Narodowo-Demokratyczna Partia Niemiec

National-Demokratische Partei Deutschlands
Państwo	NRD
Lider	pierwszy; Lothar Bolz; ostatni; Wolfgang Rauls
Data założenia	25 maja 1948
Data rozwiązania	12 sierpnia 1990 (weszła w skład FDP)
Ideologia polityczna	konserwatyzm, nacjonalizm
Liczba członków	ok. 110 000 (w momencie rozwiązania)

Walter Ulbricht i Heinrich Homann w 1968

Narodowo-Demokratyczna Partia Niemiec (niem. National-Demokratische Partei Deutschlands, NDPD) – partia polityczna działająca w NRD w latach 1948–1990 w ramach tzw. Bloku Demokratycznego i Frontu Narodowego.

Historia

Partia została utworzona 25 maja 1948^[1] jako polityczny „czyściec” dla byłych członków NSDAP i osób zorientowanych narodowo, które również próbowano włączyć w budowę socjalizmu^[2]. W rzeczywistości poprzez założenie NDPD i Niemieckiej Demokratycznej Partii Chłopskiej (DBP) próbowano osłabić znaczenie CDU i LDPD, które w wyborach regionalnych z 1946 zebrały połowę głosów wyborców^{[potrzebny przypis]}.

Pierwszym przewodniczącym NDPD został Lothar Bolz (od 1928 członek Komunistycznej Partii Niemiec, w czasie II wojny światowej współpracownik Narodowego Komitetu Wolnych Niemiec). We wrześniu 1948 partia oficjalnie przystąpiła do Bloku Demokratycznego.

Swój program NDPD kierowała głównie do kupców i rzemieślników, domagając się ochrony tzw. klasy średniej oraz otoczenia przez państwo opieką drobnego handlu i rzemiosła. Jednocześnie żądała przeprowadzenia radykalnej reformy rolnej i wywłaszczenia fabrykantów. W dziedzinie społeczno-politycznej występowała za zakończeniem dyskryminacji byłych członków NSDAP, na których nie ciążyły oskarżenia o zbrodnie.

W latach 50., 60., 70. i 80. pozostawała częścią Bloku Demokratycznego i Frontu Narodowego. Była reprezentowana w Izbie Ludowej (przez 52 członków), Radzie Państwa i jej Prezydium, Radzie Ministrów oraz tzw. organach terenowych (radach gmin, miast, powiatów i okręgów). Skupiała głównie drobną inicjatywę i inteligencję, która nie chciała wstępować do SED. Liczba członków zmieniała się: w 1949 do NDPD należało 17 tys. osób, cztery lata później 233 tys., jednak w połowie lat 70. już tylko 80 tys. Tuż przed rozwiązaniem do członkostwa przyznawało się prawie 110 tys. osób^[3].

W grudniu 1989 NPD wraz z CDU i LDPD wystąpiła z Bloku. Brała udział w rozmowach okrągłego stołu z SED. Na zjeździe z 20 i 21 stycznia 1990 nowym prezesem partii został wybrany reformator Wolfgang Glaeser, jednak po trzech tygodniach zastąpił go w tej funkcji Wolfgang Rauls^[4]. W wolnych wyborach z marca 1990 partia uzyskała 0,39% głosów i objęła 2 mandaty poselskie w Izbie Ludowej. 12 sierpnia 1990 weszła w skład ogólnoniemieckiej FDP.

Struktura

Naczelną władzą był zbierający się do 5 lat Zjazd (niem. Parteitag), który wybierał ze swego grona zarząd kierujący partią. Poza zarządem pracował również Sekretariat zajmujący się sprawami bieżącymi.

Prasa

Partia wydawała dziennik „National-Zeitung” (pierwszy numer ukazał się 22 marca 1948, jeszcze przed powstaniem NDPD).

Przewodniczący

1948–1972: Lothar Bolz
1972–1990: Heinrich Homann (od 1967 p.o.)
1990: Wolfgang Glaeser
1990: Wolfgang Rauls

Przypisy

↑ National-Demokratische Partei Deutschlands. W: Andreas Herbst, Winfried Ranke, Jürgen Winkler: So funktionierte die DDR Band. 2. Hamburg: Rowohlt, 1994, s. 714. (niem.).
↑ Według wypowiedzi Stalina z marca 1948 na tym etapie budowy komunizmu należało „usunąć granicę między byłymi nazistami i nienazistami”, zob. Klaus Schroeder: Der SED-Staat. Partei, Staat und Gesellschaft 1949–1990. München: Propyläen, 2000, s. 42. (niem.).
↑ National-Demokratische Partei Deutschlands. W: Andreas Herbst, Winfried Ranke, Jürgen Winkler: So funktionierte die DDR Band. 2. Hamburg: Rowohlt, 1994, s. 715. (niem.).
↑ National-Demokratische Partei Deutschlands. W: Andreas Herbst, Winfried Ranke, Jürgen Winkler: So funktionierte die DDR Band. 2. Hamburg: Rowohlt, 1994, s. 717. (niem.).

Bibliografia

Josef Haas: Die National-Demokratische Partei Deutschlands (NDPD). Geschichte, Struktur und Funktion einer DDR-Blockpartei (praca doktorska). Bamberg: 1988. (niem.).
National-Demokratische Partei Deutschlands. W: Andreas Herbst, Winfried Ranke, Jürgen Winkler: So funktionierte die DDR Band. 2. Hamburg: Rowohlt, 1994. (niem.).
Peter Joachim Lapp: Ausverkauf. Das Ende der Blockparteien. Berlin: Edition Ost, 1998. ISBN 3-932180-58-5. (niem.).

Linki zewnętrzne

Antifaschistisches Info Blatt: Die Partei der Ehemaligen. [dostęp 2009-07-31]. (niem.).

[1] National-Demokratische Partei Deutschlands. W: Andreas Herbst, Winfried Ranke, Jürgen Winkler: So funktionierte die DDR Band. 2. Hamburg: Rowohlt, 1994, s. 714. (niem.).

[2] Według wypowiedzi Stalina z marca 1948 na tym etapie budowy komunizmu należało „usunąć granicę między byłymi nazistami i nienazistami”, zob. Klaus Schroeder: Der SED-Staat. Partei, Staat und Gesellschaft 1949–1990. München: Propyläen, 2000, s. 42. (niem.).

[3] National-Demokratische Partei Deutschlands. W: Andreas Herbst, Winfried Ranke, Jürgen Winkler: So funktionierte die DDR Band. 2. Hamburg: Rowohlt, 1994, s. 715. (niem.).

[4] National-Demokratische Partei Deutschlands. W: Andreas Herbst, Winfried Ranke, Jürgen Winkler: So funktionierte die DDR Band. 2. Hamburg: Rowohlt, 1994, s. 717. (niem.).

[1]

[2]

[3]

[4]