Tomasz Oskar Sosnowski
| |
| Data i miejsce urodzenia |
12 października 1810 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 stycznia 1886 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
| Odznaczenia | |
| |
Tomasz Oskar Sosnowski (ur. 12 października 1810 w Nowomalinie na Wołyniu, zm. 27 stycznia 1886 w Rzymie) – polski rzeźbiarz.
Syn Stanisława i Kastyldy. Ukończył Liceum Krzemienieckie. Był uczestnikiem powstania listopadowego. W latach 1833–1835 kontynuował naukę w Warszawie. Uczył się rysunku u Antoniego Blanka a rzeźby u Pawła Malińskiego. Następnym etapem rozwoju artysty były studia w Berlinie pod kierunkiem Christiana Raucha i w Rzymie w pracowni Pietro Teneraniego. W roku 1843 przyjechał do Warszawy, by po trzech latach wyjechać do Rzymu. Tutaj został profesorem rzeźby w Akademii św. Łukasza. Na emigracji pozostał do końca życia.
W 1859 roku otrzymał od papieża Piusa IX Order Świętego Grzegorza Wielkiego[1].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Całą twórczość Sosnowskiego określić można jako neoklasycystyczną. W treści rzeźb można jednak odnaleźć elementy romantyzmu, a w twórczości portretowej realizmu.
W dorobku artysty dominują dzieła o tematyce religijnej:
- Piotr Skarga, Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie
- Chrystus w grobie z 1858 roku, ofiarowany przez rzeźbiarza do kościoła Karmelitów w Warszawie
- Anioł Zmartwychwstania z 1859 roku, ofiarowany przez rzeźbiarza do kościoła Karmelitów w Warszawie
- Liczne posągi Matki Boskiej. Najbardziej znana jest Madonna Jazłowiecka, którą wykonał Sosnowski w 1882 roku, dla zgromadzenia sióstr niepokalanek w Jazłowcu (od 1946 roku figura znajduje się w kaplicy Niepokalanek w Szymanowie pod Warszawą)
- Nagrobek kanonika Jana Koźmiana[2], 1880, Katedra w Poznaniu
- Epitafium abpa Leona Przyłuskiego[3], Katedra w Poznaniu
- Zdjęcie z krzyża, kościół polski św. Stanisława w Rzymie
- Pomnik biskupa Adama Naruszewicza z 1861, wykonany z białego marmuru w Rzymie, Bazylika kolegiacka w Janowie Podlaskim[4]
Prace artysty o tematyce świeckiej:
- Justitia (Sprawiedliwość), 1850, rzeźba powstała po antypolskim wystąpieniu Bismarcka
- Edyp i Antygona[5] – ofiarowany Krakowowi po jego pożarze w 1850 roku.
- Pomnik Tadeusza Czackiego z 1861 roku, dla kościoła Wizytek w Warszawie
- Jadwiga i Jagiełło[6], kamienna wersja z 1886 znajduje się na krakowskich Plantach
-
Pomnik Piotra Skargi
Kraków, ul. Grodzka 52a kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła -
Epitafium Piotra Kochanowskiego
Kraków, ul. Franciszkańska 2 kościół św. Franciszka z Asyżu -
Pomnik Jadwigi i Jagiełły (500 lecia unii polsko-litewskiej)
Kraków, Planty -
Pieta
Równe, Muzeum Okręgowe -
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Lechosław Lameński, hasło: „Tomasz Sosnowski”, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XL, Warszawa-Kraków 2000–2001, s. 600.
- ↑ Jerzy Sobczak: Kościoły Poznania. Poznań: Wydawnictwo Debiuty, 2006, s. 14. ISBN 83-922466-4-0.
- ↑ Jerzy Sobczak: Kościoły Poznania. Poznań: Wydawnictwo Debiuty, 2006, s. 15. ISBN 83-922466-4-0.
- ↑ Gmina Janów Podlaski. bialskilot.pl. [dostęp 2019-10-25].
- ↑ Jedna z najlepszych rzeźb Sosnowskiego, utrzymana w stylu czystego klasycyzmu – Historia sztuki polskiej. Kraków: PWN, 1965, s. 191.
- ↑ Styl rzeźby można określić jako neogotyk – sztuki polskiej. Kraków: PWN, 1965, s. 191.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Historia sztuki polskiej, tom III, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1965.
- Lechosław Lameński, Tomasz Oskar Sosnowski 1810-1886 Rzeźbiarz polski w Rzymie, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1997, ISBN 83-228-0542-X, OCLC 830129739.
- Jerzy Sobczak, Kościoły Poznania, Zbigniew Szmidt, Michał Woźniak (ilustr.), Poznań: Wydawnictwo Debiuty, 2006, ISBN 83-922466-4-0, OCLC 832205456.
- Tomasz Oskar Sosnowski, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-22].