Tomasz Komornicki (gleboznawca)

Tomasz Komornicki

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	21 lipca 1916 Kraków
Data i miejsce śmierci	25 stycznia 1994 Kraków
Profesor nauk rolniczych
Specjalność: Gleboznawstwo
Alma Mater	Wydział Rolniczy Uniwersytetu Jagiellońskiego
Doktorat	1950 – Gleboznawstwo Wydział Rolniczy Uniwersytetu Jagiellońskiego
Profesura	1967 – profesor nadzwyczajny 1974 – profesor zwyczajny
nauczyciel akademicki
Uniwersytet	Wydział Rolniczy Uniwersytetu Jagiellońskiego
Okres zatrudn.	1959–1985
Odznaczenia

Tomasz Komornicki (ur. 21 lipca 1916 w Krakowie, zm. 25 stycznia 1994 tamże) – polski gleboznawca i nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Urodził się w rodzinie Stefana^[1], i Marii z Goetz-Okocimskich^[2]. Ukończył gimnazjum im. B. Nowodworskiego w Krakowie^[2]. Od 1934 do 1938 roku studiował na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ) (obecnie Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie). Po ukończeniu studiów odbył roczną służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, a następnie otrzymał skierowanie na trzymiesięczną praktykę do 7 Dywizjonu Wielkopolskiej Artylerii Konnej. We wrześniu 1939 roku brał udział w bitwie nad Bzurą i w obronie Warszawy.

Po zakończeniu działań frontowych powrócił do Krakowa i od października do końca listopada 1939 roku pracował jako asystent-wolontariusz w Zakładzie Uprawy Roślin UJ. W czasie okupacji administrował lasami w Kolbuszowskim i prowadził dzierżawiony majątek w Iwoniczu^[2]. W 1944 roku przyjął propozycję profesora Franciszka Górskiego pracy w tajnym uniwersytecie. Po opuszczeniu Krakowa przez Wehrmacht zgłosił się na Wydziale Rolniczym UJ i wkrótce po otwarciu Uniwersytetu podjął od stycznia 1945 roku pracę w kierowanej przez profesora Juliana Tokarskiego Katedrze Gleboznawstwa. Promocję doktora rolnictwa otrzymał w 1950 roku na podstawie rozprawy Cztery profile gleb na podłożu wapiennym i krystalicznym w Tatrach na Wydziale Rolniczym UJ. W 1953 roku odbył roczny staż naukowy w Instytucie Rolniczo-Chemicznym Politechniki (ETH) w Zurychu, gdzie zajmował się glebowymi minerałami ilastymi. Na podstawie dorobku naukowego i dysertacji Studia nad frakcją ilastą kilku gleb podkrakowskich został w 1959 roku docentem. W 1967 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1974 roku profesora zwyczajnego.

Od 1960 do 1986 roku był kierownikiem Katedry Gleboznawstwa UJ, w okresie 1972–1980 wicedyrektorem Instytutu Gleboznawstwa, Chemii Rolnej i Mikrobiologii, następnie od 1960 do 1962 roku prodziekanem Wydziału Rolniczego oraz od 1981 do 1983 roku dziekanem tego Wydziału. W okresie 1985/86 był także przedstawicielem krakowskiej Akademii Rolniczej w Radzie Głównej przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Był wieloletnim (od 1946 roku) członkiem Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego (PTG). Sprawował w nim funkcję przewodniczącego Oddziału Krakowskiego (1964–1991) i przewodniczącego Komisji Mineralogii Gleby (1964–1975). Pracował w Komitecie Redakcyjnym „Roczników Gleboznawczych”^[2]. Był także członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Gleboznawczego, należał do Polskiego Towarzystwa Mineralogicznego, Komisji Nauk Rolniczych i Leśnych i Komisji Ochrony Zdrowia Społecznego Krakowskiego Oddziału PAN^[2].

Opublikował ponad sto oryginalnych prac naukowych, pięć opracowań książkowych oraz kilkadziesiąt artykułów i recenzji. Na szczególną uwagę zasługuje pięciojęzyczny słownik gleboznawczy oraz francusko-polski słownik rolniczy. Władał językami: francuskim, angielskim i niemieckim. Był również tłumaczem prac naukowych o różnorodnej tematyce, członkiem kolegiów redakcyjnych wielu czasopism i wydawnictw książkowych. Tomasz Komornicki był opiekunem kilkudziesięciu prac magisterskich i promotorem ośmiu prac doktorskich.

Był ojcem Jana, Stanisława i Piotra.

Zmarł w Krakowie, pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu w Rząsce k. Krakowa^[3].

• (pod ps. Didymus Camerarius): Dwa nowe podgatunki cepra w Tatrach oraz wiadomość o wyróżnieniu trzeciego. Kraków 1950.
• Cztery profile gleb na podłożu wapiennym i krystalicznym w Tatrach. Polska Akademia Umiejętności, Kraków 1952.
• z Haliną Jurkowską, Tadeuszem Lityńskim: Dzieje studiów rolniczych w Krakowie 1890–1962. Wyższa Szkoła Rolnicza w Krakowie, Kraków 1965.
• Pięciojęzyczny słownik gleboznawczy. Polskie Towarzystwo Gleboznawcze. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1976.
• Bibliografia zawartości Roczników Gleboznawczych za lata 1971–1980.
• Dzieje Katedry Gleboznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego i Wyższej Szkoły Rolniczej w latach 1924–1960. [w:] Zeszyty Naukowe AR w Krakowie 217. Historia Rolnictwa 8 (1987), s. 163–187.
• Mapa gleb. Atlas województwa tarnowskiego. Polska Akademia Nauk, Kraków 1988.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (15 stycznia 1955)^[4]
• Medal Komisji Edukacji Narodowej
• Złota Odznaka Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego
• Złota Odznaka Akademii Rolniczej w Krakowie

• Nagroda Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (trzykrotnie)^[2]
• Medal im. Michała Oczapowskiego

• Prof. zw. dr Tomasz Komornicki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2017-02-01] .
• Tomasz Komornicki – profesor doktor nauk rolniczych