Mieczysław Mazurek (1912–2000)

Mieczysław Mazurek

Data i miejsce urodzenia	11 października 1912 Sanok
Data i miejsce śmierci	27 marca 2000 Sanok
Miejsce spoczynku	Cmentarz Centralny w Sanoku
Miejsce zamieszkania	Sanok
Narodowość	polska
Odznaczenia

Mieczysław Mazurek ps. „Jaskółka” (ur. 11 października 1912, zm. 27 marca 2000 w Sanoku) – żołnierz Wojska Polskiego II RP oraz Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych.

Urodził się 11 października 1912 w Sanoku^[1][2][3]. Był synem Piotra i Marii^[1][3]. W 1930 ukończył szkołę zawodową i praktykę tokarstw w sanockiej fabryce wagonów^[4]. W tym samym roku został powołany do odbycia służby wojskowej, a po jej wypełnieniu pracował ponownie w sanockiej fabryce do 1937^[4]. W tym roku zdał egzamin czeladniczy i został przeniesiony do Fabryki Cegielskiego w Rzeszowie^[4].

Przed 1939 był urzędnikiem^[2]. W sierpniu 1939 jako żołnierz 49 pułku piechoty z Kołomyi został skierowany do jednostki wojskowej Baligród-Cisna, gdzie pracował przy umocnieniach obronnych^[5]. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej jako zmobilizowany do służby w Obrony Narodowej^[4]. Po tym jak jego jednostkę rozbito koło Leska, został wzięty do niewoli, a potem zbiegł z transportu w drodze do Niemiec i po dwóch miesiącach powrócił do Sanoka^[6]. Po nastaniu okupacji niemieckiej w 1940 podjął pracę w kopalni nafty w Zagórzu, potem w młynie Karola Baranowicza w Sanoku, a po kilku miesiącach ponownie podjął pracę w macierzystej fabryce w Sanoku^[6]. Od 10 maja 1940 był żołnierzem Związku Walki Zbrojnej (od 1942 Armii Krajowej)^[7][3]. W konspiracji działał pod pseudonimem „Jaskółka”^[8]. Zajmował się kolportażem gazetek, zwiadem w zakresie wojskowym, realizacją przerzutów granicznych^[9]. Został aresztowany przez Niemców i 3 marca 1942 osadzony w sanockim więzieniu^[10], gdzie przebywał do 24 kwietnia 1942^[10][11]. Od 5 do 15 maja 1942 był przetrzymywany w więzieniu Montelupich w Krakowie^[12], po czym został osadzony w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau 18 maja 1942, gdzie otrzymał obozowy numer więźnia 35718^{[2][13][3][12]}. Stamtąd 4 czerwca 1942 został przeniesiony do obozu Groß-Rosen, gdzie przybywał od 30 września do 15 października 1943^[12][2], później od 9 sierpnia 1942 w Dachau (nr 33816), dalej ponownie w Auschwitz od 26 października 1942 i Groß-Rosen^[14] i ostatecznie skierowany do Oranienburga, gdzie u kresu wojny odzyskał wolność 26 kwietnia 1945 w wyniku wyzwolenia obozu przez Armię Czerwoną^[3][9].

7 maja 1945 powrócił do Polski^[15]. W 1945 podjął pracę w zakładach chemicznych w Oświęcimiu, a po sześciu miesiącach zdał egzamin mistrzowski^[4]. Od 1946 kształcił się zawodowo w Bytomiu, lecz po przejściu operacji serca był zmuszony przerwać naukę^[4]. Zamieszkiwał w Sanoku^[4]. Od 1952 pracował w Przedsiębiorstwie Budownictwa Terenowego, potem przekształconego w Sanockie Przedsiębiorstwo Budowlane, jako kierownik produkcji pomocniczej^[16].

Od 1946 wstąpił do organizacji kombatanckiej^[3][1]. Należał do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację; w oddziale powiatowym w Sanoku ZBoWiD 20 października 1968 został wybrany przewodniczącym komisji rewizyjnej^[17], 23 maja 1971 członkiem tejże^[18], 21 października 1973 wybrany członkiem komisji rewizyjnej oddziału miejskiego w Sanoku (działającego od 1 stycznia 1973 wskutek przekształcenia oddziału powiatowego na podstawie zmian administracyjnych)^[19]. Potem był członkiem Koła Miejsko-Gminnego ZBoWiD w Sanoku^[20], 23 października 1977 wybrany członkiem komisji rewizyjnej^[21], ponownie 11 maja 1980^[22], 28 listopada 1982 wybrany zastępcą przewodniczącego tejże^[23]. Z sanockiego ZBoWiDu w 1977 został delegowany do Komisji do spraw Profilaktyki Miejskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu^[24]. W 1978 został wybrany członkiem Miejskiego Komitetu Kontroli Społecznej (MKKS)^[25]. W 1982 otrzymał zaświadczanie kombatanta^[1]. Należał do PZPR^[1][7]. Na początku 2001 ogłoszono jego awans na stopień podporucznika^[26].

Zmarł 27 marca 2000^[27]. Jego żoną była Stanisława (1920-1996). Oboje zostali pochowani w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Centralnym w Sanoku^[27].

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1973)^[3][28]
• Srebrny Krzyż Zasługi (1964)^[29]
• Krzyż Partyzancki (1959)^[30]
• Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” (1982)^[20][31]
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1957)^[29]
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1967)^[29]
• Odznaka Grunwaldzka (1957)^[30]
• Odznaka „Zasłużony dla Województwa Rzeszowskiego” (1969)^[32]
• Odznaka „Zasłużony dla Sanoka” (1980)^[33][31]
• Odznaka „Racjonalizator Produkcji” (1969)^[31]
• Odznaka „Zasłużony Działacz FJN” (1982)^[31]

• Arnold Andrunik: Rozwój i działalność Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na Ziemi Sanockiej w latach 1949-1984. Sanok: 1986, s. 1-335.
• Komitet Organizacyjny Fundacji Sztandaru. Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Zarząd Koła w Sanoku. Sanok. s. 1-194.
• Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Oddział w Sanoku. Deklaracje i karty ewidencyjne członków zwyczajnych M Mazur-Mikulski 1963-1988, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 659, sygn. 79). s. 1-245.