Weselin Topałow

Weselin Topałow

Weselin Topałow (2013 Warszawa)
Data i miejsce urodzenia	15 marca 1975 Ruse
Obywatelstwo	Bułgaria
Tytuł szachowy	arcymistrz (1992)
Ranking FIDE	2727 (01.09.2022)[1]
Ranking krajowy FIDE	1[2]
FIDE Top 100	21
Multimedia w Wikimedia Commons

Weselin Topałow, bułg. Веселин Топалов (ur. 15 marca 1975 w Ruse) – bułgarski arcymistrz, mistrz świata w szachach w latach 2005–2006, arcymistrz od 1992 roku. W listopadzie 2017 roku przestał reprezentować Bułgarię, przechodząc pod auspicje FIDE^[3][4].

Reguły gry w szachy Topałow poznał od swego ojca w wieku ośmiu lat. W 1989 roku w Portoryko zdobył tytuł mistrza świata juniorów do 14 lat, natomiast rok później w Singapurze zdobył brązowy medal mistrzostw świata w kategorii do 16 lat.

W niedługim czasie awansował do ścisłej światowej czołówki. W obfitującym w sukcesy 1996 roku zajął lub podzielił I miejsce aż w sześciu prestiżowych turniejach: w Madrycie, Amsterdamie (memoriał Maxa Euwego, wspólnie z Garrim Kasparowem), Nowogrodzie, Wiedniu i Dos Hermanas. Poza tym zwyciężył w León (1996) oraz zajął dzielone I miejsca na turniejach w Madrycie (1997), Dortmundzie (2001) i Cannes (2002). Od 1994 roku regularnie uczestniczy w rozgrywkach o tytuł mistrza świata. W 2000 roku w New Delhi w mistrzostwach świata FIDE rozgrywanych systemem pucharowym dotarł do ćwierćfinału, w którym przegrał z Michaelem Adamsem^[5], zaś w latach 1999^[6] i 2001^[7] awansował do IV rundy. W 2002 roku w Dortmundzie spotkał się w finałowym meczu pretendentów z Péterem Lékó, ulegając 1½ – 2½^[8]. W październiku 2005 roku zdobył tytuł mistrza świata FIDE w turnieju rozegranym w argentyńskim mieście San Luis (przed Viswanathanem Anandem i Piotrem Swidlerem)^[9]. W rozegranym rok później w Eliście unifikacyjnym meczu o tytuł mistrza świata uległ 7½ – 8½ (po dogrywce) Władimirowi Kramnikowi i stracił tytuł^[10]. Na początku 2007 roku zwyciężył (wraz z Lewonem Aronianem i Tejmurem Radżabowem) w turnieju Corus A w Wijk aan Zee. W 2008 odniósł kolejne sukcesy, zwyciężając w turniejach elity w Bilbao (Final Chess Masters) oraz Nankinie (2008 Pearl Spring Chess Tournament). W lutym 2009 w rozegranym w Sofii finałowym meczu pretendentów pokonał 4½ : 2½ Gatę Kamskiego i zdobył prawo do uczestnictwa w meczu o mistrzostwo świata z Viswanathanem Anandem^[11]. W 2010 samodzielnie zwyciężył w Linares^[12]. W 2013 zwyciężył w cyklu FIDE Grand Prix 2012-2013, zdobywając prawo do gry w turnieju pretendentów w 2014 roku^[13] (w turnieju tym zajął VIII miejsce)^[14].

Wielokrotnie reprezentował Bułgarię w turniejach drużynowych, m.in.:

• ośmiokrotnie na olimpiadach szachowych (w latach 1994, 1996, 1998, 2000, 2008, 2010, 2012, 2014); pięciokrotny medalista: indywidualnie – dwukrotnie złoty (1994 – za wynik rankingowy, 2014 – na I szachownicy), dwukrotnie srebrny (1998 – za wynik rankingowy, 2000 – za wynik rankingowy) i brązowy (2008 – na I szachownicy)^[15],
• pięciokrotnie na drużynowych mistrzostwach Europy (w latach 1999, 2007, 2009, 2011, 2013); dwukrotny medalista: indywidualnie – dwukrotnie złoty (1999 – za wynik rankingowy, 2013 – na I szachownicy)^[16],
• na drużynowych mistrzostwach Bałkanów (w roku 1994); medalista: wspólnie z drużyną – złoty (1994)^[17].

Od 2001 do 2016 roku był stale obecny w pierwszej dziesiątce listy rankingowej (z 6 miesięczną przerwą w 2012 roku). Najwyższy ranking w dotychczasowej karierze osiągnął 1 lipca 2015, z wynikiem 2816 punktów zajmował wówczas 3. miejsce na światowej liście FIDE. Natomiast najwyższą pozycję na liście FIDE osiągnął 1 kwietnia 2006, zajmując 1 lokatę z wynikiem 2804 pkt. (1 lipca 2006 utrzymał tę lokatę, a jego ranking wzrósł do 2813 punktów)^[18].

• ChessBase Megabase 2008
• Individual Calculations: Topalov, Veselin (ang.)
• Weselin Topałow – wybrane partie szachowe (ang.)
• Weselin Topałow – profil na stronie FIDE (ang.)