Witold Czartoryski (ordynat)
Witold Kazimierz Filip Maria | |
fotografia autorstwa Walerego Rzewuskiego | |
Pogoń Litewska | |
Rodzina | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka |
Witold Kazimierz Czartoryski (ur. 10 marca 1876 w Paryżu; zm. 29 października 1911 w Wersalu) – książę herbu Pogoń Litewska, polski arystokrata, mecenas sztuki, I ordynat na Gołuchowie[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Witold Kazimierz urodził się w Paryżu. Był synem księcia Władysława i księżniczki francuskiej Małgorzaty. Miał starszego brata Adama Ludwika, który po śmierci ojca został głową rodu Czartoryskich. Książę Witold kształcił się w rodzinnym domu pod kierunkiem polskich nauczycieli oraz w Koburgu. Później został wolnym słuchaczem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był podróżnikiem, lingwistą, a przede wszystkim zbieraczem książek[1][2]. Posiadał własny zamek w Normandii, gdzie zgromadził liczącą ponad 25 000 woluminów bibliotekę z dziełami w języku arabskim, hiszpańskim, litewskim, francuskim oraz włoskim w znacznej mierze dotyczące wolnomularstwa, okultyzmu, ogólnie pojętej historii, religioznawstwa, geografii (w tym atlasy z różnych zakątków kuli ziemskiej), matematyki czy też sztuk pięknych. Po jego śmierci w Paryżu zbiory te trafiły do Biblioteki Uniwersytetu Lwowskiego oraz rodowej Biblioteki w Krakowie[3].
W 1899 jego ciotka, Izabella Działyńska zostawiła w spadku jemu i jego Adamowi Ludwikowi majątek w Gołuchowie. Książę Witold doceniając ogromną rangę kolekcji dzieł sztuki sprawował nad nią pieczołowitą opiekę powiększając zbiory o zabytki kultur starożytnych. Około 1909 roku zamierzał przenieść całą kolekcję do Pałacu Działyńskich w Poznaniu. Nie zdążył zrealizować tego zamierzenia. Zmarł przedwcześnie w wieku 35 lat, w 1911 roku. Po jego śmierci II ordynatem na Gołuchowie i jednocześnie spadkobiercą majątku został brat Adam Ludwik.
Genealogia
[edytuj | edytuj kod]Prapradziadkowie |
August Aleksander Czartoryski |
Jerzy Detloff Flemming |
Józef Sapieha |
Andrzej Hieronim Zamoyski |
Ludwik Filip Józef Burbon-Orleański |
Ferdynand I Burbon |
Franciszek z Saksonii-Coburga-Saalfeld |
Franciszek Józef Koháry |
Pradziadkowie |
Adam Kazimierz Czartoryski |
Aleksander Antoni Sapieha |
Ludwik Filip I |
Ferdynand z Saksonii-Coburga-Saalfeld | ||||
Dziadkowie |
Adam Jerzy Czartoryski |
Ludwik Karol Orleański | ||||||
Rodzice |
Władysław Czartoryski | |||||||
Witold Kazimierz Czartoryski (1876–1911) |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Michał Kowalski, „Wieści z Gołuchowa” nr 12, październik 1990
- Marian Kukiel, Czartoryski Adam Ludwik, w: Polski Słownik Biograficzny, Tom IV, Kraków 1938, s. 270