) w Kairze, 8, 9 i 10 kwietnia 1904 roku.

Słowo Thelemita pojawia się w Księdze Prawa i jest używane jako określenie osób, które podążają ścieżką thelemy.

Crowley był wielbicielem XVI-wiecznego francuskiego satyryka François Rabelais'go. Rabelais w jednej ze swoich książek, Gargantua i Pantagruel, zawarł opis miejsca zwanego „Opactwem Thelemy” ("The Abbey of Thélème") co zainspirowało Crowleya i całą jego filozofię^{[potrzebny przypis]}.

Doktryny thelemy

Główną doktryną, celem thelemy, jest poznanie i czynienie „Prawdziwej Woli”, co jak twierdzi Crowley jest powinnością każdej istoty. Można to podsumować kilkoma frazami z Liber Legis:

„Czyń wedle swej woli będzie całym Prawem.” (AL I:40)^[1]
„Miłość jest prawem, miłość podług woli.” (AL I:57)^[1]
„Słowem Prawa jest Θελημα.” (AL I:39)^[1]
„Nie ma prawa poza Czyń wedle swej woli.” (AL III:60)^[1]

Prawdziwa wola to mistyczna idea, którą najprościej można opisać jako ścieżkę pewnych czynności dokonywanych przez każdego, podczas wykonywania których nie napotka on żadnego oporu z zewnątrz^{[potrzebny przypis]}. Działanie w zgodzie ze swoją wolą oznacza, iż wszystko, co robimy, wspierane jest przez wszystkie siły wszechświata. Żadne dwie wole nigdy nie wchodzą sobie w drogę^{[potrzebny przypis]}, a wszelkie problemy jakie napotykamy w życiu wynikają z tego, iż większość ludzi nie postępuje zgodnie z ową wolą. Tak więc postępowanie zgodnie z nią, oznacza również respektowanie woli innych ludzi, co opisane jest jako "miłość jest prawem" (ale miłość poddana woli - czyli miłość czyniona zgodnie z wolą). Istnieją różne opinie na temat tego, czy człowiek może rzeczywiście poznać swoją wolę, czy też może jedynie domyślać się, iż działa zgodnie z nią po sukcesach, jakie osiąga w życiu.

Thelema kładzie nacisk na osobistą wolność (jednak ograniczoną przez odpowiedzialność), wrodzoną boskość każdego człowieka („Każdy mężczyzna i każda kobieta to gwiazda”. AL I:3^[1]), oraz walkę przeciwko przesądom, tyranii oraz opresji.

Thelema jest zwykle, choć niekoniecznie, związana z praktyką magii (ceremonialnej), głównie z takimi pomysłami i technikami, jakie zostały zbadane i opisane przez Crowleya.

Pochodzenie thelemy

Choć współczesny ruch thelemiczny swoje pochodzenie wynosi bezpośrednio z prac Aleistera Crowleya, ten ostatni wskazał na kilka ważnych dla niego źródeł, z których czerpał poglądy. Crowley przyznawał, iż „Kochaj i rób co chcesz” Świętego Augustyna wywarło wpływ na Prawo thelemy^{[potrzebny przypis]}. W renesansie postać przedstawiona w Hypnerotomachia Poliphili dominikanina Francesca Colonny nazwana „Thelemia” przedstawia wolę lub pragnienie. Prace Colonny zaś wywarły wpływ na wspomnianego wyżej François Rabelais'go.

Krytyka

Tę sekcję należy dopracować:

cytaty wymagają objaśnienia.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Różne organizacje i osoby (głównie z Niemiec)^{[potrzebny przypis]} twierdzą, iż thelema nie wzięła swojego początku w pracach Aleistera Crowleya. Postrzegają raczej jego filozofię jako tylko jedną z wielu podobnych. Różne stowarzyszenia które zaakceptowały Księgę Prawa mają swoje własne wskazówki dotyczące tego, jak stosować jej zalecenia w praktyce^{[potrzebny przypis]}.

Filozofia i praktyki związane z thelemą są też często przez nie-thelemitów podejrzewane o kult Szatana. Zarówno Crowley jak i inni thelemici oficjalnie odcinali się jednak od tego typu pomówień^{[potrzebny przypis]}.

Przykładem podstaw dla takiego podejrzenia mogą być cytaty z „Liber AL vel Legis”, głównego tekstu thelemy:

„Niechaj odrzucone zostanie miłosierdzie: przeklęci ci, którzy się litują! Zabijaj i torturuj; nie oszczędzaj; bądź nad nimi!” AL III:18^[1]
„Sam będziesz czcił, o proroku, choć nie będziesz miał na to ochoty. (...) Czcij mnie ogniem & krwią; czcij mnie mieczami & włóczniami. (...) Zadepcz Pogan (...) dam ci na pożarcie ich ciała!” AL III:11^[1]
„Ofiaruj bydło, małe i wielkie; wpierw jednak dziecko.” AL III:12^[1]
„Jam jest w tajemnym poczwórnym słowie, bluźnierstwie przeciwko wszystkim bogom ludzi.” AL III:49^[1]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Liber AL vel Legis Sub Figura CCXX. W: ΘΕΛΗΜΑ: Święte księgi thelemy. Krzysztof Azarewicz (tłum.). Gdynia – Londyn: Lashtal Press, 2009, s. 137-157.

Linki zewnętrzne

Thelemapedia: The Encyclopedia of Thelema & Magick (encyklopedia thelemy i magiji) (ang.)
Encyclopedia Thelemica (ang.). LAShTAL.com

[ccxx-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Liber AL vel Legis Sub Figura CCXX. W: ΘΕΛΗΜΑ: Święte księgi thelemy. Krzysztof Azarewicz (tłum.). Gdynia – Londyn: Lashtal Press, 2009, s. 137-157.

[1]