Marian Drobik

Marian Edward Drobik

„Dzięcioł”, „Witold”, „Wujek”, „Siwek”

pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	4 października 1898 Komarówka, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	1944 III Rzesza
Przebieg służby
Lata służby	1918–1944
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Armia Krajowa
Jednostki	22 Pułk Piechoty 27 Dywizja Piechoty Oddział I Sztabu Głównego DOK VII 23 Pułk Piechoty 3 Dywizja Piechoty Legionów Grupa Operacyjna „Śląsk” Okręg Lublin AK Oddział II KG ZWZ-AK
Stanowiska	szef sztabu dywizji
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Marian Edward Drobik ps. „Dzięcioł”, „Witold”, „Wujek”, „Siwek” (ur. 4 października 1898 w Komarówce, zm. prawdopodobnie w 1944) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, szef wywiadu i kontrwywiadu AK w latach 1942–1943.

Karierę wojskową zaczynał w latach 1915–1917 jako członek Polskiej Organizacji Wojskowej a następnie od 1918 r., żołnierz Wojska Polskiego. Od 24 marca do 9 czerwca 1919 był słuchaczem Klasy „N” (klasa 9.) Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie. 21 czerwca 1919 został mianowany podporucznikiem piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku^[1].

Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, w której został trzykrotnie ranny. W 1921 r. został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. W latach 1918–1924 był dowódcą kompanii, a następnie baonu w 22 pułku piechoty z Siedlec. W okresie od 1926 do 1928 w Wyższej Szkole Wojennej. Od 1928 oficer sztabu w 27 Dywizji Piechoty oraz referent Oddziału I Sztabu Głównego. W 1931 w Dowództwie Okręgu Korpusu nr VII w Poznaniu. W 1933 pełnił obowiązki dowódcy kompanii w 23 pułku piechoty. 27 czerwca 1935 awansował do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 i 10. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[2]. W 1936 został szefem sztabu 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu.

W czasie kampanii wrześniowej był szefem Oddziału III Sztabu Grupy Operacyjnej „Śląsk”. Po klęsce wrześniowej uczestniczył w tworzeniu pierwszych organizacji konspiracyjnych na terenie Lublina. W okresie od października 1939 do maja 1940 był szefem sztabu Komendy Okręgu Lublin SZP-ZWZ. Na przełomie 1941–1942 zastępca Wacława Berki – szefa Oddziału II (wywiad i kontrwywiad) KG ZWZ. Na wiosnę 1942, przejął funkcję szefa Oddziału II i pełnił ją do początku grudnia 1943. W tym okresie uczestniczył między innymi w zdobyciu dokumentacji rakiet V-2 oraz opracował system informacyjny umożliwiający przekazywanie aliantom zachodnim informacji o zdarzeniach na froncie wschodnim. Był autorem tzw. „Testamentu Dzięcioła” czy też „Testamentu-Memoriału Drobika”, w którym zawarł swoje obawy co do niebezpieczeństwa, iż po wojnie może dojść do okupacji sowieckiej na terenie Polski i aktualna polityka Polskiego Państwa Podziemnego w stosunku do ZSRR powinna opierać się na szeregu daleko idących ustępstw w stosunku do Sowietów, a nawet ewentualnego oddania im Kresów w zamian za niepodległość. W czasie spotkania ze sztabem KG AK, gdzie płk Drobik miał wygłosić swój memoriał, doszło do dziwnego incydentu – pułkownik Drobik otruł się ampułką z cyjankiem potasu, jednak jego towarzyszom udało się wyratować niedoszłego samobójcę.

Płk Marian Drobik został aresztowany przez Gestapo w willi swojej siostry przy ulicy Ptasiej w Podkowie Leśnej w nocy z 9 na 10 grudnia 1943. Okoliczności aresztowania pozostają do dzisiaj niejasne. Po aresztowaniu prawdopodobnie został przewieziony do Berlina albo zamordowany w obozie koncentracyjnym. Istnieje teza, iż został zamordowany w ramach represji po powstaniu warszawskim razem z generałem Stefanem Grotem-Roweckim. Według jednej z hipotez Drobik został wydany Niemcom przez swojego zastępcę i odwróconego agenta gestapo kapitana Karola Trojanowskiego. Do udziału w rozpracowaniu płka Drobika przyznał się niemiecki agent Ludwik Kalkstein^[3].

• Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari nr 157
• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)^[4]
• Złoty Krzyż Zasługi (1938)^[5]
• Krzyż Niepodległości (1937)^[6]
• Krzyż Walecznych – trzykrotnie (po raz drugi w 1921)^[7]

• Władysław Bułhak Raport szefa Oddziału II KG AK ppłk. dypl. Mariana Drobika "Bieżąca polityka polska a rzeczywistość" i sprawa jego aresztowania w: Wywiad i kontrwywiad Armii Krajowej pod redakcją Władysława Bułhaka, Warszawa 2008, Wyd. IPN, ISBN 978-83-60464-54-0, s. 15-77
• Biogram pułk. Mariana Drobika na stronie gazety Odkrywca. odkrywca-online.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-07)].
• Audycja z cyklu „Tajna Historia Polski” pt. „Tajemnica pułk. Drobika” w Programie I Polskiego Radia (09.09.2007)
• Marek Ney-Krwawicz: Komenda Główna Armii Krajowej 1939-1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990, s. 431. ISBN 83-211-1055-X.
• Andrzej Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 61–62. ISBN 83-211-0758-3.
• Marian Drobik - akta personalne w Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, Wojskowe Biuro Historyczne
• "Memoriał" ppłk. Drobika nowym eksponatem w naszych zbiorach Muzeum Powstania Warszawskiego 8 listopada 2013