Marcello Malpighi
Data i miejsce urodzenia |
10 marca 1628 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
29 listopada 1694 |
Przyczyna śmierci | |
Miejsce spoczynku |
kościół Santi Gregorio e Siro |
Zawód, zajęcie |
lekarz; biolog |
Narodowość | |
Tytuł naukowy | |
Alma Mater | |
Uczelnia |
Uniwersytet Boloński |
Marcello Malpighi (ur. 10 marca 1628 w Crevalcore, zm. 29 listopada 1694 w Rzymie) – włoski lekarz i biolog. Upamiętniony został nazwą naukową rodzaju roślin Malpighia od którego z kolei utworzono nazwę rodziny Malpighiaceae i rzędu Malpighiales[1].
Jego rodzice byli niezależnymi materialnie rolnikami, co pozwoliło im zapewnić najstarszemu synowi dobre wykształcenie. Na skutek ich śmierci w 1649 musiał on zaopiekować się rodzeństwem i gospodarstwem, ale dwa lata później zdecydował się na studia i po kolejnych dwóch latach uzyskał stopień doktora medycyny na prestiżowym uniwersytecie w Bolonii. Następnie był profesorem tamże oraz w Pizie i Mesynie.
Jest twórcą anatomii mikroskopowej. Opisał krwinki czerwone, naczynia włosowate, strukturę tkanki płucnej oraz budowę owadów, w tym tchawki (niewielkie otwory zastępujące płuca u tchawkowców[2]) i narządy wydalnicze (cewka Malpighiego[3][4]). W 1691 roku został lekarzem papieża Innocentego XII, był także członkiem honorowym londyńskiego Royal Society.
Przykładowe prace
[edytuj | edytuj kod]- Anatome Plantarum (1675)[5]
- De viscerum structura exercitatio anatomica (1666)[6]
- Opera omnia (1686)[7]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 317-318. ISBN 978-1-842466346.
- ↑ Michael J. Ackerman , Judith Folkenberg , Human anatomy : a visual history from the Renaissance to the digital age, Nowy Jork: Abrams, 2011, s. 343, ISBN 978-0-8109-9798-1, OCLC 657596141 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
- ↑ Budowa i rozwój owadów, [w:] Ewa Pyłka-Gutowska , Vademecum maturzysty. Biologia, Warszawa 2019 (pol.).
- ↑ Malpighiego cewki, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-10-04] .
- ↑ Marcello Malpighi , Anatome plantarum, impensis Johannis Martyn, Regiae Societatis typographi, ad insigne campanae in coemeterio divi Pauli, 1675, OL: 23276533M [dostęp 2020-10-04] (łac.).
- ↑ Marcello Malpighi , De viscerum structura exercitatio anatomica, 1669, OL: 2669068M .
- ↑ Marcello Malpighi , Marcelli Malpighii philosophi & medici bononiensis e Regia Societate Opera omnia, 1686, OL: 16724366M (łac.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mała Encyklopedia Medycyny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979. ISBN 83-01-00200-X.
- Pyłka-Gutowska Ewa: Vademecum maturzysty. Biologia. Warszawa: Adamantan, 2019, s. 179. ISBN 978-83-7350-453-0.
- ISNI: 0000000108612763
- VIAF: 85044
- LCCN: n84802947
- GND: 119403099
- NDL: 00742598
- LIBRIS: 75kmpk7r4c0g5sw
- BnF: 12347995g
- SUDOC: 032453132
- SBN: CFIV051069
- NKC: nlk20000079351
- DBNL: malp001
- BNE: XX1013364
- NTA: 070719578
- BIBSYS: 90865298
- CiNii: DA00237713
- Open Library: OL1172072A
- NUKAT: n2005141107
- J9U: 987007271478205171
- PTBNP: 1514869
- CANTIC: a1011774x
- NSK: 000710358
- ΕΒΕ: 222860
- LIH: LNB:xnK;=CB