Stefan Grelewski

Stefan Grelewski (ur. 3 lipca 1898 w Dwikozach, zm. 9 maja 1941 w Dachau) – polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony Kościoła katolickiego. Badacz wyznań i sekt religijnych.

Urodził się 3 lipca 1898 r. w Dwikozach w rodzinie Michała i Eufrozyny z Jarzynów. Uczył się w Progimnazjum w Sandomierzu, rosyjskojęzycznym gimnazjum Diejewa w Janowie Lubelskim^[1] a następnie w Gimnazjum w Lubartowie.

Święcenia kapłańskie otrzymał w październiku 1921 r. z rąk księdza biskupa Mariana Ryxa w Katedrze sandomierskiej. Studiował prawo kanonicznego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie uzyskał licencjat. W czasie studiów na Uniwersytecie Lubelskim wyjechał do pracy przy przygotowaniach do górnośląskiego plebiscytu. Prowadził od września 1920 do marca 1921 r. działalność propagandową w Miechowicach^[1] (obecnie dzielnica Bytomia). Doktorat z prawa kanonicznego obronił w Strasburgu w 1924 r. W następnym roku, po powrocie do Polski, został mianowany generalnym sekretarzem Związku Robotników Chrześcijańskich w Radomiu. W latach 1928–1931 pracował jako prefekt szkół powszechnych męskich, a od stycznia 1932 do wybuchu wojny w 1939 r. w Państwowym Męskim Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Radomiu.

W czasie okupacji niemieckiej uczył religii w tajnym nauczaniu. Został aresztowany 24 stycznia 1941 r. wraz z młodszym bratem bł. Kazimierzem. Był torturowany, a następnie wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz, gdzie otrzymał numer 10444. Później został przewieziony do obozu Dachau, gdzie miał numer 25281. Tam zmarł z głodu i wycieńczenia 9 maja 1941 r. w szpitalu obozowym, przygotowany na śmierć przez brata – współwięźnia – ks. Kazimierza.

Był publicystą, pisarzem, tłumaczem z języka niemieckiego i francuskiego. Między innymi przetłumaczył z języka niemieckiego książkę pt. Jezus Chrystus prof. Karola Adama i dwie książki Adolfa Bertrama Charyzmaty duszy i pracy kapłańskiej oraz W służbie ideałów Akcji Katolickiej. W 1937 r. wydał książkę pt. Wyznania protestanckie i sekty religijne w Polsce współczesnej. Pisał w „Małym Dzienniku”, „Kurierze Warszawskim”, „Słowie Narodu”, „Przewodniku Katolickim”, „Ateneum Kapłańskim”. W 1930 r. powołał do życia czasopismo „Prawda Katolicka”, którego był redaktorem do 1935 r. Pełnił funkcję prezesa Związku Inteligencji Polskiej w Radomiu, aktywnie współuczestniczył w organizowaniu pierwszego w diecezji Kongresu Eucharystycznego w Radomiu w 1933 r. W dziedzinie znajomości wyznań i sekt religijnych miał opinię najlepszego znawcy w ówczesnej Polsce.

Bł. Stefan Grelewski prezentował stanowisko niechętne protestantyzmowi i zalecał katolikom, aby nawracali protestantów na katolicyzm. Twierdził, że „sekty protestanckie w Polsce najczęściej są ekspozyturami misyjnymi organizacyj zagranicznych” i „starają się trzymać w tajemnicy rezultaty swej działalności”^[2]. Społeczeństwo katolickie powinno „pilnie obserwować, by pod płaszczykiem sekciarskim nie było uprawiane szpiegostwo, względnie by wrogowie naszego państwa, poprzez sekty, nie osłabiali siły obronnej naszych granic”^[3].

Twierdził, że protestantyzm zwalcza wszelkie dogmaty^[4].

„Według słownictwa katolickiego, chrześcijański system religijny zawierający z punktu widzenia katolickiego błąd religijny, albo pozytywną wątpliwość przeciwko prawdzie objawionej, nazywa się herezją, a organizacja religijna wyznająca ten błąd – sektą”^[2].

Został beatyfikowany przez Jana Pawła II 13 czerwca 1999 r. w grupie 108 błogosławionych męczenników II wojny światowej.

Bł. Stefan Grelewski posiada tablicę epitafijną wraz z bratem, bł. ks. Kazimierzem Grelewskim w Górach Wysokich koło Sandomierza, gdzie obaj byli chrzczeni. Obaj błogosławieni posiadają także tablicę upamiętniającą w kościele pw.św.Marcina w Połańcu - miejscowości z której pochodzili ich rodzice : Michał i Efrozyna z d. Jarzyna. Tablicę w 2010 r. ufundowała rodzina Grelewskich i Jarzynów.

• Z powrotem na łono Kościoła Katolickiego : karty z życia konwertytów (1934)
• Wyznania protestanckie w Polsce (1934)
• Kościół Narodowy w Polsce, jego zasady, organizacja i rozwój (1936)
• Żydostwo i chrystianizm : kazania adwentowe (1936)
• Wyznania protestanckie i sekty religijne w Polsce współczesnej (1937)
• Sekty religijne w Polsce współczesnej (1937)

• Polscy święci i błogosławieni
• Beatyfikowani i kanonizowani przez Jana Pawła II
• Katolicyzm

• Aleksandra Witkowska: MOCARZE DUCHA. Polscy święci i błogosławieni 999-2007. Tarnów: Wydział Duszpasterstwa Ogólnego Kurii Diecezjalnej: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, 2008. Brak numerów stron w książce

• Beato Stefano (Stefan) Grelewski (wł.)
• Blessed Stefan Grelewski (ang.)
• Biografia
• Dzieła Stefana Grelewskiego w bibliotece Polona