Nataniel Mateusz Wolf
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
lekarz, astronom |
Nataniel Mateusz Wolf, niem. Nathanael Matthäus von Wolf (ur. 28 stycznia 1724 w Chojnicach, zm. 15 grudnia 1784 w Gdańsku) – lekarz, przyrodnik i astronom związany z Gdańskiem. Członek Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku i Royal Society w Londynie.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Studiował w Jenie, Lipsku, Weimarze, Halle i Erfurcie. Zanim przybył do Gdańska, był nadwornym lekarzem marszałka wielkiego koronnego Stanisława Lubomirskiego oraz generalnego starosty ziem podolskich Adama Kazimierza Czartoryskiego. Leczył również króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Po I rozbiorze Polski zamieszkał w Gdańsku[1]. Od 1775 był gdańskim lekarzem, związał się z tamtejszym towarzystwem naukowym. Był prekursorem stosowania surowicy w celu szczepienia przeciwko ospie, co jest wzmiankowane w "Gdańskich wspomnieniach młodości" Joanny Schopenhauer, której rodzina była poddawana tej nowatorskiej metodzie zapobiegania chorobie[2]. Zbudował obserwatorium astronomiczne na Biskupiej Górce w Gdańsku, z funduszy własnych i ofiarowanych przez Adama Kazimierza Czartoryskiego i Stanisława Lubomirskiego, które wyposażył w nowoczesny sprzęt produkcji angielskiej. Niektóre swoje prace drukował w Philosophical Transactions. Był członkiem Royal Society (od 1777).
Jego grób został odnaleziony w 2019 roku na terenie użytkowanego przez policję bastionu Ostroróg na Biskupiej Górce[3][4][5]. Płyta z nagrobka została przekazana do Muzeum Gdańska[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Marta Szagżdowicz , O medyku zakochanym w gwiazdach, „Pomerania” (5), 2024, s. 34, ISSN 0238-9045 .
- ↑ Krystyna Ejsmont: Kolejna tajemnica Biskupiej Górki odkryta?. [dostęp 2015-04-09].
- ↑ Mieszkańcy szukają zabytków i grobu Nataniela Wolfa na Biskupiej Górce. trojmiasto.pl, 3 lipca 2019. [dostęp 2019-07-14].
- ↑ Odnaleziono grób astronoma Nataniela Wolfa na Biskupiej Górce [online], trojmiasto.pl, 3 grudnia 2019 [dostęp 2019-12-04] (pol.).
- ↑ Dorota Karaś: W Gdańsku odnaleźli grób niezwykłego XVIII-wiecznego astronoma. Był na terenie policji. 2019-12-03. [dostęp 2019-12-06].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Historia Gdańska pod redakcją Edmunda Cieślaka, t. III, /1:1655-1793, Gdańsk 1993
- Altpreussische Monatsschrift, Deutsche Gesellschaft, Königsberg 1877
- Jugendleben und Wanderbilder
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Astronomowie I Rzeczypospolitej
- Ludzie nauki związani z Gdańskiem w I Rzeczypospolitej
- Niemieccy astronomowie XVIII wieku
- Polscy lekarze
- Niemieccy lekarze
- Członkowie Royal Society
- Urzędnicy dworów polskich magnatów
- Ludzie urodzeni w Chojnicach
- Pochowani w Gdańsku
- Urodzeni w 1724
- Zmarli w 1784
- Polscy astronomowie XVIII wieku