Makbule Atadan
| Data i miejsce urodzenia |
1885 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
18 stycznia 1956 |
| Małżeństwo |
Mustafa Mecdi Baysan |
Makbule Atadan (1885 w Salonikach, zm. 18 stycznia 1956 w Ankarze) – siostra Mustafy Kemala Atatürka, pierwszego prezydenta Republiki Turcji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Córka Alego Rızy Efendiego i Zübeydy Hanım. Spośród ich pięciorga dzieci troje (Fatma, Ahmet i Ömer) zmarło w dzieciństwie. Przeżyli tylko Makbule i Mustafa Kemal Atatürk[1].
Była członkinią powstałej w 1930 roku opozycyjnej Republikańskiej Partii Libralnej (Serbest Cumhuriyet Fırkası), którą Atatürk pozwolił założyć Fethi Okyarowi[2]. W 1935 roku wyszła za mąż za Mustafę Mecdi Boysana (rozwiedli się w 1946 roku). Po rozwodzie przestała używać nazwiska męża, zmieniając je na Atadan[3].
Mieszkała w specjalnie dla niej zbudowanym pawilonie Camlı Köşk w ogrodach pałacu prezydenckiego Çankaya[1]. Zgodnie z ostatnią wolą brata miała prawo mieszkać w nim do śmierci, otrzymała stałą miesięczna pensję w wysokości 1000 lir oraz kilka nieruchomości. Większość swojego majątku Atatürk przekazał narodowi. Makbule, aby się utrzymać sprzedała posiadane nieruchomości oraz prosić o podwyższenie pensji. W 1948 roku otrzymała pensję państwową wynoszącą 1000 lir za zasługi brata[4]. Zmarła na raka 18 stycznia 1956 roku[3].
W państwym pogrzebie wziął udział prezydent Celâl Bayar, przewodniczący parlamentu Adnan Menderes, szef Republikańskiej Partii Ludowej İsmet İnönü, ministrowie, członkowie parlamentu i mieszkańcy Ankary[3].
Na podstawie jej wspomnień, opublikowanych w prasie wydano dwie książki: Büyük Kardeşim Atatürk (Mój wielki brat Atatürk) i Ağabeyim Mustafa Kemal (Mój starszy brat Mustafa Kemal)[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Karolina W. Olszowska, Jego miłość Republika. Kobiety w życiu Mustafy Kemala, „Nowa Polityka Wschodnia” (20), 2019, s. 7-20.
- ↑ Serbest Cumhuriyet Fırkası [online], Atatürk Ansiklopedisi, 23 marca 2021 [dostęp 2024-03-25] (tur.).
- ↑ a b c Makbule Atadan (1885-1956) [online], Atatürk Ansiklopedisi, 18 lutego 2021 [dostęp 2024-03-25] (tur.).
- ↑ Gültekin Kamil Bi̇rli̇k, Makbule Atadan’ın Mustafa Kemal Atatürk’ün Mirasına Yaklaşımı, „Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi”, 31 (92), 5 lipca 2015, s. 77–112, ISSN 1011-727X [dostęp 2024-03-25] (tur.).